1 Φεβρουαρίου 2025

Ποιος ήταν ο περιβόητος Παναγής, που όλοι τον έψαχναν και ρωτούσαν «Μην είδατε τον Παναγή»; Έργα και ημέρες της πολυετούς δράσης του!

Το 1943, εν μέσω της γερμανικής Κατοχής, μια φράση ακουγόταν ολοένα πιο συχνά στους δρόμους της Αθήνας, μια φράση που επιβίωσε μέχρι σήμερα: «Μην είδατε τον Παναγή;».

«Ποιος είναι αυτός ο Παναγής; Μέγας επί των ημερών μας κατακτητής, όσον και ο Αλέξανδρος. Με τη διαφορά ότι, αντί να κατακτήση ασιατικά κράτη, κατέκτησε τις καρδιές δέκα και πλέον κοριτσιών της Αττικής. Κι όπως ο Μέγας Αλέξαντρος  έλυσε τον γόρδιον δεσμόν, έτσι κι ο Παναγής έλυσε για κάμποσο καιρό... το οικονομικό του πρόβλημα».

Τα παραπάνω έγραφε στην εφημερίδα Βραδυνή στις 27 Οκτωβρίου 1943 ο δημοσιογράφος και θεατρικός συγγραφέας Ασημάκης Γιαλαμάς, ο οποίος στη συνέχεια παρέθετε την ιστορία του περιβόητου Παναγή, ενός «κομψού και δραστήριου νέου», που είχε εμφανιστεί αρκετούς μήνες νωρίτερα στα χωριά της Αττικής.

28 Ιανουαρίου 2025

Η ιστορία γύρω από την εισαγωγή της πατάτας στην Ελλάδα ή γιατί η 28η Φεβρουαρίου θα μπορούσε να ανακηρυχθεί και «εθνική μέρα πατάτας»

Όλοι έχουμε ακούσει την ιστορία –στην πραγματικότητα το μύθο– για το πώς ο Ιωάννης Καποδίστριας κατάφερε να διαδώσει την καλλιέργεια της πατάτας στους επαναστατημένους Έλληνες προς τα τέλη της τρίτης δεκαετίας του 19ου αιώνα με ένα τέχνασμα. Βέβαια οι πηγές δεν συμφωνούν ακριβώς στο υποτιθέμενο τέχνασμα του πρώτου κυβερνήτη κι αυτό από μόνο του θα ήταν αρκετό να καταλάβουμε ότι πρόκειται για μύθο και όχι για ιστορική αλήθεια.

Εντόπισα μία εκδοχή (εφημερίδα Εστία, 20.10.1914) που υποστηρίζει ότι ο Ι. Καποδίστριας διέταξε να αφεθεί ένα μεγάλο φορτίο πατατών στην προκυμαία του Ναυπλίου χωρίς καμία απολύτως επίβλεψη, ώστε οι διερχόμενοι από το σημείο άνθρωποι του λαού άρχισαν να κλέβουν τις παρατημένες πατάτες κάτω από τα σκοπίμως «στραβά μάτια» των αρχών.

Υπάρχει φυσικά και η μακράν δημοφιλέστερη εκδοχή, ότι στην προκυμαία της Αίγινας (και όχι του Ναυπλίου), διοργανώθηκαν συλλαλητήρια διαμαρτυρίας  αγανακτισμένων πολιτών που κατηγορούσαν τον Καποδίστρια ως «προδότη» και «άθεο», που ήθελε να καταστρέψει το θρησκευτικό συναίσθημα του λαού με τις πατάτες, και ότι ως απάντηση ο κυβερνήτης διέταξε την αυστηρή φρούρηση του φορτίου, που αρχικά συναντούσε την πλήρη αδιαφορία των ντόπιων, εντός αποθηκών, με αποτέλεσμα οι ντόπιοι ν’ αλλάξουν σιγά σιγά μυαλά υπό το σκεπτικό ότι για να φυλάσσεται τόσο αυστηρά αυτός ο άγνωστος καρπός, θα πρέπει να ήταν και πολύτιμος. Και κάπως έτσι, υπό την ανοχή των φρουρών οι πατάτες σύντομα εξαφανίστηκαν!