18 Οκτωβρίου 2013

Σαν σήμερα: 18 Οκτωβρίου


Η άφιξη του Γεωργίου Α΄ στην Αθήνα, η γνωστοποίηση του θανάτου του Μακεδονομάχου Παύλου Μελά στο ελεύθερο ελληνικό κράτος, η άφιξη της εξόριστης κυβέρνησης στην ελεύθερη Αθήνα μετά το τέλος της γερμανικής κατοχής, η απονομή του Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Οδυσσέα Ελύτη και οι βουλευτικές εκλογές του 1981 είναι τα σημαντικότερα γεγονότα που έγιναν σαν σήμερα στη σύγχρονη ελληνική ιστορία.
Στις 18 Οκτωβρίου 1863, μία μέρα μετά τον ελλιμενισμό του πλοίου που τον μετέφερε στον Πειραιά, ο Γεώργιος της δανέζικης δυναστείας των Γλίξμπουργκ πάτησε το ελληνικό έδαφος, ενώ ο κόσμος υποδέχθηκε με ενθουσιασμό το νέο του βασιλιά ελπίζοντας στον τερματισμό της αβεβαιότητας και της εσωτερικής αναταραχής, που είχε εκδηλωθεί μετά την κατάλυση της δυναστείας του Όθωνα.
Στις 21.10.1863, η εφημερίδα "Αθηνά" περιέγραφε: "Μοναδικήν όψιν παρουσιάζει προ τριών ημερών η πόλις των Αθηνών, αφ' ης ο βασιλεύς των Ελλήνων Γεώργιος ευρίσκεται εν τω μέση ημών. Οι εξώσται και τα παράθυρα όλων των οικιών της πόλεως είναι εστολισμένοι με την εικόνα του Γεωργίου εν τω μέσω μύρτων και ανθέων σημαιών και υφασμάτων λαμπρών και το εσπέρας άπασα η πόλις φωταγωγείται λαμπρώς. απερίγραπτος είναι ο ενθουσιασμός όστις κατέχει τον λαόν. Όλων οι οφθαλμοί είναι υγροί από την χαράν και την αγάπην προς τον νεαρόν ηγεμόνα. Η γλυκεία ου φυσιογνωμία, η αφέλειά του, η προσήλωσίς του εις τον λαόν εξήγειραν τοσούτον ενθουσιασμόν, ώστε οι άνθρωποι προ τριών ημερών έπαυσαν τας εργασίας των και συρρέουν πανταχόθεν όπως ίδωσιν εκτου πλησίον το αντικείμενον της λατρείας των...".

Στις 18 Οκτωβρίου 1904 έγινε γνωστή στην Αθήνα - στο ελεύθερο ελληνικό κράτος γενικότερα - η είδηση του θανάτου του Παύλου Μελά, ο οποίος είχε χάσει την ζωή του πέντε μέρες νωρίτερα στην πόλη Στάτιστα του νομού Καστοριάς. Ο Μελάς ήταν εμβληματική μορφή του Μακεδονικού αγώνα και η είδηση του θανάτου του προκάλεσε μεγάλη θλίψη.
Την επόμενη μέρα, η εφημερίδα "Χρόνος" περιέγραφε με μυθιστορηματική αφήγηση πώς έγινε γνωστή η είδηση στους οικείος του και πιο συγκεκριμένα στον πεθερό του - βουλευτή και λίγα χρόνια αργότερα πρωθυπουργό - Στέφανο Δραγούμη, αλλά και στη σύζυγό του, Ναταλία.
"Αορίστως προ τριών τεσσάρων ημερών ο κ. Στέφ. Δραγούμης ελάμβανε λίαν ανησυχητικάς πληροφορίας περί του ει Μακεδονίαν ευρισκομένου γαμβρού του Παύλου Μελά. Αι πληροφορίαι αύται αίτινες έκτοτε εκράτουν εν διηνεκεί ταραχή και αδημονία τον κ. Δραγούμην, ανέφερον ότι ο Παύλος Μελάς πολιορκηθείς μετά των οπαδών του εις το χωρίον Στάτιστα υπό μεγάλου αποσπάσματος τουρκικού στρατού και συμπλακείς μετ' αυτού επληγώθη επικινδύνως. Αλλ' η είδησις αύτη δεν επιβεβαιούτο ουδαμόθεν, τούτου δ' ένεκεν η οικογένεια του ήρωος ήλπιζεν ότι πιθανόν να επρόκειτο περί απλών αβασίμων και ανυποστάτων διαδόσεων.
Ατυχώς όμως χθες το πρωί ο κ. Στέφανος Δραγούμης ελάμβανε κρυπτογραφικόν τηλεγράφημα παρά τινος των οπαδών του Παύλου Μελά, διά του οποίου ανηγγέλλετο εις αυτόν το ηρωικόν όσω και τραγικόν τέλος του γαμβρού του. 
Το φοβερόν άγγελμα έπληξε βαθύτατα τον κ. Δραγούμην, όστις συγκεκινημένος δακρύων, αλγών την ψυχήν, αιμάσσων την καρδίαν ανεκοίνωσεν αυτό εις τους οικείους του τους κατ' εκείνην την ώραν ευρεθέντας εν τω οίκω αυτού, εζήτησε δε να ειδοποιήσουν την ατυχή χήραν του νεκρού, την θυγατέρα του....
Η κυρία Παύλου Μελά, άμα τη προσκλήσει παρέλαβε τα δύο τέκνα αυτής και επιβάσα αμάξης κατηυθύνθη εις το μέγαρον του πατρός της ανύποπτος. Ο κ. Στέφ. Δραγούμης τότε, οπλισθείς διά θάρρους, και συγκεντρώσας απάσας τας ψυχικάς δυνάμεις αυτού, ανεκοίνωσεν εις την θυγατέρα του την επελθούσαν φοβεράν καταστροφήν. 
Κατασπαράχθη τότε η ψυχή της ατυχούς δεσποίνης, και επλήγη εις τα καίρια η καρδία αυτής. Εν μια στιγμή είδε περί εαυτήν καταρρέουσαν εις ερείπια την ευδαιμονίαν της, και την αγρίαν καταστροφήν να τη αφαιολύτιμον είχεν εν τω κόσμω....
Ευθύς ως η είδησις του θανάτου του Παύλου Μελά βεβαιωθείσα εγνώσθη ανά την πόλιν, το πένθος των πολιτών εξεδηλώθη αυθόρμητον, ειλικρινές, πάνδημον. Πλην των κ.κ. Δηλιγιάννη, Θεοτόκη, Ρωμάνου και άλλων επισήμων οι οποίοι έσπευσαν αυτοπροσώπως να συλληπηθώσι τον κ. Δραγούμην και την χήραν του ήρωος, κόσμος πάσης τάξεως ήρχισε συρρέων εις το επί της οδού Αμαλίας μέγαρον, όπως διαβιβάση τα συλληπητήριά του.
Αλλ' ο κ. Δραγούμης μετά των οικείων αυτού δεν ήσαν εις θέσιν να δεχθώσιν ουδένα και οι προσερχόμενοι άφινον τα επισκεπτήριά των και απήρχοντο φέροντες εν τη ψυχή αυτών το πένθος το οποίον από χθες περιέβαλε τον τετιμημένον οίκον του κ. Σ. Δραγούμη".


Στις 18 Οκτωβρίου 1944 έφτασαν στην Αθήνα τα μέλη της εξόριστης κυβέρνησης επισφραγίζοντας και τυπικά το τέλος της γερμανικής κατοχής. Στην πρωτεύουσα επικρατούσε πανηγυρική ατμόσφαιρα από το πρωί, καθώς οι κάτοικοι είχαν ειδοποιηθεί από τα ραδιόφωνα και τις εφημερίδες για το ιστορικό γεγονός, ενώ στις 11.15΄ πραγματοποιήθηκε δοξολογία στη Μητρόπολη Αθηνών. Αμέσως μετά, ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου κατευθύνθηκε στην Πλατεία Συντάγματος, απ' όπου εκφώνησε ομιλία προς το λαό:
"Ασπαζόμεθα την ιεράν γην της Ελευθέρας Πατρίδος... Οι βάρβαροι, αφού βεβήλωσαν, επυρπόλησαν και εδήωσαν επί τρία και ήμισυ έτη, πιεζόμενοι πλέον από την γενικήν συμμαχικήν νίκην και την εθνικήν μας αντίστασιν, τρέπονται εις φυγήν. Και η Κυανόλευκος κυματίζει μόνη εις την Ακρόπολιν...
Από τα βάθη της Ιστορίας οι Ελληνικοί αιώνες πανηγυρίζουν την επάνοδον της Ελευθερίας εις την αρχαίαν Πατρίδα της. Και στεφανώνουν την Γενιάν μας. Διότι ολόκληρος ο λαός μας υπήρξεν αγωνιστής της Ελευθερίας. Δεν ευρίσκεται ασφαλώς εις την κατεχομένην Ευρώπην άλλο παράδειγμα τόσον καθολικής αντιστάσεως και τόσον ακλονήτου αισιοδοξίας διά την τελικήν Νίκην...
... Ολόκληρος ο Ελληνικός λαός έχει καταστή άξιος της Πατρίδος. Με το πέρασμα των καιρών, εις το περίλαμπρον έπος της Αλβανίας, θα προστεθή και ο μύθος της καθολικής εθνικής αντιστάσεως. Άπειρα όμως υπήρξαν τα θύματα των Βαρβάρων. Υποκλινόμεθα ευλαβώς ενώπιον των ονομαστών και ανωνύμων Μαρτύρων της Ελευθερίας. Εις την ευγνωμοσύνην του Έθνους αιωνία θα είναι η μνήμη των...."


Στις 18 Οκτωβρίου 1979, η Σουηδική Ακαδημία ανακοίνωσε την απονομή του Νόμπελ Λογοτεχνίας στον Έλληνα ποιητή Οδυσσέα Ελύτη "για την ποίησή του, που με φόντο την ελληνική παράδοση, περιγράφει με αισθησιακή δύναμη και υψηλή πνευματική διορατικότητα τον αγώνα του σύγχρονου ανθρώπου για την ελευθερία.... Ακόμη και το ψευδώνυμο του ίδιου του ποιητή, "Ελύτης", αντανακλά μια σύνθεση ιδεών της ελληνικής σκέψης, όπως το όνομα της ίδιας της χώρας του, της Ελλάδας, της ελπίδας, της ελευθερίας και της Ελένης, το όνομα της γυναίκας που συμβολίζει την ομορφιά και τη γοητεία". Ήταν το δεύτερο Νόμπελ που απονεμόταν σε Έλληνα λογοτέχνη - και Έλληνα γενικώς - μετά το Νόμπελ στο Σεφέρη το 1963.


Στις 18 Οκτωβρίου 1981 διεξήχθησαν βουλευτικές εκλογές, στις οποίες επικράτησε με συντριπτικό ποσοστό το ΠΑΣΟΚ, που απέσπασε ποσοστό 48.06% - διπλασιάζοντας σχεδόν το ποσοστό του σε σχέση με τις εκλογές του 1977 - και εξέλεξε 172 βουλευτές. Επρόκειτο για μια ιστορική νίκη, καθώς για πρώτη φορά κέρδισε τις εκλογές ένα κόμμα που ευαγγελιζόταν το σοσιαλισμό. Η Νέα Δημοκρατία συγκέντρωσε μόλις 35.88% και εξέλεξε 115 βουλευτές, ενώ το τρίτο κόμμα που εκπροσωπήθηκε στο Κοινοβούλιο ήταν το ΚΚΕ (10.93% και 13 έδρες).
Την ίδια μέρα διενεργήθηκαν παράλληλα και οι πρώτες ευρωοεκλογές, κατά τις οποίες τα ποσοστά των δυο μεγαλύτερων κομμάτων ήταν σημαντικά μικρότερα:
ΠΑΣΟΚ 40.12%, 10 έδρες
Ν.Δ. 31.34%, 8 έδρες
ΚΚΕ 12.84%, 3 έδρες
ΚΚΕ εσωτ. 5.30%, 1 έδρα
ΚΟΔΗΣΟ 4.26%, 1 έδρα
Κόμμα Προοδευτικών 1,96%, 1 έδρα

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου