Οι πρώτες καμηλοπαρδάλεις που γεννήθηκαν στην Ελλάδα

Ζώο που εντυπωσιάζει με το τεράστιο ύψος του, χωρίς όμως να τρομάζει τους ανθρώπους μιας και είναι φυτοφάγο, η καμηλοπάρδαλη δύσκολα μπορεί να περάσει απαρατήρητη από τους επισκέπτες ενός ζωολογικού κήπου. Κι αν σήμερα χάρη στην τηλεόραση και το ίντερνετ μπορούμε να θαυμάσουμε όσο συχνά θέλουμε αυτό το κατεξοχήν αφρικανικό άκακο θηλαστικό, στην Ελλάδα των αρχών του 20ου αιώνα ο μοναδικός τρόπος να το θαυμάσει κανείς –πέρα ίσως από κάποια εικονογραφημένα βιβλία– ήταν με μια επίσκεψη στο ζωολογικό κήπο του Παλαιού Φαλήρου. Πώς βρέθηκαν εκεί; Τις δύο καμηλοπαρδάλεις του Κήπου, μία αρσενική και μία θηλυκή, τις είχε φέρει από την Αλεξάνδρεια ο εκ Κύπρου Λοΐζος Ν. Λοΐζου δαπανώντας ένα πολύ σεβαστό για την εποχή ποσό.

5/18 Μαΐου 1906 (ιουλιανό/γρηγοριανό ημερολόγιο). Αυτή ήταν η ημερομηνία γέννησης της πρώτης καμηλοπάρδαλης στην Ελλάδα, η οποία μάλιστα ήταν γένους αρσενικού.

Το γεγονός ήταν σπάνιο, καθώς οι καμηλοπαρδάλεις δύσκολα τίκτουν σε αιχμαλωσία, και γι’ αυτό αποτέλεσε κάτι το αξιοθαύμαστο. Την επομένη, οι εφημερίδες της εποχής έσπευσαν να ενημερώσουν τους αναγνώστες τους γι’ αυτό το αναπάντεχο συμβάν. Εντάξει, δεν έγινε και πρώτη είδηση, όμως παρουσιάστηκε ως κάτι ενδιαφέρον και σημαντικό, κάτι πρωτοφανές στα ελληνικά χρονικά.

«Χθες ο Ζωολογικός κήπος του Παλαιού Φαλήρου απέκτησε μίαν ακόμη καμηλοπάρδαλιν την πρώτην ήτις εγεννήθη εν Ελλάδα. Το γεγονός είνε αρκετά περίεργον, διότι παρετηρήθη ότι εις τους ζωολογικούς κήπους σπάνιαι είνε αι γεννήσεις καμηλοπαρδάλεων. Το νεογνόν έχει ύψος 1,80 του μέτρου, είναι δε χαριέστατον», έγραφε ενδεικτικά η Πατρίς υπό τον τίτλο «Η πρώτη Ελληνίς καμηλοπάρδαλις.» (06.05.1906).

Άλλη εφημερίδα, το Σκριπ, φρόντισε να ενημερώσει ότι τα γεννητούρια ήταν αποτέλεσμα «δεκατεσσάρων μηνών εγκυμοσύνης», ενώ προσδιόριζε το ύψος του αρτιγέννητου ως «μήκους πλέον του ενός μέτρου».

Πολλοί επισκέπτες έσπευσαν στο ζωολογικό κήπο την επομένη της γέννησης· μαζί τους και η βασιλική οικογένεια (ο βασιλιά Γεώργιος Α΄, η βασίλισσα Όλγα, ο πρίγκιπας Γεώργιος, η πριγκίπισσα Αλίκη και μαζί τους ο πρίγκιπας Βάττεμβεργ). Επί μιάμιση ώρα τα μέλη της παρακολουθούσαν τη μικρή καμηλοπάρδαλη να τρέχει πίσω από τη μητέρα της, η οποία όμως απόδιωχνε το μικρό. Η βασίλισσα μάλιστα φωτογράφισε το νεογνό σε διάφορες στάσεις, ενώ ο βασιλιάς Γεώργιος Α΄ φέρεται από τα δημοσιεύματα ότι συνέστησε στο διευθυντή του ζωολογικού κήπου να το φωτογραφήσει και να στείλει τις εικόνες στο εξωτερικό!

Στο μεταξύ ο Γερμανός σκέφτηκε μια άλλη ιδέα. Να κάνει βαφτίσια στην πρώτη Ελληνίδα καμηλοπάρδαλη! Της είχε βέβαια δώσει προσωρινά το όνομα «Ολυμπιονίκης» με αφορμή τη Μεσολυμπιάδα που είχε ολοκληρωθεί λίγες μέρες νωρίτερα, όμως έπρεπε να βρεθεί ένα καλύτερο όνομα και με τη συμμετοχή πολλών. Με άλλα λόγια, ο Γερμανός παρέδιδε μαθήματα P.R. (δηλαδή δημοσίων σχέσεων, για όσους δεν κατέχουν την αγγλική συντομογραφία) πολύ πριν αυτό γίνει της μόδας.

Τα βαφτίσια ορίστηκαν για τις 23 Ιουλίου, απόγευμα Κυριακής. Πλήθος κόσμου κατέβηκε στο Παλαιό Φάληρο για να θαυμάσει τα εξωτικά ζώα του ζωολογικού κήπου και παράλληλα να μάθει πώς θα ονομαζόταν η μικρή... υψηλότητα! Νονοί ήταν μια επιτροπή δημοσιογράφων, οι οποίοι προέκριναν διά ψηφοφορίας το όνομα Φαληρεύς (ή Φαληρέας στη δημοτική).

Αν και καλεσμένος, δεν παρευρέθηκε για προσωπικούς λόγους ο λογοτέχνης και δημοσιογράφος Ιωάννης Κονδυλάκης, ο οποίος είχε υπόψη του άλλη πρόταση: «Αν ήμουν εκεί, θα επρότεινα να του δοθή το όνομα ενός γνωστού ποιητού, προς τον οποίον ομοιάζει, όσον ολίγα τέκνα ομοιάζουν προς τον πατέρα των», έγραφε στο καθημερινό του χρονογράφημα στο Εμπρός (24.06.1906), χωρίς όμως να αποκαλύπτει ποιος ήταν αυτός ο ποιητής, στον οποίο έμοιαζε καταπληκτικά η νεογέννητη καμηλοπάρδαλη!

Η εφημερίδα Αθήναι πάντως φρόντισε να εξασφαλίσει και να δημοσιεύσει μια σπάνια φωτογραφία του μικρού Φαληρέα με τη μητέρα του! (Εδώ η αναπαραγωγή γίνεται από μεταγενέστερη αναδημοσίευσής της στο περιοδικό Εικονογραφημένη τον Απρίλιο του1907, την οποία βρήκα σε καλύτερη ανάλυση στη συλλογή ΕΛΙΑ – ΛΗΚΥΘΟΣ/ΒΠ Κύπρου)

Και εδώ το... σπίτι της οικογένειας, που κατασκευάστηκε με έξοδα του επιχειρηματία Νέστωρα Τσανακλή (φωτογραφία από το περιοδικό Εικονογραφημένη, τ. Ιανουαρίου 1907, από την ίδια συλλογή).

Εν τω μεταξύ, η μητέρα του Φαληρέα αποδείχτηκε... κουνέλα και, παρά το καθεστώς αιχμαλωσίας της, ένα χρόνο αργότερα έφερε στον κόσμο και δεύτερο καμηλοπαρδαλάκι, το δεύτερο που γεννήθηκε σε ελληνικό έδαφος!

Η αδερφούλα του Φαληρέα γεννήθηκε στις 26 Αυγούστου (ή 8 Σεπτεμβρίου με το γρηγοριανό ημερολόγιο) 1907. Ζύγιζε 35 οκάδες και είχε ύψος «μέχρι κορυφής 1,68 μέχρι δε των ακρωμίων 1,22», όπως περιέγραφε η εφημερίδα Πατρίς λίγες μέρες αργότερα. Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, επειδή ούτε η μητέρα φαινόταν πολύ πρόθυμη να θηλάσει το νεογνό ούτε όμως κι εκείνο ενδιαφερόταν για το μητρικό γάλα, ο διευθυντής του ζωολογικού κήπου αγόρασε μια κατσίκα η οποία... αναπλήρωνε τα μητρικά καθήκοντα!

Το όνομα της δεύτερης Ελληνίδας καμηλοπάρδαλης δεν έγινε γνωστό –ή τουλάχιστον εγώ δεν κατάφερα να το εντοπίσω– παρότι υπήρχε πρόθεση για νέα βαφτίσια. Έχουμε όμως φωτογραφία του θηλασμού της κατσίκας, η οποία δημοσιεύτηκε στην εβδομαδιαία Αλήθεια στις 02.09.1907 (επίσης από τη συλλογή ΕΛΙΑ - ΛΗΚΥΘΟΣ/ΒΠ Κύπρου)!