Αν όχι το πιο γνωστό, σίγουρα ένα από τα πιο γνωστά μέχρι σήμερα αστικά τραγούδια του 19ου αιώνα, το οποίο μάλιστα όλοι μάθαμε σε κάποια τάξη του Δημοτικού (και είναι ίσως από τα λίγα που εξακολουθούμε να θυμόμαστε πολλά χρόνια μετά) είναι το τραγούδι του Μπαρμπα-Γιάννη του Κανατά, της εμβληματικής - στα όρια του θρύλου - αυτής φιγούρας της ελληνικής πρωτεύουσας την περίοδο μεταξύ 1860 και 1880. Το τραγούδι που γνωρίζουμε είναι η διασκευή του τενόρου Πέτρου Επιτροπάκη το 1933, που βασίστηκε στους στίχους του τραγουδιού, που είχε γραφτεί την εποχή που ο Μπαρμπα-Γιάννης ο κανατάς αποτελούσε αναπόσπαστο στοιχείο της καθημερινότητας των Αθηναίων. Και ενώ έχουν γραφτεί διάφορες εικασίες για το ποιος έγραψε πρώτος το τραγούδι του Μπαρμπα-Γιάννη - κάποιοι μάλιστα εκτιμούν ότι το έγραψε και ο ίδιος - δεν έχουμε ξεκάθαρη εικόνα για το πώς πήγαιναν οι στίχοι του και πόσο διαφορετικοί ήταν σε σχέση με τη διασκευή του 1933, που τελικά επικράτησε.
Μια αναφορά της σατιρικής εφημερίδας Σατανάς το Φεβρουάριο του 1871 υπονοούσε ότι τους στίχους του τραγουδιού είχε γράψει ο ποιητής Θεόδωρος Ορφανίδης, αν και παρατηρούσε ότι "ούτινος αρνείται ότι είναι ο ποιητής αυτός ούτος [..] χάριν μετριοφροσύνης κακώς εννοουμένης". Σε κάθε περίπτωση φαίνεται ότι το μυστήριο γύρω από τον εμπνευστή του τραγουδιού του Μπαρμπαγιάννη Κανατά ήταν μάλλον άλυτο και κατά την εποχή εκείνη.
Εξάλλου, σε μεταγενέστερο φύλλο της ίδιας εφημερίδας και ύστερα από "επίμονον απαίτησιν των Μαγκών", όπως αναφερόταν, δημοσιεύτηκαν όλοι οι στίχοι του τραγουδιού, όπως ήταν γνωστό στους Αθηναίους το μακρινό 1871. Οι διαφορές με την κατά πολύ μεταγενέστερη διασκευή του Επιτροπάκη είναι πολλές, αν και η θεματική παραμένει σε μεγάλο βαθμό η ίδια.
Αυτή λοιπόν ήταν η αρχική μορφή του τραγουδιού προς τιμήν του Μπαρμαγιάννη του Κανατά (με κάποιες μικρές επεμβάσεις ως προς την ορθογραφία, που φυσικά δεν αλλοιώνουν στο ελάχιστο τη γλώσσα των στίχων).
Μπαρμπα-Γιάννη σε λατρεύω
και Σε αγαπώ πιστά
Μπαρμπα-Γιάννη κανατά.
Που φορείς ψηλό καπέλο
Γάντια, σάλι και γυαλιά
και παπούτσια 'λαστικά.
Με μαγεύει η φωνή Σου
και το τρα λα λα λα λα
μπαρμπα-Γιάννη κανατά.
Που πωλείς ωραία σταμνάκια
κουμπαράδες και λοιπά
μπαρμπα-Γιάννη κανατά.
Πρόσεξε μη σε γελάσει
καμιά εύμορφη και νιά
μπαρμπα-Γιάννη κανατά.
Και ζητάει να κάνει λούσα
κότσους σούστες και ρολά
μπαρμπα-Γιάννη κανατά.
Πρώτα 'πούλαγες σταμνάκια
κουμπαράδες και λοιπά
μπαρμπα-Γιάννη κανατά.
Τώρα έβαλες καπέλο
γάντια σάλι και λοιπά
μπαρμπα-Γιάννη κανατά.
Εβούλιαξε ο γάιδαρός σου
'πέσαν τα μουστάκια σου
να χαρείς τα νιάτα σου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου