Η ιστορία πίσω από τη φράση «Τα ζώα μου αργά»

 «Τα ζώα μου αργά». Είναι μια πολύ συνηθισμένη έκφραση, που χρησιμοποιούμε, όταν θέλουμε να καυτηριάσουμε κάποιον συνάνθρωπό μας, τον οποίο θεωρούμε βραδυκίνητο είτε στο σώμα είτε στο πνεύμα. Από πού όμως αντλεί την προέλευσή της;

Η συγκεκριμένη φράση είναι ο πρώτος στίχος ενός ποιήματος που έγραψε στα χρόνια του Όθωνα ο γιατρός Αντώνιος Καρδινάλης. Ο Καρδινάλης ήταν Βαυαρός στην καταγωγή (ένας από τους πολλούς Βαυαρούς που είχαν έρθει στο νεογέννητο ελληνικό κράτος με το νεαρό βασιλιά), ο οποίος εγκαταστάθηκε στη Λειβαδιά, όπου μάλιστα παντρεύτηκε την κόρη του τοπικού προύχοντα, Λάμπρου Νάκου. Μια μέρα, εκεί που πήγαινε να επισκεφθεί έναν ασθενή του σε κάποιο χωριό του Παρνασσού, ο Καρδινάλης έπεσε σε ενέδρα ληστών –ήταν άλλωστε μια περίοδος, όπου οι ληστρικές συμμορίες λυμαίνονταν κυριολεκτικά τη Ρούμελη. Ο Βαυαρός γιατρός έμεινε αιχμάλωτος των ληστών για ορισμένο διάστημα και όταν τελικά αφέθηκε ελεύθερος, εμπνεύστηκε το ποίημα, με το οποίο αφηγούταν την περιπέτειά του.

Το ποίημα του βραβευμένου με Νόμπελ Ράντγιαρντ Κίπλινγκ για τη μητέρα του

πηγή: https://el.wikipedia.org/

Ένας από τους πλέον διεθνώς αναγνωρισμένους Άγγλους ποιητές είναι ο βραβευμένος με Νόμπελ (το 1907) Ράντγιαρντ Κίπλινγκ, τον οποίο στην Ελλάδα γνωρίζουμε κυρίως από το εμβληματικό ποίημα «Αν» και φυσικά από το περίφημο «Βιβλίο της Ζούγκλας», που έχει μεταφερθεί πολλές φορές στον κινηματογράφο.

Αντίθετα, μάλλον απαρατήρητο έχει περάσει στην Ελλάδα ένα πολύ συγκινητικό ποίημα του Κίπλινγκ αφιερωμένο στη μητέρα του, την οποία αγαπούσε πολύ. Δυστυχώς δεν γνωρίζω ιδιαίτερες λεπτομέρειες, όπως πότε πρωτοδημοσιεύτηκε και σε ποια συλλογή ή ποιος μετέφρασε τους στίχους στα ελληνικά, παρά μόνο ότι αυτοί δημοσιεύτηκαν σε ελληνική εφημερίδα το Νοέμβριο του 1910 με αφορμή το θάνατο της μητέρας του, Άλις.

Τα απελπισμένα ερωτικά σονέτα του Στανισλάου Μινέικο, θείου του Ανδρέα Παπανδρέου, για έναν ανεκπλήρωτο έρωτα

Μεγαλύτερος αδερφός της Σοφίας Μινέικο, θείος του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου, τον οποίο όμως έζησε ελάχιστα, καθώς έφυγε από την ζωή το 1924, πριν καν συμπληρώσει μισό αιώνα ζωής, ο Στανίσλαος Μινέικος υπήρξε ένα πρόσωπο, για τον οποίο σήμερα γνωρίζουμε ελάχιστα πράγματα. Γνωρίζουμε ότι γεννήθηκε στα Ιωάννινα γύρω στα 1875, ότι σπούδασε ιατρική, έγινε παιδίατρος και για ένα διάστημα (οπωσδήποτε το 1910) διηύθυνε το βρεφοκομείο Πάτρας. Εξάλλου, το Μάιο του 1919 με απόφαση του υπουργικού συμβουλίου στάλθηκε στην Ελβετία, προκειμένου να ενημερωθεί για τις τελευταίες ιατρικές προόδους και κατ’ αυτόν τον τρόπο να συμβάλει - μετά την επιστροφή του - στην αναδιοργάνωση των ελληνικών σανατορίων.

Ο ύμνος προς την ειρήνη που έγραψε ο Παλαμάς μετά την υπογραφή του Ελληνοτουρκικού Συμφώνου Φιλίας το 1930 κόντρα στις πατριωτικές κορώνες των συγχρόνων του. Πώς ο ίδιος ανέλυσε το νόημα του ποιήματός του.

Δεν είχε περάσει καν μια δεκαετία από τη Μικρασιατική Καταστροφή, οι πληγές της οποίας ήταν ακόμα οδυνηρά ανοιχτές και προκαλούσαν έντονες διαμάχες στο εσωτερικό του ελληνικού κράτους, όταν ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος επέλεξε να κάνει την υπέρβαση και να κάνει μια στροφή στο ρεαλισμό επιχειρώντας την προσέγγιση Ελλάδας και Τουρκίας, που κατέληξε στην υπογραφή του Ελληνοτουρκικού Συμφώνου Φιλίας στην Άγκυρα στις 30 Οκτωβρίου 1930.

Η διαχρονική αγάπη των Ελλήνων για τον καφέ και τα καφενεία!

Είναι κρίμα που η Ελλάδα δεν διαθέτει καφεόδεντρα και γενικά που δεν είναι μία από τις χώρες που παράγουν καφέ, αν λάβουμε υπόψη την αγάπη των συμπατριωτών μας για το συγκεκριμένο ρόφημα, το οποίο μάλιστα εξελίξαμε με την εφεύρεση του φραπέ, καθώς και για τους χώρους όπου αυτό πωλείται, τα πάντα γεμάτα από κόσμο καφενεία (ή καφέ, στην πιο σύγχρονή τους εκδοχή), τα οποία αυξήθηκαν και πλήθυναν ακόμα και μέσα στην οικονομική κρίση.

Οι ηθοποιοί που βαριούνται τις καλοκαιρινές περιοδείες κι ένα ποίημα για τους ηθοποιούς των μπουλουκιών που επιβίωναν και πέθαιναν περιοδεύοντας

Δεν ξέρω τι είναι χειρότερο για ένα θεατρόφιλο κάτοικο επαρχιακής πόλης. Το ότι πρέπει να περιμένει τους πέντε – δέκα θιάσους (ή μήπως λέω πολλούς για ορισμένες περιοχές;) που θα κάνουν την τιμή να επισκεφτούν την πόλη ή τέλος πάντων την περιοχή του μέσα το καλοκαίρι, ακόμα και σε περίοδο που ο ίδιος ενδεχομένως θα έχει πάρει την άδειά του και θα λείπει σε κάποια παραλία; Το ότι ουσιαστικά δεν έχει πολλά περιθώρια επιλογών, αλλά καλείται να παρακολουθήσει την παράσταση ενός θιάσου που έρχεται στην πόλη ανεξάρτητα του αν αυτή είναι καλή ή όχι (συνήθως εύκολα θεατρικά έργα, κλασικές ξένες κωμωδίες περασμένων αιώνων ή αρχαίες τραγωδίες και κωμωδίες παρουσιασμένες σε ακατάλληλους χώρους), απλά για ν’ αποδείξει πόσο θεατρόφιλος είναι; Ή το ότι πολλοί ηθοποιοί, που βγαίνουν στις τηλεοπτικές εκπομπές για να διαφημίσουν τις περιοδείες τους στην επαρχία, δεν παραλείπουν ν’ αναφέρουν πόσο κουραστικές είναι οι περιοδείες αυτές και πώς θα τις απέφευγαν αν δεν υπήρχε η οικονομική κρίση, αλλά ας όψεται η άτιμη αυτή η κρίση και η ανάγκη της επαρχίας να ξεφύγει λίγο βρε αδερφέ…

Οι ωραιότερες Ελληνίδες του 1858!

Όταν στις 15 Ιανουαρίου 1858 ο δημοσιογράφος Σοφοκλής Καρύδης εξέδωσε το πρώτο φύλλο της σατιρικής του εφημερίδας «Ο Αριστοφάνης και η Μαγνητιζομένη», επιφύλασσε στους αναγνώστες του μια έκπληξη. Τους υποσχέθηκε ότι σε κάθε φύλλο της εφημερίδας θα δημοσιεύονταν ξυλογραφίες των ωραιότερων γυναικών «των Αθηνών, του Ναυπλίου, των Πατρών, της Σύρου και εν γένει των μεγαλειτέρων πόλεων της Πελοποννήσου, της Στερεάς Ελλάδος και των νήσων», περιλαμβάνοντας το σύνολο της ελληνικής επικράτειας τότε. Και βέβαια, ο ποιητικός οίστρος του Καρύδη θα έπλεκε έμμετρο εγκώμιο σε καθεμιά ξεχωριστά.

Ένα εξοργιστικό ποίημα για τη Σπιναλόγκα το 1914

Είναι το πιο εξοργιστικό ποίημα που έχω διαβάσει στην ζωή μου (χωρίς βέβαια αυτό ν' αποκλείει την ύπαρξη ακόμη πιο εξοργιστικών ποιημάτων). Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ίδη του Ηρακλείου το Μάιο του 1914 και αφορά τους λεπρούς της Σπιναλόγκας, η οποία ήδη από το 1905 είχε μετατραπεί σ' ένα αφόρητο κολαστήριων ψυχών των λεπρών της Κρήτης (αρχικά) ύστερα από απόφαση της Βουλής της τότε αυτόνομης Κρητικής Πολιτείας. Το ποίημα έγραψε κάποιος Μ.Γ.Δ. από τη Νεάπολη του Λασηθίου, ο οποίος - σίγουρα όχι ο μοναδικός εκείνα τα χρόνια - ούτε λίγο ούτε πολύ πίστευε πως η λέπρα ήταν ένα είδος θείας τιμωρίας για κάποιον - αναπόδεικτο ούτως ή άλλως, αλλά και πάλι τελείως άσχετο με την αρρώστια - τρόπο ζωής είτε των ίδιων είτε των γονιών τους! Αν υπάρχει ένας λόγος αναπαραγωγής αυτού του ποιήματος εκατόν τέσσερα χρόνια μετά, αυτός είναι απλά και μόνο για ν' αναδειχτεί η ευθύνη της κοινωνίας που με τον τρόπο της και μέσα από την πλήρη άγνοια και δεισιδαιμονία ενθάρρυνε τον στιγματισμό, τον κοινωνικό αποκλεισμό και εν τέλει τον επί δεκαετίες βασανισμό χιλιάδων ανθρώπινων ψυχών στο νησί της Σπιναλόγκας.

Η πρώτη ανύψωση και πτήση αερόστατου στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 1890. Η πρώτη περιγραφή της Αθήνας από ψηλά

Το 1786, ο Αδαμάντιος Κοραής πληροφορούσε τον φίλο του Πρωτοψάλτη, για το "περίεργον" αλλά και "οφελείας άξιον μετά καιρόν" εύρημα των αδερφών Μογκολφιέρι, που δεν ήταν άλλο από το αερόστατο. Εκατόν τέσσερα χρόνια μετά, τον Απρίλιο του 1890, το αερόστατο θα γινόταν για πρώτη φορά από κοντά αντικείμενο θαυμασμού από τους κατοίκους της Αθήνας, οι οποίοι για πρώτη φορά στην ζωή τους θα έβλεπαν ανύψωση της τόσο παλιάς αυτής εφεύρεσης. Ήταν η πρώτη ανύψωση αερόστατου στα όρια του ελληνικού κράτους και αυτό οφειλόταν στον Έντουαρντ Σπελτερίνι.

Τέσσερα ποιήματα για το χιόνι

Ποιήματα ψυχαναλυτικά, ρομαντικά, εσωστρεφή, χιουμοριστικά. Τέσσερα ποιήματα από τρεις καταξιωμένους Έλληνες ποιητές (Μυρτιώτισσα, Κωστής Παλαμάς και Γεώργιος Σουρής), που εκφράζουν τα διαφορετικά συναισθήματά τους (και στην περίπτωση του Παλαμά σε διαφορετικές εποχές ωριμότητας του ποιητικού του ταλέντου) με αφορμή το χιόνι, αυτό το μετεωρολογικό φαινόμενο που σπάνια κάνει αισθητή την εμφάνισή του στην Ελλάδα, όμως δύσκολα αφήνει κάποιον ασυγκίνητο, μικρό ή μεγάλο. Μέρες που είναι, ας απολαύσουμε το χιόνι που ασπρίζει τα πάντα γύρω μας, προσεγγίζοντάς το μέσα από τις διαφορετικές ματιές αγαπημένων ποιητών. Ποιο ποίημα σας εκφράζει περισσότερο;

Τρία ποιήματα για την Πρωτοχρονιά

Για τους ποιητές, το τέλος του χρόνου αποτελεί μια ευκαιρία στοχασμού. Κάτι αλλάζει, αλλά τι είναι αυτό; Ένας νέος χρόνος ξεκινάει, αλλά τι θα καινούριο, τι διαφορετικό θα φέρει; Πόσο πιεστικές είναι οι αναμνήσεις του παρελθόντος, που όλο και ξεμακραίνουν; Τρεις Έλληνες ποιητές (ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου, ο Ιωάννης Πολέμης και ο Κωστής Παλαμάς) έχουν σχολιάσει μέσα από τους στίχους τους - με διαφορετικό ύφος και διάθεση ο καθένας - το μεταίχμιο που συμβολίζει η πρώτη μέρα του χρόνου

Η ιστορία πίσω από ένα ποίημα: Μια Σπαρτιάτισσα του 20ου αιώνα, που μ' ένα γράμμα στον πολεμιστή γιο της ξύπνησε μνήμες των Σπαρτιατισσών μανάδων της αρχαιότητας.

Οι αρχαίες Σπαρτιάτισσες, πριν αποχαιρετήσουν τα παιδιά τους για τον πόλεμο, τους έδιναν την ασπίδα και μαζί έλεγαν μια ευχή, που ταυτόχρονα έμοιαζε και κατάρα: "Ή ταν ή επί τας", δηλαδή "Ή μ' αυτήν ή πάνω σ' αυτήν". Ή να γυρίσουν νικητές ή να πολεμήσουν μέχρι θανάτου για την πατρίδα τους. 

Τέσσερα ποιήματα για το φθινόπωρο

Το φθινόπωρο είναι μια εποχή που εμπνέει τους ποιητές. Εδώ που τα λέμε, ακόμη κι ένα γυμνό κλαδί με αγκάθια μπορεί να εμπνεύσει έναν αληθινό ποιητή, πόσο μάλλον μια μεταβατική εποχή γεμάτη εικόνες και συναισθήματα. Συνήθως είναι ταυτισμένο με το πέσιμο των φύλλων και το τέλος μιας εποχής, όμως για κάποιον το φθινόπωρο μπορεί να είναι απλά η συνέχεια της καλοκαιρινής ανεμελιάς. Τέσσερα ποιήματα για το φθινόπωρο από τέσσερις Έλληνες ποιητές, που εκφράζουν τέσσερις διαφορετικές ψυχικές διαθέσεις. Τέσσερα ποιήματα εμπνευσμένα από το φθινόπωρο για όλους.

Η ιστορία πίσω από ένα ποίημα: Ο τραγικός έρωτας του ποιητή Αχιλλέα Παράσχου και της Μαρίας Σεραφείμ.

Ο Αχιλλέας Παράσχος

Εκείνος, ήταν ο Αχιλλέας Παράσχος, ένας από τους δημοφιλείς ποιητές της εποχής. Εκείνη, η Μαρία, Αμαλία Σεραφείμ, κόρη αρχοντικής, αθηναϊκής οικογένειας. Ο έρωτάς τους γεννήθηκε τυχαία και άνθισε από απόσταση, καθώς τα αυστηρά συντηρητικά ήθη της εποχής δεν επέτρεπαν ούτε τις στοιχειώδεις διαχύσεις. Ήταν ένας έρωτας βαθύς, αγνός, που όμως θα έπεφτε θύμα των αυστηρών ηθών που επικρατούσαν στα μέσα του 19ου αιώνα.

Ένα σατιρικό ποίημα του Σουρή για τους δημοσιογράφους και τη σχέση τους με την εξουσία, που θα μπορούσε να είχε γραφτεί... σήμερα!

Μπορεί το 1880 να μην υπήρχε ο όρος "διαπλοκή" για να περιγράψει τις - πραγματικές ή φανταστικές - σχέσεις υπόγειας συναλλαγής μεταξύ δημοσιογράφων και εξουσίας, όμως οι υποψίες υπήρχαν. Άλλωστε, και τότε ήταν ένα όχι ασυνήθιστο φαινόμενο να βγαίνουν οι εφημερίδες και τη μια μέρα να βρίζουν ένα πολιτικό και την άλλη αν τον υποστηρίζουν με ανείπωτη θέρμη (ή και το ακριβώς αντίστροφο), ακόμη και να κατηγορούνται ότι ανεβάζουν ή κατεβάζουν κυβερνήσεις. Για παράδειγμα, η ήττα του Χαρίλαου Τρικούπη στις εκλογές του 1885 αποδόθηκε από πολλούς τότε στην έντονη πολεμική που είχε ασκήσει εναντίον του η Νέα Εφημερίς του Ιωάννη Καμπούρογλου, μια εφημερίδα με ένα σχετικά λαϊκό - για τα δεδομένα της εποχής - περιεχόμενο, που ήταν εξαιρετικά δημοφιλής μεταξύ των Αθηναίων. 

Αυτοί ήταν οι αρχικοί στίχοι του τραγουδιού για τον μπαρμπα-Γιάννη τον κανατά

Αν όχι το πιο γνωστό, σίγουρα ένα από τα πιο γνωστά μέχρι σήμερα αστικά τραγούδια του 19ου αιώνα, το οποίο μάλιστα όλοι μάθαμε σε κάποια τάξη του Δημοτικού (και είναι ίσως από τα λίγα που εξακολουθούμε να θυμόμαστε πολλά χρόνια μετά) είναι το τραγούδι του Μπαρμπα-Γιάννη του Κανατά, της εμβληματικής - στα όρια του θρύλου - αυτής φιγούρας της ελληνικής πρωτεύουσας την περίοδο μεταξύ 1860 και 1880. Το τραγούδι που γνωρίζουμε είναι η διασκευή του τενόρου Πέτρου Επιτροπάκη το 1933, που βασίστηκε στους στίχους του τραγουδιού, που είχε γραφτεί την εποχή που ο Μπαρμπα-Γιάννης ο κανατάς αποτελούσε αναπόσπαστο στοιχείο της καθημερινότητας των Αθηναίων. Και ενώ έχουν γραφτεί διάφορες εικασίες για το ποιος έγραψε πρώτος το τραγούδι του Μπαρμπα-Γιάννη - κάποιοι μάλιστα εκτιμούν ότι το έγραψε και ο ίδιος - δεν έχουμε ξεκάθαρη εικόνα για το πώς πήγαιναν οι στίχοι του και πόσο διαφορετικοί ήταν σε σχέση με τη διασκευή του 1933, που τελικά επικράτησε. 

Το "τετέλεσται" του Ιησού πάνω στο σταυρό κατά τον ποιητή Παναγιώτη Σούτσο

Εισηγητής της σχολής του Ρομαντισμού στην Ελλάδα, ο Παναγιώτης Σούτσος (1806-1868) άφησε τελικά ένα πολύ μικρό αποτύπωμα στην ελληνική ποίηση με έργα σε μεγάλο βαθμό απλοϊκά, ηθικοθρησκευτικού και ιστορικού περιεχομένου, αλλά και χαμένα σε μια οπισθοδρομική καθαρεύουσα, που δεν μπορούσε να εκφράσει τη δυναμική της ελληνικής κοινωνίας της εποχής του, αλλά και των επόμενων γενεών, του έλειπαν δηλαδή τα στοιχεία που καθιστούν έναν ποιητική "εθνικό" υπό την ευρεία έννοια του όρου, όπως π.χ. ο Σολωμός, ο Παλαμάς, ο Σεφέρης, ο Ελύτης κ.ά. Η παράθεση εδώ αποσπάσματος από το έργο του "Μεσσίας", μια διαλογική ποιητική σύνθεση που εκδόθηκε το 1839, γίνεται όχι γιατί διαθέτει ενδεχόμενες ποιητικές αρετές (που δεν τις διαθέτει), αλλά ως μια σπάνια προσπάθεια Έλληνα ποιητή να περιγράψει το θείο δράμα με αφηγηματικό τρόπο. Στο παρακάτω απόσπασμα περιγράφονται οι τελευταίες ώρες του Ιησού πάνω στο σταυρό, όπως φέρονται να τις περιγράφουν οι παρόντες μαθητές. 

Γιατί ο Κωστής Παλαμάς υποστήριζε ότι το ποιητικό του έργο διαπνεόταν από "τοπικισμό" μ' ένα "ευγενικό πνευματικό νόημα", επηρεασμένο από τα τοπία της ιδιαίτερης πατρίδας του.

Ο Κωστής Παλαμάς μπορεί να είναι ένας ποιητής κοινής αποδοχής, ένας από τους σημαντικότερους - ή "εθνικούς" αν προτιμάτε τη λέξη - ποιητές της Ελλάδας, όμως κακοέπεσε, όταν το όνομα και το έργο του άρχισαν ανιστόρητα να το καπηλεύονται διάφοροι εθνικιστικοί κύκλοι, οι οποίοι απομόνωσαν μια αναφορά του ποιητή περί "εθνικισμού", αγνοώντας τις προοδευτικές του ιδέες και τη γενικότερη στάση του σε μια εποχή, όπου ο εθνικισμός είχε ένα τελείως διαφορετικό και πάντως όχι μισαλλόδοξο περιεχόμενο. Ο ίδιος ο Παλαμάς, πάντως, μιλώντας το Μάιο του 1923 στην εφημερίδα Πρόοδος του Μεσολογγίου, όπου και ο τόπος καταγωγής του, προσδιόρισε το μέχρι τότε ποιητικό έργο του ως "τοπικιστικό", σπεύδοντας να διευκρινίσει ότι χρησιμοποιούσε τη λέξη με το "ευγενικό πνευματικό νόημά" της. Σύμφωνα με τον ποιητή, που αρνούταν την ταμπέλα του "κοσμοπολίτη", μεγάλο μέρος του έργου του είχε δεχτεί άμεσες επιρροές από το Μεσολόγγι και τη γύρω περιοχή, κουβαλώντας μέσα του άσβηστες μνήμες, οι οποίες εξωτερικεύονταν μέσα από τους στίχους του. Είναι πολύ ενδιαφέρων όλος αυτός ο αυτοχαρακτηρισμός του ποιητή Παλαμά, που δίνει μια άλλη διάσταση στην προσέγγιση των ποιημάτων του, ένας φόρος τιμής στην ιδιαίτερη πατρίδα του.

Ποιήματα εμπνευσμένα από τις Απόκριες

Άλλοτε με διάθεση σατιρική έως απόλυτα καυστική για τη χαρούμενη γιορτή της Αποκριάς και την ξέφρενη διάθεση των Ελλήνων κι άλλοτε με διάθεση φιλοσοφική, οι ποιητές κατά καιρούς σχολίασαν την ελληνική αποκριά. Αυτό συνέβαινε κυρίως σε πολύ παλιότερες εποχές, όταν άλλωστε η ζωή ήταν πολύ διαφορετική σε μια Αθήνα που ελάχιστα έμοιαζε με τη σημερινή, απρόσωπη μεγαλούπολη. Ξεχωρίζουν βέβαια οι σατιρικοί ποιητές, οι οποίοι - άλλο που δεν ήθελαν - είχαν πολλές αφορμές ν' αντλήσουν την έμπνευσή τους από τις μέρες του καρναβαλιού.

Ο Σααδή για το φως του έρωτα που νικά το σκοτάδι

Το παρακάτω σύντομο, αλλά τόσο υπέροχο κείμενο του Σααδή, μεστό από συναίσθημα και ερωτισμό, το ανακάλυψα διαβάζοντας το αρχείο του πολύ παλιού περιοδικού Μπουκέτο, που έχει ψηφιοποιηθεί από το Πανεπιστήμιο Πατρών και περιλαμβάνεται στην ηλεκτρονική του συλλογή με την ονομασία "Πλειάς". Δεν ξέρω ποιος το μετέφρασε στα ελληνικά και είναι κρίμα, γιατί έκανε μια καταπληκτική απόδοση. Είναι μια ρομαντική απάντηση στο προαιώνιο ερώτημα, γιατί ο έρωτας φουντώνει περισσότερο μέσα στο σκοτάδι. Είναι η ντροπή, μια φυσική συστολή του ανθρώπου για τη γενετήσια πράξη ή μήπως ένα διαφορετικό, φυσικό φως που πηγάζει μέσα από τον έρωτα και επισκιάζει κάθε άλλη πηγή φωτισμού; Η ερμηνεία του Σααδή είναι υπέροχα τρυφερή. Ανεξάρτητα από το αν πλησιάζει η γιορτή των ερωτευμένων, αξίζει να το αφιερώσετε στο άτομο που αγαπάτε. Αφορά όμως κι όσους δεν είμαστε ερωτευμένοι - καιρός είναι να το τολμήσουμε!