"ΣΥΝΝΕΦΑ" ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΙΓΚΙΠΑΤΟ ΤΟΥ ΛΙΧΤΕΝΣΤΑΪΝ

Το Πριγκιπάτο του Λιχτενστάιν, κείμενο μεταξύ Ελβετίας και Αυστρίας, είναι ένα από τα μικρότερα κράτη στην Ευρώπη και στον κόσμο, όμως το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων του είναι πολύ υψηλό, καθώς η χώρα αποτελεί δημοφιλή φορολογικό παράδεισο. Παράλληλα, το Λιχτενστάιν είναι από τις τελευταίες συνταγματικές μοναρχίες στην Ευρώπη, ενώ το πιο πρόσφατο Σύνταγμα, με το οποίο παραχωρήθηκαν ευρείες αρμοδιότητες στο Κοινοβούλιο του ψηφίστηκε μόλις το 2003. Ωστόσο, ο ρόλος του Πρίγκηπα ως επικεφαλής του κράτους είναι αρκετά σημαντικός και παρεμβατικός, σε σημείο που να προκαλούνται αντιδράσεις στο εσωτερικό της χώρας και να απειλείται ακόμα και το μέλλον της, όπως διαβάζω σε δημοσίευμα της γαλλόφωνης, ελβετικής εφημερίδας LE TEMPS.

Τον Αύγουστο του 2004, ο πρίγκηπας Χανς Άνταμ Β',  ο αρχηγός του κράτους, παρέδωσε ουσιαστικά την εξουσία για τις εσωτερικές υποθέσεις του πριγκιπάτου στον αντιβασιλέα γιο του, τον πρίγκηπα Αλόις. Ο Αλόις όμως φαίνεται να έχει πάρει πολύ ζεστά το ρόλο που του αναθέτει το Σύνταγμα της χώρας, βάσει του οποίου έχει δικαίωμα προβολής βέτο σε οποιαδήποτε απόφαση του νομοθετικού σώματος ακόμα και να αντιταχθεί στο αποτέλεσμα ενός δημοψηφίσματος. Τα πρώτα σύννεφα πάνω από το παλάτι άρχισαν να συγκεντρώνονται το περασμένο Σεπτέμβριο, όταν ο πρίγκηπας Αλόις απείλησε με άσκηση βέτο, εάν το αποτέλεσμα ενός δημοψηφίσματος για τη νομιμοποίηση των αμβλώσεων ήταν θετικό, καθώς ο ίδιος είναι σφοδρός πολέμιος της λύσης αυτής. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν βέβαια κατά της νομιμοποίησης των αμβλώσεων προς μεγάλη τέρψη του πρίγκηπα κι έτσι η πολιτειακή κρίση αποφεύχθηκε προσωρινά, αν και θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι το τελικό αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος επηρεάστηκε από την απροκάλυπτη παρέμβασή του.

Ορισμένοι από τους 36.000 κατοίκους του πριγκιπάτου (σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του 2010) ξεκίνησαν πρόσφατα καμπάνια με την ονομασία "Ναι για να μετράει η ψήφος σου" και με μοναδικό αίτημα να μην μπορεί ο μονάρχης να ασκεί βέτο στα αποτελέσματα των δημοψηφισμάτων. Είναι πολύ σημαντικό να διευκρινιστεί ότι δεν αμφισβητούν το δικαίωμα του πρίγκηπα να προβάλλει βέτο στις αποφάσεις του Κοινοβουλίου, αλλά θεωρούν ότι η έκφραση της βούλησης της κοινής γνώμης της χώρας, όπως αυθεντικά εκφράζεται μέσω ενός δημοψηφίσματος, θα έπρεπε να υπερισχύει.

Τι πιο λογικό θα μπορούσε να σκεφτεί κάποιος, το δημοψήφισμα που αποτελεί την πεμπτουσία της δημοκρατικής διακυβέρνησης μιας χώρας, να υπερισχύει της προσωπικής άποψης ενός μη αιρετού μονάρχη. Με την οπτική αυτή όμως διαφωνεί ο πρίγκιπας Αλόις, ο οποίος στο λόγο που εκφώνησε κατά την έναρξη των εργασιών του Κοινοβουλίου ούτε λίγο ούτε πολύ απείλησε με αποχώρηση της δυναστείας από τη χώρα, κάτι που θα ισοδυναμούσε με αμφισβήτηση της ίδιας της ύπαρξης του κράτους. Συγκεκριμένα, ο πρίγκιπας ανέφερε: "Η βασιλική οικογένεια είναι έτοιμη να συνεχίσει τις πολιτικές της ευθύνες, εάν έχει τα απαραίτητα μέσα για να το κάνει. Αλλιώς θα αποσυρθούμε από την πολιτική ζωή εντελώς". 

Κατά πόσο όμως θα μπορούσε να υλοποιήσει η βασιλική οικογένεια του Λιχτενστάιν αυτήν την άνω ποταμών - στη σημερινή εποχή - απειλή της; Σύμφωνα με εκπρόσωπο της πρωτοβουλίας για κατοχύρωση των αποτελεσμάτων των δημοψηφισμάτων έναντι της πριγκιπικής αυθαιρεσίας, αυτή η απειλή δεν είναι παρά "κούφια λόγια", καθώς οι πρώτοι που θα επηρεάζονταν αρνητικά από μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν τα ίδια τα μέλη της βασιλικής οικογένειας. Οι καταθέσεις της δυναστείας υπολογίζονται σε 5.5 δισεκατομμύρια δολάρια, όλα αφορολόγητα. Εάν ποτέ πραγματοποιήσουν την απειλή και αποχωρήσουν από τη χώρα, η οικονομική ζημία που θα υποστούν θα είναι σοβαρή εκτός του "στίγματος" της έκπτωτης βασιλικής δυναστείας που θα τους κυνηγά. Προς το παρόν, τα μέλη της πρωτοβουλίας "Ναι για να μετράει η ψήφος σου" έχουν περιθώριο έξι εβδομάδων να μαζέψουν 1.600 υπογραφές, ώστε να τεθεί το αίτημά τους σε δημοψήφισμα και να αποφασίσει πλέον η κοινή γνώμη της χώρας.