Σαν σήμερα: 1 Ιουλίου

Σήμερα είναι Δευτέρα, 1 Ιουλίου. Καλό μήνα σε όλους και αξίζει να διαβάσετε το σημερινό "Σαν σήμερα" που είναι πλούσιο και συλλεκτικό!

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ - γενέθλια:

Έχεις σήμερα γενέθλια; Μπορεί να είσαι μελλοντικός Νομπελίστας! Έχουμε και λέμε. Σαν σήμερα γεννήθηκε:

- ο Γάλλος συνδικαλιστής Λεόν Ζουό (1879-1954), Νόμπελ Ειρήνης 1951 ως πρόεδρος της Διεθνούς επιτροπής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αντιπρόεδρος της Διεθνούς Συνομοσπονδίας των Ελεύθερων Σωματείων

- ο Αμερικανός οικονομολόγος Ρόμπερτ Φόγκελ (1926-2013), Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών 1993 από κοινού με τον Ντάγκλας Νορθ "για την ανανέωση της έρευνας στην οικονομική ιστορία μέσω της εφαρμογής μεθόδων οικονομικής ιστορίας και ποσοτικών μεθόδων για την εξήγηση οικονομικών και θεσμικών αλλαγών"

- ο Αμερικανός βιολόγος Τζέραλντ Έντελμαν (σήμερα 84 ετών), Νόμπελ Ιατρικής 1972 από κοινού με τον Ρότνεϊ Πόρτερ "για τις ανακαλύψεις τους αναφορικά με τη χημική σύσταση των αντισωμάτων"

- ο Αμερικανός βιοχημικός Άλφρεντ Γκίλμαν (σήμερα 72 ετών), Νόμπελ Ιατρικής 1994 από κοινού με τον Μάρτιν Ρότνμπελ "για την ανακάλυψη των πρωτεϊνών G και του ρόλου που έχουν αυτές στα κύτταρα"

- ο Καναδός οικονομολόγος Μάιρον Σόουλς (σήμερα 72 ετών), Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών 1997 από κοινού με τον Ρόμπερτ Μέρτον "για την ανάπτυξη μίας νέας μεθόδου προσδιορισμού της αξίας χρηματοοικονομικών παραγώγων".

Άλλοι σημαντικοί άνθρωποι που γεννήθηκαν σαν σήμερα ήταν ο Έλληνας συγγραφέας Αργύρης Εφταλιώτης (ή Κλεάνθης Μιχαηλίδης, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, 1849-1923), ο νομικός και πρώην Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Τσάτσος (1899-1987), η πρωτοπόρος Γαλλίδα φεμινίστρια και συγγραφέας Γεωργία Σάνδη (1804-1876), η Αμερικανίδα επιχειρηματίας Εστέ Λόντερ 1906-2004), η οποία ίδρυσε την ομώνυμη εταιρία καλλυντικών, η πριγκίπισσα Νταϊάνα (1961-1997), αλλά και ο καταξιωμένος σκηνοθέτης Σίντενϊ Πόλακ (1934-2008), δημιουργός αναρίθμητων κλασικών ταινιών, όπως "Οι τρεις μέρες του Κόνδορα", "Σκοτώνουν τ' άλογα όταν γεράσουν", "Τούτσι", "Πέρα από την Αφρική" κ.ά.

Τα 97α γενέθλια της γιορτάζει σήμερα ένας θρύλος του Χόλιγουντ, η ηθοποιός Ολίβια ντε Χάβιλαντ, τα 52 κλείνει ο θρύλος των σπριντ Κάρλ Λούις, ενώ 46 κεράκια θα σβήσει ο θρύλος του πλαστικού στήθους Πάμελα Άντερσον. 

ΕΘΝΙΚΕΣ κ ΑΛΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ:

Η Ημέρα Καναδά γιορτάζεται -πού αλλού;- στον Καναδά. Σαν σήμερα τέθηκε σε ισχύ η Συνταγματική Πράξη του 1867, με την οποία η Ηνωμένη Επαρχία του Καναδά (Οντάριο και Κεμπέκ) ενώθηκε με τη Νέα Σκοτία και το Νιού Μπράνσγουικ και σαν αποτέλεσμα γεννήθηκε ο Καναδάς. Πάντως, η χώρα απέκτησε τυπικά την ανεξαρτησία της μόλις το 1931, όταν η Μ. Βρετανία αναγνώρισε δικαίωμα αυτοδιάθεσης, ενώ οι κάτοικοι του Καναδά απέκτησε καναδική υπηκοότητα για  πρώτη φορά το 1950.

Στο Χονγκ Κονγκ γιορτάζεται η επέτειος από την επέτειο ενσωμάτωσης της περιοχής στην Κίνα και την παράλληλη ίδρυση της αυτόνομης περιοχής του Χονγκ Κονγκ στις 1 Ιουλίου 1997. Η περιοχή είχε περιέλθει υπό βρετανικό έλεγχο με τη Συνθήκη του Νανκίνγκ το 1842, η οποία ανανεώθηκε με τη Συνθήκη του Πεκίνου το 1860 και με τη συμφωνία του 1898, η οποία προέβλεπε ότι η βρετανική κυριαρχία στο Χονκ Κονγκ θα είχε διάρκεια 99 ετών, ενώ το 1984 συμφωνήθηκε η εφαρμογή της αρχής "ένα κράτος, δύο συστήματα".

Η Ημέρα της Ανεξαρτησίας γιορτάζεται στο Μπουρούντι και στη Ρουάντα που αποτελούσαν βελγικές αποικίες από το τέλος του πρώτου παγκοσμίου πολέμου -προηγουμένως αποτελούσαν αποικίας της Γερμανίας- μέχρι την 1η Ιουλίου 1962.

Στη Μποτσουάνα η 1η Ιουλίου είναι αφιερωμένη στον σερ Σερέτσε Κάμα (1921-1980), ο οποίος γεννήθηκε σαν σήμερα. Ο Κάμα, που σόκαρε πολλούς όταν παντρεύτηκε μια λευκή Αγγλίδα, ήταν ο τελευταίος πρωθυπουργός της βρετανικής αποικίας Μπετσουαναλάνδη και ο πρώτος πρόεδρος της Μπουτσουάνα, για την ανεξαρτησία της οποίας είχε αφιερώσει την ζωή του, από το 1966 μέχρι το θάνατο του.

Στη Σομαλία γιορτάζεται η Ημέρα της Δημοκρατίας. Σαν σήμερα το 1960, λίγες μέρες μετά την ανεξαρτησία τους, ενώθηκαν σχηματίζοντας ένα νέο κράτος η πρώην βρετανική και η πρώην ιταλική Σομαλία. Πάντως, χαρακτηριστικό της αβεβαιότητας που επικρατεί για την ίδια την υπόσταση της Σομαλίας ως κράτους είναι το γεγονός ότι στη Σομαλιλάνδη, τη βόρειο επαρχία (/πρώην βρετανική αποικία), που κήρυξε μονομερώς την ανεξαρτησία της το 1991, η σημερινή μέρα δεν γιορτάζεται.

Και στην Γκάνα σήμερα γιορτάζεται η Ημέρα της Δημοκρατίας. Σαν σήμερα το 1960, δηλαδή τρία χρόνια και τρεις περίπου μήνες μετά την ανεξαρτησία της, η Γκάνα έγινε Δημοκρατία, δηλαδή δεν αποτελούσε πλέον τμήμα της Βρετανικής Κοινοπολιτείας. 

Στο Σουρινάμ, τη μοναδική πρώην ολλανδική αποικία της νοτίου Αμερικής, γιορτάζεται η Ημέρα Χειραφέτησης των Σκλάβων, γνωστής με την ονομασία Keti Koti, που σημαίνει "οι αλυσίδες κόπηκαν". Η απόφαση για την κατάργηση της δουλείας πάρθηκε το 1863, όμως προβλεπόταν μεταβατική περίοδος και υλοποιήθηκε 10 χρόνια μετά

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ - info:

Στις 1 Ιουλίου 1908, οι Ελληνίδες κατέκτησαν ένα ακόμη ανδρικό κάστρο, καθώς την ημέρα εκείνη έπιασαν δουλειά οι πρώτες γυναίκες τηλεφωνήτριες. Τις προηγούμενες ημέρες, αίτηση είχαν υποβάλλει 47 απόφοιτες του Αρσακείου, όμως τελικά την πρώτη μέρα της δουλειάς παρουσιάστηκαν οι 24, οι οποίες έδωσαν τον όρκο υπηρεσίας και έπιασαν αμέσως δουλειά. Επρόκειτο για τις: Μαρία Καρδαμίτση, Αθηνά Θεοδωράκη, Μαρία Συναδινοπούλου, Αικατερίνη Μπινιάρη, Μαρίκα Ησαΐα, Αγγελική Βότση, Μαρ. Ηλιάδου, Βασ. Κασιμάτη, Ανθή Ολυμπίου, Βασιλ. Κολλιοπούλου, Ελένη Καρατζά, Κασσάνδρα Ζαλούχου, Σοφία Παλαιολόγου, Βασιλ. Δρούκα, Πηνελόπη Αδαμοπούλου, Ανδρομάχη. Νικολαΐδου, Ειρήνη Μουστάκα, Χρυσάνθη Ισιγώνη, Έλλη Νίκα, Ρόζα Μαγιτούση και Αμαλία Γιανδρή.

Στην ουσία οι γυναίκες αυτές θα έκαναν την πρακτική τους για ένα μήνα (μέχρι την 1η Αυγούστου) και στη συνέχεια θα έδιναν προφορικές εξετάσεις. Όσες κρίνονταν κατάλληλες θα εργάζονταν με προσωρινό μισθό 50 δραχμών το μήνα. 

Στις 1 Ιουλίου 1913 ο ελληνικός στρατός απελευθέρωσε τη Δράμα. Το ακόλουθο τηλεγράφημα του Δούσμανη προς το υπουργείο των Στρατιωτικών ανακοίνωνε το χαρμόσυνο νέο:

"Σήμερον εις το αριστερόν και το άκρον του μετώπου μας ο στρατός προήλασε χωρίς να συναντήση των εχθρών. Εις το άκρον δεξιόν ημών ημέτεραι δυνάμεις μετά πείσμον μάχην διαρκέσασαν από 9ης πρωίας μέχρι 4ης και 1/2 εσπερινής ώρας παρά την Αλυστράτην και Κρόστοβον έτρεψαν τον εχθρόν εις φυγήν και κατέλαβον την Δράμαν.

Ο Μητροπολίτης Δράμας και άπαντες οι κάτοικοι, μη εξαιρουμένων ουδέ των Τούρκων και Ισραηλιτών, μετά δακρύων χαράς εδέχθησαν ως σωτήρα τον Ελληνικόν Στρατόν σώσαντα αυτούς, ως έλεγον, εγκαίρως, εκ βεβαίας καταστροφής...."

Στις 1 Ιουλίου 1958, η αμερικανική Γερουσία ψήφισε νομοσχέδιο που καθιστούσε την Αλάσκα τη 49η πολιτεία των ΗΠΑ και η αμερικανική σημαία απέκτησε το 49ο αστέρι της (Να σημειωθεί πάντως ότι οι ΗΠΑ είχαν αγοράσει την Αλάσκα από τη Ρωσία το 1867 έναντι 7.200.000 δολαρίων, αλλά η περιοχή δεν αποτελούσε τυπικά έδαφος του ομοσπονδιακού κράτους).

Στις 1 Ιουλίου 1959, οι Έλληνες είπαν αντίο στην οκά και έμαθαν να υπολογίζουν το βάρος σε κιλά και σε γραμμάρια, ενώ οι έμποροι ήταν υποχρεωμένοι ν' αναγράφουν τις τιμές πώλησης των προϊόντων τους τόσο με την παλιά όσο και με τη νέα μονάδα μέτρησης, σε μια προσπάθεια να αποφευχθεί η κερδοσκοπία.

Στις 1 Ιουλίου 1991, στην Πράγα, επισημοποιήθηκε η διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας, που αποτελούσε την απάντηση των κομμουνιστικών κρατών της ανατολικής Ευρώπης στο ΝΑΤΟ. "Η σημερινή μας απόφαση είναι ιστορική. Αποχαιρετούμε την εποχή, κατά τη διάρκεια της οποίας, η Ευρώπη ήταν χωρισμένη από την ιδεολογική αδιαλλαξία. Το όραμα μιας ενωμένης, δημοκρατικής, ασφαλούς και ειρηνικής Ευρώπης ανατέλλει μπροστά μας", δήλωσε ο πρόεδρος της -ενωμένης τότε- Τσεχοσλοβακίας, Βάτσλαβ Χάβελ, που προήδρευσε της τελευταίας συνεδρίασης του Συμφώνου.

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ - δημοσιεύματα:

Στις 1 Ιουλίου 1907 πραγματοποιήθηκαν δημοτικές εκλογές. Στην Αθήνα, οι δύο βασικοί αντίπαλοι ήταν ο Πυρρής και ο Σπύρος Μερκούρης, που τελικά επανεξελέγη για τρίτη συνεχή θητεία. Την ίδια μέρα, η εφημερίδα "Καιροί", που υποστήριζε την εκλογή του Μερκούρη, δημοσίευσε ένα ποίημα προς τιμήν του θέλοντας με αυτόν τον τρόπο να τονώσει το φρόνημα των ψηφοφόρων.

ΤΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΜΕΡΚΟΥΡΗ

Μου λέγουν αλλαγή. Καλά.

Τα ρούχα μου τ' αλλάζω,

μα όχι το Μερκούρη μου,

μα όχι το Βουρνάζο.

Πρόεδρο και δήμαρχό μου

αγαπώ σαν αδελφό μου.

Ναι, είμαι κύριος. Καλά,

να έχω υπαλλήλους, 

και κάμνω αλλαγή, αλλά

εις τους ακαταλλήλους.

Τους καλούς περιποιούμαι,

αν μου φύγουν ζημιούμαι.

Είχαν και άλλοτε καλούς

δημάρχους αι Αθήναι,

μα σαν το Σπύρο μας καλός

δεν έγινε, δεν είναι.

Και ο κόσμος το γνωρίζει,

και Μερκούραρο ψηφίζει.

Είναι καλός και ο Πυρρής,

μα έχει τη δουλειά του,

και πρώτα πρώτα θα σκεφθεί

τα εργοστάσια του.

Και ο κόσμος το γνωρίζει,

και Μερκούραρο ψηφίζει.

Ο Σπύρος μας ως έργο του

και είχε και θα έχει,

μόνον διά τον δήμο μας

να σκέπτεται να τρέχει.

Και ο κόσμος το γνωρίζει,

και Μερκούραρο ψηφίζει.

Μερκούρης μια, Μερκούρης δυο,

Μερκούρης τρεις θα γίνει,

ο δε Πυρρής αργότερα

μπορεί να περιμείνη.

Ο Μερκούρης έχει χάρη,

και την τρίτη θα την πάρει.

Κήποι, δρόμοι και νερά

και αγορές και φώτα

Μερκούρη θέλουν δήμαρχο

και τώρα όπως πρώτα,

που σαν δεύτερο Παρίσι

την Αθήνα θα στολίσει.

Η πόρτα του δημάρχου μας 

δι' όλους ανοιγμένη

και ο μεγάλος και μικρός

ελεύθερα εμβαίνει.

Και ευρίσκει προστασίαν

όχι αδιαφορίαν.

Είσαι του Ράλλη; του Σκουζέ;

του Ψύλλα; του Λεβίδη; 

ο δήμαρχος σε αγαπά. 

Τι θέλεις; σου τα δίδει.

Να και βρύση, να και χάρη

και στην πόρτα σου φανάρι.

Τι είσαι βλέπει ο καθείς,

και όχι πόθεν είσαι.

Είσαι καλός, Μερκούρη μας

και δήμαρχός μας ζήσε.

Δι' αυτό αναμφιβόλως

σ' αγαπά ο κόσμος όλος.

Λαός, κορδόνι και ελιά,

Μερκούραρος φωνάζουν,

και τρίτον πάλιν στέφανο

λαμπρό σου ετοιμάζουν.

Η ελιά και το κορδόνι

τον Μερκούρη στεφανώνει.

Των Αθηνών και των χωριών

ελεύθεροι πολίται,

Μερκούρη πάλι δήμαρχο,

εμπρός, ψηφοφορείτε.

Πάρεδρο Σηλυβριώτη,

δεύτερο ελευσινιώτη.

Το καλοκαίρι του 1921, η Ελλάδα ζούσε στην παραζάλη των στρατιωτικών επιτυχιών της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Στις 1 Ιουλίου 1921, η "Πατρίς" δημοσίευσε τη φωτογραφία του πληρώματος του αεροπορικού σώματος της ελληνικής μικρασιατικής στρατιάς, αποτελούμενου από τους: Π. Μπούμπουλη, Π. Ψύχα, Ν. Γαλανόπουλου, Χ. Μοσχοβίνου, Σ. Νικολάκη, Κ. Αργύρη, Α. Βολάνη, Σ. Αρεάλη, Ζ. Λίνο, Α. Αλιφαντή, Κ. Σκουζέ, Κ. Αγαθοκλή, Θ. Χαλκωματά και Κ. Θεοδωρακόπουλο. Η φωτογραφία έχει συλλεκτική αξία και παρατίθεται εδώ:

Ένα αφιέρωμα στο πρώτο σχέδιο πόλης των Αθηνών, που άρχισε να υλοποιείται τον Ιούλιο του 1833 και το οποίο φιλοδοξούσε να μετατρέψει "το τουρκοχώρι σε ευρωπαϊκή πρωτεύουσα", αλλά τελικά ματαιώθηκε, φιλοξενούσε στις εσωτερικές της σελίδες η εφημερίδα "Έθνος" στις 1 Ιουλίου 1933. Το ρεπορτάζ συνοδευόταν και από μία φωτογραφία μιας "γραφικής γωνιάς της παληάς Αθήνας", του σπιτιού Διαλησμά, ένα από τα παλιότερα της πρωτεύουσας, που σώζονταν εκείνη την εποχή. Δεν ξέρω αν η οικία Διαλησμά διατηρείται μέχρι και σήμερα, η φωτογραφία όμως έχει συλλεκτική αξία.

Μπορεί ο θεσμός των καλλιστείων να ξεκίνησε στην Ελλάδα το 1929 με τις καλύτερες προδιαγραφές, μια χρονιά αργότερα μάλιστα η Αλίκη Διπλαράκου στέφθηκε Μις Ευρώπη, όμως γρήγορα ο κόσμος άρχισε να αδιαφορεί. Έτσι, το 1935 δεν είχαν διοργανωθεί καλλιστεία, όμως, παρ'όλα αυτά, στα ευρωπαϊκά καλλιστεία της χρονιάς εκείνης, στο Παρίσι, συμμετείχε ως εκπρόσωπος της Ελλάδας "κάποια Νίκη Παπαδοπούλου, άγνωστον πώς αναλαβούσα να εκπροσωπήση την ελληνικήν ομορφιά εις τα διεθνή καλλιστεία", όπως σχολίαζε η "Πατρίς" στις 1 Ιουλίου 1935. Η εφημερίδα δημοσίευε και φωτογραφία της Μις Ελλάς από το πουθενά μαζί με τις συνδιαγωνιζόμενες της.

[Πηγές του αρχείου είναι οι εφημερίδες της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων]