Αν ζούσαμε σε άλλη εποχή, το μήνυμα που ανέβασε στο τουίτερ διακεκριμένος δημοσιογράφος, που ανήκει μάλιστα στο δυναμικό της κρατικής τηλεόρασης, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως γραφικό. "Για σας τους "αντάρτες" που πιστεύετε ότι... δεν χρήζουν 10 σφαλιάρων αυτοί που ληστεύουν με καλάσνικοφ τα λεφτά σας έχω ένα καλό ψυχίατρο...", έγραψε ο δημοσιογράφος - το όνομα του οποίου δεν έχει σημασία, άλλωστε δεν είναι προσωπικό το θέμα - με αφορμή τη σύλληψη των τεσσάρων νεαρών που κατηγορούνται για διάπραξη ληστείας σε χωριό της Κοζάνης και συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση. Το πρόβλημα εναπόκειται στη νοοτροπία πίσω από αυτήν τη θέση, την οποία όντως συμμερίζεται μια μερίδα της κοινωνίας, που κατά τ' άλλα θέλει να προβάλλεται ως "σοβαρή" και "φωνή της λογικής".
Η επικίνδυνη αντίφαση που υπονομεύει αυτή τη σοβαρότητα είναι οι εξής.. Οι ίδιοι άνθρωποι που από τη μια υποστηρίζουν ότι "πρέπει να εκπληρώσουμε στο ακέραιο τις υποχρεώσεις που αναλάβαμε με την υπογραφή μας απέναντι στους δανειστές μας και μας δεσμεύουν νομικά", από την άλλη ουσιαστικά ανέχονται την παραβίαση διεθνών υποχρεώσεων που έχει αναλάβει η χώρα υπογράφοντας κείμενα απολύτως δεσμευτικά, όπως η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, το άρθρο 3 της οποίας είναι ξεκάθαρο: "Ουδείς επιτρέπεται να υποβληθεί σε βασανιστήρια ούτε σε ποινές ή μεταχείριση απάνθρωπη ή εξευτελιστική".
Δεν είναι φυσικά μόνο το άρθρο της ΕΣΔΑ που δεσμεύει το ελληνικό κράτος. Αντίστοιχη είναι η διατύπωση του άρθρου 5 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου της 10ης Δεκεμβρίου 1948, του άρθρου 7 του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα, ενώ δεν πρέπει να παραλείψουμε ν' αναφέρουμε και άλλες διεθνείς συνθήκες που έχουν κυρωθεί με νόμο από το ελληνικό κράτος, όπως η "Σύμβαση κατά των βασανιστηρίων και άλλων τρόπων σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας", που υπογράφτηκε στη Νέα Υόρκη το 1984, ή η "Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την πρόληψη των βασανιστηρίων και της απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας", που υπογράφτηκε στο Στρασβούργο το 1987.
Θα αναρωτηθεί, ίσως, κάποιος: "Ε, καλά ρε μεγάλε. Δέκα σφαλιάρες είναι βασανιστήριο δηλαδή;". Την απάντηση δεν θα τη δώσω εγώ, αλλά οι διεθνείς συνθήκες που έχουμε υπογράψει ως κράτος, συνεπώς δεσμευόμαστε νομικά από αυτές. Έτσι, λοιπόν, το άρθρο 1 της "Σύμβασης κατά των βασανιστηρίων και άλλων τρόπων σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας" (Νέα Υόρκη, 1984) περιγράφει με σαφήνεια:
"Για τους σκοπούς αυτής της σύμβασης, ο όρος "βασανιστήριο" σημαίνει κάθε πράξη με την οποία, σωματικός ή ψυχικός πόνος ή έντονη οδύνη επιβάλλονται με πρόθεση σ' ένα πρόσωπο, με σκοπό ιδίως να αποκτηθούν απ' αυτό ή από τρίτο πρόσωπο πληροφορίες ή ομολογίες, να τιμωρηθεί για μία πράξη που αυτό ή τρίτο πρόσωπο έχει διαπράξει ή είναι ύποπτο ότι την έχει διαπράξει, να εκφοβησθεί ή εξαναγκασθεί αυτός ή τρίτο πρόσωπο, ή για κάθε άλλο λόγο που βασίζεται σε διάκριση οποιασδήποτε μορφής, εφ' όσον ένας τέτοιος πόνος ή οδύνη επιβάλλονται από δημόσιο λειτουργό ή κάθε άλλο πρόσωπο που ενεργεί με επίσημη ιδιότητα ή με την υποκίνηση ή τη συναίνεση ή την ανοχή του. Δεν περιλαμβάνονται ο πόνος ή η οδύνη που προέρχονται από μόνον από πράξεις συμφυείς ή παρεμπίπτουσες προς νόμιμες κυρώσεις".
Με άλλα λόγια, αυτό που μας λέει το παραπάνω άρθρο της Διεθνούς Σύμβασης που υπέγραψε η χώρα μας και δεσμεύεται νομικά, είναι ότι οι "αντάρτες" - και συμφωνώ ως προς τη χρήση των εισαγωγικών - ΔΕΝ χρήζουν ούτε δέκα ούτε πέντε ούτε καν μίας σφαλιάρας προς συνετισμό ούτε αν είναι μέλη τρομοκρατικής οργάνωσης, ούτε επειδή διέπραξαν ληστεία, ούτε για την όποια ιδεολογία τους. Θα προσαχθούν στα δικαιοσύνη χωρίς μαυρισμένα και μωλωπισμένα μάτια, θα δικαστούν και εκείνη θα αποφανθεί αν πρέπει να τους επιβληθεί ποινή, όπως και το ύψος αυτής. Τα πράγματα είναι ξεκάθαρα.
Φυσικά, δεν σπεύδω να πάρω θέση αν στο περιστατικό των τεσσάρων νεαρών είναι όντως προϊόν χρήσης βίας από την πλευρά των αστυνομικών ή αποτέλεσμα συμπλοκής για τη σύλληψη τους, παρόλο που υπάρχουν κάποια ερωτηματικά για τη δεύτερη εκδοχή - π.χ. πώς είναι δυνατόν ο αμυνόμενος αστυνομικός να χτύπησε στο μάτι το ληστή που είχε προτεταγμένο όπλο ή πώς είναι δυνατόν να έχουν όλοι οι συλληφθέντες μωλωπιστεί στα μάτια. Αυτό δεν μ' ενδιαφέρει επί του παρόντος. Είναι κάτι που μένει ν΄αποδεχτεί.
Το ανησυχητικό είναι το ξεσάλωμα ορισμένων φωνών που θέλουν να θεωρούνται "η φωνή της λογικής", υπενθυμίζουν συνεχώς τις επαχθείς διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας - κάτι που είναι μεν αληθές, αλλά συζητήσιμο από πλευράς διεθνούς δικαίου σε σχέση με την αρχή της κυριαρχίας των κρατών, που είναι παραδεκτή ως ius cogens - και "ξεχνούν" ή αδιαφορούν για άλλες διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας, που μάλιστα συνεπάγονται κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασης.
Αν για παράδειγμα, κάποιος κρατούμενος που έφαγε "δέκα σφαλιάρες" από τις διωκτικές αρχές - της Ελλάδας ή οποιουδήποτε άλλου κράτους έχει υπογράψει τις πιο πάνω διεθνείς συμβάσεις - προσφύγει στο ΕΔΔΑ (Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου), εκείνο δεν θα αξιολογήσει αν ο προσφεύγων είναι αναρχικός κι αν έχει καταδικαστεί για τρομοκρατία ή για οποιαδήποτε άλλη πράξη, αλλά θα εξετάσει την κατηγορία ως έχει, αν ευσταθεί ή όχι. "Μα έτσι, μα αλλιώς" δεν έχουν θέση σ' ένα διεθνές δικαιοδοτικό όργανο όπως το ΕΔΔΑ.
Αν δεν μας αρέσουν αυτά που υπογράψαμε και επί των οποίων δεν προβάλλαμε καν επιφυλάξεις, όπως δίνει τη δυνατότητα το διεθνές δίκαιο, τότε μπορούμε αν θέλουμε να τα καταγγείλουμε και να αποχωρήσουμε, όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα κείμενα αυτά αποτελούν κοινοτικό κεκτημένο. Ή μπορούμε να μην τα καταγγείλουμε, αλλά να ανεχόμαστε ως "Βαλκάνιοι" τις παραβιάσεις τους, με τον κίνδυνο να υποχρεωθεί η ελληνική πολιτεία, δηλαδή εμείς οι πολίτες, να αποζημιώσουμε τον πολίτη που υπέστη μώλωπες κατά τη διάρκεια της ανάκρισης του από τις αρχές.
Βλέπετε, το διεθνές δίκαιο δεν είναι α λα καρτ, ούτε χωρίζεται σε σημαντικό και ασήμαντο κατά τη δική μας προαίρεση, με μόνη μικρή εξαίρεση τη συζήτηση περί ius cogens και αν αυτό είναι υπέρτερο κάθε άλλου κανόνα - μόνο που στην περίπτωση των ατομικών δικαιωμάτων, στο σύνολο τους αυτά αντιμετωπίζονται από τη διεθνή κοινότητα ως ius cogens.
Σχετικά θέματα:
Άλλο βλακεία κι άλλο παρανομία
Σχετικά θέματα:
Άλλο βλακεία κι άλλο παρανομία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου