ΕΧΟΥΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΟΙ ΧΙΜΠΑΝΤΖΗΔΕΣ;

"Put the κοτ down, chimp!"

Ανθρωπολόγοι από το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης μελέτησαν τον τρόπο με τον οποίο έχουν οργανώσει την κοινωνία τους οι χιμπαντζήδες που ζουν στο ζωολογικό κήπο της μικρής πόλης Γκοσάου, στο ελβετικό καντόνι Άγιος Γκάλεν, στα πλαίσια έρευνας για τις ομοιότητες και τις διαφορές στον τρόπο ζωής των μακρινών μας συγγενών στο ζωικό βασίλειο. Συγκεκριμένα, η έρευνα κράτησε 600 ώρες σε διάστημα δύο ετών, ενώ οι επιστήμονες μελέτησαν και αντίστοιχες εκθέσεις για τους χιμπαντζήδες που ζούσαν σε άλλους τρεις ζωολογικούς κήπους. 

Σύμφωνα, λοιπόν, με τα συμπεράσματά τους, οι χιμπαντζήδες έχουν κι αυτοί τους δικούς τους "αστυνομικούς", οι οποίοι παρεμβαίνουν στους καβγάδες άλλων χιμπαντζήδων για να ηρεμήσουν τα πνεύματα. Το ρόλο του αστυνομικού αναλαμβάνουν αρσενικοί ή θηλυκοί χιμπαντζήδες που τυγχάνουν σεβασμού και αποδοχής από τους υπόλοιπους, κάτι που βοηθάει καθοριστικά στην επιτυχή έκβαση των πυροσβεστικών παρεμβάσεων τους. Όπως προέκυψε από την ίδια την έρευνα, όσες φορές κάποια λιγότερο αποδεκτά μέλη της κοινωνίας τους προσπαθούσαν να μεσολαβήσουν σε έναν καβγά, οι παρεμβάσεις τους δεν είχαν την επιτυχία σε σχέση με τα πιο αξιοσέβαστα μέλη. Όσον αφορά τα κίνητρα που ωθούν ένα χιμπαντζή να παρέμβει για την επιβολή της τάξης, αυτά ερμηνεύονται από τους επιστήμονες ως προσπάθειας διατήρησης της ειρηνικής τους συμβίωσης. Το αιτιολογούν μάλιστα από το γεγονός ότι οι "αστυνομικοί χιμπαντζήδες" αναλάμβαναν έργο, όποτε - κυρίως - ο καβγάς ήταν μεταξύ πολλών μελών της ομάδας, κάτι που μεγάλωνε αντίστοιχα τον κίνδυνο διάλυσής της. 

Δεν ξέρω αν ατή η προσέγγιση των ελβετών επιστημόνων είναι απόλυτα αντικειμενική ή ασυνείδητα αυθυποβαλόμενη - ή αν θέλετε προκατειλημμένη - από τις νόρμες που ισχύουν στις ανθρώπινες κοινωνίες. Πάντως, θα εστιάσω στο συμπέρασμα τους ότι οι αποκαλούμενοι και ως "αστυνομικοί χιμπαντζήδες" ήταν μέλη που έχαιραν κοινής αποδοχής και εκτίμησης από τους υπόλοιπους χιμπαντζήδες, ενώ οι άνθρωποι αστυνομικοί δεν προσλαμβάνονται με κριτήριο την αποδοχή - ούτε καν ψυχολογικά τεστ δεν περνούν όσο τακτικά θα έπρεπε - αλλά με βάση την επιτυχία τους στις εξετάσεις για να μπουν στη σχολή και το αν έχουν κάποιον "μπάρμπα στην Κορώνη".