Η ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΣΤΟ ΣΙΝΑ ΣΥΝΑΝΤΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Το μοναστήρι της αγίας Αικατερίνης στη χερσόνησο του Σινά (ή Ιερά Μονή Θεοβαδίστου Όρους Σινά, όπως είναι η επίσημη ονομασία) είναι το παλιότερο μοναστήρι στον κόσμο με συνεχή παρουσία, χωρίς να έχει καταστραφεί ή σταματήσει να έχει ζωή έστω και για μικρό χρονικό διάστημα τους τελευταίους 17 αιώνες. Παράλληλα αποτελεί μια πραγματική ιστορική κιβωτό χάρη στα χιλιάδες αρχαία χειρόγραφα που φιλοξενούνται στις βιβλιοθήκες. Ανταποκρινόμενο στις προκλήσεις της σύγχρονης ψηφιακής εποχής, το μοναστήρι αποφάσισε να εκμεταλλευτεί τις τεχνολογικές προκλήσεις δημιουργώντας μία νέα, ψηφιακή βιβλιοθήκη, η οποία θα διασφαλίσει ότι ο σημαντικός αυτός ιστορικός θησαυρός θα διατηρηθεί φωτίζοντας και τις επερχόμενες γενιές.

Σε συνέντευξη του στην αιγυπτιακή εφημερίδα Al Masry Al-Youm, ο πατέρας Ιουστίνος, ο βιβλιοθηκονόμος της μονής, επισημαίνει ότι πρόκειται να δημιουργηθεί μια ηλεκτρονική βάση δεδομένων στο διαδίκτυο, αποτελούμενη από χειρόγραφα της πρώτης μ.Χ. χιλιετίας, τα οποία σήμερα βρίσκονται κλειδωμένα και δεν είναι εύκολα προσβάσιμα. Πλέον, χάρη στη νέα ηλεκτρονική βιβλιοθήκη, ο κάθε ενδιαφερόμενος θα μπορεί να έχει πρόσβαση σε αυτά για να τα μελετήσει, καθώς το μόνο που θα απαιτείται θα είναι η αποστολή ενός e-mail. Όπως επισημαίνει στο ρεπορτάζ της και η αιγυπτιακή εφημερίδα (στην αγγλόφωνη έκδοσή της), πρόκειται για μια επανάσταση, αν σκεφτεί κανείς ότι μόλις πριν από δέκα χρόνια το μοναστήρι ήταν κυριολεκτικά αποκλεισμένο από τον έξω κόσμο, εξ αιτίας της πολύ κακής ποιότητας των τηλεφωνικών γραμμών. 

Από τους 25 μοναχούς που ζουν έγκλειστοι στη μονή της αγίας Αικατερίνης ελάχιστοι έχουν διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας ή γνωρίζουν πώς να χειρίζονται έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή. Η πρωτοβουλία ανήκει στον πατέρα Ιουστίνο, ο οποίος κατάγεται από το Τέξας, και ο ρεπόρτερ της εφημερίδας τον περιγράφει ως έναν ψηλό άντρα (πάνω από 1.83 μέτρα), που κρατάει αυστηρά τα χέρια του σαν επιτηρητής, ενόσω στέκεται. Κάθε πρωί στις 4.30 συμμετέχει στη Θεία Λειτουργία, το τυπικό της οποίας έμεινε αναλλοίωτο από το 550 μ.Χ μέχρι σήμερα, και στη συνέχεια ανεβαίνει έξι ζευγάρια σκάλες για να πάει στο γραφείο του, που βρίσκεται στην ανατολική πτέρυγα του τριώροφου κτιρίου διοίκησης. Εκεί, ανοίγει το G5 και ξεκινάει την αποστολή του την ψηφιοποίηση φωτογραφιών της Αγίας Γραφής γραμμένης σε πάπυρο από δέρμα ζώου με μελάνι από δέντρο βελανιδιάς. Όπως δηλώνει κι ο ίδιος, "η συνύπαρξη αυτών των αντιθέσεων είναι καταπληκτική". Μια φωτογραφία, για την οποία μπορεί να απαιτήθηκε ακόμη και μία εβδομάδα προκειμένου να βγει με το σωστό φωτισμό, καθώς οι μελετητές χρησιμοποιούν ειδικά υπέρυθρα και υπεριώδη φίλτρα, τοποθετείται κάτω από τη φυσούνα μιας κάμερας CCD 48 mp, μια διαδικασία λίγων δευτερολέπτων που θα επαναληφθεί για τις υπόλοιπες σελίδες ενός χειρογράφου. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς χρειάζονται 3 με 4 ημέρες για να ολοκληρωθεί η ψηφιοποίηση ενός ολόκληρου βιβλίου, ενώ υπάρχουν 3.400 χειρόγραφα που περιμένουν τη σειρά τους. Τα κείμενα προέρχονται από διαφορετικές εκδοχές της Αγίας Γραφής, οι οποίες δε συμφωνούν απόλυτα μεταξύ τους. Οι μελετητές εντοπίζουν τις γενεαλογίες των κειμένων, προκειμένου να εντοπίσουν τα σημεία όπου αυτά συγκλίνουν και αποκλίνουν. Το παλιότερο πάντως κείμενο είναι οι επιστολές του αποστόλου Παύλου, οι οποίες ανάγονται στο 100 μ.Χ, οι οποίες όμως δεν είναι τα αυθεντικά κείμενα, αλλά αντίγραφα. Άλλωστε, όπως ξεκαθαρίζει και ο ίδιος ο πατέρας Ιουστίνος, οι επιστολές ούτως ή άλλως δε γράφτηκαν από τα χέρια του αποστόλου Παύλου, ο οποίος τις υπαγόρευε σε άλλους και εν συνεχεία τις έστελνε π.χ. στους Εφεσίους, στους Κορίνθιους κλπ. Αυτό που συνέβη γύρω στο 100 μ.Χ. ήταν ότι όλες αυτές οι επιστολές συγκεντρώθηκαν σε μία ενότητα. Πάντως, υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στα κείμενα, αρκετές από τις οποίες είναι σημαντικές.

Λόγω της γεωγραφικής του θέσης, κτισμένο στα απόρθητα βουνά του όρους Σινά, το μοναστήρι της αγίας Αικατερίνης θεωρούνταν ως το ασφαλέστερο σημείο της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Αυτός είναι άλλωστε κι ο λόγος, που αποτέλεσε το ασφαλές καταφύγιο χιλιάδων πολύτιμων χειρογράφων, πολλά από τα οποία ήταν τόσο καλά κρυμμένα, ώστε βρίσκονται ακόμα και σήμερα, κάτω από πατώματα, πίσω από τοίχους κλπ. Μάλιστα, ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός Α'  είχε στείλει στη χερσόνησο του Σινά πενήντα ελληνικές οικογένειες για να φυλάνε τους μοναχούς, οι οποίες αποτέλεσαν τη μαγιά των σημερινών Βεδουίνων στην περιοχή της Τζαμπαλίγια. Εκείνη την εποχή, ο εχθρός ήταν οι άπιστοι που πολιορκούσαν το μοναστήρι, ενώ σήμερα τη θέση τους πήραν η λειαντική σκόνη του γρανίτη που γλιστρά από το παράθυρο, η υπεριώδης ακτινοβολία και ο αλκαλικός ιδρώτας. Η πρώτη βιβλιοθήκη της μονής ολοκληρώθηκε το 1734, αλλά τα βιβλία μεταστεγάστηκαν στον τελευταίο όροφο του νέου κτιρίου διοίκησης το 1951. Το 2009, το μοναστήρι ζήτησε την σχεδίαση μιας νέας βιβλιοθήκης, έργο το οποίο έφεραν εις πέρας ο αρχιτέκτονας Δημήτρης Πορφύριος και ο μηχανικός Πέτρος Κουφόπουλος. Τα σχέδια εγκρίθηκαν από το Υπουργείο Αρχαιοτήτων της Αιγύπτου, ενώ απομένει η έγκρισή τους από το Ίδρυμα της Αγίας Αικατερίνης, το οποίο χρηματοδοτεί τη μονή. Όσον αφορά τον πατέρα Ιουστίνο, ανυπομονεί να αρχίσει να μπλογκάρει στο άμεσο μέλλον σχετικά με την οικοδόμηση του κτιρίου της νέας βιβλιοθήκης. Όπως άλλωστε λέει και ο ίδιος, "όλοι σήμερα έχουν από ένα μπλογκ". 

[Πηγή: EgyptIndependent.com]


Κάνοντας κλικ εδώ, μπορείτε να διαβάσετε ένα αφιέρωμα της ίδιας εφημερίδας στην ελληνική παροικία της Αιγύπτου.