Οι επίκαιροι σατιρικοί στίχοι του Αλέξανδρου Σούτσου

Ο Αλέξανδρος Σούτσος (1803-1868) ήταν ένας από τους πρώτους σύγχρονους, Έλληνες, σατιρικούς ποιητές με παρουσία ήδη από την εποχή της Επανάστασης του 1821 ("Σάτιρες", 1827). Σήμερα είναι μάλλον ξεχασμένος, ενώ το έργο του θεωρείται μάλλον απλοϊκό. Ήδη από το 1909, μέσα από το περιοδικό "Νουμάς" ο Κωστής Παλαμάς επέκρινε όσους χαρακτήριζαν τον Σούτσο "μεγάλο του Ελληνικού έθνους και αθάνατο ποιητή" με αφορμή την έκδοση των απάντων του σατιρικού ποιητή, αν και παραδεχόταν ότι στα νιάτα του και ο ίδιος είχε υπάρξει θαυμαστής του έργου του - "ηδονικά τους αντιλαλούσα τους πατριωτικούς και τους ρητορικούς και τους υγρούς σαν από νερό στίχους του", έγραφε χαρακτηριστικά (Νουμάς, 23.04.1906).

Κάποιοι στίχοι του Σούτσου, ωστόσο, θα μπορούσαν κάλλιστα να είχαν γραφτεί ακόμη και σήμερα (σε άλλο γλωσσικό ιδίωμα βέβαια) για να περιγράψουν την εποχή μας. Δύο μικρά, σατιρικά ποίηματά του είναι κι αυτά που ακολουθούν. Αν και η πηγή μου, σχετικό αφιέρωμα εφημερίδας του 1952, αναφέρει ότι και τα δύο περιέχονται στην πρώτη του συλλογή, τις "Σάτιρες", από το περιεχόμενο των στίχων αυτό δεν φαίνεται να επαληθεύεται. Κατά πάσα πιθανότητα οι στίχοι γράφτηκαν την εποχή του Όθωνα. Αν κάποιος γνωρίζει κάτι περισσότερο ή μπορεί να το διασταυρώσει, ας γράψει κάποιο σχόλιο. Όπως και να 'χει, αξίζει να ρίξετε μια ματιά στους παρακάτω στίχους του Αλέξανδρου Σούτσου.

Την μάστιγα της σάτιρας ας λάβωμεν με θάρρος

Και του χεριού μας ο Γραικός ας αισθανθή το βάρος.

Ο σταθερός του χαρακτήρ, είναι η αστασία.

Δύο Γραικοί, γνωμ' εκατόν, από αυτάς καμία

Δεν εκτελείται πώποτε, καθείς πρωτεία θέλει,

Και αν το Έθνος του χαθή, τελείως δεν τον μέλει.

Κανείς δεν έμεινε Γραικός, ο ένας είναι Γάλλος,

Εκείνος είναι Μόσκοβος και Άγγλος είν' ο άλλος.

Ένας τον άλλον πολεμεί, ένας τον άλλον ρίπτει.

Κτίζει αυτός, άλλος χαλνά και η πατρίς μας πίπτει.

                     .........................................

Τους παλαιούς μας βουλευτάς πρέπει να ζωγραφίσω

ή πρέπει τους πατέρας μας στον ύπνο τους ν' αφήσω;

Πολλοί εκ τούτων χρόνους εξ δεν άνοιξαν τα χείλη

και ήσαν στο βουλευτήριο ωσάν ξυλένιοι στύλοι

κοιμώμενοι στην βροντεράν του Έθνους τρικυμίαν

πλην εξυπνούντες τακτικά εις την αρχιμηνίαν.

Α, είδα ένα εξ αυτών των σεβαστών πατέρων,

τα σχήματά του βέβαια δεν είχεν ο Κικέρων.

Εκτύπα ταις ποδάραις του οπόταν ωμιλούσε

Παχειά, παειά ροχάλιζε, βαρειά, βαρειά φυσούσε

Στον μύστακά του ήρχετο πεισματικά η μύγα,

εις το πλατύ του μέτωπο αυτός την εκυνήγα

και να σκοτώση πολεμών τον τρομερόν εχθρόν του,

εκτύπα με την χέραν του γερά το μάγουλόν του.



Σχετικά θέματα:
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΟΥΡΗΣ: Ο ΡΩΜΙΟΣ ΣΤΟΝ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ
ΤΟ ΣΑΤΙΡΙΚΟ, ΠΡΩΤΑΠΡΙΛΙΑΤΙΚΟ ΠΟΙΗΜΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΟΥΡΗ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΚΟΜΑ ΕΠΙΚΑΙΡΟ ΥΣΤΕΡΑ ΑΠΟ 129 ΧΡΟΝΙΑ