Οι πρώτες δημοτικές εκλογές στο ελληνικό κράτος: Τα σχόλια των εφημερίδων, οι πρώτοι δημοτικοί σύμβουλοι και οι απόπειρες νοθείας

Τη μεγάλη δύναμη που είχαν οι κατά τόπους δημογέροντες φιλοδοξούσε να εξαλείψει ο νόμος περί δήμων και δημοτικών αρχόντων της 27ης Δεκεμβρίου 1833, η εφαρμογή του οποίου άρχισε σταδιακά από το καλοκαίρι του επόμενου έτους, πρώτα από την πρωτεύουσα και στη συνέχεια και στις άλλες πόλεις. Δεν ήταν εύκολη η διαδικασία, καθώς δεν έλειπαν σε πολλές περιπτώσεις οι καταγγελίες για απόπειρα νοθείας ή επηρεασμού των ψηφοφόρων, ενώ στη θέση των δημάρχων δεν διορίζονταν οι πρώτοι σε ψήφους, αλλά οι πιο αρεστοί στο βασιλικό περιβάλλον.

Οι πρώτες, λοιπόν, δημοτικές εκλογές πραγματοποιήθηκαν τον Ιούλιο του 1834 στο Ναύπλιο, που ήταν και η πρωτεύουσα του κράτους. Αρχικά, η εκλογική διαδικασία είχε προβλεφθεί να ξεκινήσει στις 24 Ιουνίου, όμως αναβλήθηκε για την 1η Ιουλίου λόγω αργοπορίας στην ετοιμασία των ψηφοδελτίων.
Αυτή ήταν η επίσημη ανακοίνωση αναβολής της εκλογικής διαδικασίας:

"Ουδέν τακτικώτερον, περιεργότερον και σεμνοπρεπέστερον από τας εκλογάς, των οποίων η καθέδρα του Ελληνικού Κράτους ήτο το θέατρον την παρελθούσα Κυριακήν", σχολίαζε στο κύριο άρθρο της η εφημερίδα Σωτήρ στις 5 Ιουλίου, χωρίς όμως να δίνει ακόμη στοιχεία για τους εκλεγμένους συμβούλους, αφού οι κάλπες δεν είχαν ανοιχθεί κι επομένως δεν είχε ακόμη γίνει η καταμέτρηση των ψήφων. Ωστόσο, εκφραζόταν η εκτίμηση ότι "ονόματα αξιότιμα θέλουν εξέλθει από την εκλεκτικήν κάλπην, και ότι τα μέλη του Δήμου της Ναυπλίας δεν θέλουν μετανοήσει διά τον οποίον έδειξαν ζήλον και προθυμίαν εις την εκπλήρωσιν των πολιτικών χρεών των". 

Έως 1300 ήταν οι ψηφοφόροι της πρώτης στα ελληνικά χρονικά εκλογής ανάδειξης δημοτικού συμβουλίου και σύμφωνα με την εφημερίδα υπήρχε "απαραδειγμάτιστος προθυμία εις το να ενεργήση έκαστος δημότης τα πολιτικά του δικαιώματα", κάτι που περιγραφόταν ως "θέαμα ευάρεστον και ωραίον, το οποίον δίδει ικανήν ύλην σκέψεως εις τον παρατηρητήν, μαρτυρεί τας προόδους του Ελληνικού έθνους... και αποδεικνύει μέχρι τίνος βαθμού ο λαός της Ελλάδος είναι επιδεκτικός όλων των πολιτικών βελτιώσεων, τας οποίας απαιτούσι το πνεύμα του αιώνος και τα συμφέροντα κακώς εννοούμενα των αρχόντων και αρχομένων". 

Τα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν στις 18 Ιουλίου, όταν ο μεταβατικός Πρόεδρος της Ναυπλείων Δημοτών Συνελεύσεως, Αναστάσιος Μαυροκέφαλος, εξέδωσε σχετικό διάταγμα καλώντας παράλληλα τους ενδιαφερόμενους σε υποβολή ενστάσεων εντός τριημέρου. Τα πρώτα εκλεγέντα μέλη του δημοτικού συμβουλίου του Ναυπλίου (αλλά και τα πρώτα εκλεγέντα μέλη δημοτικού συμβουλίου στο ελληνικό κράτος) ήταν οι: Μιχαήλ Ιατρός με 823 ψήφους, Λιμπέρης Γιαννακόπουλος με 716, Σπύρος Παπαλεξόπουλος με 706, Βελισσάριος Παυλίδης με 706, Κωνσταντίνος Μασκλαβάνος με 673, Χριστόδουλος Ματακίδης με 624, Ιωάννης Στρατηγόπουλος με 576, Μάνθος Σακελλαρίου με 566, Ιωάννης Ιατρίδης με 565,Φώτιος Σιλαιδής με 549, Πανάγος Μουρέλας με 525, Εμμανουήλ Βαλσαμής με 496, Φίλιππος Γ. Κανελόπουλος με 486, Εμ. Αντωνιάδης με 484, Δημήτριος Παπαλεξόπουλος με 480, Αναστάσιος Μαυροκέφαλος με 426, Παναγιώτης Ναούμ με 418 και Νικόλαος Σκούφος με 393. 

Αναπληρωματικά μέλη ήταν οι: Χαράλαμπος Μηλιάνης με 388 ψήφους, Νικόλαος Ρενιέρης με 374, Αναγνώστης Μαρκόπουλος με 374, Γεώργιος Αγαλόπουλος με 367, Μιχαήλ Κοτζονόπουλος με 355, Παναγιώτης Γκιουζελέτος με 344, Ιωάννης Ευσταθίου με 339, Ιωάννης Χ. Πέτρου με 315 και Ιωάννης Βυζούλας με 314.

Σε πολλές περιοχές, οι πρώην πανίσχυροι δημογέροντες, που είχαν καταψηφιστεί από τους - λίγους έστω - ψηφοφόρους, αντέδρασαν βίαια στα εκλογικά αποτελέσματα. Χαρακτηριστικό ήταν αυτό που συνέβη στο Δήμο Λήσσης (το σημερινό Λιγουριό του ν. Αργολίδας), όπως κατέγραφε η εφημερίδα Αθηνά στις 12.01.1835, "όχι τόσον διά σημαντικότητα και μ' όλον ότι είναι ευκαταφρόνητος η Κοινότης... αλλά διά να αποδείξω μεταχειριζόμενος ως παράδειγμα το φιλελεύθερον του Ελληνικού λαού". Όπως διαβάζουμε, ο δημογέροντας της περιοχής δεν έλαβε ούτε μία ψήφο, με αποτέλεσμα να γίνει βίαιος απέναντι στους συνδημότες του εν όψει της παύσης της εξουσίας του, σε βαθμό ώστε τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου, αλλά και απλοί πολίτες, να παραπονεθούν στο Νομάρχη Αργολίδας και Κορινθίας "διά ξυλοκοπισμούς, ύβρεις, παραβιάσεις ιδιοκτησιών και λοιπά". 

Στην Αθήνα οι εκλογές πραγματοποιήθηκαν το Μάρτιο του 1835, αφού προηγουμένως καταρτίστηκαν οι εκλογικοί κατάλογοι, με τη συμμετοχή των πολιτών να είναι τόσο μεγάλη, ώστε τελικά να δοθεί παράταση. Αυτό τουλάχιστον συνάγεται από την είδηση που δημοσίευσε η εφημερίδα Εθνική στις 07.03.1835: "Επειδή πολλοί κάτοικοι των Αθηνών επαραπονέθησαν, ότι δεν επρόφθασαν να καταγραφθούν εις τον πρώτον κατάλογον των δημοτών, η επί των εσωτερικών Γραμματεία επροσκάλεσε την επί της ψηφοφορίας επιτροπήν να τους ειδοποιήση να παρουσιασθούν εις αυτήν διά να καταγραφούν δημόται και να ψηφοφορήσουν· τους δίδεται προθεσμία εξ ημερών· η τελευταία είναι η ερχομένη Κυριακή". 

Πάντως, το προεκλογικό κλίμα δεν ήταν ήσυχο και οι εφημερίδες βρέθηκαν στο στόχαστρο. Για παράδειγμα, η Εθνική αναγκάστηκε ν' απολογηθεί στις 10.03.1835, καθώς κατηγορήθηκε ότι τις προηγούμενες μέρες είχε μοιράσει αντίτυπα σε διάφορα μέρη της Αθήνας, με σκοπό να "προφυλάξει" τους πολίτες, "όσους από απλότητα ή από καλήν πίστιν ειμπορούν να παγιδευθούν από τους ραδιούργους", παρακινώντας τους να δώσου την ψήφο τους "εις εκείνους, οίτινες, είτε ευρισκόμενοι εις τα δημόσια πράγματα, είτε ιδιωτεύοντες, έδωσαν δείγματα αμέμπτου διαγωγής, και δεν κατεχράσθησαν τα δημόσια· ψηφοφορήσατε υπέρ των φωτισμένων, των ωφελίμων και των τιμίων πολιτών, τους οποίους σεις οι ίδιοι υπολήπτεσθε ως τοιούτους".
Όπως σχολίαζε η εφημερίδα στην απολογία της, "Δεν εζητήσαμεν να διαθέσωμεν την ψηφοφορίαν υπέρ του δείνος ή δείνος πολίτου, ούτε ιθαγενούς, ούτε νεήλυδος, μολονότι τούτο γίνεται εις τα πλέον φιλελεύθερα μέρη του κόσμου...", αν και άφηνε σαφέστατες αιχμές και υπονοούμενα: ".. δεν ελυπήθησαν δε, ουδέ ωργίσθησαν, ειμή όσοι συναισθάνονται τον εαυτόν των αναξίους της κοινής εμπιστοσύνης, όσοι ήλπιζον διά την κολακεία, της απάτης και των υποσχέσεων ν' αρπάζουν τας ψήφους των συμπολιτών των". Και το επαναστατικό πνεύμα της εφημερίδας συνέχιζε: "Παρήλθον οι χρόνοι και οι αιώνες, κατά τους οποίους ο δυνατός και ο πλούσιος καθίστατο διά της βίας δημογέρων ή κοτζάπασις, διά να τυρανή τον πτωχόν λαόν και τον αδύνατον. Ουδείς σήμερον δεν ημπορεί να ζη με τους κόπους και τους ιδρώτας του άλλου ούτε να άρχη αυτόκλητος. Όλοι είμεθα όμοιοι ενώπιον των νόμων. Οι δίκαιοι και οι ωφέλιμοι πολίται αγαπώνται και τιμώνται από όλους σχεδόν τους συμπολίτας των· οι τοιούτοι μόνοι είναι άξιοι και πρέπει να προάρχουν εις τας κοινότητας και τους δήμους μας". Επίκαιρα τα σχόλια της εφημερίδας, δεν νομίζετε;
Οι κάλπες άνοιξαν στις 15. Μαρτίου και έκλεισαν στις 20 του μηνός. Η καταγραφή των εκλεγέντων γινόταν δημόσια από ειδική επιτροπή με την παρουσία ενός νομαρχιακού υπαλλήλου. Εξελέγησαν οι: Δ. Καλλιφρονάς με 729 ψήφους, Ανάργυρος Πετράκης με 686, Μακρυγιάννης με 539, Σ. Βενιζέλος με 523, Π.Χατζηπέτης με 503, Αγ. Γέροντας με 476, Χ. Τουφεκσής με 471, Δ. Μισεραλιώτης με 437, Χ. Σπ. Γικκάκης με 429, Ν. Ζαχαρίτσας με 427, Δ. Πατούσας με 382, Ι. Βλάχος με 355, Μ. Βυζίκης με 334, Γ. Μεταξάς με 343, Κ. Κοκκίδης με 341, Ν. Λιανοσταφίδας με 334, Γ. Γεννάδιος με 315 και Σιμών Γαλάκης με 304.
Ωστόσο, παρόλο που τα αποτελέσματα ανακοινώθηκαν σχετικά γρήγορα, αργούσε πολύ ο ορισμός του νέου δημάρχου της πόλης, σε σημείο η εφημερίδα Εθνική να εξαπολύσει επίθεση εναντίον της γραμματείας των Εσωτερικών για την αναβολή "εις την αποκατάστασιν του δήμου", που αποτελούσε "αρκετή επιτυχία δι' όσους επιθυμούν το αδιοργάνιστον και την αταξίαν". Και συνέχιζε: "Δεν μας αφίνουν να κατορθώσωμεν δήμαρχον, με τον οποίον ελπίζομεν να συνδέσωμεν τα συμφέροντά μας, και ο οποίος τυφλώς να ακούη τας επισήμους και κρυφίους διαταγάς μας, αλλά ούτε αυτοί τον εδικόν των θα τον έχουν ογλήγορα· τις οίδες τι τέξεται η επιούσα;.. Η επιούσα θέλει είναι ολέθριος εις το σύστημά σας, άνθρωποι αντιπροοδευτικοί. Το σύστημά σας δεν ριζόνει εις την Ελλάδα. Η δεσποτεία σας ήγγικεν εις το τέρμα της".
Τελικά, η επιλογή του πρώτου δημάρχου της Αθήνας έγινε από τον γραμματέα Εσωτερικών όχι με βάση τις ψήφους του κάθε υποψήφιου συμβούλου, αλλά τις πολιτικές του προτιμήσεις, να μην αντιτίθεται δηλαδή στο καθεστώς της Αντιβασιλείας, κι έτσι με το Β.Δ. της 6ης Μαΐου 1835 πρώτος δήμαρχος της Αθήνας διορίστηκε ο Ανάργυρος Πετράκης, που είχε έρθει δεύτερος σε ψήφους, "επί τη προφάσει ότι ο Καλλιφρονάς ήτο νέος εισέτι την ηλικίαν.διά το αξίωμα τούτο· η κυρία όμως αφορμή του μη διορισμού του ήσαν τα λίαν φιλελεύθερα αισθήματά του, τα οποία έβλεπεν η Αυλή με πολύ δυσάρεστον όμμα", όπως περιγράφεται στο βιβλίο "Οι δήμαρχοι των Αθηνών (1855-1907)", του Γ.Π. Παρασκευόπουλου (1907, Βασιλική Τυπογραφία Ραφτάνη - Παππαγεωργίου).
Πάρεδροι ορίστηκαν ο Δημήτρης Καλλιφρονάς, ο Άγγελος Γέροντας, ο Γεώργιος Μεταξάς και ο Κωνσταντίνος Παππάς. Το αποτέλεσμα ήταν να παραιτηθεί ο Καλλιφρονάς, που πάντως τα επόμενα χρόνια θα ασκούσε δημαρχιακά καθήκοντα,.ενώ στη θέση του ορίστηκε ως σύμβουλος ο Κ. Βρυζάκης. Σύμφωνα, πάντως, με την εφημερίδα Αθηνά (08.05.1835), "τα περί του Δήμου των Αθηνών αποπερατώθησαν με γενικήν ευχαρίστησιν", ενώ θετική ήταν η στάση και της Εθνικής (14.05.1835), που υποστήριζε ότι ο Πετράκης είχε τις περισσότερες ψήφους μεταξύ των τριών υποψηφίων και ότι ήταν ένα πρόσωπο που έχαιρε "γενικήν υπόληψιν" στην Αθήνα.

Η περίπτωση του Ανάργυρου Πετράκη δεν ήταν η μοναδική, αλλά κάτι αντίστοιχο έγινε και σε πολλές ακόμη πόλεις. Άλλωστε και στο Ναύπλιο, ως πρώτος δήμαρχος της πόλης ορίστηκε ο Σπυρίδων Παπαλεξόπουλος, ο οποίος είχε έρθει τρίτος σε ψήφους, όπως είδαμε πιο πάνω. Κάτι αντίστοιχο συνέβη και στη Σαλαμίνα. Όπως έγραφε στις 01.01.1836 ο Σωτήρ, δήμαρχος εκεί διορίστηκε ο τρίτος κατά σειρά εκλογής σύμβουλος, ο οποίος είχε αποσπάσει δέκα ψήφους έναντι 14 και 12 που είχαν οι δύο πρώτοι. "Εκ τούτου δυσαρέσκειαι, ανησυχίαι εις την Σαλαμίνα, δηλαδή εις τας πύλας της πρωτευούσης μας", έγραφε η εφημερίδα. "Διάφοροι πολίται ήλθον να προσκλαυθώσιν εις την Κυβέρνησιν. Αφ' ου, παρουσιασέντες δεν εύρον δικαιοσύνην παρά του επί των Εσωτερικών και της Δικαιοσύνης Γραμματέως μας, ετοιμάζονται τώρα να την ζητήσουν από τον ίδιον Βασιλέα μας. Εις ποίαν δυσάρεστον θέσιν δεν βάλλει πολλάκις ο ανίκανος Υπουργός αυτόν τον αρχηγόν του Κράτους!".

Στην Ερμούπολη, οι πρώτες δημοτικές εκλογές ξεκίνησαν στις 13 Ιανουαρίου 1835 και ολοκληρώθηκαν ύστερα από έναν μήνα και κάτι μέρες, στις 17 Φεβρουαρίου, οπότε "έλαβον πέρας αι εργασίαι των επιτροπών των δύω τμημάτων, ει τε του Ναού της Μεταμορφώσεως και του Ναού της Κοιμήσεως", όπως έγραφε η εφημερίδα Αθηνά στις 20.03.1835. 

Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν στις 24 Φεβρουαρίου και οι πρώτοι εκλεγμένοι δημοτικοί σύμβουλοι της πόλης ήταν οι: Γεώργιος Καραγιανάκης με 904 ψήφους, Γ. Πετρίτσης με 881, Θεόδωρος Τομπακάκης με 711, Ι. Περίδης με 665, Ν. Μεταξάς με 631, Π. Γεραλόπουλος με 623, Στ. Κωνσταντίνου με 609, Π. Ζωντανός με 571, Ν. Πρασακάκης με 567, Π. Κάτηρας με 522, Ν. Ταρπουχτζής με 520, Α. Λαδόπουλος με 513, Ευστ. Σουγδορής με 484, Αβραάμ Χ. Κυριάκου με 470, Γ. Ασλάν με 456, Κωνσταν. Πάγκαλος με 443, Γ. Γαϊτάνος με 443 και Ι. Ρινιέρης με 434.

Αναπληρωματικοί είχαν εκλεγεί οι: Χ. Αναστάσιος Κορνήλιος με 429 ψήφους, Μ. Γερούσης με 421, Θεοχ. Παλαιολόγος με 413, Παρασκευάς Χ. Ανδρέα με 406, Ζ. Α. Βούρος με 403, Παύλος Μαυρογορδάτος με 396 και Α. Ράλλης με 318. 

Σύμφωνα με την επιστολή-ανταπόκριση από το νησί της Σύρου, η εκλογική διαδικασία στιγματίστηκε από τα μέλη της εκλογικής επιτροπής, παιδιά του Αλληλοδιδακτικού Σχολείου, που ανέλαβαν να καταγράψουν τα ψηφοδέλτια των αγραμμάτων. Υπήρχαν καταγγελίες ότι τα παιδιά κατέγραφαν άλλα ονόματα από εκείνα που τους υπαγόρευαν οι αγράμματοι δημότες, κάτι που "απεδείχθη και πραγματικώς" σύμφωνα την παραπάνω επιστολή. 

Μάλιστα, αναφερόταν κι ένα περιστατικό, κατά το οποίο ένας αγράμματος ψηφοφόρος "έχων εις τμήμα χάρτου προηγουμένως σημειωμένα τα ονόματα εκείνων, τους οποίους ήθελε διά συμβούλους" έδωσε το χαρτί αυτό σ' ένα από τα παιδιά της επιτροπής για να τα αντιγράψει, μόνο που εκείνος "αντί των συμειωμένων ονομάτων κατέγραφεν άλλα όσα αυτός ήθελε". Κάποιος άλλος από τους παρόντες ψηφοφόρους το πρόσεξε, άρπαξε το επίσημο ψηφοδέλτιο και την χειρόγραφη σημείωση του πολίτη, τα παρουσίασε στον πρόεδρο και την επιτροπή, στην οποία παρών ήταν και ο Νομάρχης Κυκλάδων, με αποτέλεσμα ο τελευταίος να διατάξει "ν' αποβληθώσιν οι παίδες και να διορισθώσιν εις τύπον των δύο εκ των ιερέων της εκκλησίας, το οποίον και εγένετο".
Εξάλλου αποφασίστηκε να μην παραλαμβάνονται τα ψηφοδέλτια των αγραμμάτων, αν προηγουμένως δεν γίνεται λεπτομερής επεξεργασία τους κάτι που είχε ως αποτέλεσμα να σχιστούν περισσότερα από σαράντα ψηφοδέλτια από την επιτροπή, "ως μη όντα κατεγεγραμμένα κατά τους τύπους, είτε καταγεγραμμένα από άλλους εκτός της εκκλησίας και περιείχον ονόματα όχι όσα ο ψηφοφορών δημότης, αλλ' ο καταγράφων το ψηφοδέλτιον δημότης, το οποίον ανεκαλύπτετο εκ των επαννειλημένων ερωτήσεων και ερεύνων, τας οποίας έκαμνεν η επιτροπή εις τους αγραμμάτους, όθεν και εφυλάχθη επομένως πάσα ακρίβεια και τάξις, οία δεν ηκολούθησε, νομίζομεν, εις κανένα άλλον δήμον, έως ου έλαβε πέρας η Δημαιρεσία". 

Κατά τ' άλλα, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Σωτήρ στις 30.05.1835, δικαίωμα ψήφου στις δημαιρεσίες της Ερμούπολης είχαν λάβει 1700 πολίτες, ενώ οι ενστάσεις ήταν μόλις 40 και προέρχονταν από Χίους. (Συνολικά στο νησί εκείνη την εποχή ζούσαν 300 πρόσφυγες από τη Χίο, οι οποίοι μάλιστα είχαν εκλέξει κι έναν εκπρόσωπό τους στο τοπικό δημοτικό συμβούλιο). Η εφημερίδα αντιμετώπιζε ειρωνικά τις ενστάσεις αυτές, επιχειρώντας να μειώσει τη σοβαρότητά τους, αν και μάλλον είχε άδικο, αφού δεν ασχολήθηκε καν με το περιεχόμενο και τη βασιμότητα των ενστάσεων. Τη μια υποστήριζε - αναπόδεικτα - ότι δήθεν οι Χίοι είχαν εκφράσει τη βούληση να φύγουν από τη Σύρο και να μετοικήσουν στον Πειραιά, ενώ επιπλέον μεμφόταν τους Χίους ότι ήταν χωρισμένοι σε τρία κόμματα: "Διατί λοιπόν να προσκλαίωνται, ότι δεν έλαβον ψήφους; Ποίος τους είπε να ήναι διηρημένοι, και να αντενεργή ο εις κατά του άλλου;" ήταν το (καθόλου) αποστομωτικό επιχείρημα της εφημερίδας, που δεν είχε διάθεση για δημοσιογραφική έρευνα.

Η περίπτωση της Ερμούπολης δεν ήταν η μοναδική. Καταγγελίες για νόθευση είχαν γίνει και στην Τρίπολη, σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα της Εθνικής στις 22.03.1835. Ο Ειρηνοδίκης πρόεδρος της δημαιρεσιακής επιτροπής κατηγορούνταν ότι έκρυβε πλαστά ψηφοδέλτια "υποκάτω της πολυμάλου πυλωτής του" και τα εμφάνιζε αντί όσων βρίσκονταν στις κάλπες. Τη νοθεία κατήγγειλαν μέλη της επιτροπής, που ενημέρωσαν σχετικά τον Εισαγγελέα του πρωτοδικείου της περιοχής. "Αν αληθεύουν όσα μας γράφουν, το έγκλημα είναι μέγιστον και πρέπει να τιμωρηθή αυστηρώς, διά να χρησιμεύση η ποινή ως μάθημα σωτήριον, εις όσους ζητούν διά τοιούτων και άλλων αναλόγων αισχρών μέσων να δημαρχήσουν ή να συστήσουν δημοτικόν συμβούλιον από ανθρώπους, τους οποίους το κοινόν αποστρέφεται", σχολίαζε η εφημερίδα.
Το γεγονός αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να αργήσει πολύ η ολοκλήρωση της εκλογικής διαδικασίας. Ένα μήνα μετά (22.04.1835) η Εθνική δημοσίευε επιστολή από την Τρίπολη, που ενημέρωνε ότι "η κάλπη μένει έτι εσφραγισμένη και η ανάκρισις των ψηφοδελτίων δεν έγεινεν", ενώ εξέφραζε και μια αγανάκτηση για το καθεστώς ατιμωρησίας: "Δια τι αι τοιαύται καταχρήσεις να μη τιμορώνται προς σωφρονισμόν άλλων; Διά τι να μη διορίζεται άλλος ειρηνοδίκης και να ξαναρχίσουν αι εκλογαί τακτικώτατα; Έως πότε ο δήμος μας να μένη αδιοργάνιστος, η δημόσιος περιουσία να σπαταλάται, και οι πολίται να υποφέρουν παντοιοτρόπως;".