6 Μαρτίου 2012

Ο ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ "ΙΣΧΥΡΗΣ" ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΙΙ: ΤΕΡΑΣΤΙΕΣ ΟΙ ΜΙΣΘΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΝΙΣΟΤΗΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΑΝΔΡΩΝ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

 Η Ελλάδα αντιμετωπίζει χρόνια και δομικά, δημοσιονομικά προβλήματα. Το γνωρίζουν πλέον μέχρι και οι πέτρες. Το θέμα είναι τι πρέπει να κάνουμε για να το αντιμετωπίσουμε. Μία τάση τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, που όμως έχει ισχυρή φωνή ακόμα κι αν δεν έχει αντίστοιχα μεγάλη απήχηση, θέλει τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου να γίνουν "Γερμανίες". Αφού το κάνανε αυτοί καλά και τώρα η γερμανική οικονομία αναπτύσσεται, την ώρα που οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές οικονομίες βυθίζονται, σου λέει ο άλλος ότι πρέπει να το κάνεις όπως οι Γερμανοί. Ποιο είναι όμως το αντίτιμο αυτού του γερμανικού οικονομικού θαύματος; Ευτυχώς που υπάρχουν και οι έρευνες που διεξάγονται από παγκόσμιους οργανισμούς για θέματα κοινωνικής πολιτικής και βάζουν τα πράγματα στη θέση τους. Τον περασμένο Δεκέμβριο σχολίασα σε ειδική ανάρτηση τις παρενέργειες που είχε το γερμανικό οικονομικό θαύμα της τελευταίας δεκαετίας στο προσδόκιμο ζωής των Γερμανών με χαμηλότερα εισοδήματα. Σήμερα θα αναφερθώ σε μια άλλη είδηση που υπέπεσε στην αντίληψή μου, αναφορικά με το μισθολογικό χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών στον οικονομικό αυτό "παράδεισο" και το οποίο είναι το μεγαλύτερο στην Ευρώπη - πολύ μεγαλύτερο από ότι στην Ελλάδα.

Τον περασμένο Φεβρουάριο παρουσιάστηκαν τα στοιχεία για το χάσμα στους μισθούς των δύο φύλων μεταξύ των χωρών του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (Ο.Ο.Σ.Α.), τα οποία αφορούν το οικονομικό έτος 2009. Δεν ξέρω πόσο θεαματικές αλλαγές τυχόν μεσολάβησαν μέχρι σήμερα, δίνουν ωστόσο τη γενική εικόνα για την ανισότητα μεταξύ των δύο φύλων σε πολλές ανεπτυγμένες οικονομίες. Έτσι, λοιπόν, από τα αποτελέσματα της έρευνας του ΟΟΣΑ προέκυψε ότι το χάσμα στους μισθούς ανδρών και γυναικών στη Γερμανία (που αυτοπροβάλεται και ως ένα "οικονομικό θαύμα") είναι το τρίτο μεγαλύτερο ανάμεσα και στις 34 χώρες-μέλη του ΟΟΣΑ. Στις δύο πρώτες θέσεις βρίσκονται η Νότιος Κορέα και η Ιαπωνία, όπου οι άντρες κερδίζουν περισσότερα χρήματα από τις γυναίκες σε ποσοστό λίγο κάτω από 40% και γύρω στο 28% αντιστοίχως. Στη Γερμανία, την τρίτη κατά σειρά χώρα του ΟΟΣΑ και πρώτη μεταξύ των ευρωπαϊκών, το μισθολογικό χάσμα ανάμεσα στα δύο φύλα φτάνει το 21.6% - υπέρ των ανδρών φυσικά. Αντίθετα, η Ελλάδα βρίσκεται μόλις πέντε θέσεις από το τέλος, πολύ πιο κάτω από το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ. Συγκεκριμένα, οι Έλληνες εργαζόμενοι κερδίζουν σχεδόν 10% περισσότερα χρήματα απ' ότι οι Ελληνίδες, όταν ο μέσος όρος όλων των κρατών-μελών είναι το 16%.
Μην παρεξηγηθώ: σαφώς και είμαστε σε καλύτερη θέση από πολλές, πολύ πιο αναπτυγμένες, χώρες σε σχέση με εμάς, αλλά προφανώς και δεν είναι και μια επίδοση για επανάπαυση. Η επίτευξη της ισότητας των δύο φύλων στην πράξη πρέπει να αποσκοπεί στην πλήρη μισθολογική εξίσωση αντρών και γυναικών. Θα αναρωτηθείτε ίσως πόση αξία μπορεί να έχουν σήμερα στοιχεία που αφορούν το 2009, πριν την κορύφωση της οικονομικής κρίσης και προτού η χώρα μας βρεθεί στο επίκεντρο αυτής. Προφανώς, οι μισθοί έχουν πέσει κατακόρυφα έκτοτε, αλλά δεν υπάρχουν προς το παρόν ενδείξεις ότι αυτή η πτώση έγινε με σεξιστικά κριτήρια ή σε βάρος των γυναικών. Από τα μέχρι τώρα δεδομένα, αυτή είχε περισσότερο ισοπεδωτικά χαρακτηριστικά, οριζόντια και χωρίς διακρίσεις, αλλά σίγουρα θα παρουσίαζε πολύ ενδιαφέρον μια έρευνα αναφορικά με τη σημερινή επικρατούσα κατάσταση. Σε κάθε περίπτωση όμως, το ενδιαφέρον για μένα είναι αυτή η αποδόμηση του περίφημου "γερμανικού οικονομικού μοντέλου" που διαφημίζεται εσχάτως στην Ευρώπη και στη χώρα μας, ως πρότυπο οικονομικής ανάπτυξης., μιας ανάπτυξης που αποδεικνύεται ότι επιτυγχάνεται στη βάση κοινωνικών ανισοτήτων.
Θέλουμε στα αλήθεια να εφαρμόσουμε ένα οικονομικό μοντέλο που αυξάνει μεν τα κέρδη των επιχειρήσεων και τα δημοσιονομικά στοιχεία του κράτους, αλλά παράλληλα, όπως προκύπτει από επίσημες έρευνες, συνοδεύεται από μείωση του προσδόκιμου ζωής και διεύρυνση της ανισότητας μεταξύ των δύο φύλων; Θέλουμε μια κοινωνία, όπου η κοινωνική πολιτική αποτελεί "πολυτέλεια" που πρέπει να υποτάσσεται στο στόχο της "δημοσιονομικής καθαρότητας" με τυπολατρικά κριτήρια; Εγώ θα απαντούσα όχι και στα δύο ερωτήματα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι διαφωνώ με την προοπτική να έχει μία χώρα τακτοποιημένα τα δημοσιονομικά της - κάθε άλλο. Είναι όμως άλλο το να εξυγιανθεί το κράτος και άλλο το να προβάλλουμε μονολιθικά μια δήθεν γερμανική "αυθεντία", όπου η γερμανική ελίτ εμφανίζεται λίγο - πολύ να κατέχει την παγκόσμια σοφία περί των οικονομικών. Όπως αρνούμαι το κινεζικό μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης, που αντικατοπτρίζεται μεν σε εντυπωσιακά οικονομικά μεγέθη, αλλά σε βάρος των δικαιωμάτων των απλών πολιτών που πεινάνε, έτσι διεκδικώ και το δικαίωμα να αρνούμαι και το γερμανικό οικονομικό μοντέλο, όπου η οικονομική ανάπτυξη συνοδεύεται από αδιαφορία για την κοινωνική πολιτική. Άλλωστε, αυτό δεν είναι το νόημα του πλουραλισμού, ένα στοιχείο που αποτελεί την πεμπτουσία του δημοκρατικού μας πολιτεύματος; Δυστυχώς όμως, απέναντι στην ατέρμονη γερμανολατρεία ορισμένων προτάσσονται εθνικιστικές κορώνες και τα απομεινάρια ενός φτηνού λαϊκισμού αντί για μια σοβαρή, εναλλακτική πρόταση που χρειαζόμαστε άμεσα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου