Από την ιστορία του Πανιωνίου: Δύο ιστορικές φωτογραφίες και μια ιστορική ποδοσφαιρική συνάντηση στο γήπεδο της ομάδας στη Σμύρνη το Δεκέμβριο του 1921

Στις 14 Σεπτεμβρίου έχει τα γενέθλιά του ο Πανιώνιος, ο αρχαιότερος ελληνικός γυμναστικός σύλλογος, οι ρίζες του οποίου βρίσκονται στη Σμύρνη. Στις 14 Σεπτεμβρίου 1890, νέοι των καλύτερων ελληνικών οικογενειών της Σμύρνης ίδρυσαν το μουσικογυμναστικό σωματείο «Ορφέας», που αργότερα μετονομάστηκε σε Πανιώνιος, όταν τον Οκτώβριο του 1898 επανέκαμψαν στον Ορφέα πρώην μέλη του, που είχαν αποχωρήσει πέντε χρόνια νωρίτερα σχηματίζοντας έναν καθαρά αθλητικό σύλλογο, το «Γυμνάσιον».

Όμως δεν έχει αξία ν’ αναπαράγω πληροφορίες για την ιστορία του Πανιωνίου, τις οποίες άλλωστε μπορείτε να διαβάσετε σε πολλές άλλες ιστοσελίδες. Επειδή όμως δεν βρήκα αλλού στο ίντερνετ δημοσιευμένες αυτές τις δύο φωτογραφίες, η πρώτη από την ποδοσφαιρική ομάδα του Πανιωνίου το 1912 και η δεύτερη από το γυμναστικό σύλλογο του Πανιωνίου ένα χρόνο αργότερα, και θεωρώ ότι θα ήταν ενδιαφέρον να τις μοιραστώ. Πηγή αποτέλεσε ένα αφιέρωμα της εφημερίδας Έθνος στις 1304.1939, που πλαισιωνόταν από τις δύο αυτές εικόνες.

Και μια ενδιαφέρουσα ιστορική στιγμή, στην οποία – εκτιμώ ότι – αξίζει να γίνει αναφορά, όταν στις 5 Δεκεμβρίου 1921, στο σύντομο διάστημα που η περιοχή βρέθηκε υπό ελληνική κυριαρχία και εννιά περίπου μήνες πριν τη μικρασιατική καταστροφή, στο γήπεδο του Πανιωνίου στη Σμύρνη πραγματοποιήθηκε ένας συμβολικός ποδοσφαιρικός αγώνας μεταξύ της ομάδας Σμύρνης (με παίκτες από τους δύο εμβληματικούς ποδοσφαιρικούς συλλόγους της πόλης, τον Πανιώνιο και τον Απόλλωνα) και της ομάδας του Πειραιά.

Σύμφωνα με την περιγραφή της τοπικής εφημερίδας Κόσμος, όλα τα μέσα μεταφοράς είχαν τεθεί στη διάθεση των χιλιάδων θεατών, που ήθελαν να παρακολουθήσουν το ματς από κοντά: «Τα τραμ της Προκυμαίας μετέφερον αδιακόπως λαόν όστις μη ευρίσκων εν αυτοίς θέσιν εκρέματο εις τους εξώστας», ενώ «οι αμαξηλάται εύρον νέαν ευκαιρίαν και πάλιν να καταστρατηγήσουν την αστυνομικήν διατίμησιν ζητούντες ποσά τα οποία τους προσεφέροντο λόγω της σπάνεως μεταφορικών μέσων».

Οι ποδοσφαιριστές της ομάδας της Σμύρνης, οι οποίοι φορούσαν κόκκινη φανέλα με λευκό παντελόνι, ήταν οι εξής: Ι. Καμτσόπουλος (τερματοφύλακας), Α. Μαγουλάς, Γ. Μαρσέλλος (μπακ), Σ. Οικονομίδης, Α. Γκίλλης, Καίσαρ (χαφ μπακ), Μαυρομάτης, Χρυσούλης, Σαμίου, Πυλάκης, Θ. Δημητρίου (επιθετικοί).

Η σύνθεση της ομάδας του Πειραιά, οι παίκτες της οποίας φορούσαν μαύρη φανέλα με λευκό παντελόνι, ήταν: Κομνηνός (τερματοφύλακας), Κουράντης, Καλούδας (μπακ), Βλαχόπουλος, Νικολαΐδης, Πανουργιάς (χαφ μπακ), Χατζηανδρέου, Καλούδης, Κ. Αδριανόπουλος, Βλάσης (επιθετικοί).

Στις 2.40΄ το μεσημέρι οι ποδοσφαιριστές των δύο ομάδων εισήλθαν στον αγωνιστικό χώρο και πέντε λεπτά αργότερα ξεκίνησε ο αγώνας, που έληξε 4-2 υπέρ των Πειραιωτών. Έτσι περιέγραψε και σχολίασε η εφημερίδα Κόσμος τη μεταξύ τους συνάντηση:

«Αι δύο αντίπαλοι ομάδες αγωνίζονται με αρκετήν μεθοδικότητα. Ευθύς εξ αρχής θαυμάζεται η συνοχή της ομάδος Πειραιώς και ιδίως των 5 εμπροσθοφυλακών της.

Διακρίνονται εξ αυτής ο ανθ/γός Καλούδης και ο Νικολαΐδης.

Από τους Σμυρναίους ο Γκίλλης προκαλεί συχνά χειροκροτήματα και ο Δημητρίου (Μπίμπος).

Ο αγών διεξάγεται σφοδρός εν αρχή μεν πλησίον του τέρματος Π.

Δύο φοράς οι Σμυρναίοι αθληταί ευρίσκονται πλησίον της νίκης· βιάζονται όμως και κάποια νευρικότης του Σαμίου εις το λάκτισμα παρεκκλίνει την σφαίραν.

Οι αντίπαλοι όμως αλλάζουν τώρα τακτικήν. Εντείνουν τας δυνάμεις των και ο αγών μεταπηδά προς το τέρμα της Σμύρνης όπου ο τερματοφύλαξ Καμιτσόπουλος επιτελεί πράγματι θαύματα δις αποκρούσας τελεσφόρως (= αποτελεσματικά) τον κίνδυνον.

Ο αντίπαλος όμως είναι δεινός. Την 3^η,13΄ ακριβώς οι Π. επιτυγχάνουν το πρώτον τέρμα υπό τα ενθουσιώδη χειροκροτήματα των θεατών και ιδίως των στρατιωτών.

Μετά 8 λεπτά της ώρας επιτυγχάνουν και το δεύτερον τέρμα.

Η διπλή αυτή επιτυχία ερεθίζει τους Σμυρναίους, οι οποίοι περισσότερον τώρα προσεκτικοί φέρουν ταχέως την σφαίραν προς το τέρμα του Π. και την 2,26΄ σημειώνουν και αυτοί μίαν νίκην.

Το πρώτον ημίχρονον λήγει με εν ακόμη τέρμα υπέρ του Π. την 3.30΄.

Ο αγών επαναλαμβάνεται την 3.45. Αμέσως σχεδόν με το πρώτον λάκτισμα μια συνησπισμένη ενέργεια των Σμυρναίων εμπροσθοφυλάκων σημαίνει και δευτέραν αυτών νίκην υπό τας ενθουσιώδεις ζητωκραυγάς του πλήθους.

Ο αγών καθίσταται ζωηρότερος εφ’ όσον πλησιάζει το τέλος του. Εκατέρωθεν οι ποδοσφαιρισταί παρουσιάζουν μεθοδικότητα και συνοχήν ήτις επ’ αρκετόν κρατεί αμφίρροπον τον αγώνα.

Ένα «πέναλτυ κικ» υπέρ των Σμυρναίων, το οποίον αποτελεί βεβαίαν σχεδόν την νίκην και θα έφερεν ισοπάλους τας ομάδας ακυρούται εξ υπαιτιότητος των ιδίων.

Από την στιγμήν εκείνην πλέον ο αγών είχε κριθή. Την 4.36 οι Πειραιώται επιτυγχάνουν και 4^ον τέρμα και την 4.45 ο αγών περατούται με αποτελέσματα 4 τέρματα του Πειραιώς έναντι 2 της Σμύρνης.

Αντιθέτως προς τας προβλέψεις αίτινες εθεώρουν την ομάδα Σμύρνης υποδεεστέραν ο χθεσινός αγών απέδειξεν ότι οι Σμυρναίοι θα ηδύναντο να διεκδικήσουν τελεσφόρως την νίκην εάν παρουσίαζον καλλιτέραν συνοχήν και ολιγώτερα χάσματα ιδίως εις τας κρισίμους του αγώνος στιγμάς.

Ενώ κατόπιν θαυμασίως οργανωμένης ενεργείας προσήγγιζον επανειλημμένως το τέλος των αντιπάλων, άφησαν την τελευταίαν στιγμήν την νίκην να φύγη από τα χέρια των ελλείψει ακριβώς της συνοχής εκείνης διά την οποίαν και εξαιρετικώς διεκρίθησαν οι Πειραιώται».