Η δολοφονία μας ξένης αυτοκράτειρας, που όμως είχε δεσμούς με τη χώρα μας και ήταν ιδιαίτερα αγαπητή από τους Έλληνες, καθώς και δύο γεγονότα, που συνέβαλαν στη διαμόρφωση της ελληνικής ιστορίας περιγράφονται στο σημερινό "Σαν σήμερα".
Στις 10 Σεπτεμβρίου 1898, η αυτοκράτειρα της Αυστρίας Ελισάβετ (γνωστής σήμερα ως "Σίσι" από τις κινηματογραφικές ταινίες με πρωταγωνίστρια τη Ρόμι Σνάιντερ) δολοφονήθηκε στη Γενεύη από τον Ιταλό αναρχικό Λουίτζι Λουκένι, τον οποίο οι ελληνικές εφημερίδες της εποχής ανέγραφαν ως Λουδοβίκο Λουκένη (ή Λουακένη). Η Ελισάβετ ήταν πολύ αγαπητή στην Ελλάδα - άλλωστε το Αχίλλειο στην Κέρκυρα είχε χτιστεί για εκείνη αποτελώντας τη θερινή της κατοικία - κι έτσι τα της δολοφονίας της απασχόλησαν για μέρες τον ελληνικό τύπο της εποχής. Όπως σημείωνε το "Άστυ" στις 30.08.18989 (π.η.):
"Η είδησις της δολοφονίας της αυτοκρατείρας της Αυστρίας, ης η ιδιότυπος φυσιογνωμία ήτο εις άκρον ενδιαφέρουσα, θα προκαλέση παρ' ημίν ιδίαν όλως θλίψιν. Η αυτοκράτειρα Ελισάβετ δεν ήτο μορφή άγνωστος διά την Ελλάδα. Το "Αχίλλειον", το μεγαλοπρεπές εν Κερκύρα ανάκτορόν της, υπήρξεν η κιβωτός των προς την ελληνικήν γην αισθημάτων της. Όπως η ελληνική γλώσσα, ην εξέμαθε και ωμίλει ως Ατθίς, υπήρξεν ο δεσμός ο άρρηκτος μετά της ελληνικής ψυχής....
... Από της τραγικής αυτοκτονίας του Ροδόλφου, η αυτοκράτειρα Ελισάβετ σπανιώτατα διήρχετο διά Βιέννης, ουδέποτε δ' ενεφανίζετο πλέον εις δημοσίας τελετάς και εορτάς.... Η αυτοκράτειρα κατά τα τελευταία έτη τον περισσότερον χρόνον διήρχετο εις την Κέρκυραν, εις πόλεις λουτρών, ταξειδεύουσα επί της θαλαμηγού της. Πανταχού συνώδευεν αυτήν ο Έλλην διδάσκαλός της, ωμίλει την νεοελληνικήν απταίστως και άνευ ουδεμίας ξενικής προφοράς.
Η εκμάθησις της γλώσσης ημών υπήρξεν το τελευταίον πάθος της αυτοκρατείρας, εσχάτως δ' είχε λεχθή, ότι η αυτοκράτειρα εσκόπει να μεταφράση εν έργον του Σαίξπηρ εις την νεοελληνικήν, αλλ' οι ιατροί απηγόρευσαν εις αυτήν πάσαν εργασίαν, ένεκα του καρδιακού νοσήματος, υφ' ου κατετρύχετο..."
Στις 06.09.1898 (π.η.) η εφημερίδα "Άστυ" δημοσίευσε τη μαρτυρία μιας κυρίας επί των τιμών, που συνόδευε την Ελισάβετ τη μέρα της δολοφονίας της. ( Η συνέντευξη δόθηκε σε ξένη εφημερίδα και εδώ θα παρατεθεί φυσικά το κείμενο στη δημοτική):
"Κατεβαίναμε από το ξενοδοχείο Μποριβάζ της Γενεύης για να επισκεφθούμε τα περίχωρα και ετοιμαζόμασταν να επιστρέψουμε την επόμενη μέρα στο Κοξ. Στις 1.30΄ μ.μ.φύγαμε από το ξενοδοχείο. Η Α.Μ. ήταν πολύ χαρούμενη. Βαδίζαμε εύθυμα στο πεζοδρόμιο της προκυμαίας του Μον-Μπλαν, όταν είδα έναν άνθρωπο να πλησιάζει με γρήγορο βήμα. Πέρασε γρήγορα μπροστά από ένα δένδρο, το οποίο μας χώριζε απ' αυτόν, και όταν έφθασε κοντά στην αυτοκράτειρα, φάνηκε σαν να σκόνταψε. Έκανε μια κίνηση με το χέρι του. Σκέφτηκα ότι έκανε μια κίνηση για ν' ανακτήσει την ισορροπία του. Και ο άγνωστος εξακολούθησε το δρόμο του τρέχοντας. Η αυτοκράτειρα έκανε ένα βήμα πίσω και κατόπιν έπεσε. Έτρεξα και την πήρα στην αγκαλιά μου.
- Υποφέρετε Μεγαλειοτάτη; της είπα.
-Δεν μπορώ να σας το βεβαιώσω, μου απάντησε, αλλά νομίζω ότι αισθάνομαι κάποιο πόνο στο στήθος.
Μετά από λίγο είπα στην Α.Μ.:
- Η Α.Μ. θέλει να μου σώσει το μπράτσο της;
Η Ελισάβετ αρνήθηκε και ανέβηκε μόνη στο σκάφος, ρωτούσε μόνον αν ήταν πολύ χλωμή. Και αμέσως έπεσε αναίσθητη. Στην αρχή υπέθεσα ότι λιποθύμησε. Η αυτοκράτειρα συνήλθε και με ρώτησε:
- Τι συνέβη;
Αυτές ήταν οι τελευταίες της λέξεις. Χλωμή όπως ο θάνατος μεταφέρθηκε στο ξενοδοχείο, όπως γνωρίζετε, όπου εξέπνευσε".
[Σχετικό θέμα: Ο Έλληνας συγγραφέας που γνώρισε από κοντά τη Σίσι - Αποσπάσματα από το ημερολόγιό του]
Στις 10 Σεπτεμβρίου 1915 υπογράφηκε και δημοσιεύτηκε διάταγμα γενικής επιστράτευσης με αφορμή την προηγούμενη κήρυξη επιστράτευσης του βουλγαρικού στρατού στο πλευρό της Γερμανίας. Στις 4 το απόγευμα υπήρξε συνάντηση του Ελευθερίου Βενιζέλου με τον Κωνσταντίνο, ενώ στις 6 πραγματοποιήθηκε υπουργικό συμβούλιο που αποφάσισε την κήρυξη της επιστράτευσης και η οποία στη συνέχεια υπογράφτηκε από το βασιλιά και δημοσιεύτηκε σε έκτακτο φύλλο της εφημερίδας της κυβέρνησης.
Με την απόφαση αυτή, η κυβέρνηση καλούσε στα όπλα "Α΄) Πάντας τους εφέδρους πάντων των όπλων, σωμάτων και υπηρεσιών, τους ανήκοντας εις την πρώτην σειράν ρφεδρείας, ήτοι τους ακολουθούντας τας κλάσεις επιστρατεύσεως από 1892 έως 1911 συμπεριλαμβανομένης, τους υπηρετήσαντας πλέον των τριών μηνών. Β΄) Τους εφέδρους, οίτινες δι' οινοδήποτε λόγον ακολουθούσι τας υπηρετούσας κλάσεις 1912, 1913α, 1913β και 1914, υπηρετήσαντας πλέον των τριών μηνών. Γ΄), Πάντας τους βοηθητικούς, τους ανήκοντας εις τας κλάσεις επιστρατεύσεως 1892 έως 1914 συμπεριλαμβανομένας, υπηρετήσαντας είτε μη".
Ωστόσο, το κλίμα στις σχέσεις μεταξύ πρωθυπουργού και βασιλιά δεν ήταν και τόσο αρμονικό, όπως αποδείχτηκε λίγες ώρες αργότερα. Οι δύο άνδρες διαφωνούσαν ως προς την κατεύθυνση της επιστράτευσης (ο Βενιζέλος τασσόταν υπέρ της ευθείας συμπαράταξης στο πλευρό της Αντάντ και ο βασιλιάς επέμενε στην τήρηση ουδετερότητας), αλλά και ως προς την κάλυψη του χρηματικού κόστους. Αν και η κρίση αποσοβήθηκε προσωρινά, θα οδηγούσε δώδεκα μέρες αργότερα στην παραίτηση της κυβέρνησης Βενιζέλου και στον Εθνικό Διχασμό.
Στις 10 Σεπτεμβρίου 1920 διαλύθηκε η Βουλή των Λαζάρων (της 31ης Μαΐου 1915) και προκηρύχτηκαν εκλογές για τις 25 Οκτωβρίου, που τελικά θα διεξάγονταν μια εβδομάδα αργότερα λόγω του αιφνίδιου θανάτου του βασιλιά Αλέξανδρου, που θα ανέτρεπε ακόμη και το περιεχόμενο της προεκλογικής εκστρατείας των αντίπαλων παρατάξεων.
Στην τελευταία του αγόρευση πριν την ανακοίνωση του διατάγματος διάλυσης της Βουλής, ο Βενιζέλος έκανε έναν απολογισμό από το βήμα της Βουλής: ".. Καμία Βουλή από της εποχής της Εθνικής Παλιγγενεσίας δεν έσχε βίον δραματικώτερον, δύναμαι να είπω, αλλά και καμμία Βουλή δεν απετύπωσεν επί των τυχών της Πατρίδος βαθύτερον τα ίχνη της από την Βουλήν της 20ης περιόδου..."
Προηγουμένως, σχολιάζοντας αγόρευση ενός βουλευτή της αντιπολίτευσης, απέκλεισε την όποια συζήτηση περί επανόδου του Κωνσταντίνου, αδυνατώντας να προβλέψει ότι ο ξαφνικός θάνατος του Αλέξανδρου θα έθετε το ζήτημα στην προεκλογική ατζέντα τις τελευταίες ημέρες προ των εκλογών: "Αλλά είμαι βέβαιος ότι ο Λαός, δεν πρόκειται να αποφανθή περί του ζητήματος της επανόδου του Κωνσταντίνου, ούτε σεις τον φαντάζεσθε. Είμεθα απολύτως σύμφωνοι. Αλλ' εάν ετίθετο λόγου χάριν, το ζήτημα, μεταξύ του Συνδυασμού των Συναδέλφων μου, εις τον Νομόν της Αχαϊοηλίδος, και του Συνδυασμού του οποίου θα ηγείτο ο εξόριστος της Σιέννας και ηγείρετο το ζήτημα της επανόδου ή μη του Κωνσταντίνου, ανομολογείται ότι αι συνέπειαι θα ήσαν, να μεταβάλωμεν τας εκλογάς εις σφαγείον, εις όλην την Ελλάδα; Δεν δύναμαι να αναλάβω αυτήν την ευθύνην. Θα ήτο μικρός ο πολιτικός, ο οποίος θα ανελάμβανε τας ευθύνας αυτάς...."
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου