Απόσπασμα από την ιστορική ομιλία του Νέλσον Μαντέλα κατά τη δίκη του το 1964: Η κοινωνική διάσταση του φυλετικού διαχωρισμού.

Καθώς σήμερα, 11 Φεβρουαρίου, είναι η επέτειος από την ιστορική αποφυλάκιση του Νέλσον Μαντέλα από τις φυλακές Victor Verster στις 11.02.1990, ας ανατρέξουμε 27 χρόνια πριν την ιστορική εκείνη ημερομηνία, σ' ένα άλλο ιστορικό γεγονός, τη δίκη του Μαντέλα με τις κατηγορίες για προδοσία και βίαιη συνωμοσία. Η δίκη πραγματοποιήθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο της Πρετώρια. Ξεκίνησε στις 20 Απριλίου 1964 και ολοκληρώθηκε τις 12 Ιουνίου με την απαγγελία της ποινής και την καταδίκη του Μαντέλα σε ισόβια κάθειρξη.

Από την απολογία του στο δικαστήριο κατά την έναρξη της ακροαματικής διαδικασίας, αξίζει να σταθούμε σε ορισμένα αποσπάσματα, όπου ο Μαντέλα αναφερόταν στην κοινωνική διάσταση της έννοιας του ρατσισμού στη Νότιο Αφρική:

"... Ο αγώνας μας είναι ενάντια στα αληθινά και όχι στα φανταστικά βάσανα ή - για να χρησιμοποιήσω τη γλώσσα του εισαγγελέα - στα "λεγόμενα βάσανα". Βασικά πολεμούμε ενάντια σε δύο χαρακτηριστικά-σφραγίδες της αφρικανικής ζωής στη νότια Αφρική και τα οποία έχουν καθιερωθεί με νόμους που εμείς προσπαθούμε να ακυρώσουμε. Αυτά τα χαρακτηριστικά είναι η φτώχεια και η έλλειψη αξιοπρέπειας και δεν χρειαζόμαστε τους κομμουνιστές ή τους λεγόμενους "ταραχοποιούς" να μας διδάξουν σχετικά μ' αυτά (σ.σ.: η αναφορά αυτή έγινε από το Μαντέλα, επειδή μεταξύ των άλλων κατηγοριών περιλαμβανόταν και ότι ήταν "κομμουνιστής").

Η Νότια Αφρική είναι το πλουσιότερο κράτος της Αφρικής και θα μπορούσε να είναι μια από τις πλουσιότερες χώρες του κόσμου. Είναι η γη όμως των άκρων και των αξιοσημείωτων αντιθέσεων. Οι λευκοί απολαμβάνουν το υψηλότερο ίσως βιοτικό επίπεδο στον κόσμο, την ίδια στιγμή που οι Αφρικανοί ζουν στη φτώχεια και στη μιζέρια....

...Το παράπονο όμως των Αφρικανών δεν είναι μόνο το ότι αυτοί είναι φτωχοί και οι λευκοί πλούσιοι, αλλά και το ότι οι νόμοι έχουν σχεδιαστεί από τους λευκούς ώστε να συντηρούν αυτήν την κατάσταση. Υπάρχουν δύο τρόπου για να ξεφύγει κανείς από τη φτώχεια. Ο πρώτος είναι μέσω της σωστής εκπαίδευσης και ο δεύτερος είναι η απόκτηση από τον εργαζόμενο μεγαλύτερων ικανοτήτων στη δουλειά του, ώστε να του αποφέρουν υψηλότερες απολαβές. Όσον αφορά τους Αφρικανούς, και οι δύο αυτοί δρόμοι προς την πρόοδο είναι εσκεμμένα κομμένοι από τη νομοθεσία...

... Η κυβέρνηση συχνά απαντά στους επικριτές της λέγοντας ότι οι Αφρικανοί στη Νότια Αφρική βρίσκονται σε καλύτερη οικονομική κατάσταση από τους κατοίκους των άλλων κρατών της Αφρικής. Δεν γνωρίζω κατά πόσο αυτή η δήλωση είναι αληθής και αμφιβάλλω κατά πόσο κάθε σύγκριση μπορεί να γίνει χωρίς να σκεφθούμε το δείκτη κόστους ζωής σε τέτοιες χώρες. Αλλά, ακόμη και αν είναι αλήθεια, όσον αφορά τον αφρικανικό λαό είναι άσχετο. Το παράπονο μας δεν είναι ότι είμαστε φτωχοί σε σύγκριση με τους ανθρώπους σε άλλες χώρες, αλλά πως είμαστε φτωχοί σε σύγκριση με το λευκό άνθρωπο στη δική μας χώρα και ότι εμποδιζόμαστε από τη νομοθεσία να αλλάξουμε αυτήν την ανισορροπία.

Η έλλειψη ανθρώπινης αξιοπρέπειας που γνωρίζουν οι Αφρικανοί είναι το απευθείας αποτέλεσμα της πολιτικής της λευκής κυριαρχίας. Η λευκή κυριαρχία συνεπάγεται μαύρη κατωτερότητα. Η νομοθεσία που σχεδιάστηκε για να συντηρεί τη λευκή κυριαρχία προστατεύει αυτήν την έννοια. Οι ταπεινές δουλειές στη Νότιο Αφρική γίνονται μονίμως από Αφρικανούς. Όταν κάτι πρέπει να μεταφερθεί ή να καθαριστεί, ο λευκός θα ψάξει γύρω του για κάποιον Αφρικανό να το κάνει γι' αυτόν, είτε ο Αφρικανός δουλεύει γι' αυτόν  είτε όχι. Εξαιτίας αυτού του είδους της συμπεριφοράς, οι λευκοί τείνουν να θεωρούν τους Αφρικανούς μια διαφορετική ράτσα. Δεν τους βλέπουν ως ανθρώπους με δικές τους οικογένειες. Δεν καταλαβαίνουν ότι έχουν αισθήματα, πως ερωτεύονται όπως οι λευκοί άνθρωποι, πως θέλουν να είναι με τις γυναίκες τους και τα παιδιά τους, όπως οι λευκοί θέλουν να είναι με τα δικά τους, πως θέλουν να κερδίσουν αρκετά χρήματα για να συντηρούν τις οικογένειες τους σωστά, να τους ταΐζουν και να τους ντύνουν και να τους στέλνουν στο σχολείο. Και ποιος υπηρέτη, κηπουρό ή μεροκαματιάρης αγρότης μπορεί ποτέ να ελπίσει να το πετύχει;...

... Οι Αφρικανοί θέλουν να πληρώνονται έναν μισθό, που θα τους επιτρέπει να ζουν. Οι Αφρικανοί θέλουν να κάνουν δουλειές, τις οποίες είναι ικανοί να κάνουν και όχι δουλειές, τις οποίες έχει διακηρύξει η κυβέρνηση πως είναι ικανοί να κάνουν. Οι Αφρικανοί θέλουν να τους επιτρέπεται να ζουν εκεί όπου βρίσκουν εργασία και όχι να αποκλείονται από μια περιοχή, γιατί δεν έχουν γεννηθεί σε αυτήν. Οι Αφρικανοί θέλουν να τους επιτρέπεται να κατέχουν γη στα μέρη, όπου δουλεύουν και να μην είναι αναγκασμένοι να ζουν σε ενοικιαζόμενα σπίτια, τα οποία ποτέ δεν μπορούν να τα θεωρήσουν δικά τους. Οι Αφρικανοί θέλουν να είναι μέρος του γενικού πληθυσμού και όχι να ζουν περιορισμένοι στα δικά τους γκέτο. Οι αφρικανοί άντρες θέλουν οι γυναίκες και τα παιδιά τους να ζουν μαζί τους, εκεί όπου εργάζονται, και όχι να εξαναγκάζονται σε μια αφύσικη ύπαρξη σε ξενώνες για άντρες. Οι αφρικανές γυναίκες θέλουν να είναι με τους άντρες τους και όχι να ζουν σαν χήρες μονίμως στα γκέτο. Οι Αφρικανοί θέλουν να τους επιτρέπεται να βγαίνουν έξω και μετά τις 11 το βράδυ και όχι να περιορίζονται στα δωμάτια τους σαν μικρά παιδιά. Οι Αφρικανοί θέλουν να τους επιτρέπεται να ταξιδεύουν στη χώρα τους και να αναζητούν δουλειά όπου εκείνοι θέλουν και όχι όπου τους λέει το Γραφείο Εργασίας. Οι Αφρικανοί θέλουν απλά ένα ίσο μερίδιο στο σύνολο της νότιας Αφρικής. Θέλουν ασφάλεια και υπόληψη στην κοινωνία.....

.... Κατά τη διάρκεια της ζωής μου αφιέρωσα τον εαυτό μου σε αυτόν τον αγώνα του αφρικανικού λαού. Έχω πολεμήσει ενάντια στη λευκή κυριαρχία, όπως έχω πολεμήσει ενάντια στη μαύρη κυριαρχία. Έχω αγαπήσει το ιδεώδες μιας δημοκρατικής και ελεύθερης κοινωνίας, στην οποία όλα τα άτομα ζουν μαζί σε αρμονία και με ίσες ευκαιρίες. Είναι ένα ιδεώδες για το οποίο ελπίζω να ζήσω, ώστε να το επιτύχω. Αν χρειαστεί, όμως, είναι ένα ιδεώδες για το οποίο είμαι έτοιμος να πεθάνω".



Σχετικά θέματα:
Η ομιλία του Νέλσον Μαντέλα, όταν ορκίστηκε πρόεδρος της Νοτίου Αφρικής: "Ήρθε η ώρα να γεφυρώσουμε τα χάσματα που μας χωρίζουν"