 |
| Διαδήλωση στους δρόμους του Δουβλίνου στις 9 Φεβρουαρίου 2013 (η φωτογραφία είναι από την ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας The Irish Times). |
Αν υποθέσουμε ότι τα τελευταία τρία χρόνια η Ελλάδα αποτελεί κατά κάποιον τρόπο το "κακό παιδί" των οικονομιών της ευρωζώνης που βρέθηκαν στη δίνη της οικονομικής κρίσης και του ΔΝΤ, η Ιρλανδία θεωρείται αντιθέτως το "καλό παιδί". Μας τη φέρνουν συχνά σαν παράδειγμα: "κοιτάξτε πώς τα κατάφερε η Ιρλανδία χάρη στις θυσίες των πολιτών της, που αδιαμαρτύρητα δέχτηκαν να σηκώσουν το σταυρό του μαρτυρίου". Είναι, όμως, έτσι;
Ναι, τα δημοσιονομικά της Ιρλανδίας φαίνεται ότι τακτοποιούνται, όμως ποιος είπε ότι οι Ιρλανδοί κάθονται ήσυχοι και δεν διαμαρτύρονται καν; Χθες, 9 Φεβρουαρίου, πραγματοποιήθηκαν στην Ιρλανδία ογκώδεις διαδηλώσεις κατά της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης, μια διαδήλωση που κανένας ελληνικός ή ευρωπαϊκός τηλεοπτικός σταθμός - πλην των ιρλανδικών φυσικά - δεν θα μεταδώσει, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν έγιναν επεισόδια.
Σύμφωνα με την αστυνομία, οι διαδηλωτές που κατέβηκαν στους δρόμους του Δουβλίνου αριθμούσαν τους 25.000, ενώ σύμφωνα με τα συνδικάτα της χώρας οι πολίτες που διαδήλωναν ήταν 60.000, με την αλήθεια να βρίσκεται - ως συνήθως - κάπου στη μέση. Βέβαια, ο αριθμός φαίνεται μικρός, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι ο πληθυσμός της ιρλανδικής πρωτεύουσας είναι περίπου 500.000 κάτοικοι (και περίπου 1.8 εκατομμύρια της ευρύτερης μητροπολιτικής περιοχής). Τηρουμένων των πληθυσμιακών αναλογιών, αντιστοιχεί σε διαδηλώσεις 100.000 κατοίκων της πρωτεύουσας.
Καθώς συμπληρώνονται αυτήν την περίοδο δύο χρόνια από τις εκλογές της 25ης Φεβρουαρίου 2011, αμέσως μετά την ψήφιση του εκεί Μνημονίου από το εθνικό Κοινοβούλιο, ας κάνουμε μια αναφορά στην πολιτική κατάσταση της χώρας αυτής.
Στις εκλογές του 2011, λοιπόν, το κεντρώο κόμμα Φιάνα Φάιλ, το οποίο κυβερνούσε την Ιρλανδία για 61 συνολικά χρόνια τις τελευταίες οκτώ δεκαετίες, αφού προεκλογικά αντικατέστησε τον αρχηγό του κόμματος με τον μέχρι τότε υπουργό Οικονομικών Micheál Martin, καταβαραθρώθηκε στην τρίτη θέση κερδίζοντας μόλις το 17.4% (έναντι 41.6% στις εκλογές του 2007). Τις εκλογές του 2011 κέρδισε το κεντροδεξιό κόμμα Φάιν Γκέιλ, η σχεδόν μόνιμη "αξιωματική αντιπολίτευση" του ιρλανδικού κοινοβουλίου" αποσπώντας το 36.1% και συνεργάστηκε με το αριστερό Εργατικό Κόμμα, που είχε αναδειχτεί δεύτερο κόμμα για πρώτη φορά στην ιστορία του κερδίζοντας το 19.4% των ψήφων.
Ποιο είναι το πολιτικό σκηνικό της Ιρλανδίας δύο χρόνια μετά; Στη χτεσινή δημοσκόπηση της εταιρίας Ipsos MRBI για λογαριασμό της εφημερίδας Irish Times, θετική άποψη για την κυβέρνηση τους, που την επαινούν όλοι οι Ευρωπαίοι και την φέρνουν ως παράδειγμα προς μίμηση, έχουν μόνο το 18% των Ιρλανδών, ποσοστό αντίστοιχο με εκείνο της κυβέρνησης του Φιάνα Φάιλ, όταν έβαζε τη χώρα στην περιπέτεια του ΔΝΤ.
Εξάλλου, παρατηρείται μια πολυδιάσπαση και στα ποσοστά των κομμάτων, με το ποσοστό των ανεξάρτητων υποψηφίων να ανέρχεται στα πρωτοφανή επίπεδα του 20%, ένδειξη ότι ο ιρλανδικός λαός ψάχνει μια αλλαγή στην πολιτική σκηνή της χώρας. Βέβαια, ένα ενδιαφέρον στοιχείο του συγκεκριμένου γκάλοπ είναι η - για πρώτη φορά την τελευταία διετία - μεγάλη άνοδο του Φιάνα Φάιλ που στην πρόθεση ψήφου κερδίζει το 26% - ένα χαμηλό μεν ποσοστό συγκριτικά με το παρελθόν, αλλά σημαντικά αυξημένο από το ποσοστό που κέρδισε στις εκλογές του 2011. Ας μην ξεχνάμε, ωστόσο, ότι το Φιάνα Φάιλ δεν συμμετέχει σε κανέναν κυβερνητικό συνασπισμό και δεν "λέρωσε" καθόλου τα χέρια του μετά την έλευση του ΔΝΤ στην Ιρλανδία, καθώς οι εκλογές διεξήχθησαν αμέσως μετά την ψήφιση του ιρλανδικού Μνημονίου.
Στο ίδιο γκάλοπ, το κυβερνόν κόμμα Φάιν Γκέιλ βρίσκεται στη δεύτερη θέση με 25%, ενώ το συγκυβερνών Εργατικό Κόμμα έχει καταβαραθρωθεί σε ποσοστά κάτω του 10%. Αντίθετα, το ακροαριστερό Σιν Φέιν, που ορισμένοι το παρομοιάζουν με τον ΣΥΡΙΖΑ, αν και στην πραγματικότητα είναι αριστερο-εθνικιστικό κόμμα, έρχεται τρίτο στις προτιμήσεις των Ιρλανδών ψηφοφόρων με ποσοστό 18% δείχνοντας να εξαντλεί τη δυναμική που είχε αναπτύξει την τελευταία διετία και να πιάνει "ταβάνι", Δεν παύει όμως να είναι ένα εξαιρετικά υψηλό ποσοστό για ένα κόμμα που μέχρι το 2002 λάμβανε λιγότερο από 2% στις εθνικές εκλογές, τη δεκαετία μετά το 2002 κέρδιζε λίγο πάνω από το 6% και στις εκλογές του 2011 απέσπασε το 9.9% των ψήφων.
Τι συμπέρασμα βγαίνει, λοιπόν, απ' όλα αυτά; Προφανώς όχι το απλοϊκό ότι οι Έλληνες "παρασυρόμαστε από τους λαϊκιστές", "επηρεαζόμαστε από το συναίσθημα και όχι από τη λογική" και άλλα τέτοια που ακούμε. Είναι σχεδόν νόμος της φύσης, σε περιόδους βαθιάς οικονομικής κρίσης, όταν και όπου εμπλέκεται το ΔΝΤ περιορίζοντας την κρατική κυριαρχία (ή τουλάχιστον δημιουργώντας αυτήν την εντύπωση στον πληθυσμό), να πολυδιασπάται το πολιτικό σκηνικό της χώρας αυτής και να επωφελούνται τα άκρα, όσοι δεν μετέχουν στη διακυβέρνηση και όσοι πρεσβεύουν κάτι το νέο, το "ανεξάρτητο" κομματικά. Με άλλα λόγια, δεν υπάρχει - ή έστω είναι δύσκολο να βρεθεί - λαός που να αποδέχεται σταυρώνοντας τα χέρια ως "αναγκαίο κακό" την επιδείνωση του βιοτικού του επιπέδου
Ωραία, λοιπόν... Και οι Ιρλανδοί διαδηλώνουν, και τα ιρλανδικά γκάλοπ αναδύουν μια αίσθηση κοινωνικής αναταραχής... γιατί όλοι ασχολούνται με την Ελλάδα και τους Έλληνες; Είμαστε θύματα συνωμοσίας; Όχι, βέβαια. Μια τέτοια άποψη είναι αφελέστατη. Η μεγάλη διαφορά είναι ότι στην Ελλάδα η κοινωνική αναταραχή δεν εκφράζεται απλά σε γκάλοπ, αλλά στους δρόμους. Μια ήσυχη διαδήλωση, όσο ογκώδης κι αν είναι, δεν ενδιαφέρει κανέναν - δυστυχώς. Όταν γίνονται επεισόδια, σπάνε βιτρίνες κλπ, όλοι ασχολούνται μαζί της - τα διεθνή ΜΜΕ γιατί έχουν βρει "θεαματικές εικόνες" και οι κυβερνήσεις γιατί φοβούνται περαιτέρω εκτράχυνση των επεισοδίων.
Γιατί, όμως, γίνονται επεισόδια στην Ελλάδα και όχι στην Ιρλανδία; Σίγουρα, η απάντηση δεν είναι "επειδή έχουμε ανάποδο κεφάλι". Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή, θα δούμε ότι η φτωχή Ιρλανδία, από το 1922 που έγινε ανεξάρτητη και μετά, ουδέποτε γνώρισε εμφύλιους ή διακρατικούς πολέμους, ουδέποτε είχε δικτατορίες, ξερονήσια, αντι-κομμουινιστικές υστερίες όπως στην Ελλάδα (ακόμη και στην Ισπανία και την Πορτογαλία), παράγοντες που θα συνέβαλαν στην ανάπτυξη ενός ισχυρού και ακροαριστερού ρεύματος. Γιατί - κακά τα ψέματα - η δυναμική Αριστερά της Μεταπολίτευσης στην Ελλάδα δεν ήταν παρά μια απάντηση στην ακραία Δεξιά της μετεμφυλιακής Ελλάδας με τα ξερονήσια, το φακέλωμα των πολιτών, τη χούντα.
Αυτό σημαίνει ότι δικαιολογούνται οι ακρότητες; Όχι - επ' ουδενί λόγο. Άλλωστε, όπως βλέπουμε, τροφοδοτείται ένας φαύλος κύκλος τα τελευταία χρόνια με αντίστοιχη άνοδο και της ακροδεξιάς. Όμως, πρέπει να πάψουμε να στρουθοκαμηλίζουμε σαν λαός. Επειδή δεν μας αρέσει η πραγματικότητα που ζούμε, δεν σημαίνει ότι πρέπει να την αγνοήσουμε, αλλά να την ερμηνεύσουμε. Ερμηνεύοντας την δε σημαίνει ότι την δικαιολογούμε, αλλά ότι προσπαθούμε να την κατανοήσουμε και εργαζόμαστε για να την αλλάξουμε. Αν δεν το κάνουμε αυτό, αλλά αρκούμαστε σε τσιτάτα τύπου "να μη φανεί ότι δικαιολογούμε τη βία" και κατηγορούμε τους "άχρηστους Έλληνες" που αμαυρώνουν την εικόνα της χώρας, τότε το μόνο που κάνουμε είναι μια τρύπα στο νερό. Αυτό θέλουμε;
Σύμφωνα με την αστυνομία, οι διαδηλωτές που κατέβηκαν στους δρόμους του Δουβλίνου αριθμούσαν τους 25.000, ενώ σύμφωνα με τα συνδικάτα της χώρας οι πολίτες που διαδήλωναν ήταν 60.000, με την αλήθεια να βρίσκεται - ως συνήθως - κάπου στη μέση. Βέβαια, ο αριθμός φαίνεται μικρός, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι ο πληθυσμός της ιρλανδικής πρωτεύουσας είναι περίπου 500.000 κάτοικοι (και περίπου 1.8 εκατομμύρια της ευρύτερης μητροπολιτικής περιοχής). Τηρουμένων των πληθυσμιακών αναλογιών, αντιστοιχεί σε διαδηλώσεις 100.000 κατοίκων της πρωτεύουσας.
Καθώς συμπληρώνονται αυτήν την περίοδο δύο χρόνια από τις εκλογές της 25ης Φεβρουαρίου 2011, αμέσως μετά την ψήφιση του εκεί Μνημονίου από το εθνικό Κοινοβούλιο, ας κάνουμε μια αναφορά στην πολιτική κατάσταση της χώρας αυτής.
Στις εκλογές του 2011, λοιπόν, το κεντρώο κόμμα Φιάνα Φάιλ, το οποίο κυβερνούσε την Ιρλανδία για 61 συνολικά χρόνια τις τελευταίες οκτώ δεκαετίες, αφού προεκλογικά αντικατέστησε τον αρχηγό του κόμματος με τον μέχρι τότε υπουργό Οικονομικών Micheál Martin, καταβαραθρώθηκε στην τρίτη θέση κερδίζοντας μόλις το 17.4% (έναντι 41.6% στις εκλογές του 2007). Τις εκλογές του 2011 κέρδισε το κεντροδεξιό κόμμα Φάιν Γκέιλ, η σχεδόν μόνιμη "αξιωματική αντιπολίτευση" του ιρλανδικού κοινοβουλίου" αποσπώντας το 36.1% και συνεργάστηκε με το αριστερό Εργατικό Κόμμα, που είχε αναδειχτεί δεύτερο κόμμα για πρώτη φορά στην ιστορία του κερδίζοντας το 19.4% των ψήφων.
Ποιο είναι το πολιτικό σκηνικό της Ιρλανδίας δύο χρόνια μετά; Στη χτεσινή δημοσκόπηση της εταιρίας Ipsos MRBI για λογαριασμό της εφημερίδας Irish Times, θετική άποψη για την κυβέρνηση τους, που την επαινούν όλοι οι Ευρωπαίοι και την φέρνουν ως παράδειγμα προς μίμηση, έχουν μόνο το 18% των Ιρλανδών, ποσοστό αντίστοιχο με εκείνο της κυβέρνησης του Φιάνα Φάιλ, όταν έβαζε τη χώρα στην περιπέτεια του ΔΝΤ.
Εξάλλου, παρατηρείται μια πολυδιάσπαση και στα ποσοστά των κομμάτων, με το ποσοστό των ανεξάρτητων υποψηφίων να ανέρχεται στα πρωτοφανή επίπεδα του 20%, ένδειξη ότι ο ιρλανδικός λαός ψάχνει μια αλλαγή στην πολιτική σκηνή της χώρας. Βέβαια, ένα ενδιαφέρον στοιχείο του συγκεκριμένου γκάλοπ είναι η - για πρώτη φορά την τελευταία διετία - μεγάλη άνοδο του Φιάνα Φάιλ που στην πρόθεση ψήφου κερδίζει το 26% - ένα χαμηλό μεν ποσοστό συγκριτικά με το παρελθόν, αλλά σημαντικά αυξημένο από το ποσοστό που κέρδισε στις εκλογές του 2011. Ας μην ξεχνάμε, ωστόσο, ότι το Φιάνα Φάιλ δεν συμμετέχει σε κανέναν κυβερνητικό συνασπισμό και δεν "λέρωσε" καθόλου τα χέρια του μετά την έλευση του ΔΝΤ στην Ιρλανδία, καθώς οι εκλογές διεξήχθησαν αμέσως μετά την ψήφιση του ιρλανδικού Μνημονίου.
Στο ίδιο γκάλοπ, το κυβερνόν κόμμα Φάιν Γκέιλ βρίσκεται στη δεύτερη θέση με 25%, ενώ το συγκυβερνών Εργατικό Κόμμα έχει καταβαραθρωθεί σε ποσοστά κάτω του 10%. Αντίθετα, το ακροαριστερό Σιν Φέιν, που ορισμένοι το παρομοιάζουν με τον ΣΥΡΙΖΑ, αν και στην πραγματικότητα είναι αριστερο-εθνικιστικό κόμμα, έρχεται τρίτο στις προτιμήσεις των Ιρλανδών ψηφοφόρων με ποσοστό 18% δείχνοντας να εξαντλεί τη δυναμική που είχε αναπτύξει την τελευταία διετία και να πιάνει "ταβάνι", Δεν παύει όμως να είναι ένα εξαιρετικά υψηλό ποσοστό για ένα κόμμα που μέχρι το 2002 λάμβανε λιγότερο από 2% στις εθνικές εκλογές, τη δεκαετία μετά το 2002 κέρδιζε λίγο πάνω από το 6% και στις εκλογές του 2011 απέσπασε το 9.9% των ψήφων.
Τι συμπέρασμα βγαίνει, λοιπόν, απ' όλα αυτά; Προφανώς όχι το απλοϊκό ότι οι Έλληνες "παρασυρόμαστε από τους λαϊκιστές", "επηρεαζόμαστε από το συναίσθημα και όχι από τη λογική" και άλλα τέτοια που ακούμε. Είναι σχεδόν νόμος της φύσης, σε περιόδους βαθιάς οικονομικής κρίσης, όταν και όπου εμπλέκεται το ΔΝΤ περιορίζοντας την κρατική κυριαρχία (ή τουλάχιστον δημιουργώντας αυτήν την εντύπωση στον πληθυσμό), να πολυδιασπάται το πολιτικό σκηνικό της χώρας αυτής και να επωφελούνται τα άκρα, όσοι δεν μετέχουν στη διακυβέρνηση και όσοι πρεσβεύουν κάτι το νέο, το "ανεξάρτητο" κομματικά. Με άλλα λόγια, δεν υπάρχει - ή έστω είναι δύσκολο να βρεθεί - λαός που να αποδέχεται σταυρώνοντας τα χέρια ως "αναγκαίο κακό" την επιδείνωση του βιοτικού του επιπέδου
Ωραία, λοιπόν... Και οι Ιρλανδοί διαδηλώνουν, και τα ιρλανδικά γκάλοπ αναδύουν μια αίσθηση κοινωνικής αναταραχής... γιατί όλοι ασχολούνται με την Ελλάδα και τους Έλληνες; Είμαστε θύματα συνωμοσίας; Όχι, βέβαια. Μια τέτοια άποψη είναι αφελέστατη. Η μεγάλη διαφορά είναι ότι στην Ελλάδα η κοινωνική αναταραχή δεν εκφράζεται απλά σε γκάλοπ, αλλά στους δρόμους. Μια ήσυχη διαδήλωση, όσο ογκώδης κι αν είναι, δεν ενδιαφέρει κανέναν - δυστυχώς. Όταν γίνονται επεισόδια, σπάνε βιτρίνες κλπ, όλοι ασχολούνται μαζί της - τα διεθνή ΜΜΕ γιατί έχουν βρει "θεαματικές εικόνες" και οι κυβερνήσεις γιατί φοβούνται περαιτέρω εκτράχυνση των επεισοδίων.
Γιατί, όμως, γίνονται επεισόδια στην Ελλάδα και όχι στην Ιρλανδία; Σίγουρα, η απάντηση δεν είναι "επειδή έχουμε ανάποδο κεφάλι". Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή, θα δούμε ότι η φτωχή Ιρλανδία, από το 1922 που έγινε ανεξάρτητη και μετά, ουδέποτε γνώρισε εμφύλιους ή διακρατικούς πολέμους, ουδέποτε είχε δικτατορίες, ξερονήσια, αντι-κομμουινιστικές υστερίες όπως στην Ελλάδα (ακόμη και στην Ισπανία και την Πορτογαλία), παράγοντες που θα συνέβαλαν στην ανάπτυξη ενός ισχυρού και ακροαριστερού ρεύματος. Γιατί - κακά τα ψέματα - η δυναμική Αριστερά της Μεταπολίτευσης στην Ελλάδα δεν ήταν παρά μια απάντηση στην ακραία Δεξιά της μετεμφυλιακής Ελλάδας με τα ξερονήσια, το φακέλωμα των πολιτών, τη χούντα.
Αυτό σημαίνει ότι δικαιολογούνται οι ακρότητες; Όχι - επ' ουδενί λόγο. Άλλωστε, όπως βλέπουμε, τροφοδοτείται ένας φαύλος κύκλος τα τελευταία χρόνια με αντίστοιχη άνοδο και της ακροδεξιάς. Όμως, πρέπει να πάψουμε να στρουθοκαμηλίζουμε σαν λαός. Επειδή δεν μας αρέσει η πραγματικότητα που ζούμε, δεν σημαίνει ότι πρέπει να την αγνοήσουμε, αλλά να την ερμηνεύσουμε. Ερμηνεύοντας την δε σημαίνει ότι την δικαιολογούμε, αλλά ότι προσπαθούμε να την κατανοήσουμε και εργαζόμαστε για να την αλλάξουμε. Αν δεν το κάνουμε αυτό, αλλά αρκούμαστε σε τσιτάτα τύπου "να μη φανεί ότι δικαιολογούμε τη βία" και κατηγορούμε τους "άχρηστους Έλληνες" που αμαυρώνουν την εικόνα της χώρας, τότε το μόνο που κάνουμε είναι μια τρύπα στο νερό. Αυτό θέλουμε;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου