20 Αυγούστου 2013

Ένα οδοιπορικό στο "ελληνικό Γκουαντάναμο"

Κάθε πόσο θυμόμαστε τους μετανάστες; Αυτούς τους συνανθρώπους μας, που εγκατέλειψαν τις οικογένειες τους, τις πατρίδες τους με προορισμό την Ευρώπη σε αναζήτηση μιας καλύτερης ζωής. Προορισμός της συντριπτικότατης πλειοψηφίας αυτών δεν ήταν - δεν είναι - η Ελλάδα. Απλά η χώρα μας είναι αναγκαστικά ένας πρώτος σταθμός για τον τελικό τους προορισμό, εκεί όπου ονειρεύονταν εξ αρχής να ζήσουν, αν τα καταφέρουν να ξεκολλήσουν από τα γρανάζια της ελληνικής γραφειοκρατίας και αφιλοξενίας. 

Η αλήθεια είναι ότι τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης, εκτός από ελάχιστες εξαιρέσεις, θυμούνται τους μετανάστες μόνο όταν πρόκειται για διάπραξη παραβατικών συμπεριφορών, διάπραξη κάποιας εγκληματικής πράξης ή όταν εξεγείρονται.στα κέντρα κράτησης, όπου είναι υποχρεωμένοι να ζουν κάτω από απάνθρωπες συνθήκες. Και σχεδόν πάντα, οι όποιες αναφορές είναι τελείως επιδερμικές, μόνο και μόνο για να τονίζεται ο "κίνδυνος" που υποτίθεται ότι αποτελούν για την κοινωνία μας αυτοί οι άνθρωποι, που στην ουσία είναι εγκλωβισμένοι σ' ένα εφιαλτικό αδιέξοδο, το οποίο κανείς από μας δεν θα ήθελε ποτέ να βιώσει. 
Αντίθετα, τα ξένα μέσα ενημέρωσης ασχολούνται πολύ τακτικά, πολύ περισσότερο απ' ό,τι τα ελληνικά, με το πρόβλημα της μετανάστευσης στη χώρα μας από μια πιο ανθρώπινη σκοπιά. Ποιοι είναι αυτοί οι άνθρωποι; Τι ζητούν και ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν; Πώς ζουν στα κέντρα κράτησης και γιατί εξεγείρονται; Έρευνες που δύσκολα θα διαβάζαμε σε μια ελληνική εφημερίδα, δημοσιεύονται σε ξένες - και μετά ορισμένοι δημοσιογράφοι εκπλήσσονται γιατί οι Έλληνες είναι τόσο εχθρικοί με τους μετανάστες ή γιατί παρασύρονται τόσο εύκολα από τα κηρύγματα της Χρυσής Αυγής. 
Όμως, οι ξένες εφημερίδες δεν δημοσιεύουν μόνο ρεπορτάζ για την οικονομική κατάσταση της χώρας, αν απλά βγαίνουμε ή όχι από το τούνελ της οικονομικής κρίσης, αλλά ασχολούνται και με ζητήματα που ανεξάρτητα από την οικονομική κρίσης αμαυρώνουν το προφίλ της χώρας μας στο εξωτερικό, ακριβώς επειδή αποκαλύπτουν την πραγματική αλήθεια, που εμείς αρνούμαστε πεισματικά να αντικρίσουμε ή να παραδεχτούμε για τους εαυτούς μας. 
Ένα τέτοιο ρεπορτάζ από το κέντρο κράτησης της Αμυγδαλέζας δημοσιεύτηκε στις 12 Αυγούστου στη γαλλική Le Monde με τον τίτλο "Dans un centre de rétention : "Quand je sortirai de là, je serai violent avec les Grecs"" ("Σ ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης: "Όταν βγω από εδώ, θα είμαι βίαιος με τους Έλληνες""), που αποτυπώνει την έξαψη των παθών, που δημιουργούν στους μετανάστες οι άθλιες συνθήκες κράτησής τους. Ο τίτλος του ρεπορτάζ, πάντως, θα μπορούσε να είναι "Στο ελληνικό Γκουαντάναμο", όπως παρομοίασε τις συνθήκες διαβίωσης στην Αμυγδαλέζα ένας άλλος μετανάστης ή "Οι ανόητοι Έλληνες, που έβαλαν συρματόπλεγμα στο ήλιο", όπως ανέφερε ένας τρίτος..
Το ρεπορτάζ της γαλλικής εφημερίδας έχει ως εξής: 

"Η ελληνική αστυνομία εξαπέλυσε ανθρωποκυνηγητό στην Αθήνα για να πιάσει τους μετανάστες που απέδρασαν κατά τη διάρκεια εξέγερσης το Σάββατο, 10 Αυγούστου, από το κέντρο κράτησης της Αμυγδαλέζας, κοντά στην πρωτεύουσα. Τα προβλήματα άρχισαν όταν οι περίπου 1.200 κρατούμενοι ενημερώθηκαν ότι η διάρκεια κράτησής τους θα διαρκούσε από ένα χρόνο έως δεκαοκτώ μήνες. 
Τα τελευταία 3 χρόνια, η Ελλάδα καταδικάστηκε 11 φορές από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για τις συνθήκες κράτησης των μεταναστών χωρίς έγγραφα από την πολιτεία. Στο κέντρο κράτησης, εδώ στην παραλιακή πόλη της Κορίνθου, οι συνθήκες μιλούν από μόνες τους. Οι κρατούμενοι φυτοζωούν πίσω από ψηλούς φράχτες, που περιβάλλονται από συρματόπλεγμα. Συνομιλούν μεταξύ τους, χαιρετίζουν τον περίεργο επισκέπτη και οι λίγοι κοινωνικοί λειτουργοί, που προσπαθούν να φροντίσουν περίπου 1.000 μετανάστες χωρίς έγγραφα, συσσωρευμένους σ' αυτό το πρώην στρατόπεδο, 100 χιλιόμετρα από την Αθήνα. 
Αυτοί οι μετανάστες συχνά χωρίζονται σε γκρουπ ανάλογα με τη χώρα προέλευσης τους και στεγάζονται σε μεγάλα κτίρια με κοιτώνες, όπου πρέπει να συνυπάρχουν 70 με 80 άτομα. Τους επιτρέπονται δύο περίπατοι τη μέρα, κάθε πρωί και κάθε απόγευμα. Έχουν στη διάθεσή τους δύο καμπίνες για ντους ανά κοιτώνα, ανοιχτές για μία ώρα και τριάντα λεπτά την ημέρα. Αμαξίδια πηγαίνουν από φράκτη σε φράκτη για να πουλήσουν καφέ, γάλα και ζάχαρη σε τιμές που οι κρατούμενοι θεωρούν απαγορευτικές.
Από τα κάγκελα των παραθύρων κρέμονται ρούχα. Ένα ζευγάρι παντελόνια είναι κομματιασμένο στο συρματόπλεγμα. Αυτοί οι άνδρες - Αφρικανοί, Πακιστανοί, Αφγανοί, Άραβες - ζουν εδώ για αρκετούς μήνες, ορισμένοι από τις αρχές του Αυγούστου 2012, όταν η κυβέρνηση έθεσε σ' εφαρμογή στην επιχείρηση "Ξένιος Δίας", που οδήγησε στη σύλληψη 80.000 ανθρώπων. 
"Αυτό είναι ένα νέο Γκουαντάναμο", λέει ένας Αφρικανός μέσα από τα κάγκελα. "Μας μεταχειρίζονται σαν εγκληματίες, επειδή δεν έχουμε έγγραφα. Δεν θα ήμασταν χειρότερα, αν ήμασταν στη φυλακή". Οι συνθήκες ζωής είναι εξαιρετικά δύσκολες στο κέντρο κράτησης και στα δωμάτια υπάρχει μεγάλος συνωστισμός. "Ορισμένοι απ' όσους βρίσκονται εδώ μαζί μας είναι τρελοί και δεν υπάρχει κανένας ψυχίατρος", προσθέτει ένας άνδρας από το Κονγκό. "Τη νύχτα φοβόμαστε". Ένας άλλος μετανάστης χωρίς επίσημα έγγραφα επαναλαμβάνει αρκετές φορές: "Μόλις βγω από εδώ, θα πάω να δω έναν ψυχίατρο". Ένας Αλγερινός φυλακισμένος προσθέτει: "Έχω βρεθεί σε κέντρα κράτησης στη Γαλλία και στην Ιταλία, όμως αυτό εδώ είναι το χειρότερο".
Μια ομάδα 30 αξιωματικών των ΜΑΤ πηγαίνουν από κτίριο σε κτίριο. Οι φυλακισμένοι φοβούνται τις παρεμβάσεις τους. Τους αποκαλούν "ρομπότ". Ένας από τους Αφρικανούς έγκλειστους θυμάται μια βίαιη παρέμβαση που έλαβε χώρα στο διπλανό κτίριο, όταν κάποιοι κρατούμενοι αρνήθηκαν τα γεύματά τους και ξεκίνησαν απεργία πείνας, όπως έκαναν ορισμένοι σε άλλα κέντρα κράτησης στην Ελλάδα. Επίσης, φοβούνται τις αυτοκτονίες. Ένας άνδρας έπεσε από το παράθυρο τον Απρίλιο και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο. Δεν άκουσαν τίποτε γι' αυτόν από τότε.
Υπάρχουν περίπου 1.000 αλλοδαποί σ' αυτό το κέντρο κράτησης και όλοι μπορούν να γευτούν την πικρή γεύση της φιλοξενίας του Ξένιου Δία. Το όνομα που επιλέχτηκε από την κυβέρνηση για τις επιδρομές κατά των μεταναστών είναι αυτό του προστάτη των καλεσμένων και της φιλοξενίας. Τα Ηνωμένα Έθνη, ο Επίτροπος του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, καθώς και πολλές ΜΚΟ έχουν καταφερθεί εναντίον του τρόπου μεταχείρισης των αλλοδαπών. Στις 9 Ιουλίου, η Jezerca Tirani της Διεθνούς Αμνηστίας παρουσίασε μια έκθεση για το πώς κακομεταχειρίζονται τους πρόσφυγες στα τουρκικά σύνορα. "Όταν επισκεφτήκαμε τους πρόσφυγες σ' εκείνα τα κελιά, δύσκολα μπορούσαμε να πιστέψουμε ότι βρισκόμασταν ακόμη στην Ευρώπη", είπε η Τιράνι. 
Ο Π. έφυγε από το κέντρο κράτησης της Κορίνθου. Ήταν ένας από τους συλληφθέντες κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2012. Μεταφέρθηκε σ' ένα πρόχειρο κέντρο κοντά στο πρώην αεροδρόμιο του Ελληνικού, σε συνθήκες τις οποίες περιέγραψε ως χειρότερες από εκείνες της Κορίνθου. "Ένα πρωινό ήρθαν να μας συλλάβουν", θυμάται. "Μας έθεσαν υπό κράτηση. Εκεί βρισκόμασταν επτά από εμάς και οι τέσσερις παραμείναμε στο αστυνομικό τμήμα για πέντε μέρες, προτού να μεταφερθούμε στο Ελληνικό. Ο Π. λέει ότι 60 άνθρωποι έπρεπε να μοιραστούν ένα ντους και μία τουαλέτα και οι κρατούμενοι δέχονταν τακτικά προσβολές από τους αστυνομικούς. "Αρνούνταν να μας δώσουν σαπούνι. Δεν μας άφηναν να βγούμε έξω. Φορούσαν χειρουργικές μάσκες. Όμως έπρεπε να ζούμε εκεί". Ο Π. λέει ότι μετά μεταφέρθηκε σ' έναν άλλο χώρο, όπου έμεινε κρατούμενος σ' ένα κελί. Κοιμόταν σ' ένα σιδερένιο κρεβάτι, όμως ήταν καθαρό και του επιτρεπόταν να βλέπει ένα γιατρό κι έναν κοινωνικό λειτουργό. Ζήτησε άσυλο και του δόθηκε άδεια για έξι μήνες. 
Ένας νόμος που πέρασε το 2011 έκανε ευκολότερη τη χορήγηση ασύλου. Μεταξύ 2007 και 2011, στην Ελλάδα χορηγήθηκε άσυλο μόνο σε 1262 άτομα, παρόλο που υπήρχαν περίπου 10.000 αιτήσεις κάθε χρόνο. Το καταπιεστικό καθεστώς έχει γίνει ακόμη σκληρότερο. Ένας μετανάστης μπορεί να κρατηθεί για ένα χρόνο αν ζητάει άσυλο και για 18 μήνες αν δεν ζητάει. 
Όπως κι άλλοι, ο Π. προσπάθησε να περπατήσει το δρόμο προς το βορρά, μέσω της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Δεν μπορούσε να περάσει τα σύνορα, έτσι επέστρεψε στην Αθήνα. Όμως στο κέντρο κράτησης της Κορίνθου έχει εξαπλωθεί η φήμη. "Κάποια από τα αδέλφια μας τα κατάφεραν", λέει ένας Αφρικανός. "Τώρα ζουν στην Αυστρία ή τη Γερμανία και έχουν δουλειές". Όμως ένας κρατούμενος από την Τυνησία προειδοποιεί, "Όταν βγω από δω, οι Έλληνες θα πάρουν μια γεύση από το φάρμακό τους. Αυτό που ασκούν πάνω μας είναι καθαρή βία. Ένας Αλγερινός είναι λιγότερο εκδικητικός και περισσότερο ποιητικός: "Οι Έλληνες είναι ανόητοι. Έβαλαν συρματόπλεγμα στον ήλιο τους"". 



Σχετικά θέματα:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου