ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ "ΔΙΣΕΚΤΟ ΕΤΟΣ"

Το 2012 είναι δίσεκτο έτος, που σημαίνει ότι το 2012 θα έχει μεγαλύτερη διάρκεια από το 2011 κατά μία ημέρα και θα αποτελείται από 366 ημέρες. Πολλές είναι οι προλήψεις που συνοδεύουν τα δίσεκτα έτη, με πιο δημοφιλή αυτή που θέλει να αποφεύγουν τα ζευγάρια να παντρεύονται όταν ο χρόνος είναι δίσεκτος. Τι σημαίνει όμως δίσεκτο έτος και πώς ξεκίνησε να χρησιμοποιείται ο όρος αυτός;

Κατ' αρχήν θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι η έννοια του έτους όπως και η έννοια του χρόνου γενικά έχουν καθαρά συμβατικό περιεχόμενο, που επινοήθηκαν προκειμένου να απλοποιήσουν και να καλυτερεύσουν την ζωή των ανθρώπων. Ως σημείο αναφοράς για τον καθορισμό αυτών των εννοιών επιλέχθηκε η σχέση Γης και Ήλιου. Έτσι λοιπόν, ως έτος θα ορίζαμε το χρόνο που απαιτείται για να πραγματοποιήσει η Γη πλήρη περιστροφή γύρω από τον Ήλιο. Συμβατικά θεωρούμε ότι η περιστροφή αυτή ολοκληρώνεται σε 365 ημέρες, αλλά στην πραγματικότητα απαιτούνται 365,242199 ηλιακές ημέρες. Κατά συνέπεια δημιουργείται ένα κενό κάθε τέσσερα χρόνια, το οποίο καλύπτεται με την προσθήκη μιας εμβόλιμης ημέρας στο τέλος του μηνός Φεβρουαρίου, η οποία ονομάζεται "δίσεκτη" και κατ' επέκταση ονομάζουμε το έτος αυτό ως "δίσεκτο".

Η πρώτη χρήση του όρου "δίσεκτη ημέρα" ανάγεται στον 1ο αιώνα π.Χ, όταν ο Ιούλιος Καίσαρας εισήγαγε ένα εντελώς καινούριο ημερολογιακό σύστημα, το Ιουλιανό Ημερολόγιο, με τη βοήθεια του Αλεξανδρινού αστρονόμου Σωσιγένη. Ο Σωσιγένης εισηγήθηκε την πλήρη εγκατάλειψη του σεληνιακού ημερολογίου και την υιοθέτηση του ηλιακού έτους, το οποίο υπολογιζόταν ότι αντιστοιχεί σε 365,25 ημέρες. Η μέτρηση ήταν εντυπωσιακά κοντά στην πραγματικότητα, δεν ήταν όμως ακριβής, εξ ου και χρειάστηκε η περαιτέρω διόρθωση του ιουλιανού ημερολογίου από πάπα Γρηγόριο IV στα τέλη του 16ου αιώνα. Το αποτέλεσμα της εισήγησης του Σωσιγένη πάντως ήταν να αποφασιστεί από τον Ιούλιο Καίσαρα η διαίρεση του έτους σε 365 ημέρες και να προστίθεται κάθε χρόνια μία εμβόλιμη ημέρα μεταξύ 23ης και 24ης Φεβρουαρίου, η οποία ονομαζόταν sextokalendae, καθώς ήταν η έκτη ημέρα πριν τις καλένδες. Τη ρωμαϊκή εποχή kalendae (καλένδες) ονομαζόταν η πρώτη ημέρα κάθε μήνα, εν προκειμένω η 1η Μαρτίου. Η εμβόλιμη αυτή ημέρα με τη σειρά της ονομάστηκε bis - sextokalendae, δηλαδή "δις έκτη" ή αλλιώς "δίσεκτη" και κατ' επέκταση το έτος με τη δίσεκτη ημέρα το ονομάζουμε με τη σειρά του "δίσεκτο".