31 Μαρτίου 2013

Όταν ο Χατζιδάκις ετοιμαζόταν να γράψει τραγούδι για το "πανηγυράκι" της Γιουροβίζιον. Όλο το παρασκήνιο από την πρώτη συμμετοχή της Ελλάδας στο διαγωνισμό του 1974.


Το ντεμπούτο της Ελλάδας στο διαγωνισμό τραγουδιού της Γιουροβίζιον έγινε το 1974 (6 Απριλίου), στο Μπράιτον της Μ. Βρετανίας, με το γνωστό ακόμη και σ' όσους δεν ήταν γεννημένοι τότε "Λίγο κρασί, λίγο θάλασσα και τ' αγόρι μου" σε στίχους Πυθαγόρα και σύνθεση Γιώργου Κατσαρού.  Κι όμως, κανείς από τους συντελεστές δεν ήταν αρχική επιλογή της κρατικής τηλεόρασης, αλλά αποτέλεσαν λύση ανάγκης λίγες μόνο μέρες πριν τη λήξη των προθεσμιών. Αντιθέτως, πρώτη επιλογή αποτέλεσε ο Μάνος Χατζιδάκις, ο οποίος ήταν θετικός σε μια τέτοια προοπτική, αν και κάποια χρόνια αργότερα θα χαρακτήριζε το διαγωνισμό "πανηγυράκι". 

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Στις 24 Ιανουαρίου 1974, η γενική διεύθυνση του τότε Ε.Ι.Ρ.Τ. (Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης), αποφάσισε τη σύσταση επιτροπής "διά την επιλογήν των δέκα καλλιτέρων ποιημάτων", όπως έλεγε η ανακοίνωση, τα οποία θα έπρεπε να κατατεθούν μέχρι τη 15η Φεβρουαρίου. Καθώς τα χρονικά περιθώρια ήταν ασφυκτικά και μέχρι τις 4 Μαρτίου θα έπρεπε να είχε ανακοινωθεί η επίσημη ελληνική συμμετοχή στο BBC, που θα διοργάνωνε το διαγωνισμό, αποφασίστηκε η ανάθεση της σύνθεσης στον καταξιωμένο, διεθνούς φήμης συνθέτη Μάνο Χατζηδάκι. 
Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε η διεύθυνση του ΕΙΡΤ τον Απρίλιο του 1974, μετά το σάλο που προκλήθηκε εξ αιτίας των φτωχών επιδόσεων της ελληνικής συμμετοχής, ο Χατζιδάκις ευχαρίστησε μεν για την τιμή που του έκανε ο τηλεοπτικός σταθμός, ωστόσο υπογράμμισε ότι δεν τον ενέπνεε κανένα από τα στιχουργήματα που κατατέθηκαν στις προβλεπόμενες προθεσμίες. Έτσι, ζήτησε να γράψει ο ίδιος ένα νέο τραγούδι (στίχους και μουσική) υπό την προϋπόθεση ότι ερμηνεύτρια θα ήταν είτε η Νανά Μούσχουρη είτε η Φλέρυ Νταντωνάκη. Οι δυο τραγουδίστριες όμως δεν μπορούσαν να συμμετάσχουν - για διαφορετικούς λόγους η καθεμία - και έτσι έγινε κρούση στον διεθνούς φήμη Έλληνα τραγουδιστή Ντέμη Ρούσσο και το συγκρότημα του, που όμως βρίσκονταν στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Καθώς οι μέρες περνούσαν και η προθεσμία έφτανε στο τέλος της, η γενική διεύθυνση του ΕΙΡΤ έκαναν κρούση στο συνθέτη Γιώργο Κατσαρό, που άλλωστε συνεργαζόταν με το ραδιοφωνικό ίδρυμα, ζητώντας του να συνθέσει εκείνος το τραγούδι που θα εκπροσωπούσε την Ελλάδα στο διαγωνισμό της Γιουροβίζιον. Απ' ό,τι φαίνεται, τα 10 "ποιήματα" που είχαν επιλεγεί από την ειδική επιτροπή του ΕΙΡΤ δεν ενέπνευσαν ούτε τον Κερκυραίο συνθέτη, ο οποίος κατέληξε στη λύση του Πυθαγόρα, ο οποίος έγραψε τους στίχους του τραγουδιού "Λίγο κρασί, λίγο θάλασσα και τ' αγόρι μου", που ερμήνευσε -τελικά - η Μαρινέλλα. 
Σε ό,τι αφορά τον διαγωνισμό, δεκαοκτώ χώρες είχαν δηλώσει συμμετοχή, όμως την τελευταία στιγμή αποσύρθηκε η Γαλλία, καθώς στις 2 Απριλίου, μόλις 4 ημέρες πριν το διαγωνισμό, απεβίωσε ο τότε πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Ζορζ Πομπιντού.  Τη χρονιά εκείνη, μεγάλος - αν και ανέλπιστος - νικητής του διαγωνισμού της Γιουροβίζιον ήταν οι Άμπα με το "Waterloo", που αποτέλεσε το εφαλτήριο για την τεράστια καριέρα του σουηδικού συγκροτήματος τα επόμενα χρόνια. Πριν το διαγωνισμό, ως φαβορί φερόταν το ολλανδικό συγκρότημα "Mouth and ManNeal", που τελικά ήρθε τρίτο με το τραγούδι "I See a Star". Για την ιστορία, ν' αναφέρουμε ότι στη δεύτερη θέση κατατάχτηκε το ιταλικό τραγούδι "Si" της Gigliola Cinquetti, που είχε λογοκριθεί στην Ιταλία, καθώς θεωρήθηκε παρέμβαση στο δημοψήφισμα που επρόκειτο να διεξαχθεί εκείνο τον καιρό στη χώρα.
Το ελληνικό τραγούδι βρέθηκε στην ενδέκατη θέση μεταξύ των 17 κρατών που εμφανίστηκαν στη σκηνή, προκαλώντας πολλά σχόλια στον καλλιτεχνικό χώρο, ενώ κάποιοι συνθέτες διαμαρτυρήθηκαν δημόσια κατά του ΕΙΡΤ, διότι δεν είχαν προσκληθεί να υποβάλλουν δικές τους μουσικές προτάσεις. Πάντως, τόσο η Μαρινέλλα όσο και ο Γιώργος Κατσαρός δήλωσαν ικανοποιημένοι από το τελικό αποτέλεσμα, αλλά και έκπληκτοι για το νικητήριο τραγούδι. Ειδικότερα, η Μαρινέλλα δήλωσε στους δημοσιογράφους:
"Είναι συγκινημένη που αντιπροσώπευσα τη χώρα μου στο διεθνές αυτό φεστιβάλ. Νομίζω ότι κάναμε μια αξιόλογη εμφάνιση που είναι υπεραρκετή για ένα πρώτο βήμα στο διεθνή αυτό θεσμό. Μην ξεχνάμε ότι 17 χώρες πήγαν στο Μπράιτον να βγουν πρώτες. Φυσικά, μία θα ήταν η τυχερή. Και φυσικά η τύχη έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στη βράβευση του σουηδικού τραγουδιού. Δεν το είχε υπολογίσει κανείς αυτό το τραγούδι από τους καλλιτέχνες του φεστιβάλ. Δεν μπορούσαμε να φαντασθούμε ότι αυτό το τραγούδι θα έβγαινε πρώτο".
Ευχαριστημένος δήλωσε και ο συνθέτης, Γιώργος Κατσαρός "γιατί κάναμε το καθήκον μας. Κάναμε μία σωστή εμφάνιση και αυτό το έγραψαν και οι αγγλικές εφημερίδες που ανέφεραν με κολακευτικά σχόλια ειδικότερα το ολλανδικό και το δικό μας τραγούδι. Για να είμαι ειλικρινής, δεν περίμενα τέτοιες ενθουσιώδεις εκδηλώσεις απ' το κοινό του φεστιβάλ. Το σουηδικό τραγούδι είχε μεγάλη τύχη που βραβεύθηκε. Το δικό μας τραγούδι καταχειροκροτήθηκε και υποκλινόμαστε για αρκετή ώρα επάνω στη σκηνή. Σαν πρώτο βήμα για την Ελλάδα είναι καλό. Του χρόνου εύχομαι στους συναδέλφους μας που θα εκπροσωπήσουν την Ελλάδα να τα καταφέρουν καλύτερα στο φεστιβάλ".


Η βαθμολογική αποτυχία του τραγουδιού "Λίγο κρασί, λίγο θάλασσα και τ' αγόρι μου" προβλημάτισε τους υπεύθυνους της κρατικής τηλεόρασης, που έσπευσαν ήδη από το Μάιο του 1974 να ανακοινώσουν τον τρόπο επιλογής του ερμηνευτή που θα εκπροσωπούσε τη χώρα στο διαγωνισμό της Γιουροβίζιον το Μάρτιο του 1975! Η επιλογή θα γινόταν παράλληλα με την ανακοίνωση των τραγουδιστών που θα συμμετείχαν στο φεστιβάλ τραγουδιού της Θεσσαλονίκης της χρονιάς εκείνης. 
Ωστόσο, παρά τη σπουδή που επέδειξε αρχικά η ελληνική κρατική τηλεόραση να δημοσιοποιήσει τους όρους επιλογής ερμηνευτή και τραγουδιού, τα πράγματα άλλαξαν και η Ελλάδα δε συμμετείχε στο διαγωνισμό του 1975 λόγω της συμμετοχής της Τουρκίας σε συνδυασμό με την τουρκική εισβολή στην Κύπρο τον Ιούλιο του 1974. Εξάλλου, κι όταν το 1976 η χώρα μας επανήλθε στο διαγωνισμό, απούσης της Τουρκίας που ήταν εκείνη η διαμαρτυρόμενη, το έκανε μ' ένα τραγούδι που αναφερόταν έμμεσα στην τουρκική εισβολή στη Μεγαλόνησο, το τραγούδι "Παναγιά μου, Παναγιά μου" (ερμηνεία Μαρίζας Κοχ, στίχοι Μιχάλη Φωτιάδη και σύνθεση Μάικ Ροζάκη), το ρεφρέν του οποίου ήταν βασισμένο σ' ένα παλιό ηπειρώτικο μοτίβο.


Σχετικά θέματα:

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου