"Neomelodici": Το μουσικό είδος που λατρεύουν στη νότια Ιταλία και μισούν στη βόρεια!

Το 74ο φεστιβάλ του Σαν Ρέμο έγραψε ιστορία για τη νίκη μιας γυναίκας τραγουδίστριας (η Αντζελίνα Μάνγκο με το «La Noia», δηλαδή «Ανία» στα ελληνικά) μετά από δέκα ολόκληρα χρόνια κυριαρχίας ανδρών ή συγκροτημάτων. Λίγο έλειψε να γράψει ιστορία για τη νίκη του πρώτου τραγουδιού στην ιστορία του θεσμού, γραμμένου στη ναπολιτάνικη διάλεκτο –αν βέβαια κέρδιζε την πρωτιά ο Γκεολίερ με το «I p’ me, tu p’ te» (δηλαδή «Εγώ για μένα, εσύ για σένα»),ο οποίος σάρωσε στην ψηφοφορία των τηλεθεατών με 60%, αλλά έχασε την πρωτιά εξαιτίας της χαμηλής βαθμολογίας της κριτικής επιτροπής και των δημοσιογράφων.

Λίγες μέρες πριν την έναρξη του διαγωνισμού, παρουσιάζοντας το τραγούδι του Γκεολίερ η ιστοσελίδα της Rainews έγραψε για ένα τραγούδι «νεομελωδικό σε στιλ τραπ». Πολλοί αμφισβητούν την κατηγοριοποίηση του τραγουδιού ως «νεομελωδικού» (neomelodico στα ιταλικά), όχι μόνο γιατί μέχρι τώρα η συγκεκριμένη μουσική κατηγορία δεν είχε δώσει δείγματα τραπ τραγουδιών, αλλά και γιατί η δημοφιλία του συγκεκριμένου τραγουδιού είναι πανιταλική και δεν περιορίζεται στην περιοχή της Νάπολης, όπου ακμάζει το είδος neomelodico.

Και ερχόμαστε στο κρίσιμο ερώτημα: Ποια είναι η μουσική neomelodico;

Μια υπεραπλουστευμένη απάντηση θα ήταν ότι πρόκειται για τη μετεξέλιξη των παραδοσιακών ναπολιτάνικων καντσονετών. Βέβαια η σχέση που έχουν τα σύγχρονα neomelodici με τα παραδοσιακά ναπολιτάνικα τραγούδια είναι αντίστοιχη της σχέσης που έχουν τα σύγχρονα ελληνικά λαϊκά τραγούδια με τα ρεμπέτικα ή τα δημοτικά, δηλαδή... είναι ανύπαρκτη! Στην πραγματικότητα, πρόκειται για ένα είδος τραγουδιών εξαιρετικά δημοφιλών στη νότιο Ιταλία, που είναι γραμμένα κυρίως στη ναπολιτάνικη διάλεκτο (ανάμικτα με τα κλασικά ιταλικά), εξ ου και πολλοί τα αποκαλούν neomelodici napoletani. Κάποιοι διακρίνουν ως ανεξάρτητη υποκατηγορία τα neomelodici siciliani, δηλαδή τραγούδια που είναι δημοφιλή στη Σικελία ή ερμηνεύονται από Σικελούς τραγουδιστές, όμως κι αυτά είναι γραμμένα κατά βάση στη ναπολιτάνικη διάλεκτο.

Οι βόρειοι Ιταλοί αγαπούν να σνομπάρουν τα neomelodici ως τραγούδια β΄ κατηγορίας. Το γούστο είναι υποκειμενικό. Σίγουρα όμως τα βιντεοκλίπ των σύγχρονων τραγουδιών neomelodici είναι φθηνιάρικα και παρακμιακά, χειρότερα και από τα ελληνικά (αλλά τουλάχιστον δεν διαφημίζουν προϊόντα), απολύτως σεξιστικά, παρουσιάζοντας τις γυναίκες κατά κόρον ως αντικείμενα ευχαρίστησης των ανδρών με άθλια ρούχα και μακιγιάζ. Άλλωστε πρόκειται για ένα μουσικό είδος κατ’ εξοχήν ανδροκρατούμενο με ελάχιστες γυναικείες παρουσίες. Και βέβαια πολλά είναι τα ερωτήματα για τις υπόγειες διαδρομές μεταξύ της συγκεκριμένης μουσικής βιομηχανίας με την ιταλική μαφία...

Στους Ιταλούς, πολύ γνωστός εκπρόσωπος του μουσικού είδους είναι ο Τόνι Κολόμπο. Γεννημένος στο Παλέρμο το 1986 (άρα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και εκπρόσωπος του neomelodico siciliano), έγινε γνωστός σ’ όλη την Ιταλία κυρίως εξαιτίας του δεσμού και στη συνέχεια (το 2019) του γάμου του με την Τίνα Ρίσπολι, χήρα του Γκαετάνο Μαρίνο, ο οποίος είχε υπάρξει αρχηγός της Καμόρα στη Νάπολη. Το πιο δημοφιλές τραγούδι του είναι το «Ti aspetto all’ altare» (Σε περιμένω στην εκκλησία»). Στο βιντεοκλίπ ο Τόνι έχει στήσει ολόκληρη υπερπαραγωγή για μια καντάδα προς την αγαπημένη του, τραγουδώντας της το συγκεκριμένο τραγούδι. Θα το λέγαμε και πρόταση γάμου...

Μετά το γάμο του, ο Τόνι Κολούμπο αποσύρθηκε από τη μουσική βιομηχανία. Τον Οκτώβριο του 2023, στα πλαίσια αστυνομικής επιχείρησης κατά της μαφίας, ο Τόνι και η Τίνα συνελήφθησαν με την κατηγορία ύποπτων συναλλαγών για την κατασκευή εργοστασίου παραγωγής πλαστών τσιγάρων. Μόλις έσκασε η είδηση-βόμβα, πολλοί Ιταλοί έσπευσαν να αυξήσουν ακόμη περισσότερο τις προβολές του τραγουδιού «Ti aspetto all’ altare» στο youtube, αφήνοντας σχόλια... «αγάπης», όπως «Σε περιμένω στη φυλακή», «Σε περιμένω στα δικαστήρια» κλπ.

Από τα πιο δημοφιλή τραγούδια των τελευταίων ετών είναι το «Bella bionda» των Φραντέσκο Ντ’ Αλέο και Ντανιέλε ντε Μαρτίνο, όπως και το «Tu Si a Fine do’ Munno» του Άντζελο Φαμάιο. Από κει και πέρα, αν αναζητήσετε στο youtube τους όρους «neomelodico napoletano» ή «neomelodico siciliano», θα βρείτε περισσότερα –και χειρότερα– μουσικά δείγματα γραφής.

Παρόμοια (παλιότερα) θέματα που ίσως σας ενδιαφέρουν:

-- Φάμπιο Ροβάτσι: Το μουσικό φαινόμενο της Ιταλίας για το 2016

-- Η μπαλάντα που "έκλεψε" τις καρδιές των Ιταλών το καλοκαίρι