Όταν η Αλίκη Βουγιουκλάκη αρνήθηκε να γίνει η "βιτρίνα" της Νέας Δημοκρατίας το 1981

Την πρωτοχρονιά του 1981 η Ελλάδα εντάχθηκε στην ΕΟΚ. Μετά την πανηγυρική τελετή ακολούθησε υπουργικό συμβούλιο υπό την προεδρία του τότε πρωθυπουργού Γεωργίου Ράλλη, το οποίο δεν αρκέσθηκε να συζητήσει για την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, αλλά καταπιάστηκε με την ανάγκη προβολής μιας "δεξιάς κουλτούρας" ενόψει και των επικείμενων εκλογών, που πραγματοποιήθηκαν τελικά στις 18 Οκτωβρίου φέρνοντας το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία.

Αφορμή για την επιχείρηση ανάδειξης της "δεξιάς κουλτούρας" ως αντίβαρο στην "αριστερή" αποτέλεσε κυρίως η τεράστια απήχηση της ταινίας "Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο" του Νίκου Τζίμα που προβλήθηκε στα τέλη του 1980 σημειώνοντας ρεκόρ εισιτηρίων. Η ταινία αναφερόταν στο Νίκο Μπελογιάννη, ηγετική φυσιογνωμία του παράνομου ΚΚΕ στις αρχές της δεκαετίας του '60, ο οποίος (μαζί με άλλους συντρόφους του) δικάστηκε για την κατηγορία της - υποτιθέμενης - κατασκοπείας, καταδικάστηκε και εκτελέστηκε. 

Η τεράστια απήχηση της ταινίας (σε συνδυασμό και με την γενικότερη επικράτηση ενός έντονα και σαφώς πολιτικοποιημένου ρεύματος στην τέχνη, αντιπροσωπευτικό της κοινωνικής αλλαγής που σταδικά συντελούταν στην ελληνική κοινωνία) τάραξε την ελληνική δεξιά, που επιθυμούσε να περάσει στην αντεπίθεση. Δεν αρκούσαν τα έξαλλα άρθρα του φιλικού τύπου ότι δήθεν η ταινία "αναμόχλευε πολιτικά πάθη", αλλά έπρεπε να δημιουργηθεί και μια βιτρίνα. Έτσι, το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας σκέφθηκε ν' απευθυνθεί σε εμπορικούς καλλιτέχνες, όπως ο Γιάννης Γκιωνάκης και η Αλίκη Βουγιουκλάκη, οι οποίοι πιστευόταν ότι θα μπορούσαν ν' αποτελέσουν ισχυρά προεκλογικά όπλα. 

Η Βουγιουκλάκη απέρριψε την πρόταση, όπως και στο παρελθόν άλλωστε είχε πολλές φορές απορρίψει προτάσεις (του Καραμανλή) να κατέβει στην πολιτική με τον ένα ή τον άλλο ρόλο. Σε επιστολή της, που δημοσιεύθηκε στο Βήμα στις 18 Ιανουαρίου, προέκρινε την ακομμάτιστη - χωρίς αυτό να σημαίνει απαραίτητα και απολίτικη - παρουσία του καλλιτέχνη. Βέβαια, θα μπορούσε κανείς να πει ότι απλά η πρωταγωνίστρια δεν ήθελε να χάσει την ασυλία του τίτλου της "εθνικής σταρ", σε μια εποχή που ήδη κλονιζόταν σοβαρά το όποιο κύρος αυτού του άτυπου τίτλου (για να έρθει η ανάνηψη περίπου μια δεκαετία αργότερα).
Στην επιστολή εκείνη, η Αλίκη Βουγιουκλάκη έγραφε μεταξύ άλλων:

"Δεν ανήκω στη δεξιά. Έχω το δικαίωμα και την υποχρέωση, όπως όλοι οι άνθρωποι, να έχω τις πολιτικές μου πεποιθήσεις, αλλά δεν έχω καμιά υποχρέωση να ανακατεύομαι σε κομματικές, συνδικαλιστικές παρατάξεις. [...] Πιστεύω κι εγώ, όπως πολλοί άλλοι, ότι ο καλλιτέχνης οφείλει βέβαια να είναι πολιτικοποιημένος, όχι όμως απαραίτητα και κομματικοποιημένος. Η φιλελεύθερη, ανεξάρτητη, δυναμική προσωπικότητα του καλλιτέχνη δεν είναι δυνατόν να υποταχτεί στην αναγκαία, ψυχρή κομματική σκοπιμότητα".


Βέβαια, δεν έλειψαν κάποιες εντελώς άστοχες δηλώσεις της Αλίκης Βουγιουκλάκη στις αρχές της δεκαετίας του '80 μετά την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, όπως στα πλαίσια συνέντευξής της στον Άρη Δαβαράκη το Νοέμβριο του 1983, όταν συνέκρινε το ΠΑΣΟΚ με τους... Εθνικοσοσιαλιστές Ναζί!
Αυτό ήταν το επίμαχο απόσπασμα:
"Το έργο (σ.σ. η Αλίκη ανέβαζε στο θέατρο το "Βίκτωρ, Βικτώρια") κάπου δένει με το σήμερα. Είναι η εποχή του '34, η εποχή που ανεβαίνει ο Εθνικοσοσιαλισμός στη Γερμανία... Ο κόσμος καταφεύγει στις μεγάλες φιέστες... Εμείς τώρα έχουμε τα στάδια... έχουμε τις μεγάλες γιορτές - δείχνει την πλατεία Συντάγματος, όπου λίγες μέρες πριν είχαν γιορταστεί τα δυο χρόνια του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία - θέλω να πω φιέστες έχουμε... Γινόντουσαν όλ' αυτά στη Γερμανία... Το έργο ενώ είναι του '34 έχει μια επικαιρότητα σαν ταύτιση εποχής....".
Τελείως άκυρη η δήλωση! Προφανώς ξέφυγε της Αλίκης, που σίγουρα δεν ήθελε να κάνει πολιτική παρέμβαση, αλλά να διαφημίσει το έργο. Μόνο που το επιχείρησε με τον πλέον ακατάλληλο τρόπο...



Σχετικά θέματα:
Οι δηλώσεις Ελλήνων καλλιτεχνών μετά την πτώση της χούντας, τον Ιούλιο του 1974. Ποια πρωταγωνίστρια δήλωνε "καραμανλική";