Η υπαρξιακή αγωνία πολλών ανθρώπων μήπως φεύγοντας από τη ζωή ξεχαστούν από φίλους, απλούς γνωστούς, μήπως χαθεί το αποτύπωμά τους πάνω στη γη, φαίνεται ότι κατά κάποιον τρόπο ικανοποιείται από μια μορφή έμμεσης αθανασίας που του εξασφαλίζει το ίντερνετ και ειδικότερα τα σύγχρονα social media.
Άλλωστε, το ίντερνετ μπορεί μεν να μεταδώσει μέχρι την άκρη του κόσμου την είδηση για το θάνατο ενός οποιουδήποτε απλού ανθρώπου, ωστόσο δεν έχει την ικανότητα να τερματίσει αυτόματα το όποιο προφίλ ή όποιας άλλης μορφής λογαριασμό είχε ανοίξει ο συγκεκριμένος άνθρωπος, όσο βρισκόταν εν ζωή. Για το ίντερνετ όλοι είμαστε ζωντανοί μέχρι αποδείξεως του εναντίον, θα μπορούσε να υποστηρίξει κάποιος, Ε, λοιπόν, πάνω σ' αυτήν την αδυναμία του διαδικτύου σε συνδυασμό με την ανθρώπινη ματαιοδοξία κατάκτησης της αιωνιότητας βασίζεται το πρότζεκτ του Τζέιμς Νόρις, το οποίο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον περασμένο Απρίλιο στο Next Web Conference του Άμστερνταμ προκαλώντας ποικίλες αντιδράσεις.
Πρόκειται για το Dead Social, ένα νέο social media τύπου facebook, το οποίο όμως απευθύνεται αποκλειστικά σε... πεθαμένους, οι οποίοι θα μπορούν ακόμη και μετά θάνατον να επικοινωνούν από τον άλλο κόσμο με τους εν ζωή φίλους τους. Ο τρόπος λειτουργίας του είναι απλός: ο ενδιαφερόμενος ανοίγει τον προσωπικό του λογαριασμό στο Dead Social. Προγραμματίζει τα μηνύματα που επιθυμεί να στέλνονται στα αγαπημένα του πρόσωπα (ή ακόμα και στα λιγότερο αγαπημένα), ποιο θα είναι το περιεχόμενό τους, σε ποιου θα αποστέλλονται και σε ποια χρονικά διαστήματα. Όταν θα έχει πλέον φύγει από τον μάταιο τούτο κόσμο, κάποιος φίλος, γνωστός, ένα άτομο εμπιστοσύνης τέλος πάντων, που θα έχει στα χέρια του το password, θα ενεργοποιήσει το προφίλ, οπότε θα αρχίσει η ήδη προγραμματισμένη έμμεση μορφή επικοινωνίας. Για παράδειγμα, θα μπορεί ο νεκρός να "στέλνει", εάν έτσι είχε προγραμματίσει, ευχές από τον άλλο κόσμο σε έναν φίλο του που έχει γενέθλια ή να του υπενθυμίζει τη δική του "ημέρα γενεθλίων". Αντίστοιχα, θα μπορεί να κάνει το βίο αβίωτο σε όσους δε χώνευε, όσο βρισκόταν εν ζωή, όπως για παράδειγμα σε κάποιον που του χρωστούσε πολλά λεφτά. "Έφυγα από τη ζωή και ακόμα δε μου ξόφλησες το δάνειο που σου έκανα", θα μπορούσε να γράφει ένα κακοπροαίρετο μήνυμα. Επίσης, είναι δυνατή η συμμετοχή σε γκρουπ, όπως π.χ. "Πεθαμένοι Χορτοφάγοι", κυρίως για όσους διαθέτουν μια ιδιαίτερα μακάβρια αίσθηση του χιούμορ.
Για τον ίδιο τον Νόρις, τον δημιουργό του Dead Social, η συγκεκριμένη ιστοσελίδα έχει διπλό θεραπευτικό σκοπό, τόσο για εκείνον που, αν και ζωντανός, πληκτρολογεί τα μεταθανάτια μηνύματα του, όσο και για εκείνον που διαβάζει τα μηνύματα αυτά, μετά το θάνατο του αποστολέα τους. Παράλληλα, δίνει και μια πιο πικάντικη διάσταση στο όλο εγχείρημα υποστηρίζοντας ότι μέσω του Dead Social παρέχεται η δυνατότητα συνταρακτικών αποκαλύψεων σε κάποιον που θέλει να αποκαλύψει καλά κρυμμένα μυστικά και άγνωστες πτυχές της προσωπικής του ζωής, αλλά ντρέπεται να το κάνει όσο είναι ζωντανός. "Φανταστείτε", λέει ο Νόρις, "τι ενδιαφέρον θα είχε, αν η Έιμι Γουάινχαουζ διέθετε προσωπικό λογαριασμό. Θα μπορούσε να δημοσιεύσει ανέκδοτο υλικό ή προσωπικές πληροφορίες από τη σχέση της με τον Πιτ Ντόχερτι". Οι βιογράφοι θα χάσουν δηλαδή τη δουλειά τους, αν και κανείς δε μας διασφαλίζει ότι ο όποιος επώνυμος - ή όχι - που θέλει να προβεί σε προσωπικές αποκαλύψεις μέσω του Dead Social θα λέει την πραγματική αλήθεια, χωρίς να ενδιαφέρεται να εξασφαλίσει την υστεροφημία του ωραιοποιώντας καταστάσεις ή μεγεθύνοντας - ακόμα και επινοώντας - άλλες.
Πάντως, να είμαστε ειλικρινείς: το ζήτημα της μετά θάνατον συνέχισης της ζωής μέσω των κοινωνικών δικτύων είναι υπαρκτό και όχι αμελητέο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το facebook, όπου εξακολουθούν να λειτουργούν προφίλ ανθρώπων που έφυγαν μεν από κοντά μας, ωστόσο ζουν μέσω των προσωπικών τους λογαριασμών, των φωτογραφιών και των μηνυμάτων που είχαν ανεβάσει κατά το παρελθόν. Βέβαια, αν και ορισμένες φορές αυτό μοιάζει ίσως ανακουφιστικό δημιουργώντας μια ψευδαίσθηση ενός μη πραγματικού αποχωρισμού, κάποιες φορές όμως καταντάει και λίγο μακάβριο. Από τη μια είναι οι φωτογραφίες, τα σχόλια, η δυνατότητα να στείλεις μέσω του εικονικού αυτού τοίχου ένα μήνυμα στο υπερπέραν, να επικοινωνήσεις με τον δικό σου άνθρωπο και να κρατήσεις τη μνήμη του άσβεστη μέσα σου, όμως από την άλλη έρχονται να σε προσγειώσουν στην πραγματικότητα κάποια σπαμ μηνύματα, κάτι προσκλήσεις σε reunion, κάτι αστεία βίντεο που στέλνονται σε χιλιάδες φίλους με απρόσωπα μηνύματα, όπως "δες το και θα πεθάνεις από τα γέλια" κλπ, τα οποία μεγαλώνουν το κενό μέσα σου. Και ειλικρινά δεν μπορώ να δώσω μια ξεκάθαρη απάντηση, τι θα ήταν προτιμότερο να συμβαίνει σε μια τέτοια περίπτωση: να σβήνει το προφίλ, να κλείνει οριστικά ο κύκλος των παρηγορητικών ενίοτε ψευδαισθήσεων ή να χανόμαστε μέσα σ' αυτές, επειδή κάποιες φορές - ειδικά τους πρώτους μήνες - λειτουργούν εν μέρει και ψυχοθεραπευτικά. Αντίστοιχα, δεν μπορώ να αποφασίσω και για το νέο αυτό κοινωνικό δίκτυο, το Dead Social, αν και το συγκεκριμένο έχει το μειονέκτημα ότι πρόκειται για μια ξεκάθαρα στοχευμένη επιχειρηματική πρωτοβουλία με σκοπό το κέρδος σε βάρος ενός προσωπικού δράματος, μόνο που ο θάνατος και το πένθος δεν μπορεί να αποτελούν αντικείμενο οικονομικής εκμετάλλευσης από κανέναν και υπό το οιοδήποτε πρόσχημα. Άλλωστε, υπερηφανευόμαστε ότι ξεχωρίζουμε από τους υπόλοιπους ζωντανούς οργανισμούς, επειδή δήθεν εμείς (οι άνθρωποι) διαθέτουμε συνείδηση. Ας μην το ξεχνάμε αυτό...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου