Ο πρώτος ηλεκτρικός ανεμιστήρας που εμφανίστηκε στην Αθήνα

Pixnio

Όταν η πολλή ζέστη καθιστά το σπίτι δύσκολα κατοικήσιμο, οι εναλλακτικές προς αναζήτηση λίγης δροσιάς είναι πολλές: από το καλύτερο κλιματιστικό τελευταίας τεχνολογίας (για όσους διαθέτουν τη σχετική οικονομική άνεση) μέχρι κάποιο ανεμιστηράκι τσέπης ή το... πρωτόγονο φύλλο χαρτιού (αφού όλο και κάποιο διαφημιστικό φυλλάδιο από κάποιο σουπερμάρκετ θα υπάρχει στην είσοδο του σπιτιού ή της πολυκατοικίας της σε καθημερινή βάση). Πιο ενδιάμεση λύση, που συνδυάζει την τεχνολογική πρόοδο (δηλαδή τον ηλεκτρισμό) με το χαμηλό κόστος, είναι ο κλασικός ηλεκτρικός ανεμιστήρας. 

Εφευρέτης του ήταν ο αμερικανός ηλεκτρολόγος Σκάιλερ Γουίλερ. Πότε εφευρέθηκε; Μάλλον το 1882, όπως διαβάζουμε στη Wikipedia αλλά και σε σειρά σχετικών αφιερωμάτων στο διαδίκυτο, αν και αναφορά σε «ηλεκτρικό ανεμιστήρα» («electric fan») αγνώστου εφευρέτη εντοπίζεται σε εφημερίδα του Κάνσας με ημερομηνία 11 Αυγούστου 1881 (εδώ το λινκ: www.newspapers.com/clip/22364683/junction_city_republican/). Το σίγουρο είναι ότι αρχικά ο ηλεκτρικός ανεμιστήρας δεν προοριζόταν για οικιακή χρήση, καθώς η παραγωγή του μαζικοποιήθηκε και εισέβαλε στα αμερικανικά σπίτια γύρω στο 1910. 

Και στην Ελλάδα πότε έκανε την εμφάνισή του; Η πρώτη σχετική αναφορά σε «ηλεκτρική αεροπαραγωγό μηχανή» γίνεται από τον ελληνικό τύπο μόλις τον Ιούνιο του 1889 με αφορμή την εγκατάστασή της στο περίφημο καφενείο του Ζαχαράτου επί της πλατείας Συντάγματος, τόπος συνάντησης των περισσότερων Αθηναίων της εποχής. Συγκεκριμένα, στο φύλλο της 9ης Ιουνίου (με το νέο ημερολόγιο: 21 Ιουνίου) 1889, η Νέα Εφημερίς περιέγραφε με τα θερμότερα λόγια την καινοτομία αυτή μία μέρα μετά την εισαγωγή της στο ιστορικό καφενείο:

Εν τω γειτονικώ μας μεγάλω καφενείω Ζαχαράτου, από χθες εστήθη και λειτουργεί η ηλεκτρική αεροπαραγωγός μηχανή διαχέουσα δροσερά κύματα αέρος εις απόστασιν ικανήν. Είνε μικρόν τι μηχάνημα τεθειμένον επί του πάγκου εκεί εμπρός, μετά τεσσάρων πτερύγων, τα οποία αστραπιαίως κινούμενα διά της κοινωνίας ηλεκτρικού ρεύματος, μεταβιβαζομένου εκ του σύρματος του έξωθεν λαμπτήρος αναπτύσσει τον τεχνητόν αέρα, όστις εν ώρα καύσωνος είνε μία ευεργεσία εις τους θαμιστάς (= θαμώνες) του καφενείου. Μία πρόοδος και αυτή η οποία αν γενικευθή κατ' ολίγον, θα κατορθώσωμεν να μη ήνε πλέον ζέστη.

* Αν πάλι προτιμάτε το χειμώνα από το καλοκαίρι και έχετε την απορία πότε ήρθε στην Αθήνα η πρώτη (μη ηλεκτρική) θερμάστρα, ρίξτε μια ματιά εδώ:

-- Η πρώτη θερμάστρα που εμφανίστηκε στην Αθήνα. Έγινε αξιοθέατο και αποτέλεσε αντικείμενο θαυμασμού από τους κατοίκους της.