Σαν σήμερα: 10 Απριλίου

Σήμερα είναι Τετάρτη, 10 Απριλίου 2013.

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ - γενέθλια:

Σαν σήμερα γεννήθηκε μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες όλων των εποχών, αν και δεν είναι ευρύτερα γνωστός, ο Ολλανδός Χούγκο Γκρότιους (1583-1645), που θεωρείται ο "πατέρας του διεθνούς δικαίου" και ιδρυτής της σχολής του φυσικού δικαίου για την ερμηνεία του. Στο έργο του "De iure praede" του 1605 υποστήριξε το - αυτονόητο σήμερα, όχι όμως κι εκείνη την εποχή - δικαίωμα της ελευθεροπλοΐας στην ανοιχτή θάλασσα ("mare libberum", δηλαδή "ελευθερία των θαλασσών").

Μια άλλη σημαντική προσωπικότητα που γεννήθηκε στις 10 Απριλίου υπήρξε και ο Αμερικανός δημοσιογράφος (ουγγρικής καταγωγής) Τζόζεφ Πούλιτζερ (1847-1911), ο οποίος έφερε επανάσταση στη μονοδιάστατη δημοσιογραφία της εποχής, δίνοντας έμφαση σε ευρεία γκάμα θεμάτων (κοινωνικά, ψυχαγωγικά κλπ.) που έδιναν ευρύτερη απήχηση στις εφημερίδες του, ενώ το όνομα του συνδέθηκε και με τα πρώτα βήματα της κίτρινης δημοσιογραφίας, που ουδεμία πάντως σχέση είχε με τη σημερινή

Ούτε ένας, ούτε δύο, αλλά τρεις επιστήμονες που βραβεύτηκαν με Νόμπελ γεννήθηκαν σαν σήμερα: ο Μπερνάρντο Χουσάι (1887-1971, Νόμπελ Ιατρικής 1947 για την ανακάλυψη της επίδρασης των ορμονών στα ζώα), Μάρσαλ Νίρεμπεργκ (1927-2010, Νόμπελ Ιατρικής 1968 για την ερμηνεία του γενετικού κώδικα και του ρόλου του στη σύνθεση των πρωτεϊνών) και Ρόμπερτ Μπερνς Γούντγουορντ (1917-1979, Βραβείο Νόμπελ Χημείας 1965 για τα επιτεύγματα του στην οργανική σύνθεση).  

Τέλος, ηθοποιοί που έχουν σήμερα γενέθλια είναι ο Μαξ φον Σίντοβ (84 ετών), ο Ομάρ Σαρίφ (81), αλλά και ο Δημήτρης Σταρόβας (50). 

ΕΘΝΙΚΕΣ κ ΑΛΛΕΣ ΕΟΡΤΕΣ:

Στην πρωτεύουσα του Νεπάλ, Κατμαντού, γιορτάζεται το Ghode Jatra, που σημαίνει "καρναβάλι αλόγων". Σύμφωνα με το θρύλο, κάποτε, πριν από πολλούς αιώνες, ήταν ένας δαίμονας που ονομαζόταν Τούντι και ο οποίος είχε προκαλέσει πολλές καταστροφές στους χωρικούς στην κοιλάδα του Κατμαντού. Οι κάτοικοι ένωσαν τις δυνάμεις τους, τον αντιμετώπισαν και τελικά τον κατατρόπωσαν, ενώ γιόρτασαν τη νίκη τους αυτή συνθλίβοντας το σώμα του νεκρού δαίμονα με τα άλογα τους. Επειδή, όμως, οι κάτοικοι φοβόντουσαν ότι ο δαίμονας μπορεί κάποια μέρα να ξυπνήσει, καθιέρωσαν το συγκεκριμένο πανηγύρι, όπου τα άλογα πατούν το σημείο όπου πιστεύεται ότι είναι θαμμένος ο Τούντι, ώστε να τρομάξει και να μην αναστηθεί από τον τάφο του. 

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ - info:

Στις 10 Απριλίου 1821, απαγχονίστηκε με απόφαση του Σουλτάνου ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γεώργιος Ε΄, ο οποίος, αν και είχε διαχωρίσει τη θέση του από την Επανάσταση, αρνήθηκε να συμβιβαστεί με τη σφαγή των χριστιανικών πληθυσμών της Κωνσταντινούπολης. Η είδηση του απαγχονισμού, αλλά και στη συνέχεια της κακοποίησης του πτώματος του Γρηγορίου Ε΄ σόκαρε την παγκόσμια κοινότητα. Ενδιαφέρον έχει η περιγραφή μιας αυστραλιανής εφημερίδας ("The Sydney Gazette and New South Wales Advertiser"), όπου η είδηση έγινε γνωστή ύστερα από 7 μήνες:

"Οι εφημερίδες του Παρισιού της 27ης (Απριλίου) παρέχουν τις πιο θλιβερές λεπτομέρειες από την Κωνσταντινούπολη, εκ των οποίων οι κάτωθι είναι ένα δείγμα: Ο Πρίγκιπας Κωνσταντίνος Μορούσι, που πρόσφατα διορίστηκε Διερμηνέας στην Πύλη, αποκεφαλίστηκε, αρκετοί Έλληνες έμποροι είχαν την ίδια μοίρα, και άλλοι κρεμάστηκαν και αιωρούνταν από τις πόρτες και τα παράθυρα των σπιτιών τους στο Βόσπορο. Ο νέος Βεζίρης Μποντερίτ και ο Αλή Πασάς έφτασαν στις 21 του τρέχοντος (σ.σ. με το γρηγοριανό ημερολόγιο), και την επόμενη μέρα ο σεβάσμιος Έλληνας Πατριάρχης συνελήφθη με διαταγή του Μεγάλου Άρχοντα, ενώ κατευθυνόταν προς τον καθεδρικό ναό για να τελέσει θεία λειτουργία και στις πέντε το απόγευμα εκτελέστηκε στην αγχόνη μπροστά από την πόρτα της Ελληνικής Εκκλησίας. Έξι Επίσκοποι που είχαν μαζευτεί στην Εκκλησία για να βοηθήσουν στις ιεροτελεστίες της ημέρας, υπέφεραν με τον ίδιο τρόπο. Και αρκετοί Χριστιανοί οδηγήθηκαν στα σίδερα και φυλακίστηκαν. Εκατοντάδες έπεσαν θύματα της οργής του πληθυσμού".

[Βλ. σχετικά Η Επανάσταση του 1821 στις ξένες εφημερίδες της εποχής]

Στις 10 Απριλίου 1826 πραγματοποιείται η ηρωική έξοδος των "ελεύθερων πολιορκημένων" του Μεσολογγίου.

Στις 12 Απριλίου η γαλλική εφημερίδα Joyrnal des Debats έγραφε:
"Οι τελευταίες επίμονες αμφιβολίες για την τύχη του Μεσολογγιού εξαφανίστηκαν. Οι προχθεσινές ειδήσεις δυστυχώς επιβεβαιώθηκαν. Η σύγχυση για τις ημερομηνίες, που χθες μας δημιούργησε ένα ελπίσουμε, εξηγήθηκε. Ήταν η 3η Μαρτίου του παλαιού ημερολογίου ή η 20η του νέου ημερολογίου, που το Μεσολόγγι αμυνόμενο με 4 ή 5.000 άνδρες ικανούς μόνο να φέρουν όπλα, επιχείρησαν επίθεση που κόστισε τις ζωές μερικών χιλιάδων από τους επιτιθέμενους. Ο επίσκοπος Ιωσήφ κάηκε σε σιγανή φωτιά. Οι άρρωστοι, οι ιερείς, οι γυναίκες και τα παιδιά σκοτώθηκαν στις φλόγες ή από τα σπαθιά των Τούρκων. Οι βάλτοι του Μεσολογγιού έχουν πνιγεί από τους νεκρούς. Το προπύργιο της Δυτικής Ελλάδας έπεσε!
Και γιατί έπεσε; Ω, απερίγραπτη ντροπή του Γαλλικού Υπουργείο! Δύο Γάλλοι αξιωματικοί διηύθυναν τις σχεδίες με τα όπλα - δύο Γάλλοι αξιωματικοί δίδαξαν στους θηριώδεις Αιγυπτίους πού να τοποθετήσουν τα πυρομαχικά τους, ώστε να συντρίψουν πιο αποτελεσματικά τους Χριστιανούς!"

Στις 31 Μαΐου, η νεοϋορκέζικη εφημερίδα Geneva Gazette αναδημοσίευε στη δεύτερη σελίδα: "Τα νέα από την Ελλάδα είναι της πιο απεχθούς φύσης. Το Μεσολόγγι έπεσε στα χέρια του εχθρού ύστερα από την πιο απελπισμένη αντίσταση. Ολόκληρος ο πληθυσμός του φαίνεται ότι σκοτώθηκε κάτω από τα σπαθιά των θριαμβευτών, διψασμένων για αίμα Τούρκων.... Οι φίλοι του ανθρωπισμού, της ελευθερίας και της θρησκείας (γράφει η Liverpool Mercury) όταν μελετήσουν την παρακάτω αφήγηση, δεν μπορούν να μην κατακλυστούν από δυνατά συναισθήματα πόνου για τη μοίρα των ηρωικών ανδρώ, που έτσι πέθαναν αμυνόμενοι για αυτό που είναι το πιο πολύτιμο στους πολιτισμένους ανθρώπους".

Στις 10 Απριλίου 1912 το υπερωκεάνιο "Τιτανικός" ξεκινούσε το πρώτο και τελευταίο ταξίδι του. Στις 10/23 Απριλίου, η εφημερίδα "Πατρίς" αναδημοσίευε ένα σκίτσο γαλλικής εφημερίδας, που καταδείκνυε τον τεράστιο όγκο του "Τιτανικού" - το δυστύχημα είχε συμβεί, απλά υπήρχε αυτό το ημερολογιακό μπέρδεμα μεταξύ παλιού και νέου ημερολογίου μεταξύ Ελλάδας και δυτικής Ευρώπης.

Στις 10 Απριλίου 1998, "ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Σεραφείμ εκοιμήθη την ώρα 2 μετά τα μεσάνυχτα" στο Λαϊκό Νοσοκομείο. Ήταν ο μακροβιότερος αρχιεπίσκοπος στην ιστορία της Εκκλησίας της Ελλάδος, ένας άνθρωπος ιδιαίτερα δυναμικός και αντισυμβατικός, που άφησε το στίγμα του.


ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ - δημοσιεύματα:
Στις 10 Απριλίου 1896, η εφημερίδα "Το Άστυ" δημοσίευε ένα χρονικό από τις τελευταίες μέρες του Χαρίλαου Τρικούπη, που πέθανε στις Κάννες στις 30 Μαρτίου και θα κηδευόταν την επόμενη μέρα. Το χρονικό αυτό, όπως κι ένα αφιέρωμα στον Τρικούπη μπορείτε να διαβάσετε εδώ: Οι τελευταίες στιγμές του Χαρίλαου Τρικούπη

Σήμερα οι γραφομηχανές είναι τελείως ξεπερασμένες, όμως κάποτε αποτελούσαν την τελευταία λέξη της τεχνολογίας και οι πιο συντηρητικοί άνθρωποι αναπολούσαν... την πένα. Διαβάζουμε στην εφημερίδα "Πατρίς" στο φύλλο της 10ης Απριλίου 1912:
"Εις τας Αθήνας λειτουργούν από καιρό τώρα αρκετά καταστήματα γραφομηχανών. Δεν πωλούν μόνον γραφομηχανάς, αλλά και εργάζονται. Κάμνουν αντίγραφα κάθε είδους με αυτάς και έχουν αρκετούς υπαλλήλους. Εάν περάσετε από τα καταστήματα των γραφομηχανών, εις οιανδήποτε ώραν, θ' ακούσετε ένα δαιμονιώδη θόρυβον, τον οποίον αναδίδουν τα πλήκτρα των εργαζομένων γραφομηχανών. Αυταί όμως αι πολυθόρυβοι κυρίαι, που αντικατέστησαν την λεπτεπίλεπτον πένναν, η οποία επί αιώνας τώρα, έκαμνεν αθορύβως με την λεπτήν μυτίτσαν της τόσην και τόσην εργασίαν, είνε αι μεγαλείτεραι πρόδρομοι του φεμινισμού. Εις τας γραφομηχανάς των περισσοτέρων καταστημάτων εργάζονται γυναίκες. Λεπτά κονδυλένια δάκτυλα, από το πρωί έως το βράδυ ανεβοκαταβαίνουν την κλίμακα των πλήκτρων της γραφομηχανής και εργάζονται. Και όλαι αι δακτυλογράφοι - ούτως ωνομάσθησαν αι μεταχειριζόμεναι την γραφομηχανήν, ωσάν οι μεταχειριζόμενοι την πένναν να γράφουν με το στόμα ή με κανέν άλλο μέλος του σώματός των - μένουν απείρως ευχαριστημέναι από το έργον των και συνιστούν και εις τας ομοφύλους των να τας ακολουθήσουν. "
Ο συντάκτης του ρεπορτάζ μετέφερε και την γνώμη μιας δακτυλογράφου που επαινούσε τη νέα εφεύρεση: "Νομίζει κανείς ότι παίζει πιάνο διαρκώς. Εγώ και ανάγκην να μην είχα, θα έγραφδα με γραφομηχανήν". Αντίθετα, η γνώμη της για την πένα ήταν απολύτως αρνητική. "Ημπορεί να σας κάμη χίλια κακά. Εάν κακογράφετε, δεν ηξεύρετε τι είνε δυνατόν να σας συμβή... Εκτός όμως αυτού ημπορείτε να μουντζουρωθήτε, να λερωθήτε, να χαλάσετε το φόρεμά σας. Εγώ σας βεβαιώ ότι θα γράφω πάντοτε με γραφομηχανήν".
Και ο συντάκτης της εφημερίδας έκλεινε το ρεπορτάζ μάλλον πικραμένος: "Ώστε αντίο ρωμαντισμός και αντίο γραμματάκια με τρέμουσαν γραφίδα κλπ."