Πόσα αυτοκίνητα υπήρχαν στην Ελλάδα το 1915; Πόσα χρήματα κέρδισε το κράτος από τη φορολόγησή τους; Ποιες ήταν οι 4 γυναίκες οδηγοί της εποχής;

Το 1915 το ελληνικό κράτος ήταν τόσο καλά οργανωμένο, ώστε διέθετε λεπτομερέστατα στοιχεία για τα αυτοκίνητα που κυκλοφορούσαν στην επικράτειά του ή απλά η συλλογή στοιχείων ήταν πιο εύκολη λόγω του μικρού αριθμού τους; Πάντως ήταν μια αρχή, που θα μπορούσε να συνεχιστεί με το πέρασμα των χρόνων, αν φυσικά δεν μεσολαβούσαν μια σειρά από ατυχή έως καταστροφική γεγονότα στη σύγχρονη ελληνική ιστορία. Γεγονός είναι ότι - για όσους ενδιαφέρονται σχετικά - έχουμε μια πολύ καλή για τα αυτοκίνητα στην Ελλάδα πριν εκατό χρόνια: πόσες άδειες είχαν δοθεί συνολικά έως τότε, πόσα όντως κυκλοφορούσαν στους δρόμους, τι έσοδα αποκόμιζε το κράτος από τη φορολογία τους, ποιες γυναίκες κρατούσαν το τιμόνι (χωρίς όμως να διαθέτουν επίσημο δίπλωμα οδήγησης) κλπ. 

Τα επίσημα στατιστικά στοιχεία του υπουργείου Συγκοινωνιών για τα αυτοκίνητα στην Ελλάδα του 1915 δόθηκαν στη δημοσιότητα στα μέσα Φεβρουαρίου της επόμενης χρονιάς. Έτσι, λοιπόν, γνωρίζουμε ότι ο συνολικός αριθμός τους ανερχόταν σε 352 οχήματα, εξαιρουμένων των αυτοκινήτων της βασιλικής αυλής και όσων υπάγοντας σε διάφορες στρατιωτικές υπηρεσίες. Ωστόσο, από τα 352 αυτά οχήματα πραγματικά κυκλοφορούσαν περίπου τα 280, εκ των οποίων: 170 ιδιωτικά, 90 αγοραία (δηλαδή ταξί), ενώ 20 εξυπηρετούσαν τις πολιτικές υπηρεσίες του κράτους. Ειδικότερα δε το 1915 είχαν εισαχθεί συνολικά 45 αμάξια. Από αυτά τα 24 ήταν ευρωπαϊκής κατασκευής και τα 21 αμερικανικής. 

Η ιπποδύναμη του μέσου αυτοκινήτου ήταν μόλις 15 ίπποι. Σήμερα, με 15 ίππους μπορεί να λειτουργήσει ένα φουσκωτό· αυτοκίνητο.... ούτε γι' αστείο! Και ενώ σήμερα ένα τέτοιο αυτοκίνητο θα ήταν αφορολόγητο, το 1915 το ελληνικό κράτος συνέλεξε από τη φορολογία των αυτοκινήτων συνολικά 65.000 δραχμές. Την ίδια στιγμή, κατά τους 12 μήνες του έτους εκείνου, οι οδηγοί κατέβαλαν συνολικά 500.000 δραχμές για βενζίνη και 450.000 δραχμές περίπου για ελαστικά. (Ναι, το υπουργείο Συγκοινωνιών γνώριζε και τέτοιες λεπτομέρειες!)

Συνολικά, 149 οχήματα ελέγχθηκαν από το αρμόδιο τμήμα του υπουργείου. Από αυτά, τα 119 ήταν κλειστά (με οροφή) και τα 30... κάμπριο (ανοιχτά). Εξάλλου, τα 7 οχήματα ήταν φορτηγά, 7 ήταν και τα λεωφορεία, ενώ τα υπόλοιπα 135 περιγράφονταν ως "επιβατικά πολυτελείας". 

Στο τέλος του 1915, 532 Έλληνες διέθεταν διπλώματα οδήγησης. Ο αριθμός ήταν μικρός σε σχέση με το ενδιαφέρον του πληθυσμού, αν σκεφτεί κανείς ότι μέσα στη χρονιά εξετάσεις για την απόκτηση διπλώματος είχαν δώσει 550 άτομα και από αυτά μόλις οι 230 το απέκτησαν τελικά. Οι υπόλοιποι είχαν διπλώματα από παλιότερες χρονιές. Όμως και από αυτούς τους 230, το 80% απέκτησαν το πολυπόθητο χαρτί ύστερα από δύο και τρεις εξετάσεις, κάτι που δείχνει την κακή σχέση των προγόνων μας με το τιμόνι ("στουρνάρια της οδήγησης" θα ήταν ίσως ένας εύστοχος χαρακτηρισμός, που ισχύει και για πολλούς... συγχρόνους μας).

Οι επαγγελματίες οδηγοί υπολογίζονταν σε 150, ενώ οι 80 ήταν ερασιτέχνες κι από αυτούς οι 26 διέθεταν ιδιόκτητο αυτοκίνητο. Μεταξύ των 80 ερασιτεχνών οδηγών υπήρχαν και τέσσερις κυρίες, τα ονόματα των οποίων καταγράφονται μεταξύ των πρώτων Ελληνίδων οδηγών στην ιστορία (χωρίς να αποκλείεται να υπήρχαν παλιότερα και άλλες γυναίκες οδηγοί, που ίσως εν τω μεταξύ πέθαναν, έφυγαν στο εξωτερικό ή απλούστερα σταμάτησαν την οδήγηση και σβήστηκαν από τα τεφτέρια του υπουργείου). Τα ονόματά τους: Ε. (ή Σ.) Δημαρά, Β. Υψηλάντη, Α. Ηλιάσκου και Κ. Καρυκοπούλου. 

Όσον αφορά γεωγραφικά στοιχεία, δηλαδή σε ποιες περιοχές κυκλοφορούσαν αυτά τα 280 αυτοκίνητα, τα στοιχεία που είχε δώσει το υπουργείο δεν μας διαφωτίζουν. Ωστόσο, θεωρείται βέβαιο ότι η συντριπτική τους πλειοψηφία τριγυρνούσε στους δρόμους της Αθήνας και δευτερευόντως του Πειραιά ή άλλων επαρχιακών πόλεων, πολλές των οποίων δεν είχαν ιδέα. 

Για παράδειγμα η Καλαμάτα, όπου μέχρι το 1914 τουλάχιστον παρατηρούταν πλήρης έλλειψη αυτοκινήτων. Όπως ανέφερε η έκθεση του Αμερικανού προξένου στην πόλη, R. Wilson, που δημοσιεύτηκε στην ελληνική εφημερίδα Ατλαντίς της Νέας Υόρκης τον Ιούνιο του 1914, τα μόνα αυτοκίνητα που είχαν κάνει την εμφάνισή τους στην Καλαμάτα ήταν: α) ένα μεταχειρισμένο, το οποίο είχε αγοραστεί πριν πολλά χρόνια από έμπορο της πόλης, αλλά γρήγορα υπέστη βλάβη και αποσύρθηκε σε... ταξίδι, και β) το αυτοκίνητο ενός Αμερικανού περιηγητή που επισκέφθηκε την περιοχή. Εύλογα υποθέτουμε ότι αντίστοιχη εικόνα υπήρχε και σε άλλες επαρχιακές πόλεις της χώρας πριν εκατό χρόνια...