Το ποίημα του Κωστή Παλαμά για το Μάρτιο

Στις 21 Μαρτίου 1882, στο φιλολογικό περιοδικό ΕΣΤΙΑ δημοσιεύτηκε ένα ποίημα του Κωστή Παλαμά για το μήνα Μάρτιο. Ο ποιητής δεν είχε εκδώσει ακόμη τις μεγάλες του ποιητικές συλλογές, ενώ και το συγκεκριμένο ποίημα δεν μπορεί να θεωρηθεί σπουδαίο. Κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται για ποίημα που έγραψε κατά την παιδική ή την πρώιμη εφηβική του ηλικία, καθώς στο τέλος αναφέρει ότι αυτό γράφτηκε "Εν Μεσολογγίω" - ο Παλαμάς έζησε στο Μεσολόγγι μεταξύ 1867 και 1875, δηλαδή μεταξύ 8 και 16 ετών.

Το ποίημα είναι ο μονόλογος μιας μητέρας προς το παιδί της για τα καλά του μήνα: από το μάρτη που ετοίμασε για το παιδί της, ώστε να το φορέσει στο λαιμό για να μην το κάψει ο ήλιος, μέχρι τα λουλούδια που ανθίζουν, τον Ευαγγελισμό και την εθνική γιορτή.

ΜΑΡΤΙΟΣ

Ροδίζ' η πρώτη του Μάρτη μέρα,

Και στο παιδάκι της η μητέρα

Γελώντας πάει:

"Με μάρτη έρχομαι το λαιμό σου

Να στεφανώσω. Σαν άγγελός σου

Θα σε φυλάει.

"Από χρυσάφι, προτού να φέξει,

Με τι φροντίδα τον έχω πλέξει

Για σε, χρυσό μου!

Με κάθε χρώμα τον έχω ντύσει,

Ουράνιο τόξο, που θα στολίσει

Τον ουρανό μου.

"Αρχίζει ο ήλιος σαν πρώτα πάλι

Να τρέχει ελεύθερος στην αγκάλη

Γαλάζιου αιθέρα.

Λιώνουν τα χιόνια, κι όσ' απομένουν

Άσχημα νέφη, κι αυτά μορφαίνουν

Μέρα τη μέρα.

"Αρχίζει ο ήλιο σαν πρώτα πάλι

Να ξετρυπώνει αγάλι αγάλι

Τα λουλουδάκια

Δειλά κρυμμένα μέσα στο χώμα.

Κι ύστερ' απ' τ' άνθη, φροντίζει ακόμα

Για τα παιδάκια.

"Κι όποιο παιδάκι με μάρτη βλέπει,

Χρυσή στα χρόνια τ' απλώνει σκέπη,

Το καμαρώνει.

Γιατί του Μάρτη η αλυσίδα

Μάνας χεράκι, μάνας φροντίδα

Του φανερώνει.

"Και όποιο πάλι το ιδεί να τρέχει

Δίχως στεφάνι Μαρτιού να έχει,

Δεν τ' αγαπάει.

Κακό παλιόπαιδο το νομίζει,

Ακούς, παιδί μου; και το μαυρίζει

Και τ' αρρωστάει.

"Μα το δικό σου σαν αντικρύσει

Λαμπρό στολίδι, θα σ' αγαπήσει

Όσο κανένα.

Κι η ίδια ακτίνα του θα σε φιλήσει

Το πιο ωραίο που θα γεννήσει

Άνθος, κι εσένα!

"Ο Μάρτης θεία είν' ευλογία!

Σα χελιδόνι ή ευτυχία

Στα σπίτια μπαίνει.

Και η υγεία σα μαϊστράλι

Στο γαλανόλευκο περιγιάλι

Μας ανασταίνει.

Αυτός, μ' αγγέλου φτερά κινάει

Και το Χριστό της πρωτομηνάει

Στην Παναγία.

Και στην πατρίδα επαναστάτης,

Ο Μάρτης έφερε τη γλυκιά της

Ελευθερία.

"Να του σπιτιού μας το χελιδόνι

Εις την παλιά του φωλιά σιμώνει,

Και σε ζητάει.

Πρόβαλε, δέξου το... Στο λαιμό σου

Πώς μοιάζει ο μάρτης! σαν άγγελος

Θα σε φυλάει".

Σχετικά θέματα:
Οι στίχοι του Γεώργιου Βιζυηνού για το Μάρτιο και τις τρελές καιρικές συνθήκες του

Ένα ποίημα του Κωστή Παλαμά για το Φεβρουάριο