Μια διαμάχη στο τουίτερ για την οικονομική κρίση που ενέπνευσε μια όπερα!

Αριστερά, ο πρόεδρος της Εσθονίας Τοόμας Χέντρικ Ίλβες και δεξιά, ο Αμερικανός οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν.

Η οικονομική κρίση, που δεν πλήττει μόνο την Ελλάδα, έχει φέρει στο προσκήνιο το δίλημμα "ανάπτυξη η λιτότητα". Πολλές είναι οι συζητήσεις και η ανταλλαγή επιχειρημάτων των δύο πλευρών, ενώ πολλές φορές οι τόνοι ξεφεύγουν φτάνοντας στα άκρα. Στην περίπτωση της Εσθονίας, της πρώην σοβιετικής δημοκρατίας που διατηρεί μεν το υψηλότερο ΑΕΠ μεταξύ των κρατών της πρώην ΕΣΣΔ, ωστόσο διήλθε μια περίοδο βαθιάς ύφεσης πριν λίγα χρόνια, μια κόντρα κορυφής στο τουίτερ αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για γνωστό συνθέτη, ο οποίος έγραψε μια μικρή όπερα διάρκειας 16 λεπτών. 

Για να πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά, να σημειώσουμε ότι η οικονομία της Εσθονίας είχε πληγεί σημαντικά από την κρίση του 2008, με αποτέλεσμα να εισέλθει σε μια διετία απότομης και μεγάλης ύφεσης ('08-'09), που το 2009 έφτασε το 14.3%, ενώ παράλληλα εκτοξεύτηκε και η ανεργία φτάνοντας μέχρι το 18.8% (το 2010). Έκτοτε, η οικονομία της χώρας επανήλθε βέβαια σε αναπτυξιακή τροχιά, ενώ μειώθηκαν και τα ποσοστά ανεργίας, παρόλο που παραμένουν σε σχετικά υψηλά επίπεδα.

Στις 6 Ιουνίου 2012, ο οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν, βραβευμένος με το Νόμπελ Οικονομίας το 2008, έγραψε ένα πολύ άρθρο με τίτλο "Εσθονική Ραψωδία" (Estonian Rhapsody), που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα New York Times. Σε αυτό το άρθρο, ο Κρούγκμαν απέδειξε ότι το πραγματικό ΑΕΠ της βαλτικής χώρας ναι μεν είχε ανεβεί σε σχέση με την τρομακτική ύφεση του 2009, ωστόσο παρέμενε τελματωμένο σε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με τα προ της κρίσης οικονομικέ μεγέθη. 

Σχολιάζοντας δε την τάση ορισμένων κρατών να προβάλουν το παράδειγμα της Εσθονίας ως επιχείρημα υπέρ των πολιτικών λιτότητας, καθώς οι πολίτες της χώρας υπέστησαν τρομερές θυσίες, ο Κρούγκμαν αναρωτιόταν: "Μια τρομακτική πτώση στα επίπεδα της κατάθλιψης, ακολουθήθηκε από μια σημαντική, πλην όμως ατελής ανάκαμψη. Πολύ καλύτερα από το να μην υπήρχε καν ανάκαμψη, αλλά αυτό μπορεί να θεωρηθεί οικονομικός θρίαμβος";

Ο πρόεδρος της Εσθονίας, Τοόμας Χέντρικ Ίλβες, απάντησε στον Κρούγκμαν μέσω τουίτερ: "Ας γράψουμε για κάτι για το οποίο δεν γνωρίζουμε τίποτα και ας είμαστε αυτάρεσκοι, αυταρχικοί και συγκαταβατικοί. Υποθέτω ότι ένα Νόμπελ στο εμπόριο σημαίνει ότι κάποιος μπορεί να είναι δογματικός για δημοσιονομικά θέματα και να δηλώνει ότι η χώρα μου είναι "σκουπιδότοπος". Και όπως κάθε κλασικός πολιτικός των πρώην κομμουνιστικών κρατών, ο Ίλβες έβγαλε και τον γνωστό κομπλεξισμό: "Αλλά ναι, τι ξέρουμε; Είμαστε απλά ηλίθιοι και ανόητοι Ανατολικοευρωπαίοι. Ας χέσουμε τους Ανατολικοευρωπαίους". 

Αυτή η καθόλου κόσμια διαμάχη του οικονομολόγου και του προέδρου της Εσθονίας μέσω τουίτερ αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τον εσθονικής καταγωγής Αμερικανό συνθέτη Eugene Birman, ο οποίος συνέθεσε την όπερα "Nostra Culpa" ("Λάθος μας"). Μέσα σε 16 λεπτά, η συγκεκριμένη όπερα μεταφέρει την αντιπαράθεση των δύο στρατοπέδων για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης (λιτότητα vs ανάπτυξη), ενώ δύο καλλιτέχνες υποδύονται τον Κρούγκμαν και τον Ίλβες. 

Δεν γνωρίζουμε το περιεχόμενο των στίχων και αν δικαιώνει τη μια από τις δύο πλευρές στη συγκεκριμένη αντιπαράθεση, ωστόσο ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι η επίσημη πρεμιέρα του "Nostra Culpa" πρόκειται να γίνει στην εσθονική πρωτεύουσα στις 7 Απριλίου, κατά τη διάρκεια της Μουσικής Εβδομάδας του Ταλίν, ενώ θα εκτελεστεί από την Ορχήστρα Δωματίου του Ταλίν. 

Ανεξάρτητα, πάντως, από το περιεχόμενο, που εναπόκειται στην απόλυτη διακριτική ευχέρεια του καλλιτέχνη, γεγονός είναι ότι το ζήτημα της οικονομικής κρίσης είναι τόσο βαθύ και σημαντικό για τις ζωές των ανθρώπων, που δεν μπορεί ν' αφήνει ασυγκίνητη καμιά μορφή τέχνης. Κι επειδή ζούμε σε μια εποχή, όπου κυριαρχούν τα σόσιαλ μίντια, το τουίτερ έχει αναδειχτεί - πέραν των άλλων ρόλων του - και σε πηγή καλλιτεχνικής έμπνευσης!