Οι φοιτητικές ταραχές και η παραβίαση του πανεπιστημιακού ασύλου το Δεκέμβριο του 1873

Το κτίριο όπου στεγάστηκε το Εθνικό Πανεπιστήμιο κατά την έναρξη λειτουργίας του, το Μάιο του 1837

Από τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του το Πανεπιστήμιο γνώρισε πολλές ταραχές – μεγαλύτερης ή μικρότερης βαρύτητας, δικαιολογημένες ή αδικαιολόγητες – οι οποίες εκδηλώνονταν άλλοτε με ποδοβολητά και φασαρία μέσα στις αίθουσες διδασκαλίας, άλλοτε με συγκεντρώσεις και ψηφίσματα διαμαρτυρίας, άλλοτε με οργανωμένες αποχές από τα μαθήματα και άλλοτε με καταλήψεις. Δεν είναι λίγες οι φορές που ο χώρος του πανεπιστημίου αποτέλεσε πεδίο σοβαρών επεισοδίων και συγκρούσεων μεταξύ φοιτητών και αστυνομικών οργάνων, όπως για παράδειγμα το Δεκέμβριο του 1873, όταν η αστυνομία παραβίασε παράνομα το πανεπιστημιακό άσυλο, γεγονός που καταγγέλθηκε από την αρθρογραφία της εποχής.

Η Τασσώ Καββαδία για το Γιάννη Σπανό τον Ιούλιο του 1965: «Ζωντανεύει με ήχους τα ακρογιάλια του Κορινθιακού...»

Με αφορμή το θάνατο του συνθέτη Γιάννη Σπανού, του ανθρώπου που συνέβαλε σημαντικά στην εξέλιξη της ελληνικής μουσικής μέσα από τη δημιουργία του «Νέου Κύματος», έχει - νομίζω - ενδιαφέρον ν' ανατρέξουμε στα πρώτα χρόνια της σταδιοδρομίας του στην Ελλάδα, τότε που οι δημοσιογράφοι άρχισαν να ενδιαφέρονται γι' αυτόν τον άγνωστο Έλληνα από το Κιάτο της Κορινθίας, ο οποίος, αφού διέμεινε και εργάστηκε στην Ευρώπη για αρκετά χρόνια, επέστρεψε στην πατρίδα του και το 1964 τάραξε τα κύματα του ελληνικού πενταγράμμου με το πρώτο κιόλας δείγμα γραφής του, το κλασικό «Μια αγάπη για το καλοκαίρι» (στην επιτυχία του οποίου βέβαια συνέβαλε καθοριστικά και η απαλή, μελωδική φωνή της Καίτης Χωματά). 

Μια εκδοχή για την προέλευση της πολεμικής ιαχής "Αέρααα!"

Ο πίνακας "Αέρα!" του ζωγράφου Αλέξανδρου Αλεξανδράκη (1913-1968)

«Αέρααα»! Είναι η ιαχή που στην εθνική συνείδηση έχει ταυτιστεί με το έπος του 1940, στο οποίο οφείλει και τη δημοτικότητά της, την εδραίωση της ιαχής στο καθημερινό μας λεξιλόγιο, όταν θέλουμε να εκφράσουμε μια διάθεση εφόδου – είτε με σοβαρή είτε με χιουμοριστική διάθεση. Όμως δεν ήταν στον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 40-41 η πρώτη φορά που η κραυγή αυτή βγήκε από τα στόματα των Ελλήνων στρατιωτών. Μάλιστα, δεν ήταν και η πρώτη φορά που η λέξη «Αέρα» ακούστηκε στα αλβανικά βουνά, ενώ δεν ήταν και η πρώτη φορά – μετά την εισβολή της 6^ης Απριλίου 1941 – που την άκουγαν γερμανικά αφτιά!

Η καταστρεπτική θύελλα τον Οκτώβριο του 1852, που προκάλεσε τεράστιες καταστροφές στην Αθήνα και γκρέμισε έναν από τους Στύλους του Ολυμπίου Διός

Εικόνα μέρους της Αθήνας (Παραλίσσια), όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΤΑ ΟΛΥΜΠΙΑ στις 06.01.1896.
Δεξιά προς το κέντρο, φαίνονται οι Στύλοι του Ολυμπίου Διός.

Ήταν το βράδυ της 14^ης Οκτωβρίου (ή, αν προτιμάτε, 26 Οκτωβρίου σύμφωνα με το γρηγοριανό ημερολόγιο) του 1852, όταν η Αθήνα χτυπήθηκε από μια τρομερή θύελλα σπάνιας έντασης, η οποία έμεινε στην ιστορία όχι για τον αριθμό των θυμάτων που άφησε πίσω της, ο οποίος άλλωστε ήταν ισχνός, όσο για τις τεράστιες καταστροφές που προκάλεσε σ’ όλη την πόλη, μεταξύ των οποίων και σ’ ένα από τα σημαντικότερα σωζόμενα μνημεία της αρχαιότητας, τους Στύλους του Ολυμπίου Διός. Παράλληλα, η θύελλα της 14^ης Οκτωβρίου 1852 ανέδειξε τις παθογένειες και τις δυσλειτουργίες του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, που όμως δεν φαίνεται να πήρε το μάθημά του.

"Κανάλι 17". Η απάντηση που είχε δώσει το ΚΚΕ στην... ΥΕΝΕΡΤ παραμονές των εκλογών του 1981!

Ριζοσπάστης, 23.09.1981

Η αλήστου μνήμης τηλεοπτική ΥΕΝΕΔ μπορεί να διέκοψε την εκπομπή της το μακρινό 1982 (και πιο συγκεκριμένα  την 1^η Οκτωβρίου της χρονιάς εκείνης, οπότε έπαψε να υφίσταται ως το κανάλι των Ενόπλων Δυνάμεων, υπάχθηκε στο Υπουργείο Προεδρίας και μετονομάστηκε σε ΕΡΤ2), όμως το όνομά της έχει επιβιώσει στο χρόνο ως απαξιωτικός χαρακτηρισμός της διαχρονικά φιλοκυβερνητικής – σε βαθμό προπαγάνδας – γραμμής των δελτίων ειδήσεων και των ενημερωτικών εκπομπών της δημόσιας τηλεόρασης – με μοναδική εξαίρεση την περίοδο πριν το κλείσιμο της ΕΡΤ τον Ιούνιο του 2013, όταν η τότε ελληνική κυβέρνηση δεν άντεξε να χρηματοδοτεί ένα μέσο ενημέρωσης, που ασκούσε κριτική στα πεπραγμένα της.

Ο πρώτος ηλεκτρικός ανεμιστήρας που εμφανίστηκε στην Αθήνα

Pixnio

Όταν η πολλή ζέστη καθιστά το σπίτι δύσκολα κατοικήσιμο, οι εναλλακτικές προς αναζήτηση λίγης δροσιάς είναι πολλές: από το καλύτερο κλιματιστικό τελευταίας τεχνολογίας (για όσους διαθέτουν τη σχετική οικονομική άνεση) μέχρι κάποιο ανεμιστηράκι τσέπης ή το... πρωτόγονο φύλλο χαρτιού (αφού όλο και κάποιο διαφημιστικό φυλλάδιο από κάποιο σουπερμάρκετ θα υπάρχει στην είσοδο του σπιτιού ή της πολυκατοικίας της σε καθημερινή βάση). Πιο ενδιάμεση λύση, που συνδυάζει την τεχνολογική πρόοδο (δηλαδή τον ηλεκτρισμό) με το χαμηλό κόστος, είναι ο κλασικός ηλεκτρικός ανεμιστήρας. 

Μια ομπρέλα ιαπωνικής κατασκευής που δεν σε προστατεύει απλά από τον ήλιο, αλλά και σε δροσίζει!

Παρασόλι (ή αλεξήλιο στα ελληνικά): η ομπρέλα που χρησιμοποιείται για προφύλαξη όχι από τη βροχή, αλλά από τον ήλιο τις καυτές καλοκαιρινές μέρες. Προφυλάσσει το δέρμα από την ηλιακή ακτινοβολία, ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος της ηλίασης και προσφέρει μια μικρή ανακούφιση από την ζέστη. Το μειονέκτημά της είναι ότι δεν μας δροσίζει. Έτσι, όσοι καταφεύγουν στη λύση της θερινής ομπρέλας στην πόλη, θα πρέπει στο άλλο χέρι να κρατούν μια βεντάλια ή - συνηθέστερα - ένα ανεμιστηράκι τσέπης. Πώς όμως να κάνει κάποιος τα ψώνια του χωρίς ούτε ένα χέρι ελεύθερο; Τη λύση δίνει η ιαπωνική εταιρία Thanko, η οποία παρουσιάζει την εξαιρετικά πρωτότυπη ιδέα της... Fanbrella!

Γιατί ζητήθηκε από Γάλλους αγρότες να θάψουν τα εσώρουχά τους στα χωράφια τους;

pixabay.com/

Τι στο καλό έπιασε ορισμένους αγρότες στην περιοχή της Μάρνης στη βορειοανατολική Γαλλία και ξαφνικά άρχισαν να θάβουν τα εσώρουχά τους στα χωράφια τους μεταξύ 27ης Μαΐου και 2ας Ιουνίου; Κάποιο έθιμο βασισμένο σε ανεξήγητες αρχαϊκές προλήψεις; Έστησαν κάποια φάρσα στα πλαίσια τηλεοπτικού σόου; Απλά τρελάθηκαν; Τίποτε από τα τρία, απλά υπάκουσαν σε σχετική προτροπή διεύθυνσης του γαλλικού υπουργείου Γεωργίας, που διεξήγαγε ολόκληρη εκστρατεία με το σύνθημα «En terre ton slip», δηλαδή «Θάψε το σλιπάκι σου»!

Τα πρωτότυπα (έστω και θεωρητικά) υπουργεία των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων για τις Δυνατότητες, την Ανεκτικότητα και την Ευτυχία

Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι - ελέω πετρελαίου - μια από τις πλουσιότερες χώρες του πλανήτη, γνωστή κυρίως λόγω του Ντουμπάι, που αποτελεί δημοφιλέστατο τουριστικό προορισμό τόσο παγκοσμίως όσο και στην Ελλάδα ειδικότερα. Το κράτος αυτό, που στην ουσία αποτελεί ένα είδος ομοσπονδίας επτά μικρών εμιράτων με μικρή παράδοση στη διεξαγωγή εκλογών, γράφει ιστορία - θετικά, αρνητικά ή αδιάφορα θα δείξει - με τις πρωτότυπες ονομασίες τριών υπουργείων, η πρακτική χρησιμότητα των οποίων αποτελεί θέμα προς συζήτηση. 

Πώς στις δημοτικές εκλογές του 1998 στην Πρώτη Σερρών έγινε η πιο επική ανατροπή αποτελέσματος στο δεύτερο γύρο!

Το "κακό" για τους υποψηφίους δημάρχους στην Ελλάδα - αλλά το καλό για τη δημοκρατία - είναι ότι οι δημοτικές εκλογές διεξάγονται κατά κανόνα σε δύο γύρους, εφόσον δεν καταφέρει κάποιος συνδυασμός να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία των ψήφων από την πρώτη Κυριακή. Στην πιο άβολη θέση βρίσκονται όσοι πλησιάζουν πολύ κοντά στην απόλυτη πλειοψηφία, αλλά δεν την πετυχαίνουν για πολύ μικρό αριθμό ψήφων. Πρέπει να περιμένουν ακόμη μία εβδομάδα για να πανηγυρίσουν τη νίκη τους, η οποία μπορεί να μοιάζει βέβαια, αλλά πάντα ελλοχεύουν εκπλήξεις. Κάτι η ενδεχόμενη μειωμένη συμμετοχή στο δεύτερο γύρο, κάτι ο συνασπισμός των ψηφοφόρων των υπολοίπων συνδυασμών ή άλλοι αστάθμητοι παράγοντες μπορούν να προκαλέσουν την απόλυτη ανατροπή, όπως για παράδειγμα συνέβη στο δήμο της Πρώτης του νομού Σερρών τον Οκτώβριο του 1998.

Οι πρώτες εκλογές με ψηφοδέλτιο στην Ελλάδα! Ο Γρηγόριος Ξενόπουλος ήταν μέλος εφορευτικής επιτροπής και περιέγραψε το "γολγοθά" του

Η πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκαν παραταξιακά ψηφοδέλτια σε μια εκλογική διαδικασία στην Ελλάδα ήταν στις δημοτικές εκλογές της 9^ης Φεβρουαρίου 1914, με επέκτασή τους σε βουλευτικές εκλογές από την αναμέτρηση της 7^ης Νοεμβρίου 1926. Πολύ παλιότερα (την περίοδο 1934 – 1864) είχε βέβαια χρησιμοποιηθεί ένα είδος λευκού ψηφοδελτίου, πάνω στο οποίο ο ψηφοφόρος έγραψε το όνομα του υποψηφίου που υποστήριζε, όμως αυτά εγκαταλείφτηκαν γρήγορα λόγω του μεγάλου ποσοστού των αναλφάβητων. Έτσι από το 864 τέθηκε σε ισχύ το πολύ πιο απλό – αν και σαφώς περισσότερο χρονοβόρο – σύστημα με τα σφαιρίδια, οπότε οι εκλογείς περνούσαν μπροστά από την κάλπη  του κάθε υποψηφίου, τον οποίο και άσπριζαν (δηλ. ψήφιζαν) ή μαύριζαν (αποδοκίμαζαν).

Είναι αυτό το... «υπέρτατο τραγούδι» της Γιουροβίζιον;

Αν και δεν αποτελεί μία από τις επίσημες συμμετοχές του 64ου διαγωνισμού τραγουδιού της Γιουοβίζιον, που φιλοξενείται στο Ισραήλ, θεωρείται το πρώτο τραγούδι της διοργάνωσης που δημιουργήθηκε όχι από την έμπνευση κάποιων δημιουργών, αλλά αποκλειστικά με τη συμβολή της τεχνητής νοημοσύνης, δηλαδή από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Τα ισραηλινά μέσα το αναφέρουν ως τον ανεπίσημο ύμνο του διαγωνισμού και ως το υπέρτατο τραγούδι της Γιουροβίζιον. Είναι όμως έτσι;

Η περιπέτεια ενός Κολομβιανού στην Ελλάδα, όταν οι αστυνομικοί τον θεώρησαν πιθανό μέλος του Ισλαμικού Κράτους (ISIS) λόγω... εμφάνισης!

πηγή: vimeo.com

Δημοσιογράφος, κινηματογραφιστής και ακτιβιστής, ο Χουάν Νταβίντ Ρομέρο γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Κολομβία, όμως στην πραγματικότητα είναι ένας πολίτης του κόσμου. Συγκινημένος από τον εκπατρισμό εκατομμυρίων προσφύγων, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια διέσχισαν τη συχνά αφιλόξενη Μεσόγειο θάλασσα αναζητώντας ένα καταφύγιο σωτηρίας και ελπίδας μακριά από αδυσώπητους εμφυλίους πολέμους και από την καταπίεση ανελεύθερων καθεστώτων, βρέθηκε στη Γαλλία και την Ελλάδα ως εθελοντής στο πλευρό μη κυβερνητικών οργανισμών. Μάλιστα, το 2018 παρουσίασε το ντοκιμαντέρ μικρού μήκους Unbroken Paradise με θέμα την ιστορία ενός νεαρού Σύριου πρόσφυγα, ο οποίος κατέληξε στη Γαλλία με το όνειρο να γίνει αρχιτέκτονας.

Ωστόσο, η εμπειρία του στην Ελλάδα και ειδικότερα στο νησί της Χίου σημαδεύτηκε από ένα άγριο περιστατικό αστυνομικής αυθαιρεσίας και αγριότητας, που μόνο τιμή δεν περιποιεί για την ελληνική αστυνομία, όταν ένας αξιωματικός ήταν τόσο μεγάλο σαΐνι, ώστε δεν πίστευε στα ταξιδιωτικά έγγραφα που κρατούσε στα χέρια του ούτε στην ισπανική γλώσσα που άκουγαν τ’ αφτιά του, αλλά μπέρδεψε τον Χουάν Νταβίντ για... Άραβα, για Μουσουλμάνο (λες και δεν υπάρχουν Άραβες Χριστιανοί) και βέβαια – κατά τη στενόμυαλη λογική του – για εν δυνάμει μέλος του Ισλαμικού Κράτους, σύμφωνα με όσα καταγγέλλει ο Χουάν Νταβίντ Ρομέρο σε άρθρο του που δημοσιεύεται στον ιστότοπο www.worldcrunch.com. Το άρθρο, γραμμένο στα αγγλικά, είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον και πάνω απ’ όλα αποκαλυπτικό για την ανεπάρκεια ορισμένων στενόμυαλων αστυνομικών, που δυσφημούν τη χώρα διεθνώς, ενδεικτική μιας ευρύτερης – χωρίς σύνορα – προκατάληψης και φοβίας απέναντι σε κάθε τι διαφορετικό.

Πάσχα στην πολιορκημένη Ακρόπολη το 1827

Μετά την πτώση του Μεσολογγίου, που επισφραγίστηκε με την ηρωική Έξοδο των κατοίκων του στις 10 Απριλίου 1826, ο Κιουταχής έστρεψε το ενδιαφέρον του στην ανατολική Στερεά Ελλάδα. Τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς ξεκίνησε η κατάληψη της Αθήνας και στη συνέχεια η πολιορκία της Ακρόπολης, όπου είχαν οχυρωθεί περίπου 1400 άνδρες ελπίζοντας σε εξωτερική βοήθεια κυρίως από τον Καραϊσκάκη, ο οποίος καθυστέρησε σημαντικά τα σχέδια του τουρκικού στρατού, μέσα όμως σε συνθήκες έντονου πολιτικού διχασμού.

Δύο κριτικές των εκκοσμικευμένων παραδόσεων της Μεγάλης Παρασκευής από τους Γρηγόριο Ξενόπουλο και Ανδρέα Λασκαράτο

Η Μεγάλη Παρασκευή είναι μια μέρα πένθους για τους Χριστιανούς, το οποίο στην Ελλάδα παραδοσιακά εκδηλώνεται με τη συμμετοχή των πιστών στη βραδινή περιφορά του Επιταφίου μέσα σε μια κατανυκτική ατμόσφαιρα. Ή μήπως η ατμόσφαιρα δεν είναι και τόσο κατανυκτική; Δεν ξέρω πόσο διαφορετικό είναι το κλίμα στο χωριό, αλλά η περιφορά του Επιταφίου στην πόλη αποτελεί μάλλον ευκαιρία για κοινωνικές συναναστροφές, να συνυπάρξουν στον ίδιο χώρο γείτονες που υπό κανονικές συνθήκες θα περιορίζονταν σ’ ένα μισό «καλημέρα» έξω από το ασανσέρ, και βέβαια για άφθονο κουτσομπολιό σε αρκετά εύθυμους τόνους. Ειδικά αν κάποιος βρεθεί στη μέση του πλήθους που συνοδεύει τον Επιτάφιο, δεν ακούει παρά μια γενική βαβούρα διανθισμένη με γελάκια από όλες τις κατευθύνσεις, η οποία ελάχιστη σχέση έχει με το πένθιμο γεγονός που βρίσκεται σε εξέλιξη την ίδια ώρα.

Παράξενες παραδόσεις της Μεγάλης Παρασκευής απ' όλον τον κόσμο

Στην Ελλάδα, όπως και στις περισσότερες χριστιανικές χώρες, οι παραδόσεις της Μεγάλης Παρασκευής έχουν κατά βάση μια έντονα θρησκευτική χροιά. Είναι ημέρα νηστείας και συμμετοχής των πιστών στη Θεία Λειτουργία, εκδήλωση συμμετοχής στο πένθος για το θάνατο του Ιησού λίγο πριν τον πανηγυρισμό της Ανάστασής Του. Για παράδειγμα στην Πολωνία, πολλοί συνηθίζουν να καλύπτουν τους καθρέφτες των σπιτιών τους μ’ ένα μαύρο πέπλο σε ένδειξη πένθους για το θάνατο του Χριστού. Ωστόσο, σε ορισμένες χώρες υπάρχουν και κάποιες παραδόσεις – ή συνήθειες αν προτιμάτε – ειδικά για τη μέρα αυτή, που σχετίζονται με δεισιδαιμονίες ή είναι απλά ανεξήγητες.

Η απόφαση ενός κοινοτάρχη στην Ελβετία να επιδοτήσει την τοποθέτηση συναγερμών ασφαλείας σ' όλα τα σπίτια του χωριού, για ν' αντιμετωπιστεί η εγκληματικότητα

Δεν ξέρω πόσο εκτεταμένο είναι το φαινόμενο, όμως σε ορισμένα χωριά, που στερούνται αστυνομικών τμημάτων, οι κάτοικοι έχουν αναθέσει συλλογικά τη φύλαξη των σπιτιών τους σε ιδιώτες, οι οποίοι πληρώνονται από τους πολίτες για να κόβουν βόλτες με το αυτοκίνητό τους σ΄όλες τις γειτονιές κατά τις νυχτερινές ώρες μήπως και προλάβουν κάποια διάρρηξη. Σίγουρα μπορώ ν' αναφέρω ένα χωριό του νομού Σερρών, όπου οι κάτοικοι πήραν την απόφαση αυτή μετά από μια αρκετά βίαιη ληστεία (μάλιστα σε συγγενικό μου πρόσωπο) πριν λίγα χρόνια κατά τις άγιες μέρες του Πάσχα, έχοντας ως πρότυπο το παράδειγμα ενός άλλου γειτονικού χωριού. 

Θα μπορέσουν οι επιστήμονες να κλωνοποιήσουν ένα πουλάρι ηλικίας 42.000 ετών;

Οι συμπαγείς πάγοι της Σιβηρίας και το διαρκώς παγωμένο υπέδαφος της περιοχής αποτελούν έναν πρώτης τάξεως συντηρητή των κουφαριών προϊστορικών ζώων ηλικίας ακόμα και πολλών χιλιάδων ετών, προερχόμενα από είδη τα οποία εξαφανίστηκαν στην πάροδο των αιώνων. Ένα από τα πλέον εντυπωσιακά ευρήματα είναι το κουφάρι ενός πουλαριού, που έζησε στην περιοχή πριν από 42.000 χρόνια και ανήκει στην εξαφανισμένη οικογένεια αλόγων Λενσκάγια. 

Η σύλληψη του Ανδρέα Παπανδρέου από τη χούντα τα ξημερώματα της 21ης Απριλίου 1967, όπως την αφηγήθηκε η σύζυγός του, Μαραγαρίτα, σε αμερικανική εφημερίδα ένα χρόνο μετά

Μια από τις πρώτες κινήσεις των πραξικοπηματιών τα ξημερώματα της 21 Απριλίου 1967 ήταν η σύλληψη όλων των «ενοχλητικών» πολιτικών, που κατά τους χουντικούς συνιστούσαν απειλή για τη χώρα όπως εκείνοι την φαντάζονταν μέσα από τις αντιδραστικές ιδεοληψίες τους. Ένας «ενοχλητικός» ήταν και ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο οποίος άλλωστε είχε αποτελέσει αγαπημένο στόχο των πολιτικών του αντιπάλων τα προηγούμενα χρόνια, από την πρώτη στιγμή που αποφάσισε να ασχοληθεί με την ελληνική πολιτική ζωή. 

Το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 στα πρωτοσέλιδα ξένων εφημερίδων

Το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967, μια από τις πλέον μαύρες σελίδες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας κι ένα πρωτοφανές γεγονός για χώρα της μεταπολεμικής Ευρώπης, δεν πέρασε απαρατήρητο από τον ξένο τύπο της εποχής εκείνης. Μάλιστα, ορισμένες εφημερίδες αφιέρωσαν στο γεγονός αυτό μια θέση στις πρώτες τους σελίδες - άλλες λιγότερα και άλλες περισσότερο, ανάλογα με την εγχώρια επικαιρότητα ανά χώρα. Για παράδειγμα, οι αμερικανικές εφημερίδες - τουλάχιστον όσες βρήκα ψάχνοντας στο διαδίκτυο - αφιέρωσαν τα πρωτοσέλιδά τους στον καταστρεπτικό σίφουνα που είχε σαρώσει τις μεσοδυτικές πολιτείες στις 21 Απριλίου προκαλώντας το θάνατο 58 ανθρώπων στην πολιτεία του Ιλινόις. Ας ρίξουμε μια ματιά στα πρωτοσέλιδα δώδεκα εφημερίδων από την Αυστραλία, την Αυστρία, την Ισλανδία, την Ισπανία, την Ιταλία, το Μεξικό, την Πορτογαλία και την Ελβετία!

Μια φεμινιστική νίκη στις Οινούσσες τον Ιανουάριο του 1932 λόγω... ξενοφοβίας!

Υπακούοντας στη σχετική επιταγή του άρθρου 6 του Συντάγματος του 1927, που προέβλεπε την παραχώρηση πολιτικών δικαιωμάτων και στις γυναίκες διά νόμου, το δικαίωμα του εκλέγειν παραχωρήθηκε στις Ελληνίδες για πρώτη φορά με το διάταγμα της 5^ης Φεβρουαρίου 1930 (η ημερομηνία δημοσίευσής του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως): «Παραχωρείται δικαίωμα ψήφου κατά τας δημοτικάς και κοινοτικάς εκλογάς εις τας γυναίκας αίτινες συνεπλήρωσαν το τριακοστόν έτος της ηλικίας των και γνωρίζουν ανάγνωσιν και γραφήν».

Πώς θα βελτιώσετε τη διάθεσή σας σε 12 λεπτά

Είναι φορές που ακόμα και ο πιο χαρούμενος άνθρωπος του κόσμου χάνει την καλή του διάθεση. Λίγο η κούραση εξαιτίας της δουλειάς και των διαφόρων μικροϋποχρεώσεων, λίγο οι - απρόοπτες και προβλέψιμες - δυσκολίες της καθημερινότητας, αλλά και οι ανθρώπινες αδυναμίες με κορυφαία την ζήλια ("γιατί αυτός κι όχι εγώ") μπορούν να μας ρίξουν τη διάθεση. Ειδικά στην εποχή των σόσιαλ μίντια είναι πιο εύκολο να δει πεσμένη την ψυχολογία του (κατ' επέκταση και την αυτοεκτίμησή του) είτε ως θύμα διαδικτυακού μπούλινγκ (που από ορισμένους Πόντιους Πιλάτους του τουίτερ βαφτίζεται "εξυπνάδα" και "τρολιά" νομίζοντας ότι έτσι κάνουν το ψάρι κρέας) είτε παρασυρόμενος σ' ένα άδικο παιχνίδι σύγκρισης ανάμεσα στον ήσυχο εαυτό του και αυτούς τους κουλ τύπους του Instagram, οι οποίοι ανεβάζουν όλη την ώρα εξαιρετικές - έστω και φιλτραρισμένες - φωτογραφίες σε μαγευτικά τοπία και μ' ένα πλατύ χαμόγελο ευτυχίας - άσχετα αν το χαμόγελο αυτό φώτισε το πρόσωπο του Instagramer μόνο για το ένα δευτερόλεπτο του φωτογραφικού κλικ!

Γιατί το Γιβραλτάρ απαγόρευσε τα μπαλόνια;

Από τους εορτασμούς για την εθνική γιορτή του Γιβραλτάρ το 2001
(πηγή: commons.wikimedia.org/)

Μία από τις Ηράκλειες Στήλες (κατά την αρχαία ελληνική μυθολογία), το σημείο όπου χωρίζεται η Μεσόγειος θάλασσα από τον Ατλαντικό ωκεανό, το Γιβραλτάρ των μόλις 6,5 τετραγωνικών χιλιομέτρων και των 32.000 κατοίκων αποτελεί ένα στρατηγικό σημείο μεγάλης σημασίας, μια από τις τελευταίες υπερπόντιες κτήσεις του βρετανικού θρόνου και σημείο τριβής στις ισπανοβρετανικές σχέσεις, παρότι δύο φορές μετά το τέλος του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου οι κάτοικοί του έχουν εκφράσει εμφατικά μέσω δημοψηφισμάτων τη σχεδόν ομόφωνη διάθεσή τους να παραμείνουν κομμάτι του Ηνωμένου Βασιλείου. Εξάλλου, η 10η Σεπτεμβρίου έχει ανακηρυχτεί σε εθνική γιορτή σε ανάμνηση του δημοψηφίσματος του 1967, που πραγματοποιήθηκε τη συγκεκριμένη ημερομηνία, οπότε το 99,6% των κατοίκων ζήτησε να παραμείνει η περιοχή υπό βρετανική κυριαρχία.

Πώς ο ιστιοριοδίφης Γιάννης Βλαχογιάννης εντόπισε και έσωσε πολύτιμα ιστορικά έγγραφα από τα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης λίγο πριν αυτά γίνουν περιτυλίγματα για σαρδέλες!

Πόσο καλή σχέση έχουμε οι Έλληνες με την ιστορία; Υπάρχουν τόσοι άνθρωποι φανατισμένοι, έτοιμοι να επιτεθούν τουλάχιστον φραστικά και με τον πλέον σκαιό τρόπο κατά όποιου τολμήσει να καταρρίψει – ακόμη και με αποδείξεις - αγαπημένους εθνικούς μύθους (οι οποίοι φυσικά ως μύθοι έχουν ελάχιστη σχέση με την πραγματική ιστορία), την ώρα που οι περισσότεροι αδιαφορούν για τα πραγματικά ντοκουμέντα, έγγραφα και λοιπό πρωτογενές υλικό που καταγράφουν τα γεγονότα και τις προθέσεις των πρωταγωνιστών τους με τον πλέον αυθεντικό τρόπο. Εδώ που τα λέμε η ιστορία μπορεί να γίνει πολύ βαρετή, όταν αντιμετωπίζεται ως επιστήμη – έλα όμως που πρόκειται περί επιστήμης και όχι περί ψυχαγωγικής λογοτεχνίας!

Η ταβέρνα "Μεθυσμένο Καράβι" και ο "Δεκάλογος του Μπεκρή"

Τα παραδοσιακά ταβερνάκια της Πλάκας αποτελούν τη γέφυρα ανάμεσα στο χθες και το σήμερα μιας πυκνοκατοικημένης και κοσμοπολίτικης πόλης, όπως είναι η σημερινή Αθήνα. Λείπουν όμως και κάποιες ταβέρνες που κάποτε άφησαν το δικό τους ιδιαίτερο στίγμα και έγραψαν ιστορία στην ζωή της περιοχής, όπως για παράδειγμα η λογοτεχνική ταβέρνα «Μεθυσμένο Καράβι», ιδιοκτησία του λογοτέχνη Μίχου Κάρη (φιλολογικό ψευδώνυμο του Μιχαήλ Καρυστινού), που για μια εικοσαετία, μεταξύ 1942 και 1962, υποδεχόταν τους φίλους του κρασιού στην οδό Αφροδίτης 7 στην Πλάκα.

Ο αδερφός παλιότερου Έλληνα πρωθυπουργού, ο οποίος είχε οικονομικά προβλήματα και έψαχνε διακριτικά μια οποιαδήποτε δουλειά για να ζήσει

Η οικογενειοκρατία και ο νεποτισμός είναι δύο αρνητικά φαινόμενα της ελληνικής πολιτικής ζωής, οι ρίζες των οποίων ανάγονται στα πρώτα ακόμα χρόνια του ελληνικού κοινοβουλευτικού βίου. Άλλες φορές εκδηλώνονται με την κληροδότηση αξιωμάτων (βουλευτικό, κομματικό, υπουργικό, ακόμη και πρωθυπουργικό) και άλλοτε με το διορισμό συγγενικών προσώπων σε θέσεις ευθύνης με παχυλό μισθό. 

Βέβαια, για να είμαστε ειλικρινείς, κατά την ελληνική νοοτροπία το να είναι κάποιος στενός συγγενής ενός ισχυρού πολιτικού προσώπου αποτελεί από μόνο του ένα ισχυρό ατού στο βιογραφικό του, ώστε δύσκολα μπορούμε να φανταστούμε ότι ο αδελφός π.χ. ενός οποιουδήποτε Έλληνα - ή ακόμα και ξένου - πρωθυπουργού θα μπορούσε να ζει φτωχός και να ταλαιπωρείται από την ανεργία. Η λογική λέει ότι σε μια τέτοια περίπτωση δεν χρειάζεται η μεσολάβηση του όποιου πρωθυπουργού, για να προσληφθεί ο αδελφός του σε μια καλή και υψηλά αμειβόμενη θέση εργασίας, πάντα όμως υπάρχουν και οι εξαιρέσεις. Μια τέτοια εξαίρεση ήταν η περίπτωση του Γεώργιου Πλαστήρα, ο οποίος αναζητούσε μια οποιαδήποτε δουλειά, την περίοδο που ο αδερφός του, ο απόμαχος στρατιωτικός Νικόλαος Πλαστήρας, ήταν πρωθυπουργός της Ελλάδας!

Λάμπρος Κωνσταντάρας: Ο χρυσοχόος που έγινε πρωταγωνιστής του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου. Το ξεκίνημα της καριέρας του στο Παρίσι τη δεκαετία του 30, όπως το αφηγήθηκε ο ίδιος

Ο Λάμπρος Κωνσταντάρας ήταν και είναι ένας από τους πιο αγαπημένους ηθοποιούς του ελληνικού κινηματογράφου. Ξεκίνησε την κινηματογραφική του καριέρα στην Ελλάδα πρωταγωνιστώντας κυρίως σε δράματα, αλλά τελικά ταυτίστηκε με την κωμωδία πότε ως πατέρας δημοφιλών πρωταγωνιστριών και πότε ως ο κεντρικός πρωταγωνιστής ταινιών που αποδείκνυαν ότι η ζωή δεν σταματούσε για τους άνδρες μετά τα 50. Όλα ξεκίνησαν μετά από μια σειρά συμπτώσεων στον Παρίσι, όπου κατέληξε ύστερα από μια αλληλουχία ατυχών περιστατικών εδώ στην Ελλάδα. Ο ίδιος πάντως πίστευε ότι η τύχη είναι μια γυναίκα που υπακούει στον ισχυρό και ο ίδιος απέδειξε ότι ήταν πολύ δυνατός για να αποτύχει. Για τα πρώτα χρόνια του Λάμπρου Κωνσταντάρα ως ηθοποιού στο Παρίσι γνωρίζουμε ελάχιστα πράγματα. Ευκαιρία να μάθουμε περισσότερα χρησιμοποιώντας ως πηγές δύο συνεντεύξεις του: στον Ταχυδρόμο της Αλεξάνδρειας τον Ιούνιο του 1949 και στο Εμπρός το Δεκέμβριο του 1952.

Μπέλλα Σμάρω: η Ελληνίδα βεντέτα, στην οποία χρωστούσε ευγνωμοσύνη η Ρένα Βλαχοπούλου. Η παραμυθένια ζωή της, η καριέρα στην Αμερική και... τα M&Ms!

Σ’ όλη της την ζωή η Ρένα Βλαχοπούλου είχε μόνο καλά λόγια να πει για την – ξεχασμένη σήμερα – χορεύτρια Μπέλλα Σμάρω και τη βοήθεια που εκείνη της είχε προσφέρει κατά την πρώτη της επίσημη εμφάνιση ως τραγουδίστρια στο νυχτερινό κέντρο «Όασις» στις 10 Αυγούστου 1940. Όπως αναφέρει ο Μάκης Δελαπόρτας στην επίσημη βιογραφία της αγαπημένης ηθοποιού, τη βραδιά εκείνη η Ρένα Βλαχοπούλου, που δεν ήξερε πώς έπρεπε να ντυθεί κατάλληλα για να τραγουδήσει σ’ ένα νυχτερινό κέντρο, εμφανίστηκε ντυμένη απλά. Τελείως ακομπλεξάριστη απέναντι στην πρωτοεμφανιζόμενη τραγουδίστρια, που είχε ήδη εντυπωσιάσει με τη φωνή της, η μεγάλη βεντέτα του μαγαζιού, η διάσημη χορεύτρια Μπέλλα Σμάρω «εκείνη την πρώτη βραδιά της Ρένας, της φέρθηκε άψογα. Την έντυσε με ένα καταπληκτικό κρινολίνο, την έβαψε και τη χτένισε. Είναι κάτι που η Ρένα δεν το ξέχασε ποτέ. Το φουστάνι όμως ήταν αρκετά φαρδύ για τη Ρένα. Με καρφίτσες, με παραμάνες, η χορεύτρια προσπάθησε να της το στερεώσει γιατί από στιγμή σε στιγμή θα έπρεπε να βγει στη σκηνή. Έτσι κι έγινε!» (Μάκης Δελαπόρτας, Βίβα Ρένα, εκδόσεις Άγκυρα) - άσχετα αν στη συνέχεια, επειδή οι δυο γυναίκες είχαν διαφορετικό ύψος και το φόρεμα ήταν αρκετά μακρύ, κατά λάθος η Βλαχοπούλου το πάτησε και σωριάστηκε καταγής προκαλώντας τα γέλια και τα χειροκροτήματα των θεατών, οι οποίοι δεν είχαν καταλάβει τίποτε και εξέλαβαν το ατύχημα ως κωμικό σκετσάκι.

Μια περίεργη θεατρική δίκη: Όταν ένας θεατής ένιωσε θιγμένος από μια κριτική, που χαρακτήριζε το κοινό "απομεινάρι ενός καθυστερημένου τμήματος της κοινωνίας" και "χωρίς καμιά καλλιέργεια"

Υπάρχουν αρκετοί ηθοποιοί, οι οποίοι εκφράζουν δημόσια τη δυσαρέσκειά τους για τις αρνητικές κριτικές που δέχονται είτε οι ίδιοι προσωπικά είτε οι παραστάσεις τους συνολικότερα από τους κριτικούς θεάτρου. Πολύ σπάνια όμως οι αντιπαραθέσεις αυτές φτάνουν μέχρι την αίθουσα των δικαστηρίων, καθώς στο τέλος υπερισχύει ο σεβασμός στην ελευθερία του κάθε ανθρώπου – πόσο μάλλον ενός επαγγελματία κριτικού – να εκφράσει την τεκμηριωμένη άποψή του. Άλλωστε, οι πιο εκρηκτικοί ηθοποιοί, αυτοί που ενοχλούνται περισσότερο σε σημείο να εκφράζονται δημόσια κατά των αρνητικών κριτικών, είναι κατά κύριο λόγο εκείνοι που σημειώνουν εμπορική επιτυχία, ώστε δεν μπορεί εύκολα να χωρέσει ο νους τους ότι η εμπορική αυτή επιτυχία δεν αναγνωρίζεται και καλλιτεχνικά. Τι γίνεται όμως όταν ένας θεατής αποφασίζει να μηνύσει έναν κριτικό, επειδή αισθάνθηκε να θίγεται προσωπικά από το κείμενό του; Μοιάζει ευφάνταστο σενάριο κι όμως συνέβη στην Αθήνα του 1950.

Ένα ελληνικό βιβλίο με λέξεις χωρίς ρο!, όπου η ελευθερία γίνεται... ξεσκλαβία!

Αν το ελληνικό αλφάβητο διέθετε 23 γράμματα αντί για 24, αν για παράδειγμα έλειπε το ρο, πολλές από τις λέξεις που χρησιμοποιούμε, θα ήταν αγνώριστες! Θα είχαν αναπόφευκτα διαφορετική ετυμολογία, άρα και διαφορετικό τρόπο εκφοράς. Μια γενική ιδέα για αυτό το τόσο ευφάνταστο σενάριο παίρνουμε από ένα βιβλίο του 1827 με τίτλο «Επτά πληγαί της Ελλάδος», συγγραφέας του οποίου ήταν ο λόγιος Σπυρίδων Βαλέτας (υπογράφοντάς το απλά με τα αρχικά Σ.Β.). Στις μόλις 26 σελίδες του βιβλίου αυτού και υπό τη μορφή επτά διαλόγων ο Βαλέτας περιγράφει τις επτά – κατά τη γνώμη του – σημαντικότερες πληγές του εκκολαπτόμενου ακόμα ελληνικού κράτους, προτού καν αυτό εξασφαλίσει την ανεξαρτησία του. Η ιδιαιτερότητα του βιβλίου είναι ότι ο συγγραφέας δεν χρησιμοποιεί το γράμμα ρο ούτε μία φορά - ή μάλλον το χρησιμοποιεί ελάχιστες φορές και μόνο σε υποσημειώσεις ή σε λέξεις εντός παρενθέσεων (κάποιες ελληνικές και κάποιες ξένες) θέλοντας να διευκρινίσει στους αναγνώστες του το νόημα ορισμένων λέξεων ή φράσεων που ο ίδιος επινόησε (ή απλά επέλεξε να χρησιμοποιήσει) μόνο και μόνο για ν’ αποφύγει να συμπεριλάβει το γράμμα ρο.

Πώς ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης αναστάτωσε την Αθήνα και τον Πειραιά τον Ιανουάριο του 1889

Πορτρέτο του Τζακ του Αντεροβγάλτη,
όπως το οραματίστηκε ο πνευματιστής
Στιούαρτ Κάμπερλαντ το 1889

Ο πιο γνωστός, όσο και αινιγματικός σίριαλ κίλερ, την πραγματική ταυτότητα του οποίου ποτέ δεν θα μάθουμε, υπήρξε αναμφίβολα ο περιβόητος Τζακ ο Αντεροβγάλτης. Τα ειδεχθή εγκλήματά του, για τον ακριβή αριθμό των οποίων επίσης δεν είμαστε απόλυτα σίγουροι, με θύματα εκδιδόμενες γυναίκες στη συνοικία Ουαϊτσάπελ του Λονδίνου το φθινόπωρο του 1888, τον κατέστησαν διάσημο παγκοσμίως. Το ψευδώνυμό του αυτό, καθώς ο άγνωστος αυτός άνδρας ξεκοίλιαζε τα θύματά του, τον κατέστησε συνώνυμο της απόλυτης φρίκης ακόμα και στην Ελλάδα, όπου μάλιστα ξέσπασε μια μικρή ταραχή στις αρχές του 1889 εξαιτίας μιας φήμης, που ήθελε τον Αντεροβγάλτη να έχει ταξιδέψει μέχρι τον Πειραιά προς αναζήτηση νέων θυμάτων!

Η πρώτη θερμάστρα που εμφανίστηκε στην Αθήνα. Έγινε αξιοθέατο και αποτέλεσε αντικείμενο θαυμασμού από τους κατοίκους της.

Τις πολύ κρύες χειμωνιάτικες νύχτες όλοι οι άνθρωποι αναζητούν τη συντροφιά ενός θερμαντικού σώματος – άσχετα αν ακόμα και στη εποχή μας για μια (έστω και μικρή) μερίδα πληθυσμού αυτό εξακολουθεί να θεωρείται πολυτέλεια. Οι επιλογές σήμερα είναι πολλές: από το παραδοσιακό τζάκι μέχρι κάποιο καλοριφέρ, ένα κλιματιστικό, μια σόμπα, ένα ηλεκτρικό καλοριφέρ, γενικά κάποια από τις πολλές θερμάστρες που κυκλοφορούν στην αγορά. Όταν βέβαια το ελληνικό κράτος βρισκόταν στα γεννοφάσκια του, οι κάτοικοί του γνώριζαν μονάχα το τζάκι και την κουβέρτα, καθώς η θερμάστρα ήταν μια πρόοδος ακόμα άγνωστη σ' αυτήν τη γωνιά του πλανήτη, όχι όμως και στους υπόλοιπους Ευρωπαίους.

Το μυστικό για το κόψιμο του τσιγάρου βρίσκεται μήπως στην ελάττωση του αλκοόλ;

Έστω ότι μια από τις μεγάλες αποφάσεις που πήρατε για τη νέα χρονιά, είναι να κόψετε το κάπνισμα. Πώς θα το καταφέρετε με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο; Ρωτώντας θα πάρετε διαφορετικές γνώμες: άλλος το έκοψε μαχαίρι με τη θέλησή του και μόνο, άλλος το περιόρισε σταδιακά, άλλος έβαλε ειδικό τσιρότο στο σώμα του, άλλος το γύρισε στο ηλεκτρονικό κλπ. Μήπως όμως να μειώνατε την κατανάλωση αλκοόλ για σίγουρα αποτελέσματα;