"Ναι, Βιρτζίνια, υπάρχει Άγιος Βασίλης". Το πιο διάσημο εντιτόριαλ αμερικανικής εφημερίδας μέχρι σήμερα

Είναι το ερώτημα που απασχολεί τα μυαλουδάκια των περισσότερων - αν όχι όλων των - παιδιών, όταν μεγαλώνοντας αρχίζει να εμφιλοχωρεί στο μυαλουδάκι τους η αμφιβολία και η δυσπιστία: "Υπάρχει ο άγιος Βασίλης;". Όπου ως άγιος Βασίλης εννοείται η καλόκαρδη φιγούρα του Σάντα Κλάους, του τύπου με τη μακριά, κατάλευκη γενειάδα και τα χαρακτηριστικά κόκκινα ρούχα, ο οποίος την παραμονή των Χριστουγέννων ή της Πρωτοχρονιάς ταξιδεύει με το έλκηθρο του από σπίτι σε σπίτι σ' όλον τον πλανήτη, κατεβαίνει εκατομμύρια καμινάδες χωρίς να βαρυγκωμάει και αφήνει τα δώρα του σε κάθε παιδί κάτω από το οικογενειακό χριστουγεννιάτικο δέντρο,

Το ερώτημα αυτό δεν απασχολεί μόνο τα παιδιά του 21ου αιώνα, αλλά ήταν υπαρκτό και σε μια πολύ μακρινή εποχή, την οποία τείνουμε να εξιδανικεύουμε θεωρώντας την ως την πλέον ρομαντική, όπως στα τέλη του 19ου αιώνα. Το Σεπτέμβριο του 1897, ένα οκτάχρονο κορίτσι από τη Νέα Υόρκη, η Βιρτζίνια Ο'Χάνλον είχε αυτήν την αγωνία ακούγοντας τις φίλες της να τη διαβεβαιώνουν ότι ο άγιος Βασίλης δεν υπήρχε στ' αλήθεια, αλλά ήταν απλά ένα πλάσμα της παιδικής φαντασίας. Έθεσε το ερώτημα στον πατέρα της κι εκείνος - προφανώς διχασμένος για το πώς θα έπρεπε ν' απαντήσει σωστά σε μια τέτοια ερώτηση - παρέπεμψε το μικρό κορίτσι σε μια ιστορική και αξιόπιστη εφημερίδα της εποχής, την The (New York) Sun. Έτσι, η μικρή Βιρτζίνια έστειλε στην εφημερίδα το παρακάτω γράμμα:

ΑΓΑΠΗΤΕ ΕΚΔΟΤΗ,

Είμαι 8 ετών.

Κάποιοι μικροί μου φίλοι λένε ότι δεν υπάρχει Άι Βασίλης.

Ο μπαμπάς λέει "Αν το δεις στην [εφημερίδα] The Sun, τότε ισχύει".

Σας παρακαλώ, πείτε μου την αλήθεια. Υπάρχει Άγιος Βασίλης;

ΒΙΡΤΖΙΝΙΑ Ο'ΧΑΝΛΟΝ

οδός 115 WEST NINETY-FIFTH STREET

Όταν το γράμμα έφτασε στα γραφεία της εφημερίδας, η απάντηση ανατέθηκε στο δημοσιογράφο Φράνσις Φαρσέλους Τσερτς, ο οποίος ήταν γνωστός για τις δηκτικές έως κυνικές απόψεις του σ' όλα τα θέματα της επικαιρότητας και πολύ περισσότερο σε θέματα πίστης. Ωστόσο, απαντώντας στη μικρή Βιρτζίνια, ο Τσερτς φάνηκε ασυνήθιστα ρομαντικός και ουτοπιστής. Δεν είναι ότι απλά απέφυγε να γκρεμίσει τον ονειρικό κόσμο ενός οκτάχρονου παιδιού, αλλά αντίθετα επιχείρησε να ενισχύσει την πίστη του κοριτσιού στο όνειρο, ουσιαστικά εξυμνώντας το μεγαλείο της παιδικής φαντασίας και της αισιοδοξίας που παράγεται από αυτήν, αναγνωρίζοντας εμμέσως ότι ο κυνισμός των ενηλίκων δεν είναι πάντοτε η λύση στα προβλήματα. Χρειάζεται μια κινητήριος δύναμη και αυτή πηγάζει από τη φαντασία και την πίστη στο όνειρο.
Ο Τσερτς δεν υπέγραψε το άρθρο, που δημοσιεύτηκε ως το εντιτόριαλ της εφημερίδας στο φύλλο της 21ης Σεπτεμβρίου 1897 και αναδημοσιεύτηκε τόσες πολλές φορές, ώστε θεωρείται ως το πιο αναδημοσιευμένο εντιτόριαλ αγγλόφωνης εφημερίδας. Μόνο μετά το θάνατό του το 1906 θα γινόταν γνωστό ότι αυτός το είχε γράψει.

Αυτό ήταν το άρθρο-απάντηση του Αμερικανού δημοσιογράφου στην οκτάχρονη Βιρτζίνια:

"Βιρτζίνια, οι μικροί σου φίλοι έχουν άδικο. Είναι επηρεασμένοι από το σκεπτικισμό μιας σκεπτικιστικής εποχής. Δεν πιστεύουν παρά μονάχα αυτό που βλέπουν. Νομίζουν ότι δεν μπορεί να υπάρχει κάτι που δεν είναι κατανοητό από το μικρό τους μυαλουδάκι. Όλα τα μυαλά, Βιρτζίνια, ανεξάρτητα αν ανήκουν σε ενήλικες ή σε παιδιά, είναι μικρά. Σ' αυτό το μεγάλο σύμπαν που ζούμε, ο άνθρωπος είναι ένα απλό έντομο, ένα μυρμήγκι, ως προς τη διάνοιά του, σε σύγκριση με τον δίχως όρια κόσμο που τον περιβάλλει, όπως μετριέται από τη νοημοσύνη, που είναι ικανή να συλλάβει το σύνολο της αλήθειας και της γνώσης.

Ναι, Βιρτζίνια, υπάρχει άγιος Βασίλης. Είναι τόσο βέβαιο ότι υπάρχει όσο ότι υπάρχουν η αγάπη και η γενναιοδωρία και η αφοσίωση, οι οποίες ξέρεις ότι αφθονούν και προσφέρουν στην ζωή σου τη μεγαλύτερη ομορφιά και χαρά. Αλίμονο! πόσο θλιβερός θα ήταν ο κόσμος αν δεν υπήρχε άγιος Βασίλης. Θα ήταν τόσο θλιβερός, όσο αν δεν υπήρχαν καθόλου Βιρτζίνιες. Δεν θα υπήρχε η παιδική πίστη, η ποίηση, ο ρομαντισμός που κάνουν ανεκτή αυτήν την ζωή. Δεν θ' απολαμβάναμε το οτιδήποτε, παρά μόνο με τη λογική και την όραση. Το αιώνιο φως με το οποίο η παιδική ζωή γεμίζει τον κόσμο, θα εξαφανιζόταν. 

Να μην πιστεύεις στον άγιος Βασίλη! Ίσως να μην πιστεύεις και στις νεράιδες! Ίσως να βάλεις τον μπαμπά σου να προσλάβει ανθρώπους για να παρακολουθούν σ' όλες τις καμινάδες την παραμονή των Χριστουγέννων για να πιάσουν τον άγιο Βασίλη, αλλά κι αν ακόμη δεν δουν τον άγιο Βασίλη να κατεβαίνει [από τις καμινάδες], τι θα αποδείκνυε αυτό; Κανείς δεν βλέπει τον άι Βασίλη, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει άγιος Βασίλης. Τα πιο αληθινά πράγματα στον κόσμο είναι εκείνα που τα παιδιά και οι ενήλικες δεν μπορούν να δουν. Είδες ποτέ τις νεράιδες να χορεύουν στο γρασίδι; Όχι φυσικά, αλλά αυτό δεν είναι απόδειξη ότι δεν υπάρχουν. Κανείς δεν μπορεί να συλλάβει ή να φανταστεί όλα τα θαύματα που υπάρχουν αθέατα στον κόσμο.

Μπορείς να διαλύσεις την κουδουνίστρα ενός μωρού και να δεις μέσα τι προκαλεί το θόρυβο, όμως υπάρχει ένα πέπλο που σκεπάζει τον αθέατο κόσμο, τον οποίο ούτε ο πιο δυνατός άνθρωπος, ούτε καν η ενωμένη δύναμη των πιο δυνατών ανθρώπων που έζησαν ποτέ, θα μπορούσε να διαλύσει. Μονάχα η πίστη, η φαντασία, η ποίηση, η αγάπη, ο ρομαντισμός μπορούν να διώξουν αυτήν την κουρτίνα και να δουν και ν' απεικονίσουν την υπερφυσική ομορφιά και τη δόξα του υπερπέραν. Είναι όλα αληθινά; Αχ, Βιρτζίνια, σ' αυτόν τον κόσμο δεν υπάρχει τίποτε άλλο, που να είναι αληθινό και αμετάβλητο. 

Δεν υπάρχει άι Βασίλης! Δόξα τω Θεώ! ζει και θα ζει για πάντα. Σε χίλια χρόνια από τώρα, Βιρτζίνια, ή μάλλον σε δέκα επί δέκα χιλιάδες χρόνια από τώρα θα συνεχίζει να κάνει χαρούμενη την καρδιά των παιδιών".

Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει το μικρό απόσπασμα (διάρκειας μόλις 3΄49΄΄) από συνέντευξη της - γιαγιάς πλέον - Βιρτζίνια Ο'Χάνλον στο δημόσιο ραδιόφωνο του Καναδά στις 24 Δεκεμβρίου 1963, το οποίο μπορείτε ν' ακούσετε στον παρακάτω σύνδεσμο: http://www.cbc.ca/player/play/1648761717
Μάλιστα, στην αρχή η 74χρονη γυναίκα διαβάζει το περίφημο εκείνο γράμμα, που η ίδια είχε στείλει στη νεοϋορκέζικη εφημερίδα.
Συγκινητικό είναι και το παρακάτω βίντεο, που δείχνει τη Βιρτζίνια να διαβάζει το διάσημο άρθρο-απάντηση του Φράνσις Φαρσέλους Τσερτς σε μια τάξη νηπιαγωγείου λίγο πριν το θάνατό της το 1971:

Από την ιστορία της Βιρτζίνια Ο'Χάνλον εμπνεύστηκε ο συγγραφέας Βασίλης Παπαθεοδώρου, ο οποίος έγραψε το παιδικό βιβλίο "Ναι, Βιρτζίνια, υπάρχει Άγιος Βασίλης!", το οποίο μπορείτε να λάβετε δωρεάν με τη μορφή e-book στη σελίδα των εκδόσεων Καστανιώτη πατώντας τον παρακάτω σύνδεσμο: https://www.kastaniotis.com/book/978-960-03-5674-8


Για τους πιο πεζά σκεφτόμενους, έχω να προτείνω αυτό (από το ιστολόγιό μου): Ο Άγιος Βασίλειος, ο Άγιος Νικόλαος και ο Σάντα Κλάους!