13 Ιανουαρίου 2017

"Οι λίθοι και ο σίδηρος να διαλυθούν, αλλά αυτοί να μην διαλυθούν". Ένας αφορισμός του 1837 γραμμένος στα ελληνικά και τα αρβανίτικα!

Σύμφωνα με τον ΝΔ Κανόνα της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου, που συγκλήθηκε από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό Β΄ στην Κωνσταντινούπολη το έτος 692, απαγορεύεται σε δύο αδέρφια να παντρευτούν δύο αδερφές. Όποιος προλάβει, πρόλαβε, καθώς το κώλυμα είναι γενικό και δεν υπάρχει καμία δυνατότητα παράκαμψης - ούτε αν οι δύο γάμοι τελεστούν ταυτόχρονα! Η μη τήρηση της απαγόρευσης αυτής αποτελεί λόγο αφορισμού. Και ενώ δεν γνωρίζω αν σήμερα η Εκκλησία της Ελλάδας καταφεύγει γενικότερα στη λύση των επίσημων αφορισμών όσων μελών της δεν τηρούν τους κανόνες της, κάποτε δεν το είχε σε τίποτα να εκδίδει αφορισμούς και μάλιστα όχι μόνο στην ελληνική γλώσσα, αλλά και στο αρβανίτικο ιδίωμα!
Παραθέτω το κείμενο του αφορισμού ενός ζευγαριού που παντρεύτηκε παρά το γεγονός ότι τα αδέρφια τους είχαν ήδη συνάψει γάμο, άρα θεωρούνταν συγγενείς εξ αγχιστείας σύμφωνα με τους κανόνες της Εκκλησίας. Ο αφορισμός αυτός χρονολογείται στο μακρινό 1837 και υπογράφεται από τον Μητροπολίτη Αθηνών. Πρωταγωνιστής της ιστορίας ήταν ένας "λόγιος ανήρ", που όμως δεν κατονομαζόταν, ενώ γι' αυτόν γνωρίζουμε μονάχα ότι ήταν υπάλληλος του κόμη Άρμανσμπεργκ
Το κείμενο έχει πολλαπλό ενδιαφέρον. Κατά πρώτο λόγο μας δίνεται η ευκαιρία να διαβάσουμε το περιεχόμενο ενός αφορισμού: πώς συντάσσεται το έγγραφο, σε ποιους απευθύνεται (όχι μόνο στους άμεσα "αμαρτωλούς" εν προκειμένω) και τι κατάρες περιέχει. Έπειτα, εντυπωσιάζει το γεγονός ότι για κάποιον αδιευκρίνιστο λόγο, ο συγκεκριμένος αφορισμός, που ιστορικά ανάγεται στα πρώτα χρόνια από την ίδρυση του ελληνικού κράτους, συντάχθηκε όχι μόνο στην ελληνική γλώσσα, αλλά και στα αρβανίτικα, που ήταν ένα μείγμα λίγων ελληνικών με μεγάλες δόσεις αλβανικών. Προφανώς κάποιο ή κάποια από τα πρόσωπα της ιστορίας είχαν αρβανίτικη καταγωγή, είναι όμως εντυπωσιακό ότι η αρβανίτικη γλώσσα χρησιμοποιείται ελεύθερα σ' ένα επίσημο εκκλησιαστικό κείμενο!

Αυτό ήταν το κείμενο του αφορισμού στα ελληνικά:
ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Ο ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΘΗΝΩΝ
Ιερείς και πάντες υμείς, ευλογημένοι Χριστιανοί, να έχητε την ευλογίαν και την αγάπην του Κυρίου ημών παντοκράτορος.
Λέγω υμίν - κατά μήνα Ιούλιον του έτους 1837 - ότι υπάλληλος τις του Άρμεσνπεργ, λόγιος ανήρ, απήγαγεν εξ έρωτος την αδελφήν της συζύγου του αδελφού του - τουτέστι δύο αδελφοί συνεζεύχθησαν δύο αδελφάς - έφυγε λάθρα, απελθών έξω των Αθηνών, και, στεφανωθείς, επανήλθεν εις τας Αθήνας ως καλός γαμβρός και σύγγαμβρος του αδελφού του. Εκραύγαζεν ο κόσμος, έκλαιον ο πατήρ και η μήτηρ του και πάντες οι συγγενείς αυτού, συνήχθησαν ιερείς και προέτρεψαν αυτούς να χωρισθώσιν, αλλ' αυτοί ουδένα ήκουσαν.
Αυτοί όμως, επειδή ετόλμησαν και διέπραξαν το κακόν, από τούδε και εις το εξής έστωσαν αφωρισμένοι, αποχωρισμένοι πάντων των άλλων ορθοδόξων Χριστιανών και εστιγματισμένοι· έστωσαν εις το εξής αφωρισμένοι αυτοί τε και πάντες οι παρακινήσαντες και συνδράμοντες εις ταύτην την παράνομον πράξιν, αφωρισμένοι δ' έστωσαν και οι γόνοι αυτών.
Αποκεκηρυγμένος έστω ο γάμος αυτών ως παράνομος και ως κακή πράξις, επειδή η Εκκλησία των Χριστιανών θεωρεί αφωρισμένους τους παρά τον νόμον συζευχθέντας ως και τους βοηθήσαντας, διότι κατεπάτησαν τ' άγια μυστήρια και τους κανόνας της εκκλησίας ημών, προσέτι δε και τον στεφανώσαντα αυτούς ιερέα αφωρισμένον θεωρεί.
Τοιούτοι άνθρωποι έστωσαν ασυγχώρητοι, και μετά θάνατον να μη διαλυθή το σώμα των. Οι λίθοι και ο σίδηρος να διαλυθώσιν, αλλ' αυτοί να μη διαλυθώσι. Ν' ανοίξη η γη να τους καταπίη, να κληρονομήσωσι την λώβαν και την λέπραν των Ιουδαίων και την αγχόνην του Ιούδα, όστις εσταύρωσε τον Χριστόν. Να έχωσι την κατάραν του Χριστού, της Παναγίας και πάντων των αγίων της ημετέρας εκκλησίας.
Ο παρών αφορισμός εξεδόθη εν Αθήναις τη 8  Ιουλίου του έτους 1837.
Ο Μητροπολίτης Αθηνών

... Και εδώ στα αρβανίτικα! (Επειδή μου φαίνεται δύσκολο να αποφύγω κάποια χοντρά λάθη αντιγράφοντας ένα ολόκληρο κατεβατό από μια γλώσσα με την οποία δεν έχω καμία εξοικείωση κι επειδή υπάρχουν κάποια "ι" που έχουν έναν ιδιαίτερο τρόπο γραφής, παραθέτω το κείμενο από το δημοσίευμα της εφημερίδας Ραμπαγάς το Δεκέμβριο του 1883, απ' όπου και αλίευσα το θέμα)



11 Ιανουαρίου 2017

Τα 5 πιο εντυπωσιακά αυτοκίνητα του 2016

Είναι αυτοκίνητα που ο μέσος Έλληνας δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να τα αγοράσει. Ούτε κι εγώ φυσικά έχω αυτήν τη δυνατότητα. Είναι όμως εντυπωσιακά ως εικόνες και με αυτό το κριτήριο κρίνονται, χωρίς να μπαίνω σε τεχνικά ζητήματα. Δεν τα ξεχωρίζω γιατί είναι απαραίτητα τα καλύτερα νέα αυτοκίνητα που παρουσιάστηκαν το 2016, αλλά είναι τα πιο εντυπωσιακά. Έχουν ωραίο περιτύλιγμα (αν προτιμάτε), αλλά δείχνουν και την τάση του μέλλοντος, αυτοκίνητα "διαστημικά" που αποτελούν πηγή έμπνευσης. Και όταν λείπουν τα λεφτά, καλό είναι τουλάχιστον να υπάρχει λίγη έμπνευση...

10 Ιανουαρίου 2017

Τέσσερα ποιήματα για το χιόνι


Ποιήματα ψυχαναλυτικά, ρομαντικά, εσωστρεφή, χιουμοριστικά. Τέσσερα ποιήματα από τρεις καταξιωμένους Έλληνες ποιητές (Μυρτιώτισσα, Κωστής Παλαμάς και Γεώργιος Σουρής), που εκφράζουν τα διαφορετικά συναισθήματά τους (και στην περίπτωση του Παλαμά σε διαφορετικές εποχές ωριμότητας του ποιητικού του ταλέντου) με αφορμή το χιόνι, αυτό το μετεωρολογικό φαινόμενο που σπάνια κάνει αισθητή την εμφάνισή του στην Ελλάδα, όμως δύσκολα αφήνει κάποιον ασυγκίνητο, μικρό ή μεγάλο. Μέρες που είναι, ας απολαύσουμε το χιόνι που ασπρίζει τα πάντα γύρω μας, προσεγγίζοντάς το μέσα από τις διαφορετικές ματιές αγαπημένων ποιητών. Ποιο ποίημα σας εκφράζει περισσότερο;

9 Ιανουαρίου 2017

Γιγάντια γλυπτά κατασκευασμένα από χιόνι! [εικόνες]

Η τελευταία δημιουργία των αδελφών Μπαρτζ (πηγή: facebook.com/BartzSnowSculptures/)

Ο Όστιν, ο Κόνορ και ο Τρέβορ Μπαρτζ από τη Μινεσότα είναι τρία αδέρφια από τη Μινεσότα, που δεν αγαπούν απλά το χιόνι, αλλά το βλέπουν ως πηγή έμπνευσης για ανεπανάληπτες καλλιτεχνικές δημιουργίες. Κάθε χρόνο δημιουργούν στην αυλή του σπιτιού τους από ένα γιγάντιο χιονισμένο γλυπτό, που αντιπροσωπεύει κάποιο θαλάσσιο ζώο και για την κατασκευή του οποίου απαιτούνται από δεκάδες έως εκατοντάδες ώρες δουλειάς (π.χ. για την κατασκευή μιας γιγάντιας νεροχελώνας χρειάστηκαν 300 ώρες!). 

9 χιονισμένα memes

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το χιόνι δημιουργεί πολλά προβλήματα, ειδικά σε μια χώρα μεσογειακή, όπως η Ελλάδα, όπου - με εξαίρεση τις ορεινές περιοχές - συνήθως χιονίζει με απόσταση... ετών και πάντως όταν το ρίχνει, το κρατάει από λίγες ώρες μέχρι μια μέρα το πολύ. Μια στο τόσο πέφτουμε σε χιονοκυκλώνα, οπότε το χιόνι στρώνεται για τα καλά και τότε είναι που αρχίζουν τα προβλήματα. Επειδή όμως με την γκρίνια και τη μιζέρια ούτε τα προβλήματα λύνονται ούτε απολαμβάνουμε τη θετική πλευρά των πραγμάτων, τι θα λέγατε για ένα μικρό, χιουμοριστικό ταξιδάκι στη χώρα των memes με εικόνες γεμάτες χιόνι και γέλιο!