Σαν σήμερα: 5 Σεπτεμβρίου

Μια ιστορική ομιλία, μια; μαύρη σελίδα στην ιστορία των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, μία ελληνική επιτυχία και το τυπικό τέλος μιας τρομοκρατικής οργάνωσης, που κάποια στιγμή άγγιξε τα όρια του μύθου, ήταν κάποια σημαντικά γεγονότα που εκτυλίχθηκαν σαν σήμερα.

Στις 5 Σεπτεμβρίου 1910 ο Ελευθέριος Βενιζέλος εκφώνησε μια από τις ιστορικότερες ομιλίες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Νωρίτερα, πλήθος κόσμου υποδέχτηκε στον Πειραιά τον πολιτικό, στον οποίο η πλειοψηφία είχε εναποθέσει τις ελπίδες της για την αναδιοργάνωση του κράτους. Ο Βενιζέλος έφτασε από την Κρήτη λίγο πριν τις 5 το απόγευμα επιβαίνοντας στο ατμόπλοιο "Σπέτσαι". Από το λιμάνι τον συνόδευσαν μέχρι το σταθμό του ηλεκτρικού, που βρισκόταν στο τέλος της οδού Ναυαρίνου, ενώ στις 6.10΄ το απόγευμα ο  Βενιζέλος έφτασε στην Ομόνοια, όπου επείσης του επιφυλάχτηκε αποθεωτική υποδοχή. Αργότερα, στην πλατεία Συντάγματος ο Βενιζέλος μίλησε στο πλήθος. 

"... Δεν έρχομαι ενταύθα ως αρχηγός νέου και εσχηματισμένου ήδη κόμματος. Έρχομαι απλώς σημαιοφόρος νέων πολιτικών ιδεών και υπό την σημαίαν ταύτην καλώ πάντας εκείνους, οίτινες συμμερίζονται τας ιδέας ταύτας, εμπνέονται από τον ιερόν πόθον να αφιερώσωσι πάσας τας δυνάμεις των της ψυχής και του σώματος ίνα συντελέσωσιν εις την επιτυχίαν των ιδεών τούτων".

Ο Βενιζέλος αναφέρθηκε και στο χαρακτήρα που πρέπει κατά τη γνώμη του να επιδεικνύει ένας σωστός πολιτικός.Ποιος μπορεί να διαφωνήσει μαζί του; "Η ιθύνουσαν την πολιτείαν μου κεντρική αρχή είνε ότι ο πολιτικός ανήρ οφείλει να έχη γνώμονα πάσης αυτού πράξεως το κοινόν συμφέρον και εις το συμφέρον τούτο να υποτάσση άνευ τινος ενδοιασμού το τε συμφέρον του κόμματος εις ο ανήκει και το των μελών του κόμματος τούτου, ότι οφείλει να έχη πάντοτε το θάρρος των γνωμών αυτού, μηδέποτε θυσιάζων ταύτας δια να γίνεται αρεστός προς τα άνω ή προς τα κάτω, ότι προς την εξουσίαν πρέπει να αποβλέπη ουχί ως σκοπόν, αλλ' ως μέσον προς επιτυχίαν άλλου υψηλοτέρου σκοπού, μηδέποτε σπεύδων προς την ανάληψιν της αρχής, αν πρόκειται τούτο να γίνη επί θυσία μικρά ή μεγάλη των αρχών αυτού, μηδέπτοε διστάζων να απορρίπτη αυτήν, αν η διατήρησις αυτής έπρεπε να εξαγορασθή διά θυσίας του προγράμματος προς εφαρμογήν του οποίου εκλήθη υπό του λαού".

Απόδειξη του ότι ο Βενιζέλος πίστευε αυτά που έλεγε, ήταν η διαφωνία που είχε νωρίτερα με το συγκεντρωμένο πλήθος σχετικά με το χαρακτήρα της νέας Εθνοσυνέλευσης, που είχε προκύψει από τις εκλογές της 8ης Αυγούστου:

"Κατά την κρισιμωτάτην περίοδον της Επαναστάσεως αύτη μου έκαμε την τιμήν να ζητήση την γνώμην μου επί του πρακτέου και η γνώμη μου, μορφωθείσα μετά επιτόπιον μελέτην των πραγμάτων, ήτο, ότι ο στρατός έπρεπε να επανέλθη το ταχύτερον εις τους στρατώνας, ίνα αφοσιωθή ολοψύχως εις το επείγον έργον της στρατιωτικής ανασυντάξεως, αξιών προς τούτο και επιβάλλων εν ανάγκη την σύγκλησιν Αναθεωρητικής Βουλής.."

Το πλήθος φώναζε "Συντακτική! Συντακτική!", όμως ο Βενιζέλος επέμεινε: "Αξιών και επιβάλλων εν ανάγκη την σύγκλησιν Αναθεωρητικής Βουλής". Συνεχίστηκαν οι φωνές για "Συντακτική", αλλά ο Βενιζέλος δεν άλλαξε άποψη, απλά και μόνο για να ευχαριστήσει το πλήθος:

"Επιμένω ότι έδωκα την γνώμην ν' αφοσιωθή ο στρατός εις το επείγον έργον της ανασυντάξεως των στρατιωτικών δυνάμεων της χώρας και συγχρόνως έδωκα εις την επανάστασιν την συμβουλήν να αξιώση και επιβάλη εν ανάγκη την σύγκλησιν Αναθεωρητικής Βουλής, ήτις θα προέβαινεν εις την αναθεώρησιν των διατάξεων εκείνων του Συντάγματος, την ανάγκην της μεταρρυθμίσεως των οποίων είχε καταδείξει η πείρα ημίσεως σχεδόν αιώνος, ενώ αφ' ετέρου ούτω θα προελαμβάνετο η ολεθρία εντύπωσις ότι ο αγών απέτυχε, θα υποδύετο δε ούτος του λοιπού άλλην μορφήν".

"Ουδείς υπάρχει ο ενθυμούμενος υποδοχήν ομοίαν προς εκείνην, ήτις εγένετο χθες εις τον κ. Ελευθέριον Βενιζέλον", σχολίαζε την επόμενη μέρα η "Πατρίς". "Υπέρ τας 30 χιλιάδας λαού ανέμενον να ακούσουν εκ των χειλέων του κ. Βενιζέλου το πολιτικόν αυτού πρόγραμμα και τας γνώμας του περί της εν γένει καταστάσεως. Ως ρήτωρ ο κ. Ελ. Βενιζέλος υπήρξε σαφής, θετικός, άνευ εξάρσεων θατρικών, άνευ φράσεων πομπωδών, εισελθών ευθύς αμέσως εις την ανατομικήν έρευναν των πραγμάτων και εις την υπόδειξιν μέτρων, διά των οποίων φρονεί ότι θα κατασταθή δυνατόν να δημιουργηθή νέα τάξις πραγμάτων". 

Η εφημερίδα δεν απέφυγε να σχολιάσει και τη "σύγκρουση" του Βενιζέλου με τους συγκεντρωμένους αναφορικά με το ζήτημα του αν η Βουλή έπρεπε να έχει αναθεωρητικό ή συντακτικό χαρακτήρα. Άλλωστε, αυτό ήταν και το πιο εντυπωσιακό στοιχείο της ομιλίας του, ότι δεν παρασύρθηκε από τις φωνές του πλήθους, ρισκάροντας να χάσει την εμπιστοσύνη του. Άλλωστε, ήταν η πρώτη φορά που ο Βενιζέλος ασχολούνταν με τα δημόσια πράγματα του ελεύθερου ελληνικού κράτους. Σχολίαζε η "Πατρίς": "Δεν ηθέλησε να ευχαριστήση ή να κολακεύση τους εκλογείς αυτού. Δεν ηθέλησε να προσεταιρισθή τους συντακτικούς. Δεν ηθέλησε να εκμεταλλευθή τας περιστάσεις και το υπέρ αυτού ρεύμα και την προς αυτόν τυφλήν εμπιστοσύνην του Λαού. Είχε το θάρρος να θέση τους όρους του. Είχε το θάρρος να εμμείνη εις τας ιδέας του. Είχε των ηρωισμόν και την αυταπάρνησιν και τον πατριωτισμόν και την φιλοδοξίαν να ίδη εαυτόν κατισχύοντα ή συντριβόμενον από της πρώτης στιγμής".

Στις 5 Σεπτεμβρίου 1972 το ολυμπιακό πνεύμα της ειρήνης και της συναδέλφωσης των λαών δέχτηκε ένα ισχυρό πλήγμα με την εισβολή πέντε μελών της παλαιστινιακής τρομοκρατικής οργάνωσης "Μαύρος Πάνθηρας" στο ολυμπιακό χωριό του Μονάχου (τοπική ώρα 16.30΄), όπου βρίσκονταν σε εξέλιξη οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Οι τρομοκράτες κράτησαν ως ομήρους μέλη της ισραηλινής αποστολής. Τα αιτήματά τους περιελάμβαναν την απελευθέρωση 234 κρατουμένων από τις ισραηλινές φυλακές, αλλά και την απελευθέρωση του Αντρέας Μπάαντερ και της Ούλριχε Μάινχοφ, ηγετικά στελέχη της δυτικογερμανικής τρομοκρατικής οργάνωσης RAF, που κρατούνταν στις γερμανικές φυλακές. Τόσο η γερμανική όσο και η ισραηλινή κυβέρνηση αρνήθηκαν να κάνουν δεκτά τα αιτήματα των τρομοκρατών, ενώ αίσθηση προκάλεσε η απάντηση της πρωθυπουργού του Ισραήλ, Γκόλντα Μέιρ, "Αν υποχωρήσουμε τώρα, κανείς Ισραηλινός σ' όλον τον κόσμον δεν θα αισθάνεται ότι η ζωή του είναι ασφαλής.. Πρόκειται για εκβιασμό του χειρότερου είδους".
Ύστερα από πολύωρες διαπραγματεύσεις, η δυτικογερμανική γερμανική αστυνομία προσπάθησε να παραπλανήσει τους τρομοκράτες, τους οποίους άλλωστε δεν είχε ενημερώσει για την κάθετη άρνηση της ισραηλινής πρωθυπουργού. Ειπώθηκε στους τρομοκράτες ότι θα τους περίμενε αεροπλάνο στο αεροδρόμιο του Μονάχου, όμως εκεί παραμόνευε η αστυνομία, που ήλπιζε να ελέγξει την κατάσταση. Τελικά, τα μεσάνυχτα της 6ης Σεπτεμβρίου η επιχείρηση στέφθηκε με αποτυχία, ενώ συνολικά 17 άτομα έχασαν την ζωή τους (μαζί με τους πέντε τρομοκράτες), εκ των οποίων οι πέντε ήταν Ισραηλινοί αθλητές και οι έξι οι προπονητές τους - ο δέκατος έβδομος ήταν ένας Δυτικογερμανός αστυνομικός. 

Στις 5 Σεπτεμβρίου 1997 ντελίριο ενθουσιασμού είχε προκαλέσει στην Ελλάδα η ανάθεση της διοργάνωσης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα. Ήταν 19.51΄.50΄΄ ώρα Ελλάδος, όταν ο Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ ανακοίνωσε την απόφαση των "αθάνατων" της ΔΟΕ. 

Πέντε πόλεις διεκδικούσαν την Ολυμπιάδα του 2004, όμως ο κυριότερος αντίπαλος της ελληνικής πρωτεύουσας ήταν η Ρώμη, ξυπνώντας "φιλοπολεμικά" συναισθήματα ξεχασμένα από την εποχή του ελληνοϊταλικού πολέμου στη χώρα μας. Ήταν χαρακτηριστικό ότι οι συγκεντρωμένοι στο Ζάππειο, στη σχετική γιορτή που είχε διοργανωθεί εκείνη τη μέρα εν αναμονή της απόφαση της ΔΟΕ, γιούχαραν το ιταλικό βίντεο, ενώ σε αντίστοιχο ύφος και τα δημοσιεύματα του τύπου επέχαιραν για την ήττα της ιταλικής "υπεροψίας".

Από τον πρώτο γύρο της ψηφοφορίας η Αθήνα είχε "πάρει κεφάλι" με 32 ψήφους έναντι 23 της Ρώμης, 20 της Στοκχόλμης, ενώ από 16 ψήφους είχαν αποσπάσει το Μπουένος Άιρες και το Κέιπ Τάουν. Αν και η Αθήνα είχε αγγίξει την πλειοψηφία των ψήφων στον τρίτο γύρο, τελικά την απέσπασε στον τέταρτο με διαφορά ρεκόρ από τη Ρώμη - 66 έναντι 41. 

Στις δηλώσεις της στους δημοσιογράφους η πρόεδρος της Επιτροπής Διεκδίκησης, Γιάννα Αγγελοπούλου, σημείωσε ότι "Νίκησε μια νέα Ελλάδα", αντικατοπτρίζοντας το κλίμα γενικότερης ευφορίας ότι κάτι θ' άλλαζε στη χώρα εν όψει των αγώνων με την κατασκευή μεγάλων έργων και την αναμενόμενη άνοδο της τουριστικής κίνησης. Θα ήταν άδικο να υποστηρίξει κανείς ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες ευθύνονται για την οικονομική κρίση της χώρας, που από άποψη συναισθηματική βρίσκεται σήμερα στον αντίποδα της αισιοδοξίας του 1997 - πολύ περισσότερο σε σχέση και με το 2004, όταν πραγματοποιήθηκαν επιτυχημένοι αγώνες. Για την κακή διαχείριση δεν ευθύνεται ποτέ το εργαλείο, αλλά ο άνθρωπος που καλείται να το διαχειριστεί τόσο πριν, όσο και κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά. Με άλλα λόγια, δεν φταίνε τα στάδια, που έμειναν αναξιοποίητα, αλλά οι άνθρωποι που δεν έστιψαν το μυαλό τους να κατεβάσουν μια ιδέα για το πώς θα τα αξιοποιούσαν καλύτερα. Είναι τόσο απλό!

Στις 5 Σεπτεμβρίου 2002, η επιχείρηση εξάρθρωσης της τρομοκρατικής οργάνωσης 17Νοέμβρη ολοκληρώθηκε με την αναπάντεχη, οικειοθελή παράδοση του Δημήτρη Κουφοντίνα στο κτίριο της ΓΑΔΑ. Ήταν 14.35΄ το μεσημέρι, όταν ο Κουφοντίνας - ο "Λουκάς" της οργάνωσης - πλησίασε το φρουρό του κτιρίου και του δήλωσε "Είμαι ο Δημήτρης Κουφοντίνας και θέλω να παραδοθώ". Χωρίς ν' αποκαλύψει λεπτομέρειες για το πού κρυβόταν ή τι απέγιναν τα σύμβολα της οργάνωσης, ο Κουφοντίνας ήταν ο πρώτος που ανέλαβε την πολιτική ευθύνη για τη δράση της 17Ν.
[Βλ. σχετικά: Η ΕΞΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ 17ΝΟΕΜΒΡΗ ΤΟΝ ΙΟΥΛΙΟ ΤΟΥ 2002 ΒΗΜΑ ΠΡΟΣ ΒΗΜΑ]