Η άγνωστη ιστορία του "Happy birthday to you". Το τραγουδάκι γενεθλίων που αποτελεί χρυσωρυχείο για μια δισκογραφική εταιρία.

Όσοι βαριούνται να ευχηθούν "χρόνια πολλά" στα γενέθλια κάποιου φίλου με το ελληνικό τραγουδάκι, που είναι και λίγο μακρύ, καταφεύγουν στο αντίστοιχο, αγγλικό "Happy birthday to you", που είναι πιο απλό και δεν χρειάζεται να μάθεις πολλά λόγια απ' έξω. Τι γνωρίζουμε, όμως, για την ιστορία του και γιατί αποτελεί αντικείμενο νομικής διαμάχης ως προς τα πνευματικά δικαιώματα;

Ελάχιστοι γνωρίζουν ότι το "Happy birthday to you" δεν είναι πρωτότυπη μελωδία, αλλά βασίζεται σ' ένα παιδικό τραγουδάκι, που γράφτηκε στα τέλη του 19ου αιώνα. Συγκεκριμένα, πρόκειται για το "Good Morning to All", που έγραψαν (στίχοι και μουσική) οι αδελφές Πάτι και Μίλντρεντ Χιλ -η πρώτη ήταν διευθύντρια σε νηπιαγωγείο του Κεντάκι. 

Το τραγούδι περιλαμβάνεται στο βιβλίο "Song Stories for the Kindergarten", που εκδόθηκε τον Οκτώβριο 1893 και πήγαινε ως εξής: "Good morning to you/ Good morning to you/ Good morning dear children/ Good morning to all". Το εάν και κατά πόσο ο ρυθμός ήταν δικής τους έμπνευσης αμφισβητείται, ενώ εκτιμάται ότι οι αδερφές Χιλ "έκλεψαν" μια ήδη γνωστή μελωδία από παρόμοια τραγουδάκια ("Good Night to You All"/ "A Happy New Year to You All" κλπ.).

Δεν είναι ξεκάθαρο πότε και από ποιόν άλλαξαν οι στίχοι, ώστε να επικρατήσει το "Happy Birthday". Οι αδερφές Χιλ κινήθηκαν νομικά και μόλις το 1935 κατάφεραν να κατοχυρώσουν τα πνευματικά δικαιώματα, για λογαριασμό της δισκογραφικής εταιρίας Summy Company. Γύρω στο 1990 τα δικαιώματα αγοράστηκαν από την εταιρία Warner, η οποία απαγόρευσε την ελεύθερη αναπαραγωγή του τραγουδιού (δηλ. χωρίς την καταβολή χρηματικού ποσού) μέχρι το 2030, οπότε θα έληγε ισχύς των πνευματικών δικαιωμάτων σύμφωνα με την ομοσπονδιακή νομοθεσία των ΗΠΑ και μέχρι τις 31.12.2-16 για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ωστόσο, η εταιρία "Good Morning to You Productions" (GMTY), για λογαριασμό της οποίας γυρίζεται ένα ντοκιμαντέρ σχετικά με την ιστορία του συγκεκριμένου τραγουδιού, κατέφυγε στην αμερικανική δικαιοσύνη κατά της Warner/Chappel Music υποστηρίζοντας ότι στην πραγματικότητα δεν ήταν το "Happy Birthday to You" που είχε κατοχυρωθεί το 1935, αλλά το "Good Morning to All", ενώ ζητά από τη δισκογραφική εταιρία να επιστρέψει τα ποσά που εισέπραξε από τα δικαιώματα του τραγουδιού και τα οποία υπολογίζονται σε περισσότερα από 2 εκατομμύρια δολάρια. 

Η υπόθεση εκκρεμεί και η έκβαση της δίκης είναι, φυσικά, άγνωστη. Ειλικρινά, όμως, φανταζόσασταν ποτέ ότι αυτό το χαζό τραγουδάκι γενεθλίων θα μπορούσε αφενός να έχει μια τόσο μπερδεμένη ιστορία και αφετέρου ν' αποτελεί χρυσωρυχείο για μια δισκογραφική;