ΓΙΑΤΙ ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΤΟΥ ΜΩΑΜΕΘ;

Η περιβόητη ερασιτεχνική ταινία ενός άγνωστου σκηνοθέτη με μισαλλόδοξα κίνητρα προκάλεσε τις τελευταίες μέρες κύμα βίαιων διαμαρτυριών στο μουσουλμανικό κόσμου. Αιτία δεν ήταν απλά ο προσβλητικός τρόπος με τον οποίο η ταινία σκιαγραφούσε τον Μωάμεθ, αλλά και το γεγονός ότι φαινόταν το πρόσωπο του.  Αντίστοιχες διαδηλώσεις οργής είχαν σαρώσει τις χώρες του Ισλάμ και το 2005 με τα σκίτσα που απεικόνιζαν τον προφήτη των Μουσουλμάνων και τα οποία δημοσιεύθηκαν στη δανέζικη εφημερίδα Jyllands-Posten. Στη μουσουλμανική παράδοση απαγορεύεται η οποιασδήποτε μορφής απόπειρα απεικόνισης του προσώπου του Μωάμεθ. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό;

Ο ίδιος ο Μωάμεθ είχε επιβάλλει την απαγόρευση της απεικόνισης οποιουδήποτε Προφήτη ή άλλου  ιερού προσώπου, θέλοντας ν' αποθαρρύνει το ενδεχόμενο της ειδωλολατρίας, να φτάσουν δηλαδή οι πιστοί να λατρεύουν την εικόνα ενός ανθρώπου σε βάρος του ίδιου του Θεού (του Αλλάχ). Εξάλλου, απαγορεύεται η απεικόνιση και του ίδιου του Αλλάχ, καθώς σύμφωνα με τις διδασκαλίες του Μωάμεθ, καμιά ζωγραφιά δεν μπορεί να συλλάβει την πραγματική εικόνα του Θεού. Αυτός είναι, άλλωστε, κι ο λόγος που στα τζαμιά δεν υπάρχουν εικόνες, αλλά περίπλοκα εντυπωσιακά σχέδια.

Η λεπτή γραμμή μεταξύ πίστης και ειδωλολατρίας μέσω της λατρείας των εικόνων αναδείχτηκε και ταρακούνησε, άλλωστε, και τη Βυζαντινή αυτοκρατορία κατά τον 8ο και τον 9ο αιώνα. Η διαφορά ήταν το αποτέλεσμα τότε ήταν η ενσωμάτωση των εικόνων ως στοιχείο εκδήλωσης του θρησκευτικού συναισθήματος στις πραγματικές του διαστάσεις - τουλάχιστον σε θεωρητικό επίπεδο, καθώς ακόμη και σήμερα βλέπουμε πολλές φορές γύρω μας περιπτώσεις ανθρώπων που παθαίνουν ψύχωση με μια εικόνα σε βάρος της θρησκευτικής τους πίστης. Σε κάθε περίπτωση, η μουσουλμανική αντίληψη για το θέμα είναι τελείως διαφορετική και οφείλουμε να τη σεβόμαστε.

Εξάλλου, όπως αναφέρει ο Αμερικανός ιμάμης Χασάν Σιμπλί μιλώντας στο nbcnews, οι Μουσουλμάνοι έχουν μάθει ν' αγαπούν τον προφήτη περισσότερο από τους γονείς τους, ακόμα και από τον ίδιο τους τον εαυτό, με αποτέλεσμα να πληγώνονται σε προσωπικό, συναισθηματικό επίπεδο, κάθε φορά που κάποιος προσβάλλει τον Μωάμεθ, αν και σπεύδει να ξεκαθαρίσει ότι σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να δικαιολογηθεί η έκρηξη βίας των τελευταίων ημερών. 

Ας μην ξεχνάμε, πάντως, ότι το 1988 έντονες αντιδράσεις είχε προκαλέσει στο χριστιανικό κόσμο η ταινία του Μάρτιν Σκορτσέζε "Ο τελευταίος πειρασμός", η οποία ήταν βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη. Είχαν γίνει και τότε διαδηλώσεις, είχαν εκφωνηθεί πύρινοι λόγοι σε εκκλησίες, ενώ σημειώθηκαν έκτροπα, όπως στο Παρίσι, όπου τραυματίστηκαν 13 άτομα άτομα από ρίψη βόμβας μολότωφ σε κεντρικό κινηματογράφο της πόλης.