"Τη χαρά σου και τη λύπη/ με τη μάνα τη μοιράζεις" λένε οι στίχοι ενός γνωστού ποιήματος αφιερωμένου στις μητέρες. Ωστόσο, για τον ελληνικό κινηματογράφο του 50 και του 60, η λέξη "μάνα" ήταν συνώνυμη μάλλον της ανείπωτης τραγωδίας και της υπέρτατης θυσίας. Με πομπώδεις τίτλους, πολλοί των οποίων θα γίνονταν σλόγκαν, οι ταινίες με επίκεντρο τη μάνα αποτελούν ένα μεγάλο - σε ποσότητα, αλλά όχι αυτομάτως και σε ποιότητα - κεφάλαιο του ελληνικού κινηματογράφου.
Πρώτη διδάξασα ήταν η Ελένη Χατζηαργύρη σε μια εποχή που οι παραγωγοί δεν είχαν ακόμη αντιληφθεί πόσο ισχυρός μαγνήτης ήταν η λέξη "μάνα" για τον τίτλο ενός δραματικού έργου. Έτσι, στην αρχή οι τίτλοι των ταινιών περιστρέφονταν γύρω από το παιδί, αλλά από τη σκοπιά της μάνας, που έκανε ή ήταν έτοιμη να κάνει τα πάντα για την ευτυχία του. Αργότερα, όταν ο ελληνικός κινηματογράφος θα γινόταν βιομηχανία και οι ταινίες θα γυρίζονταν με τη λογική του φασόν και της ξεπέτας, τα δράματα με σημεία αναφοράς τις ιστορίες δυστυχισμένων μανάδων, που όμως πάντα στο τέλος θα έβρισκαν την ευτυχία και αυτές και τα παιδιά τους, θα ξεφύτρωναν σαν τα μανιτάρια.
Και μπορεί στους κεντρικούς κινηματογράφους της Αθήνας να έκοβαν συνήθως λίγα εισιτήρια (πλην επιλεκτικών εξαιρέσεων, όπως οι ταινίες της πρώτης διδάξασας Ελένης Χατζηαργύρη), όμως στους συνοικιακούς και τους επαρχιακούς κινηματογράφους οι ταινίες αυτές έκαναν θραύση. Πώς όχι, αφού η μέση Ελληνίδα μάνα συνήθως εμφανίζει όλα τα χαρακτηριστικά μιας απόλυτης drama queen;
Πρώτη διδάξασα ήταν η Ελένη Χατζηαργύρη σε μια εποχή που οι παραγωγοί δεν είχαν ακόμη αντιληφθεί πόσο ισχυρός μαγνήτης ήταν η λέξη "μάνα" για τον τίτλο ενός δραματικού έργου. Έτσι, στην αρχή οι τίτλοι των ταινιών περιστρέφονταν γύρω από το παιδί, αλλά από τη σκοπιά της μάνας, που έκανε ή ήταν έτοιμη να κάνει τα πάντα για την ευτυχία του. Αργότερα, όταν ο ελληνικός κινηματογράφος θα γινόταν βιομηχανία και οι ταινίες θα γυρίζονταν με τη λογική του φασόν και της ξεπέτας, τα δράματα με σημεία αναφοράς τις ιστορίες δυστυχισμένων μανάδων, που όμως πάντα στο τέλος θα έβρισκαν την ευτυχία και αυτές και τα παιδιά τους, θα ξεφύτρωναν σαν τα μανιτάρια.
Και μπορεί στους κεντρικούς κινηματογράφους της Αθήνας να έκοβαν συνήθως λίγα εισιτήρια (πλην επιλεκτικών εξαιρέσεων, όπως οι ταινίες της πρώτης διδάξασας Ελένης Χατζηαργύρη), όμως στους συνοικιακούς και τους επαρχιακούς κινηματογράφους οι ταινίες αυτές έκαναν θραύση. Πώς όχι, αφού η μέση Ελληνίδα μάνα συνήθως εμφανίζει όλα τα χαρακτηριστικά μιας απόλυτης drama queen;
Η αρχή, λοιπόν, έγινε το 1950.
Αμάρτησα για το παιδί μου
Πρεμιέρα: 06.03.1950
Παραγωγή: Χρήστος Σπέντζος
Σενάριο: Χρήστος Αποστόλου
Σκηνοθεσία: Χρήστος Σπέντζος, Ι. Σταυρίδης
Φωνοληψία-Επεξεργασία: Φίνος Φιλμ
Οπερατέρ: Μανόλης Τζανετής
Πρωταγωνιστούν: Ελένη Χατζηαργύρη, Σπύρος Πατρίκιος, Ευάγγελος Ανουσάκης, Θεόδωρος Μορίδης, Ι. Χατζάκος, Σίμος Τσαπνίδης, Ρούμπη Παπαϊωάννου, Σόφη Λίλα, Γιώργης Σταυρακάκης
Υπόθεση: Η ιστορία περιπλέκεται γύρω από τη θυσία μιας μητέρας για το παιδί της, που πέφτει στα χέρια ενός σωματεμπόρου, για να τον σκοτώσει αργότερα, φυλακίζεται και μετά την αποφυλάκισή της χαίρεται την ευτυχία του παιδιού της.
* Έξτρα πληροφορίες:
- Τα γυρίσματα διήρκεσαν οκτώ μήνες
- Το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας γυρίστηκε στην Αίγινα
- Τα γυρίσματα σκηνών της νυχτερινής Αθήνας χρειάστηκαν ειδική άδεια του Έβερτ
- Σε μια σκηνή με συμπλοκές, τραυματίστηκε η Ελένη Χατζηαργύρη, ενώ ο Τσαπνίδης υπέστη εγκαύματα στο χέρι.
- Έγινε η πρώτη κινηματογραφική εμφάνιση της Ελένης Ανουσάκη σε ηλικία 6 ετών.
Την επόμενη χρονιά έγινε μια προσπάθεια να στηθεί μια αντίστοιχη ιστορία με ήρωα έναν πατέρα, ο οποίος θα μπει ακόμη και στη φυλακή για την ευτυχία του παιδιού του. Τίτλος της ταινίας: "Το παιδί μου πρέπει να ζήσει"
Πρεμιέρα: 12.03.1951
Παραγωγή: Σπέντζος Φιλμ
Σενάριο-Σκηνοθεσία: Νίκος Τσιφόρος
Πρωταγωνιστούν: Νίκος Τζόγιας, Καίτη Πάνου, Καίτη Λαμπροπούλου
Το πείραμα μάλλον δεν πέτυχε όσο αναμενόταν και τα επόμενα χρόνα οι κινηματογτραφικοί παραγωγοί θα επνάρχονταν στις ιστορίες μανάδων. Κάποιες ενδεικτικές ταινίες και λίγα λόγια για τις υποθέσεις τους.
Μητέρα στο βούρκο
Πρεμιέρα: 20.04.1953Σενάριο-Σκηνοθεσία: Γιώργος Καρύδης
Πρωταγωνιστούν: Φωφώ Χαρμπή, Ίντα Χριστινάκη, Νίκος Ευθυμίου
Υπόθεση: Μια ώριμη γυναίκα, η Άννα Βαρδή, αποφασίζει να αυτοκτονήσει πάνω στον τάφο του άνδρα της, για το θάνατο του οποίου στάθηκε άθελά της η αιτία. Την τελευταία στιγμή την σώζει ένας άνδρας. Της φέρεται ευγενικά και αυτή τον ερωτεύεται. Ο άνδρας αυτός θα σταθεί στο πλάι της κι όταν εκείνη αργότερα θα χρειαστεί να παλέψει για να γλιτώσει τη μοναχοκόρη της από τα χέρια του ίδιου παλιανθρώπου που κατέστρεψε και τη δική της ζω. Δεν θα μπορέσει όμως να την σώσει για δεύτερη φορά από τα χέρια του Χάρου. Έτσι η τραγική μητέρα θα πεθάνει για να χαρίσει την ευτυχία στο παιδί της.
Η θυσία της μάνας
Πρεμιέρα: 20.02.1956Παραγωγή: Τζαλ Φιλμ
Σκηνοθεσία: Τζανής Αλιφέρης
Μουσική: Αργύρης Κουνάδης
Πρωταγωνιστούν: Ελένη Χατζηαργύρη, Αλέκος Αλεξανδράκης, Σμαρούλα Γιούλη, Ηλίας Σταματίου, Θεόδωρος Μορίδης
Υπόθεση: Η Μάγδα Τέζα είναι μια παντρεμένη γυναίκα. Ο άνδρας της λείπει σε μακρινό ταξίδι και αυτή αγαπά τρελά έναν νεαρό μουσικό, τον Άλκη Δημάκη. Ωστόσο μένει πιστή στον άνδρα της, που επιστρέφει. Στο μεταξύ ο Άλκης τα ρίχνει στη νεαρή κόρη της, την Αλίκη, με την οποία αποκτά ολοκληρωμένες ερωτικές σχέσεις. Σε λίγο ο Άλκης σκοτώνεται σε ένα δυστύχημα. Η Αλίκη αγαπά έναν άλλο νέο, αλλά πριν τον παντρευτεί, φεύγει με τη μητέρα της ταξίδι, όπου και γεννά το παιδί του Άλκη, το οποίο παραδίδει σε κάποια τροφό. Η Αλίκη παντρεύεται και όλοι είναι ευτυχισμένοι. Κάποτε όμως αποκαλύπτεται η ύπαρξη του παιδιού και τότε η Μάγδα, για να σώσει το γάμο της κόρης της, λέει πως το παιδί είναι δικό της. Ο άνδρας της τώρα την διώχνει και καταντά ζητιάνα για να ζήσει το παιδί. Αργότερα όμως η Αλίκη θα τα αποκαλύψει όλα και η τίμια Μάγδα θα επιστρέψει στο σπίτι της.
Η άγνωστος
Πρεμιέρα: 26.03.1956Παραγωγή: Φίνος Φιλμ
Σενάριο-Σκηνοθεσία: Ορέστης Λάσκος
Μουσική: Μάκης Μωράκης
Πρωταγωνιστούν: Κυβέλη, Μυράτ, Λάμπρος Κωνσταντάρας, Αλέκος Αλεξανδράκης, Μίμης Φωτόπουλος, Γκίκας Μπινιάρης
Υπόθεση: Εδώ και πολλά χρόνια η Λίνα ήταν παντρεμένη και ευτυχισμένη. Ο σύζυγός της, ο κ. Φλωριανός, ήταν ένας υποδειγματικός σύζυγος και το παιδάκι που απέκτησε μαζί του ήταν ένα σωστό αγγελούδι. Αυτή την ήρεμη ζωή όμως ήρθε κάποτε να την αναστατώσει ένα δυνατό πάθος. Η Λίνα ερωτεύθηκε παράφορα κάποιον, απάτησε τον άνδρα της και εκείνος την έδιωξε. Σήμερα πια η Λίνα, που ζει με το όνομα του πατέρα της, είναι ένα κουρέλι. Έχει ξεπέσει χαμηλά και ο βάναυσος εραστής της την εκβιάζει να του δώσει την πατρική της περιουσία που την έχει αφήσει στο παιδί της. Η Λίνα αρνείται, συμπλέκονται και τον σκοτώνει. Σε λίγο, η βασανισμένη αυτή γυναίκα δικάζεται στο κακουργιοδικείο και εκεί η μοίρα το φέρνει να αναλάβει την υπεράσπισή της ένας νεαρός, φλογερός δικηγόρος, ο γιος της! Εκείνη γνωρίζει πως ο νεαρός αυτός δικηγόρος, που την υπερασπίζει, είναι παιδί της. Εκείνος όχι. Η δίκη, που είναι ένα αληθινό μαρτύριο για τη Λίνα, τελειώνει με την αθώωση της. Η συγκίνηση όμως είναι πολύ δυνατή για τη γριά πλέον Λίνα, που σε λίγο θα πεθάνει στην αγκαλιά του παιδιού της.
* Ίσως η μοναδική ταινία της κατηγορίας που δεν επένδυσε στις λέξεις "μάνα" ή "παιδί" παρότι το σενάριο προσφερόταν απόλυτα γι' αυτό.
Η κατάρα της μάνας
Πρεμιέρα: 06.03.1961Παραγωγή: Πυρσός φιλμ
Σκηνοθεσία: Βασίλης Γεωργιάδης
Πρωταγωνιστούν: Σόνια Ζωΐδου, Γιώργος Φούντας, Τίτος Βανδής, Ίλυα Λιβυκού
Υπόθεση: Ο Τάσος Γούσιας, που είχε καταδικαστεί για ένα φόνο που στην πραγματικότητα έκανε η αδελφή του η Χρύσα, βγαίνει από τη φυλακή. Τ' αδέλφια όμως του σκοτωμένου Στέφου Λιάκουρα ξεκίνησαν από ένα μακρινό χωριό, όπου ζούσαν, και ήρθαν για να εμποδίσουν τον Τάσο να επιστρέψει στο χωριό του και τον απειλούν. Οι ίδιοι, όσο καιρό έμειναν στην περιοχή, έκαναν επιδρομές στα κοπάδια των προβάτων (σαν ζωοκλέφτες που ήταν) και η χωροφυλακή τους καταδίωκε. Μπροστά στον κίνδυνο να πιαστούν, αποφασίζουν να φύγουν, αλλά πρώτα θέλουν να καθαρίσουν τους λογαριασμούς τους με τον Τάσο. Κατευθύνονται λοιπόν να τον συναντήσουν, αλλά τότε η Χρύσα προς μεγάλη τους έκπληξη αποκαλύπτει ότι άδικα κυνηγούν τον αδερφό της, γιατί τον Λιάκουρα τον είχε σκοτώσει εκείνη μια μέρα που αυτός, μεθυσμένος, της επιτέθηκε για να την βιάσει. Αυτοί όμως μανιασμένοι βάζουν φωτιά στο πεταλωτήριό του και κατατρεγμένοι πέφτουν στη λίμνη και προσπαθούν να ξεφύγουν από την αγανάκτηση όλων και την καταδίωξη της χωροφυλακής. Η θεία δίκη όμως τους τιμωρεί, γιατί στο σημείο, όπου πέφτουν, υπάρχει φοβερός βάλτος και τελικά πνίγονται.
Μάνα μου παραστράτησα
Πρεμιέρα: 27.11.1961Σκηνοθεσία: Κ. Στράντζας
Πρωταγωνιστούν: Χριστίνα Σύλβα, Ανδρέας Μπάρκουλης, Χρήστος Τσαγανέας, Παμφίλη Σαντοριναίου
Υπόθεση: Ο Πέτρος, ένας πλούσιος νέος που αγαπά παράφορα τη Μαρίνα, αποφασίζει μια μέρα να την εγκαταλείψει από καπρίτσιο. Η Μαρίνα, που έχει ένα παιδί στα σπλάχνα της, το κρύβει από τον Ανδρέα, για να μην νομίσει εκείνος πως μεταχειρίζεται αυτό το μέσο για να τον κρατήσει κοντά της. Ο Πέτρος φεύγει. Η Μαρίνα απελπισμένη γυρίζει στους δρόμους. Το αυτοκίνητο ενός πλουσίου τη χτυπά. Ευτυχώς όμως ο ιδιοκτήτης του, ένας μεσόκοπος κύριος, την βάζει στο αυτοκίνητο και την πηγαίνει στο σπίτι του, όπου η γυναίκα του την δέχεται με μεγάλη καλοσύνη και την κρατούν κοντά τους για υπηρέτρια... Τελικά, όλα θα πάρουν ευτυχισμένο τέλος και ο Πέτρος θα παντρευτεί τη Μαρίνα.
Άλλες ταινίες για μανάδες:
1955
Καταδικασμένη και από το παιδί της (με την Ελένη Χατζηαργύρη)
1957
Μανούλα θέλω να ζήσεις
Συγχώρεσέ με παιδί μου
1958
Το μυστικό της κατηγορουμένης
Όλα για το παιδί της
1960
Θυσιάστηκα για το παιδί μου
1961
Μάνα μου τον αγάπησα
1962
Δεν γνώρισα μητέρα
Δυο μάνες στον σταυρό του πόνου
Εξομολόγηση μιας μητέρας
Μάνα, κάνε κουράγιο
Πονεμένη μητέρα
Σκότωσα για το παιδί μου
Ορφανή σε ξένα χέρια
1963
Μάνα, γιατί με γένησες
Η καρδιά της μάνας
1964
Ο γυρισμός της μάνας
Παιδί μου, δεν αμάρτησα
1965
Το φυλαχτό της μάνας
1966
Κάποια μάνα αναστενάζει
Το μυστικό μιας μητέρας
Είμαι μάνα και πονώ
1972
Μια μάνα κατηγορείται
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου