ΠΕΝΤΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΡΥΕΣ ΝΥΧΤΕΣ ΤΟΥ ΧΕΙΜΩΝΑ

Adam's Æbler (Τα μήλα του Αδαμ - Δανία, 2005)

Σενάριο - Σκηνοθεσία: Anders Thomas Jensen

Πρωταγωνιστούν: Mads Mikkelsen,  Ulrich Thomsen, Nicolas Bro, Paprika Steen, Nikolaj Lie Kaas

Ο Anders Thomas Jensen είναι αναμφίβολα ένας από τους πιο ταλαντούχους Δανούς σεναριογράφους και σκηνοθέτες. Πολύ συχνά συνεργάστηκε με τη βραβευμένη με Όσκαρ σκηνοθέτη Susanne Bier, όμως έχει δώσει πολύ καλά δείγματα δουλειάς και μόνος του. Πολλές είναι οι ταινίες του που μου έχουν τραβήξει την προσοχή και μία από αυτές είναι "Τα μήλα του Αδάμ". Η ταινία θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ψυχολογικο-κοινωνική μαύρη κωμωδία, πάνω από όλα όμως είναι μια βαθιά ανθρώπινη ταινία και μια αλληγορία στη μάχη του καλού με το κακό. Ένας νεοναζί, ο Αδάμ, καταδικάζεται σε καταναγκαστική εργασία και στέλνεται σε μια απομονωμένη εκκλησία, όπου ιερουργεί ένας ιδιόμορφος παπάς, ο Ιβάν. Ο Ιβάν προσωποποιεί την ιώβεια υπομονή αποδίδοντας όλες τις δυσκολίες της ζωής που του τυχαίνουν σε δοκιμασία του Θεού προς το πρόσωπό του. Πιο κυνικός - αρχικά - ο Αδάμ αναλαμβάνει να φτιάξει μια μηλόπιτα από τη μηλιά που υπάρχει στον κήπο της εκκλησίας, μόνο που αυτό αποδεικνύεται πιο δύσκολο από ότι φανταζόταν. Εξαιρετική ταινία που δεν απευθύνεται μόνο σε απαιτητικούς θεατές, οι οποίοι σίγουρα θα τη λατρέψουν.

Frygtelig Lykkelig (Τρομακτικά Ευτυχισμένοι - Δανία, 2008)

Σκηνοθεσία: Henrik Ruben Genz

Πρωταγωνιστούν: Jakob Cedergren, Lene Maria Christensen, Kim Bodnia

Η ταινία βασίζεται στο ομότιτλο βιβλίο του Erling Jespen. Άλλωστε συνηθίζεται στις ευρωπαϊκές χώρες η κινηματογραφική μεταφορά πετυχημένων μυθιστορημάτων. Ένας αστυνομικός μετατίθεται από την Κοπεγχάγη σε ένα μικρό χωριό, όπου δυσκολεύεται να εναρμονιστεί με τους κατοίκους. Γρήγορα συνειδητοποιεί ότι ένας ενοχλητικός τύπος σε αυτό το χωριό, που έχει καλομάθει να γίνονται όλα όπως ο ίδιος τα θέλει, κακοποιεί τη γυναίκα του. Αρχίζει ένας αγώνας σαν της γάτας με το ποντίκι μέσα από πολλές σεναριακές ανατροπές. Διαφημίζεται ως μαύρη κωμωδία, σίγουρα όμως έχει και στοιχεία ψυχολογικού νεονουάρ θρίλερ - ειδικά από ένα σημείο και μετά που αλλάζουν τα δεδομένα - ενώ θυμίζει κάτι από το στυλ των αδερφών Κοέν. Σίγουρα δεν πρόκειται για καλλιτεχνική ταινία, όμως είναι μια καλή πρόταση για ένα χαλαρό απόγευμα ή βραδάκι στο σπίτι, αν αποφασίσετε να μείνετε μέσα - ειδικά κάποια κρύα νύχτα του χειμώνα.

 Das Experiment (Το πείραμα, Γερμανία, 2001)

Σκηνοθεία: Oliver Hirschbiegel

Πρωταγωνιστούν: Moritz Bleibtreu, Christian Berkel

Η ταινία, που γνώρισε πρόσφατα και ένα αμερικανικό remake, βασίζεται σε πραγματική ιστορία και πιο συγκεκριμένα στο πείραμα των φυλακών του Στάνφροντ το 1971. Σεναριακά αποτελεί μεταφορά του βιβλίου "Black Box" του Mario Giordano που βασίζεται σε αυτό το πείραμα. Είκοσι εθελοντές, που έχουν διαβάσει τη σχετική αγγελία στις εφημερίδες, συμμετέχουν σε ένα πείραμα μελέτης της ανθρώπινης συμπεριφοράς σε συνθήκες εγκλεισμού, όπως στις φυλακές. Οι εθελοντές χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, τους φύλακες και τους φυλακισμένους, οι οποίοι καλούνται να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του ρόλου που τους έχει ανατεθεί. Μεταξύ των εθελοντών είναι και ένας δημοσιογράφος, ο Τάρεκ, ο οποίος συμμετέχει υποψιασμένος ότι κάτι δεν είναι σωστό με αυτό το εγχείρημα. Η αρχική χαλαρή ατμόσφαιρα γρήγορα παρεκτρέπεται όταν οι φύλακες παίρνουν στα σοβαρά το ρόλο τους, την άσκηση απεριόριστης εξουσίας πάνω σε άλλους ανθρώπους, και διαμορφώνεται ένα βίαιο σκηνικό που θέτει σε κίνδυνο ακόμα και την ίδια την ύπαρξη του πειράματος. Η ταινία είναι πολύ ενδιαφέρουσα και αρκετά πειστική κατά το στάδιο της μετάλλαξης των προσωπικοτήτων των υποκειμένων του πειράματος - κάτι για το οποίο ήμουν αρκετά επιφυλακτικός προτού την παρακολουθήσω. 

101 Reykjavik (Ισλανδία, 2000)

Σκηνοθεσία: Baltasar Kormákur

Πρωταγωνιστούν: Hilmir Snær Guðnason, Victoria Abril

Η ταινία βασίζεται στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Hallgrímur Helgason. Ο Hlynur είναι ένας τριαντάχρονος που μένει ακόμα με τη μαμά του - δεν είναι "προνόμιο" μόνο των μεσογειακών λαών αυτό το παράδοξο - ουσιαστικά είναι βολεμένος στην οικονομική του εξάρτηση από εκείνη, χωρίς να δουλεύει ούτε να ενδιαφέρεται να βρει δουλειά. Η μονότονη καθημερινότητα του αλλάζει, όταν έρχεται να μείνει στο σπίτι μαζί τους η Λόλα, μια μπριόζα Ισπανίδα, δασκάλα του φλαμένκο και φίλη της μητέρας του. Ο Hlynur την ερωτεύεται και κάποια στιγμή κοιμάται μαζί της, μέχρι που μαθαίνει ότι η Λόλα δεν είναι παρά η ερωμένη της λεσβίας μητέρας του. Πρόκειται για μια κομεντί διαφορετική από τις συνηθισμένες, που δεν περιορίζεται στο τυπικό στόρι "αγόρι αγαπάει κορίτσι" αλλά βλέπει με σκωπτική ματιά και την οκνηρία του βολεμένου ήρωα της ταινίας με όλες τις κοινωνικές προεκτάσεις αυτού του σύγχρονου φαινομένου.

Haarautuvan rakkauden talo (Το σπίτι της διακλαδωμένης αγάπης, Φινλανδία, 2009)

Σκηνοθεσία: Mika Kaurismäki

Πρωταγωνιστούν: Elina Knihtilä, Hannu-Pekka Björkman

Ο αδερφός του Άκι Καουρισμάκι είναι και αυτός σκηνοθέτης, μόνο που οι ταινίες του κινούνται σε πιο εμπορικά μονοπάτια. Η ταινία δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση παράδειγμα καλλιτεχνικού κινηματογράφου, αποτελεί όμως μια διασκεδαστική μαύρη (εν μέρει και αστυνομική) κωμωδία, που περιγράφει το διαζύγιο " α λα φινλανδικά" ενός παντρεμένου ζευγαριού μέσα από ακραίες καταστάσεις. Δεν περίμενα ότι οι Φινλανδοί έχουν χιούμορ, σίγουρα το χιούμορ τους είναι διαφορετικό από το δικό μας, οι καταστάσεις όμως που εκτυλίσσονται σίγουρα θα τραβήξουν την προσοχή σας. Δυστυχώς την ταινία την παρακολούθησα με αγγλικούς υπότιτλους και δεν είμαι σίγουρος αν μπορείτε να τη βρείτε στο ίντερνετ ή σε κάποιο dvd club με υπότιτλους στα ελληνικά. Αν αυτό δεν είναι πρόβλημα για εσάς, δώστε μια ευκαιρία στην ταινία, η οποία έχει δύο διαφορετικά φινάλε - ένα πιο απλοποιημένο και ένα με περισσότερη δράση. Αν βρείτε και τα δύο, δείτε τα και συγκρίνετέ τα.