Δεν ξέρω πόσοι Έλληνες έχουν τα χρήματα αλλά και την υπομονή για να ταξιδέψουν μέχρι την Ιαπωνία, αν όμως είστε ένας από αυτούς, θα προσέξετε ότι οι Ιάπωνες δεν συνηθίζουν ν' αφήνουν φιλοδωρήματα (πουρμπουάρ, όπως λένε και οι Γάλλοι, δηλαδή λίγα χρήματα "για να πιει" κάτι ο σερβιτόρος). Δεν βρέθηκα ποτέ σε διπλανό τραπέζι ελληνικού εστιατορίου με Ιάπωνα τουρίστα, αλλά φαντάζομαι ότι τη συνήθειά τους αυτήν δεν την αλλάζει ο ευγενής αυτός λαός της Άπω Ανατολής ούτε στις ανά τον κόσμο εξορμήσεις αναψυχής του. Μην βιαστείτε να τους κακολογήσετε, αυτό δεν συμβαίνει επειδή οι περισσότεροι Ιάπωνες υποτίθεται ότι είναι τσιγκούνηδες, αλλά η συνήθεια αυτή, της αποφυγής φιλοδωρήματος, είναι γερά εδραιωμένη σε όλους - ανοιχτοχέρηδες και σφιχτοχέρηδες - και οφείλεται στη γενικότερη ιαπωνική κουλτούρα.
Όπως διαβάζω στην ιστοσελίδα Soranews24.com, οι Ιάπωνες θεωρούν ότι δεν υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος να αφήνουν οποιοδήποτε φιλοδώρημα ειδικά στους σερβιτόρους, όταν κάτι παρόμοιο δεν γίνεται και σε άλλες οικονομικές συναλλαγές, όπως π.χ. στα σουπερμάρκετ. Θα αφήνατε ποτέ λίγα από τα ρέστα σας στον ταμία, που επί ώρες πατάει πλήκτρα με αριθμούς στη μηχανή του προσέχοντας να μην κάνει κάποιο λάθος από κεκτημένη ταχύτητα που θα μπορούσε είτε να ρίξει έξω την επιχείρηση είτε να τη δυσφημήσει φουσκώνοντας αδικαιολόγητα τους λογαριασμούς των πελατών; Γιατί να πρέπει "να πιεί κάτι" ειδικά ο σερβιτόρος;
Αυτό είναι το σκεπτικό, όμως η αλήθεια είναι ότι στην πράξη οι Ιάπωνες σερβιτόροι έχουν κι αυτοί τα τυχερά τους. Κατ' αρχάς οι ίδιοι οι πελάτες δίνουν λεφτά από την τσέπη τους, μόνο που δεν το κάνουν ευθέως "για να πιεί κάτι το παιδί", αλλά εμμέσως.
Αν καθίσετε σε ένα τυπικό ιαπωνικό εστιατόριο, ειδικά σε όσα σερβίρουν αλκοόλ (και σίγουρα όχι σε ταχυφαγεία), μαζί με το πρώτο ποτηράκι θα σας σερβίρουν ένα πιάτο, το οποίο μπορεί να μην είχατε παραγγείλει, αλλά θα το υποστείτε και θα το πληρώσετε, ανεξάρτητα του αν θα το φάτε ή όχι - την ώρα που σε μια ελληνική ταβέρνα συνηθίζεται το... δωρεάν γλυκό, που βέβαια έχουμε καλοπληρώσει με τις διογκωμένες τιμών των υπολοίπων φαγητών και κυρίως του κουβέρ! Υπάρχει και ειδικός νόμος στην ιαπωνική έννομη τάξη!
Το πιάτο, λοιπόν, αυτό έχει τη γενική ονομασία οτόσι και είναι ένα είδος επιδορπίου, η αξία του οποίου συνήθως κυμαίνεται μεταξύ 500 και 1000 γιέν, δηλαδή μεταξύ 3.85 και 7.70 €. Η τιμή του είναι μικρή, αν και το κόστος του οτόσι είναι σχεδόν ανύπαρκτο, αφού κατά κανόνα πρόκειται για μια απλή σαλάτα λαχανικών ή κάτι άλλο με φτηνά υλικά (ψαράκι, γαρίδες κλπ.), που τρώγεται σε δυο τρεις μπουκιές ως συνοδευτικό του ποτού, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι απαραίτητα και εύγευστο.
Ο μόνος νόμιμος τρόπος για να το αποφύγετε, σύμφωνα με την ιστοσελίδα guranavi.com, είναι να δηλώσετε "Otoshi iranai desu", τη στιγμή ακριβώς που σας το προσφέρει ο σερβιτόρος και όχι σε οποιαδήποτε μεταγενέστερη στιγμή (σίγουρα όχι όταν έρθει ο λογαριασμός και δείτε την τιμή)! Να σημειωθεί πάντως ότι κόστος ενός πιάτου οτόσι δεν πηγαίνει στο σερβιτόρο του κάθε τραπεζιού, αλλά μοιράζεται στο σύνολο των εργαζομένων του εστιατορίου.
Σε κάθε περίπτωση, οι σερβιτόροι στην Ιαπωνία έχουν τουλάχιστον εξασφαλισμένο ένα πιάτο φαΐ. Είναι το περίφημο Makanai, τα ειδικά δηλαδή πιάτα που ετοιμάζουν οι μάγειρες των ιαπωνικών εστιατορίων ειδικά για τους εργαζόμενους σε αυτά, οι οποίοι δεν επιστρέφουν στο σπίτι τους με άδεια χέρια. Αν μάλιστα οι μάγειρες είναι μερακλήδες και δεν το βλέπουν σαν αγγαρεία, ορισμένα φαγητά μακανάι, τα οποία συνήθως γίνονται με ό,τι πρόχειρο υλικό υπάρχει στην κουζίνα, είναι τόσο νόστιμα, ώστε παίρνουν προαγωγή και στο μενού του εστιατορίου!
Αυτά τα ολίγα, έτσι για να κρατάμε επαφή με κουλτούρες πολύ διαφορετικές από τις δικές μας, αν και - μεταξύ μας - το φιλοδώρημα ούτε στην Ελλάδα πολυσυνηθίζεται ή περιορίζεται απλά σε κάποια ευτελή ποσά τύπου "κράτα το εικοσάλεπτο παιδί, για να πιείς κάτι" (ναι... ούτε μισό μπουκαλάκι εμφιαλωμένο νερό - από τα μικρά μπουκάλια!) ή γίνεται απλά για λόγους επίδειξης - συνήθως λέμε... όχι ότι δεν υπάρχουν και οι λαμπρές εξαιρέσεις!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου