Οι ωραιότερες Ελληνίδες του 1858!

Όταν στις 15 Ιανουαρίου 1858 ο δημοσιογράφος Σοφοκλής Καρύδης εξέδωσε το πρώτο φύλλο της σατιρικής του εφημερίδας «Ο Αριστοφάνης και η Μαγνητιζομένη», επιφύλασσε στους αναγνώστες του μια έκπληξη. Τους υποσχέθηκε ότι σε κάθε φύλλο της εφημερίδας θα δημοσιεύονταν ξυλογραφίες των ωραιότερων γυναικών «των Αθηνών, του Ναυπλίου, των Πατρών, της Σύρου και εν γένει των μεγαλειτέρων πόλεων της Πελοποννήσου, της Στερεάς Ελλάδος και των νήσων», περιλαμβάνοντας το σύνολο της ελληνικής επικράτειας τότε. Και βέβαια, ο ποιητικός οίστρος του Καρύδη θα έπλεκε έμμετρο εγκώμιο σε καθεμιά ξεχωριστά.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι επρόκειτο για ένα είδος καλλιστείων της εποχής, με πολλές νικήτριες, οι οποίες δεν θα κέρδιζαν κάποιο υλικό βραβείο, θα ικανοποιούσαν όμως τη γυναικεία φιλαρέσκειά τους σε μια εποχή αρκετά πιο συντηρητική συγκριτικά με την σημερινή, κατά την οποία η θέση της γυναίκας ήταν σαφώς πολύ πιο περιορισμένη από την αντίστοιχη των ανδρών.

Στο πρώτο φύλλο της εφημερίδας φιλοξενήθηκαν οι δύο ωραιότερες κοπέλες της Χαλκίδας. Αυτό ήταν το ποίημα, για την πρώτη, την πιο ωραία Χαλκιδιώτισσα:

Εμπρός μου περώσαν σε είδα το πρώτον

Και σε ακολούθει χορεία Ερώτων.

Εγέλα η φύσις, εγέλων οι μύθοι,

Εγέλα η γη.

Σε είδα κι ηκούσθη στα νέα μου στήθη

Γλυκεία πληγή.

Της χάριτος είσαι πολύ γλυκυτέρα

Της Μούσης είσαι πολύ ανωτέρα.

Τα κάλλη σου είνε εκ των ουρανίων

Και πρωτοΦΑΝΗ.

Και σε των θελγήτρων θωρώ το βραβείον

Το πρώτο!....

Άραγε το όνομά της ήταν Φανή – εξ ου και τα κεφαλαία γράμματα; Πάντως η δεύτερη ωραιότερη Χαλκιδιώτισσα – σύμφωνα με την κρίση της εφημερίδας, δηλαδή του Καρύδη – ονομαζόταν Αθηνά. Και ο ποιητής σχολίαζε:

Από Μούσας μία σ’ έχει θηλάσει

Κι εκ των τριών κτενίσει θεών η Τρίτη

Ο δ’ Έρως τον καθρέπτην έχει αρπάσει

Ον είχε στο λουτρόν της η Αφροδίτη

Και τον φαιδρόν σου  θάλαμον κρεμάσει!

Στη συνέχεια η εφημερίδα ανέθεσε σε «έναν ωραίο νέον, συνεργάτην και εργολάβον να επισκεφθή όλας τας νέας των Αθηνών και να μας φέρη κατάλογον των ωραίων κορασίων». Για να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις, ο άνθρωπος (λογικά ο ίδιος ο Καρύδης) δεν ήταν εργολάβος στο επάγγελμα, αλλά μ’ αυτόν τον προσδιορισμό περιγράφονταν όσοι γόηδες της εποχής επιδίδονταν στο σπορ του φλερτ!

Δυστυχώς όμως ο... ρεπόρτερ του «Αριστοφάνη και της Μαγνητιζομένης» «αντί καταλόγου και ονομάτων μας έφερε την εικόν μιας και μόνον [..] και συγχρόνως μας είπεν όσα εις τας άλλας παρετήρησε προτερήματα ή ελαττώματα». Η υποτιθέμενη ωραιότερη Αθηναία του 1858 ονομαζόταν Ελένη Π και περιγραφόταν ως αντάξια της ωραίας Ελένης, για χάρη της οποίας έγινε ο Τρωικός πόλεμος σύμφωνα με τα Ομηρικά έπη. Κατά τ’ άλλα ο ποιητής στάθηκε αμείλικτος με τις σύγχρονές του Αθηναίες ούτε στο ελάχιστο:

Της Αθήνας τα κορίτσια επεσκέφθην ένα-ένα,

Όλα είχαν καπελλίνα και φουστάνια φουσκωμένα

Και καθένα ριζωμένη την ιδέα στο κεφάλι

Πως αυτή είνε ωραία εις τον κόσμον κι όχι άλλη.

Πλην απ’ όλους μία νέα

Μου εφάνη ως ωραία!

Είδα μια με μαύρα μάτια και καμαρωτά οφρύδια

Πλην η νέα αγαπούσε τους χορούς και τα φτιασίδια.

Είδα άλλην, η οποία είχε στόμα δακτυλίδι

Πλην... ας όψεται! Το λέγω... αγαπούσε το φτιασίδι!

Από όλας μία νέα

Μου εφάνη και ωραία!

Είδα μίαν άλλη κι είχε άσπρο πρόσωπο και στήθος

Πλην στο στήθος της υπήρχον γραμματάκια ένα πλήθος.

Μίαν άλλην η οποία είχε σώμα κυπαρίσσι

Αλλ΄εκείνη αγαπούσε το φαΐ και το κοιμήσι.

Μία μόνον, μία νέα

Μου εφάνη ως ωραία!

Είδα μίαν περασμένην, αλλ’ ακόμη να κρατιέται,

Η οποία αγαπούσε να κουνιέται, να λυγιέται,

Άλλην μια να καμαρώνη σαν η νύφη με τα τέλια,

Και συχνά και δίχως λόγο να την παίρνουμε στα γέλια.

Ώστε μόνον μία νέα

Μου εφάνη ως ωραία!

Ώστε μίαν ηύρα νέαν

Μίαν μόνον ως ωραίαν.

Είδα μίαν άλλην, ήτις είχε κάλλος κι ευφυίαν

Αλλά κάτω με τριάντα έκαμνε εργολαβίαν.

Μίαν άλλην, ήτις ήταν ζωηρή, πλην χωρίς σκέψι

Και τα έφτιανε τη νύχτα μ’ ένα νέον να την κλέψη.

Είδα τέλος μία νέα

Κι ήταν αληθώς ωραία!

Σχετικά θέματα:

-- Πώς η εργολαβία έφθασε να θεωρείται συνώνυμη του φλερτ;

-- Οι ωραιότερες Ελληνίδες του 1908 [ονόματα και φωτογραφίες]