Σαν σήμερα: 19 Οκτωβρίου

Τρία γεγονότα έχουν ξεχωρίσει και περιγράφονται στο σημερινό "Σαν σήμερα": η ορκωμοσία του Γεωργίου Α΄ και ο λόγος που απηύθυνε στους νέους υπηκόους του, μια αδιανόητη, πολύνεκρη τραγωδία σε κινηματογράφο της Αθήνας και η εκλογή ενός προέδρου της δημοκρατίας. 

Στις 19 Οκτωβρίου 1863, ο Γεώργιος Α΄ ορκίστηκε ενώπιον της Εθνοσυνέλευσης και ανέλαβε και τυπικά τα καθήκοντά του ως "βασιλεύς των Ελλήνων". Απευθυνόμενος στον ελληνικό λαό, ο νέος βασιλιάς, που θα παρέμενε στο θρόνο για πενήντα σχεδόν χρόνια (παρά έξι μήνες), μέχρι τη δολοφονία του στη Θεσσαλονίκη το Μάρτιο του 1913, είπε τα εξής:

"ΈΛΛΗΝΕΣ

Αναβαίνων τον θρόνον, εφ' ον με εκάλεσεν η ψήφος υμών, αισθάνομαι την ανάγκην, όπως απευθύνω υμίν λόγους τινας.

Ούτε δεξιότητα ούτε νουν δεδοκιμασμένον φέρω εις υμάς. Προσόντα τοιαύτα ουδέ να προσδοκάτε εδύνασθε από της ηλικίας μου. Αλλ' όμως φέρω υμίν πεποίθησιν και αφοσίωσιν ειλικρινή, μετά βαθείας πίστεως εις την εν τω μέλλοντι ταυτότητα της τύχης εμού τε και υμών. Υπόσχομαι υμίν να αφιερώσω την ζωήν μου σύμπασαν υπέρ της ευτυχίας υμών. 

Ου μόνον θέλω σεβασθή και τηρήσει ευσυνειδότως τους Νόμους υμών, και προ πάντων το Σύνταγμα, τον ακρογωνιαίον λίθον του νέου ελληνικού πολιτεύματος, αλλά θέλω σεβασθή και θέλω ασκηθή όπως αγαπώ τους θεσμούς υμών, τα ήθη σας, την γλώσσαν υμών, παν ό,τι υμείς αυτοί λατρεύετε, ως ήδη αγαπώ υμάς αυτούς.

Παρακαλέσω δε τους αρίστους και δεξιωτάτους των παρ' υμίν ανδρών, ίνα συνταχθώσι περί εμέ, χωρίς να εμβλέψωσιν εις προγενεστέρας πολιτικάς διαφοράς. Τη νοήμονι δε και πεφωτισμένη συναρωγή αυτών θέλη προσπαθήσει, όπως αναπτύξω τα παντοειδή αγαθά σπέρματα και τους υλικούς πόρους, ους περιέχει η ωραία Πατρίς υμών, Πατρίς και εμού γενομένη εφεξής.

Σκοπός της φιλοδοξίας μου έσεται ούτος, να καταστήσω την Ελλάδα, εφ' όσον απ' εμού εξήρτηται, πρότυπον βασιλείου εν τη Ανατολή.

Ο Παντοδύναμος, ισχυρός εν τη ασθενεία αναδεικνύμενος, χειραγωγήσαι με εν ταις προσπαθείαις μου. Είθε δε μηδέποτε επιτρέψη, όπως λησμονήσω τας πανδήμους υποσχέσεις, ας σήμερον έδωκα υμίν.

Επί τούτοις, ικετεύω τον Θεόν ημών, ίνα σκέπη υμάς υπό την αγίαν και σωτήριον σκέπην Αυτού.

ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Μηνί Οκτωβρίω του σωτηρίου έτους 1863"

Στις 19 Οκτωβρίου 1924, μια φάρσα κάποιου θεατή κατέληξε σε τραγωδία με δεκάδες νεκρούς και τραυματίες σε κινηματογραφική αίθουσα της πρωτεύουσας. Το περιστατικό συνέβη στο λαϊκό κινηματογράφο "Πανόραμα" της πλατείας του Σταθμού Λαυρίου, η αίθουσα του οποίου είχε κατακλυστεί από θεατές, οι περισσότεροι φτωχοί νέοι, για να παρακολουθήσουν την ταινία "Οι διάβολοι του Βορρά". Μετά το τέλος της ταινίας αυτής, επρόκειτο ν' ακολουθήσει μια άλλη, κωμική ταινία, που όμως δεν ξεκίνησε ποτέ. Τη στιγμή εκείνη, κάποιος θεατής φώναξε "Φωτιά! Πυρκαγιά!" προκαλώντας πανικό μεταξύ των θεατών, οι οποίοι τρομοκρατημένοι κινήθηκαν μαζικά προς την έξοδο με αποτέλεσμα να ποδοπατηθούν. Συνολικά, 25 άνθρωποι έχασαν την ζωή τους, εκ των οποίων τουλάχιστον 11 παιδιά, ενώ άλλοι τόσοι μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο ως τραυματίες. 

Την επόμενη μέρα, ο "Ελεύθερος Τύπος" περιέγραφε: "Σπεύδουν πάντες να φύγωσι, κατευθύνονται αλλοφρονούντες προς την έξοδον, έχουν καταληφθή υπό του τρόμου. Δεν ίστανται στιγμήν, δεν ζητούν να μάθουν την έκτασιν του κινδύνου, δεν τον αντικρύζουν πουθενά, δεν βλέπουν φλόγας και εν τούτοις φεύγουν πανικόβλητοι, κραυγάζοντες, θορυβούντες, θρηνούντες, παρασύροντες παν ότι τους εμποδίζει εις τον δρόμον των, θραύοντες τους πάγκους, τους υαλοπίνακας, τα πάντα. Το θέαμα είνε τραγικόν, φρικώδες, απερίγραπτον....

Η προβολή της ταινίας έχει διακοπή, ουδείς εσκέφθη ν' ανάψη τα ηλεκτρικά και η αίθουσα μόλις φωτίζεται. πό το σκιόφως αυτό λαμβάνουν χώραν άγριαι σκηναί, σπαρακτικά επεισόδια, πάλη δεινή και απεγνωσμένη, αγών λυσσώδης! Ο σώζων εαυτόν σωθήτω!... Και καθείς φροντίζει διά τον ίδιον εαυτόν του, αδιαφορεί διά τον πλησίον του, πηδά επί των ώμων των προ αυτού διαγκωνιζομένων, όπως σωθή.

Όσοι πίπτουν φεύγοντες, είναι προγεγραμμένοι. Δεν θα εγερθούν πλέον! Το πλήθος πατά επ' αυτών, τους τραυματίζει, τους μωλωπίζει, τους εξαρθρώνει και μένουν εκεί λιπόθυμοι, ημιθανείς ή νεκροί!.."

Στις 19 Οκτωβρίου 1934, ο Αλέξανδρος Ζαΐμης επανεξελέγη στο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Για την εκλογή συνεδρίασαν από κοινού η Βουλή και Η Γερουσία, ενώ σε σύνολο 368, υπέρ του Ζαΐμη ψήφισαν οι 197, ενώ οι 112 βουλευτές του κόμματος των Φιλελευθέρων ψήφισαν λευκό. Πολλοί εκτίμησαν ότι με την επανεκλογή Ζαΐμη δινόταν λύση στο πολιτειακό ζήτημα, που είχε ταλανίσει τη χώρα την προηγούμενη δεκαετία, καθώς το κυβερνών Λαϊκό κόμμα εμμέσως αναγνώριζε τον αβασίλευτο χαρακτήρα του πολιτεύματος. 

Χαρακτηριστικό ήταν το κύριο άρθρο της εφημερίδας "Ακρόπολις" την επόμενη μέρα: "Από χθες ούτω ήρχισε να πνέη άνεμος αισιοδοξίας εις τον τόπον περί πιθανού τερματισμού του όλου εσωτερικού μας δράματος. Ένας άνεμος αισιοδοξίας, που αναπτερώνει το ηθικόν των εργαζομένων τάξεων και παρέχει την ελπίδα, ότι θα παύση επί τέλους ν' απασχολήται η Κοινή Γνώμη με τας ατελευτήτους έριδας και τας διενέξεις των αντιμαχομένων πολιτικών".

Ωστόσο, ο Ζαϊμης θα διατηρούσε το ανώτατο πολιτειακό αξίωμα για διάστημα κατά τι μικρότερο του ενός έτους, μέχρι την αποπομπή του με ψήφισμα της Βουλής στις 10 Οκτωβρίου 1935, μετά το πραξικόπημα του στρατηγού Κονδύλη, που επανέφερε το βασιλιά.