Η ιστορία πίσω από τη φράση «Τα ζώα μου αργά»

 «Τα ζώα μου αργά». Είναι μια πολύ συνηθισμένη έκφραση, που χρησιμοποιούμε, όταν θέλουμε να καυτηριάσουμε κάποιον συνάνθρωπό μας, τον οποίο θεωρούμε βραδυκίνητο είτε στο σώμα είτε στο πνεύμα. Από πού όμως αντλεί την προέλευσή της;

Η συγκεκριμένη φράση είναι ο πρώτος στίχος ενός ποιήματος που έγραψε στα χρόνια του Όθωνα ο γιατρός Αντώνιος Καρδινάλης. Ο Καρδινάλης ήταν Βαυαρός στην καταγωγή (ένας από τους πολλούς Βαυαρούς που είχαν έρθει στο νεογέννητο ελληνικό κράτος με το νεαρό βασιλιά), ο οποίος εγκαταστάθηκε στη Λειβαδιά, όπου μάλιστα παντρεύτηκε την κόρη του τοπικού προύχοντα, Λάμπρου Νάκου. Μια μέρα, εκεί που πήγαινε να επισκεφθεί έναν ασθενή του σε κάποιο χωριό του Παρνασσού, ο Καρδινάλης έπεσε σε ενέδρα ληστών –ήταν άλλωστε μια περίοδος, όπου οι ληστρικές συμμορίες λυμαίνονταν κυριολεκτικά τη Ρούμελη. Ο Βαυαρός γιατρός έμεινε αιχμάλωτος των ληστών για ορισμένο διάστημα και όταν τελικά αφέθηκε ελεύθερος, εμπνεύστηκε το ποίημα, με το οποίο αφηγούταν την περιπέτειά του.

Όταν το καλοκαίρι του 1947 οι Έλληνες του Λονδίνου τραγουδούσαν στον Φίλιππο «να το πάρεις το κορίτσι» (την Ελισάβετ)

Παρότι από τη μέρα που φυγαδεύτηκε από την Ελλάδα σε ηλικία δεκαοκτώ μηνών η σχέση του -πλέον εκλιπόντα- δούκα του Εδιμβούργου, Φίλιππου, με τη χώρα μας έμοιαζε μ' εκείνη του φάντη με το ρετσινόλαδο, και μόνο ο τίτλος του «πρίγκιπα της Ελλάδας και της Δανίας» ήταν αρκετός για τους φιλοβασιλικούς Έλληνες των μέσων της δεκαετίας του '40 να καμαρώνουν για το δεσμό του με τη διάδοχο του βρετανικού θρόνου, Ελισάβετ, και να τον θεωρούν συμπατριώτη τους φτάνοντας σε σημείο να του τραγουδούν στα ελληνικά «να το πάρει το κορίτσι» -τη μεγάλη επιτυχία της εποχής, που πρωτοτραγούδησε ο Νίκος Γούναρης σε στίχους Κώστα Νικολαΐδη και μουσική του Ζακ Ιακωβίδη. Αυτό τουλάχιστον ισχυριζόταν ο δημοσιογράφος Γεώργιος Φτέρης στην εφημερίδα Τα Νέα τον Ιούνιο του 1947, επικαλούμενος την επιστολή Ελληνίδας που ζούσε στο Λονδίνο.

Από την ζωή του Διονύσιου Σολωμού: Φαρμακερές ατάκες και το διαχρονικά επίκαιρο μήνυμά του με αφορμή την 21η επέτειο από την Επανάσταση του 1821

Το Διονύσιο Σολωμό τον γνωρίζουμε περισσότερο -αν όχι μόνο- ως ποιητή. Λίγα είναι γνωστά για το σπινθηροβόλο πνεύμα του, το λεπτό του χιούμορ, αλλά και τον ορθό του λόγο. Μέσα από τις επόμενες ιστορίες, προερχόμενες από αναμνήσεις φίλων και γνωστών του, όπως δημοσιεύτηκαν σε διάφορα αφιερώματα πολύ παλιών εφημερίδων, έχουμε την ευκαιρία να τον γνωρίσουμε λίγο καλύτερα και ως άνθρωπο.

Από την ζωή του Κωνσταντίνου Κανάρη

 

Η πυρπόληση της τουρκικής ναυαρχίδας.
Πίνακας του Νικηφόρου Λύτρα

Μια από τις θρυλικότερες μορφές του αγώνα των Ελλήνων για την ελευθερία είναι αναμφίβολα αυτή του Κωνσταντίνου Κανάρη. Και μόνο το τόλμημά του να φέρει εις πέρας και μάλιστα με επιτυχία την πυρπόληση της ναυαρχίδας του Καρά Αλή ως αντίποινα για τη σφαγή της Χίου, ήταν αρκετό να τον κατατάξει στο πάνθεον των ηρώων του 21, κερδίζοντας μάλιστα το σεβασμό και την εκτίμηση όλης της Ευρώπης. Σ’ αυτό το αφιέρωμα δεν θέλω να σταθώ στα μεγάλα και γνωστά ιστορικά στοιχεία της ζωής και της σταδιοδρομίας του Κανάρη, αλλά σε κάποιες δευτερεύουσες ιστορίες, που είναι όμως ικανές να συνθέσουν το παζλ της προσωπικότητας ενός σπουδαίου Έλληνα.

Η πρώτη εμφάνιση των λέξεων "ομοφυλοφιλία" και "ομοφυλόφιλος"

Μέχρι τις 11/23 Οκτωβρίου 1907 η λέξη «ομοφυλοφιλία» ήταν άγνωστη στην ελληνική γλώσσα. Η πράξη ήταν μάλλον ακατανόμαστη στο δημόσιο βίο, ενώ μπορούμε να εικάσουμε ότι μεταξύ τους οι Έλληνες της εποχής χρησιμοποιούσαν άλλες λέξεις, που σήμερα έχουν επιβιώσει μόνο ως υβριστικές.

Τι έγινε τη μέρα εκείνη και η νέα λέξη εισέβαλε στην ελληνική καθημερινότητα; Η εφημερίδα Εστία ανήγγειλε την έναρξη μιας πολύκροτης δίκης στο Βερολίνο μετά τη μήνυση που είχε καταθέσει ο στρατηγός Μόλτκε κατά του διευθυντή μιας γερμανικής εφημερίδας επί συκοφαντία, επειδή τον Απρίλιο της ίδιας χρονιάς ο τελευταίος είχε αποκαλύψει την εξωσυζυγική ερωτική σχέση ενός στενού φίλου του κάιζερ, συγκεκριμένα του πρίγκιπα Φιλίππου του Όιλενμπουργκ με τον Μόλτκε (με την εφημερίδα να επεκτείνει τις αποκαλύψεις περί ομοφυλοφιλικών σχέσεων και μεταξύ άλλων προσώπων του ευρύτερου φιλικού κύκλου του κάιζερ).

Μια καταγγελία σεξουαλικής παρενόχλησης στην Αθήνα το 1904

Η καταγγελία της σεξουαλικής κακοποίησης και της σεξουαλικής παρενόχλησης απαιτεί μεγάλο ψυχικό σθένος από τα θύματα είτε γιατί είναι εξαιρετικά δύσκολο για τα ίδια να διαχειριστούν τα σωματικά και τα ψυχικά τραύματα είτε γιατί η κοινωνία αντιμετωπίζει αυτά τα ζητήματα ως ταμπού ακόμη και τον 21^ο αιώνα. Κάποιοι αισθάνονται άβολα κι ενοχλούνται ακόμη και ν’ ακούν τις καταγγελίες γυναικών (και όχι μόνο) που έπεσαν θύματα παρενόχλησης ή κακοποίησης, ενώ υπάρχουν και οι ηλίθιοι που από την άνεση του καναπέ τους και με πλήρη απουσία ενσυναίσθησης διερωτώνται γιατί τα θύματα μιλούν μετά από χρόνια. Φανταζόμαστε ότι θα ήταν ακόμη πιο δύσκολο για μια γυναίκα να καταγγείλει την απρεπή συμπεριφορά ενός ισχυρού -σε κάθε περίπτωση ισχυρότερου από την ίδια- άνδρα πολλές δεκαετίες νωρίτερα, στις αρχές του 20^ου αιώνα, όταν οι γυναίκες δεν είχαν καν δικαίωμα στην εργασία, αλλά ζούσαν πιο περιορισμένα κι απ’ όσο θυμούνταν οι γιαγιάδες μας.

Το 1904 ωστόσο υπήρξε μια νεαρή φοιτήτρια, η οποία είχε το θάρρος και την τόλμη να καταγγείλει τον τότε διευθυντή («έφορο») της Εθνικής Βιβλιοθήκης για παρενόχληση. Το γεγονός βέβαια πέρασε απαρατήρητο από τη συντριπτική πλειοψηφία του αθηναϊκού τύπου της εποχής. Ασχολήθηκε μόνο η εφημερίδα Αθήναι, η οποία δεν κράτησε ιδιαίτερα αμερόληπτη στάση απέναντι στην καταγγελία, υπερασπιζόμενη –ποιόν άλλον;– τον καταγγελλόμενο! Ό,τι μεταφέρεται εδώ βασίζεται στα δύο δημοσιεύματα της συγκεκριμένης εφημερίδας και μόνο.

Φωτογραφίες της χιονισμένης Αθήνας στις αρχές του 20ου αιώνα (bonus η χιονισμένη Λαμία του 1908)

Μπορεί στην Αθήνα να μην χιονίζει και πολύ συχνά τις τελευταίες δεκαετίες, φαίνεται όμως ότι στις αρχές του 20ου αιώνα οι επισκέψεις του χιονιά ήταν συχνότερες στην ελληνική πρωτεύουσα. Σημαντικοί φαίνεται ότι ήταν οι χιονιάδες του 1907 και του 1911 (τον οποίο οι εφημερίδες παρομοίαζαν με εκείνον του '07), ενώ μια χιονοθύελλα άσπρισε το τοπίο και στις αρχές του 1908. Οι παρακάτω φωτογραφίες μας μεταφέρουν σε μια αγνώριστη Αθήνα κάτω από αυτές τις ιδιαίτερες καιρικές συνθήκες.

Ξεπεράστε την ανία της καραντίνας μ' ένα βιντεοκλίπ από το Βιετνάμ

Οι Έλληνες συνηθίζουμε να κομπάζουμε ότι είμαστε ένας λαός έξω καρδιά, που αγαπάμε πολύ το γλέντι. Κι εκεί που ίσως θα περίμενε κανείς αυτό να φανεί κι στην έμπνευση των Ελλήνων τραγουδιστών με αφορμή τις μια, δυο, τρεις (θα έρθουν κι άλλες;) καραντίνες λόγω του κορωνοϊού, τα τραγούδια, που οι καραντίνες κυοφόρησαν, ήταν κατά βάση μελαγχολικά. Ok.. υπήρχαν και κανά δυο σατιρικά πανηγυρτζίδικα, τα οποία όμως ασχολήθηκαν όχι με την επιδημία, αλλά περισσότερο με το πρόσωπο του Χαρδαλιά και θα μπορούσαν κάλλιστα να χρησιμοποιηθούν στην επόμενη προεκλογική του εκστρατεία. 

Μια διαφήμιση ιατρικής μάσκας το 1912

Η ευρεία χρήση προστατευτικών μασκών για λόγους υγείας δεν είναι ένα καινούριο φαινόμενο  για το δυτικό κόσμο ελέω κορονοϊού εν έτει 2020, αλλά συστηνόταν για την προστασία από διάφορες λοιμώξεις του αναπνευστικού πριν από 100 και πλέον χρόνια (πριν και από την περιβόητη ισπανική γρίπη με την οποία γίνονται συνήθως οι όποιοι συνειρμοί). Ανατρέχοντας σε εφημερίδες του 1912 και των επόμενων ετών (τουλάχιστον μέχρι και το 1915) θα εντοπίσει διαφημίσεις προσωπίδων, όπως έλεγαν τις ιατρικές μάσκες προσώπου, της εταιρίας Kuhn, την αποκλειστική διάθεση των οποίων είχαν τα ιστορικά φαρμακεία του Μαρινόπουλου. Οι συγκεκριμένες προσωπίδες διαφημίζονταν ως τα όπλα που διέθετε η επιστήμη για την πρόληψη και τη θεραπεία ασθενειών, όπως η φυματίωση, η οποία μπορούσε -και μπορεί- να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές στο αναπνευστικό σύστημα.

Ο πρώτος Έλληνας δήμαρχος σε πόλη των ΗΠΑ

 

Αντώνιος Πρωτοψάλτης (ή Anton Proto).
Ο πρώτος Έλληνας δήμαρχος σε πόλη των ΗΠΑ.
πηγή: Jane Eppinga, Nogales: Life And Times On The Frontier, σελ. 53
Pimeria Alta Historical Society

Σε περίπτωση που είχατε την απορία ποιος ήταν ο πρώτος Έλληνας που εξελέγη δήμαρχος στην Αμερική, κατά πάσα πιθανότητα αυτός ήταν ο Αντώνιος Πρωτοψάλτης, αλλιώς Αντόν Πρότο, ο οποίος το 1894 εξελέγη δήμαρχος στην πόλη Νογκάλες της Αριζόνα, στα αμερικανομεξικανικά σύνορα. Ήταν ο πρώτος εκλεγμένος δήμαρχος της πόλης και σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις ο πρώτος εκλεγμένος δήμαρχος ελληνικής καταγωγής σε αμερικανική πόλη.