Οι εξελίξεις από τον αγώνα των Ελλήνων για ανεξαρτησία είχε συγκινήσει τους Αμερικανούς και οι εφημερίδες δημοσίευαν σε κάθε τους φύλλο λεπτομέρειες, βάσει των πληροφοριών που έφταναν από τις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και πιο συγκεκριμένα από τα ρεπορτάζ αγγλικών και γαλλικών εφημερίδων. Αυτό συνέβη και στην περίπτωση της ιστορικής ναυμαχίας του Ναβαρίνο (8/20.10.1827), που αποτέλεσε το καταλυτικό γεγονός για να καμφθεί η Υψηλή Πύλη και να συμβιβαστεί με την ιδέα της δημιουργίας ενός μικρού, ανεξάρτητου ελληνικού κράτους.
Στις 5 Δεκεμβρίου η Geneva Gazette ενημέρωνε τους αναγνώστες της για τις τελευταίες ειδήσεις από την Ευρώπη, όπως είχαν καταγραφεί σε ευρωπαϊκές εφημερίδες, που είχαν φτάσει στη Νέα Υόρκη με το πλοίο James Cropper. Βέβαια, το επίθετο "τελευταίες" είχε σχετική αξία, αφού εκείνη την εποχή οι επικοινωνίες ήταν εξαιρετικά αργές. Έτσι, οι αναγνώστες της Geneva Gazette πληροφορήθηκαν στο συγκεκριμένο φύλλο απλά για την προετοιμασία της ναυμαχίας, τη συγκέντρωση των στόλων των δυνάμεων στον κόλπο του Ναβαρίνου, όχι όμως και για το αποτέλεσμα της μάχης.
"Οι πληροφορίες από την Ελλάδα αρχίζουν να φέρουν λίγο την εμφάνιση μιας σοβαρότητας από την πλευρά των δυνάμεων, που συμμάχησαν εναντίον της Τουρκίας. Αν πρέπει κάτι να πιστωθεί, και υπάρχουν τόσο πολλά επιμέρους στοιχεία που το καθιστούν πιθανό, ένα αρκετά αποφασιστικό βήμα έγινε από τον Στρατηγό Κόδρινγκτον με τον αποκλεισμό της αιγυπτιακής ναυτικής δύναμης στο Ναβαρίνο και προειδοποιώντας τον Ιμπραήμ ότι πρέπει να παραμείνει αδρανής, μέχρι ν' ακουστεί κάτι το κατηγορηματικό από την Κωνσταντινούπολη. Αυτό σχεδόν μετά βεβαιότητας θα σταματήσει τις επιχειρήσεις των Αιγυπτίων, επειδή δεν θα μπορούσαν ν' αντέξουν μια επίθεση από την αγγλική μοίρα. Ειλικρινά ελπίζουμε να είναι αληθινή μια πληροφορία που ήρθε από την Κωνσταντινούπολη στις 6 Σεπτεμβρίου, ότι ο Μεγάλος Βεζίρης απέρριψε την προσφερόμενη μεσολάβηση των Συμμαχικών δυνάμεων, επειδή δεν είμαστε πεπεισμένοι ότι οποιαδήποτε μισή συμφωνία ανάμεσα σ' εκείνον και τους Έλληνες θα ήταν σύντομης διάρκειας, εκτός κι αν επιβαλλόταν συνεχώς εξωτερική βοήθεια. Αν αρνηθεί να διαπραγματευτεί, οι Έλληνες θα βρεθούν σε ατομική ασφάλεια κάτω από την προστασία των μεγάλων δυνάμεων και τα μελλοντικά γεγονότα θα ελέγχονται σε κάποιο βαθμό από εκείνους. Εν τω μεταξύ, οι Έλληνες, έχοντας μια θέση ασφαλείας στην οποία μπορούν να υποχωρήσουν, χωρίς αμφιβολία θα πάρουν εμπειρίες από την διασπαρμένη κατάστασή τους στις τουρκικές κτήσεις και θα βολευτούν με ειρήνη και ασφάλεια, ύστερα από μια μάχη διάρκειας τόσων πολλών ετών και τόσης δίχως προηγούμενο αγριότητας και πόνου. Πρέπει κι εμείς επίσης να σκεφτούμε ότι η ανάμιξη των συμμαχικών δυνάμεων, αν πραγματοποιηθούν με καλή πίστη και τη σωστή ενέργεια, ως προπομπός γεγονότων, που σταδιακά θα οδηγήσουν στην πτώση της τουρκικής κυριαρχίας, τουλάχιστον στην Ευρώπη".
Επίσης, την ίδια ημερομηνία η εφημερίδα δημοσίευε μια ανταπόκριση από την Κέρκυρα με ημερομηνία 24 Σεπτεμβρίου 1827 (ν.η.) με πληροφορίες επισκεπτών από την Ζάκυνθο, σχετικά με τις ανακοινώσεις του Άγγλου ναυάρχου προς τον Ιμπραήμ:
"Μαθαίνουμε από επισκέπτες που έφτασαν από τη Ζάκυνθο ότι ο αιγυπτιακός στόλος (που έφτασε στο Ναβαρίνο) μετέφερε περισσότερους από τέσσερις χιλιάδες στρατιώτες. Σκοπεύει να επιβιβάσει κι άλλους από το Ναβαρίνο, από το στρατό του Ιμπραήμ Πασά. Από εκεί να περάσει στον κόλπο του Λεπάντο, προκειμένου να μαζέψει ένα σημαντικό αριθμό Αλβανών, που συγκεντρώθηκαν γι' αυτόν το σκοπό από τον Κιουταχή Πασά της Ρούμελης κι έτσι ενδυναμωμένος να καταλήξει στην Ύδρα, ώστε να καταλάβει εκείνο το σημαντικό νησί. Ο Άγγλος αντιναύαρχος, ωστόσο, ανακοίνωσε στον κυβερνήτη ότι δεν θα επιτρεπόταν να γίνει οποιαδήποτε επιχείρηση εναντίον οποιουδήποτε μέρους της Ελλάδας και ότι, σε περίπτωση αντίστασης από οποιοδήποτε μέρος του αιγυπτιακού στόλου, θα αναγκαστεί να το αντιμετωπίσει ως παραβίαση των κανόνων, που έπρεπε να εφαρμόσει. Πρόσθεσε ότι αν ο στόλος ή΄ταν πρόθυμος να πλεύσει είτε για την Αίγυπτο είτε για την Κωνσταντινούπολης, θα ήταν χαρούμενος να τον συνοδεύσει με τη μοίρα του και να τον προστατεύσει από τυχόν επίθεση από τους Έλληνες. Αλλιώς, ήταν απολύτως απαραίτητο να παραμείνει μέσα στο λιμάνι του Ναβαρίνου μέχρι περαιτέρω οδηγιών".
Οι Νεοϋορκέζοι, όμως, έπρεπε να περιμένουν μέχρι τα Χριστούγεννα για να πληροφορηθούν τα γεγονότα της ναυμαχίας, που έλαβε χώρα στις 20 Οκτωβρίου (ή 8, σύμφωνα με το παλιό ημερολόγιο) 1827. Στις 26.12.1827, η Geneva Gazette αναπαρήγαγε τις πληροφορίες, που είχαν δημοσιευτεί ένα μήνα νωρίτερα σε αγγλικές και γαλλικές εφημερίδες, οι οποίες είχαν φτάσει στις 16 του μηνός στη Νέα Υόρκη με τα πλοία Wm. Thompson & Helen και Bayard, που είχαν αναχωρήσει από το Λίβερπουλ και από τη Χάβρη αντίστοιχα.
"Η ενημέρωση από την Ελλάδα είναι η πιο ένδοξη. Ο N.Y. Commercial Advertiser λέει ότι η καταιγίδα, η οποία συγκεντρωνόταν για τόσον καιρό στην Ανατολή της Ευρώπης, εξερράγη εναντίον των Τούρκων με τρομακτική μανία. Ένα τεράστιο πλήγμα προκλήθηκε κατά του τουρκικού και του αιγυπτιακού ναυτικού, που πρέπει να πείσει το Σουλτάνο και τον Αιγύπτιο χασάπη του Μοριά ότι οι Συμμαχικές Δυνάμεις σοβαρολογούν. Από τις επίσημες οδηγίες του Βρετανού Ναυάρχου στο Λεβάντε προκύπτει ότι όλες μαζί οι αρμάδες της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας, που το έκριναν απαραίτητο να εισέλθουν στο λιμάνι του Ναβαρίνου, προκειμένου να επιβάλουν την ανακωχή, στην οποία ο Ιμπραήμ Πασάς είχε συμφωνήσει, αλλά την οποία παραβίαζε διεξάγοντας έναν συνεχή, πιο τρομερό πόλεμον εναντίον των φτωχών Ελλήνων, δέχτηκαν επίθεση από τα τουρκικά και τα αιγυπτιακά πλοία. Επακολούθησε μια γενική και αιματηρή εμπλοκή, η οποία συνέχισε τέσσερις ώρες και κατέληξε στην ολική καταστροφή του τουρκικού ναυτικού, με τεράστιες απώλειες ζωών. Όλες μαζί οι τουρκικές δυνάμεις αποτελούνταν από 3 πλοία της γραμμής, 16 φρεγάτες, 27 μπρίκια και 27 κορβέτες - συνολικά 73, εξαιρουμένου ενός αριθμού πυρπολικών. Αυτός ο υπολογισμός των δυνάμεων έγινε από τα στοιχεία που δόθηκαν στην εφημερίδα Paris Moniteur. Όμως η Costitutionel λέει ότι ο Moniteur δίνει έναν πολύ ατελή λογαριασμό του τεράστιου αριθμού των Τουρκο-Αιγυπτίων μαζί. Λέει ότι η τουρκική κυβέρνηση ποτέ δεν είχε συγκεντρώσει σ' ένα μόνο σημείο μια περισσότερο επιβλητική ναυτική δύναμη. Υπολόγισαν 126 μεταφορικά, 4 πλοία της γραμμής, 4 φρεγάτες των 60 όπλων, [13 do. των 40 do.], 39 κορβέτες και 37 πυρπολικά, σύνολο 224..... Η δράση ξεκίνησε λίγο μετά την ανατολή του ήλιο και στις εννιά η ώρα, οι μπαταριές του Ναβαρίνου και της Σφακτηρίας είχαν σωπάσει και πέντε σκάφη καίγονταν. Στις δέκα, σαράντα πέντε αυστριακά μεταφορικά, αραγμένα κοντά στο εσωτερικό νησί, καίγονταν επίσης και γύρω στο μεσημέρι, η τουρκική ναυτική δύναμη, η ασεβής δουλειά ξένης δομής και πληρωμάτων, που προέρχονταν από τη λάσπη των ευρωπαϊκών λιμανιών,. είχε πάψει να υπάρχει!
Ο καπετάνιος ενός από τα εμπλεκόμενα, γαλλικά πλοία γράφει στη σύζυγό του στο Παρίσι ότι η καταστροφή του αιγυπτιακού στόλου είναι πλήρης και ότι τα πλοία συνέχισαν να καίγονται δύο μέρες μετά τη μάχη. Προσθέτει ότι η νίκη ήταν τόσο αποφασιστική, ώστε ακόμη και τα φρούρια συνθηκολόγησαν και, την ώρα που έγραφε, η σημαία των Συμμαχικών Δυνάμεων κυμάτιζε στις επάλξεις του Ναβαρίνου και η φρουρά παρέλαζε μπροστά τους.... Το σύνολο των νεκρών στο βρετανικό στόλο κατά την παραπάνω μάχη ήταν 75, ενώ 197 τραυματίστηκαν. Στο γαλλικό στόλο 45 σκοτώθηκαν, 79 τραυματίστηκαν βαριά, 65 τραυματίστηκαν [ελαφριά]. Από την ανταπόκριση φαίνεται ότι οι Ρώσοι δεν υπέστησαν μεγάλες ζημιές. Η μάχη φαίνεται ότι διεξήχθη με μεγάλη μανία κι από τις δύο πλευρές, όμως οι Τούρκοι δεν φαίνονται να έχασαν αυτό το πεισματάρικο θάρρος ους, για το οποίο έχουν διακριθεί από τότε που έγιναν ένα έθνος. Λαμβανομένου υπ' όψη του αριθμού των πλοίων της γραμμής απέναντι των Τούρκων και των Αιγυπτίων, είναι εκπληκτικό ότι η μάχη διήρκεσε τόσο πολύ. Σίγουρα οι Τούρκοι έδειξαν μ' αυτήν τη μάχη ότι από πλευράς ικανότητας είναι ανώτεροι απ' ό,τι έχουμε υποθέσει. Πράγματι πολέμησαν απελπισμένα και οι απώλειές τους ήταν τρομακτικές. Σ' ένα από τα μεγαλύτερα πλοία τους 650 άντρες σκοτώθηκαν και σ' ένα άλλο 400...."
Στο τέλος του μακροσκελέστατου ρεπορτάζ από τις εξελίξεις στο ελληνικό μέτωπο, αναπαραγόταν και μια έκκληση, που είχε πρωτοδημοσιευτεί στην εφημερίδα "Spectator":
"Υπονοείται ότι αυτή τη συγκεκριμένη περίοδο, όταν τα βάσανα των Ελλήνων και η επιθυμία τους για τροφή και ρούχα πρέπει να είναι, αν είναι δυνατόν, πιο μεγάλη από ποτέ, ενώ ο σκοπός τους μοιάζει πιο λαμπρός από ποτέ, μια δυνατή έκκληση από την Ελληνική Κοινότητα στον ανθρωπισμό των πολιτών μας θα έβρισκε και πάλι συναισθηματική ανταπόκριση. Ο θρίαμβος των συμμάχων ας μην αποδειχτεί μια στείρα νίκη. Η Ελλάδα θα σωθεί μόνο όταν το τελευταίο από τα παιδιά της γλιτώσει όχι μόνο από το σπαθί του Αιγυπτίου χασάπη, αλλά από τα πιο μακροχρόνια και χωρίς έλεος βασανιστήρια της πείνας".
Σχετικά θέματα:
Η πολιορκία και η Έξοδος του Μεσολογγίου όπως περιγράφτηκε σε αμερικάνικη εφημερίδα της εποχής.
Η Επανάσταση του 1821 στις ξένες εφημερίδες της εποχής
Επίσης, την ίδια ημερομηνία η εφημερίδα δημοσίευε μια ανταπόκριση από την Κέρκυρα με ημερομηνία 24 Σεπτεμβρίου 1827 (ν.η.) με πληροφορίες επισκεπτών από την Ζάκυνθο, σχετικά με τις ανακοινώσεις του Άγγλου ναυάρχου προς τον Ιμπραήμ:
"Μαθαίνουμε από επισκέπτες που έφτασαν από τη Ζάκυνθο ότι ο αιγυπτιακός στόλος (που έφτασε στο Ναβαρίνο) μετέφερε περισσότερους από τέσσερις χιλιάδες στρατιώτες. Σκοπεύει να επιβιβάσει κι άλλους από το Ναβαρίνο, από το στρατό του Ιμπραήμ Πασά. Από εκεί να περάσει στον κόλπο του Λεπάντο, προκειμένου να μαζέψει ένα σημαντικό αριθμό Αλβανών, που συγκεντρώθηκαν γι' αυτόν το σκοπό από τον Κιουταχή Πασά της Ρούμελης κι έτσι ενδυναμωμένος να καταλήξει στην Ύδρα, ώστε να καταλάβει εκείνο το σημαντικό νησί. Ο Άγγλος αντιναύαρχος, ωστόσο, ανακοίνωσε στον κυβερνήτη ότι δεν θα επιτρεπόταν να γίνει οποιαδήποτε επιχείρηση εναντίον οποιουδήποτε μέρους της Ελλάδας και ότι, σε περίπτωση αντίστασης από οποιοδήποτε μέρος του αιγυπτιακού στόλου, θα αναγκαστεί να το αντιμετωπίσει ως παραβίαση των κανόνων, που έπρεπε να εφαρμόσει. Πρόσθεσε ότι αν ο στόλος ή΄ταν πρόθυμος να πλεύσει είτε για την Αίγυπτο είτε για την Κωνσταντινούπολης, θα ήταν χαρούμενος να τον συνοδεύσει με τη μοίρα του και να τον προστατεύσει από τυχόν επίθεση από τους Έλληνες. Αλλιώς, ήταν απολύτως απαραίτητο να παραμείνει μέσα στο λιμάνι του Ναβαρίνου μέχρι περαιτέρω οδηγιών".
Οι Νεοϋορκέζοι, όμως, έπρεπε να περιμένουν μέχρι τα Χριστούγεννα για να πληροφορηθούν τα γεγονότα της ναυμαχίας, που έλαβε χώρα στις 20 Οκτωβρίου (ή 8, σύμφωνα με το παλιό ημερολόγιο) 1827. Στις 26.12.1827, η Geneva Gazette αναπαρήγαγε τις πληροφορίες, που είχαν δημοσιευτεί ένα μήνα νωρίτερα σε αγγλικές και γαλλικές εφημερίδες, οι οποίες είχαν φτάσει στις 16 του μηνός στη Νέα Υόρκη με τα πλοία Wm. Thompson & Helen και Bayard, που είχαν αναχωρήσει από το Λίβερπουλ και από τη Χάβρη αντίστοιχα.
"Η ενημέρωση από την Ελλάδα είναι η πιο ένδοξη. Ο N.Y. Commercial Advertiser λέει ότι η καταιγίδα, η οποία συγκεντρωνόταν για τόσον καιρό στην Ανατολή της Ευρώπης, εξερράγη εναντίον των Τούρκων με τρομακτική μανία. Ένα τεράστιο πλήγμα προκλήθηκε κατά του τουρκικού και του αιγυπτιακού ναυτικού, που πρέπει να πείσει το Σουλτάνο και τον Αιγύπτιο χασάπη του Μοριά ότι οι Συμμαχικές Δυνάμεις σοβαρολογούν. Από τις επίσημες οδηγίες του Βρετανού Ναυάρχου στο Λεβάντε προκύπτει ότι όλες μαζί οι αρμάδες της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ρωσίας, που το έκριναν απαραίτητο να εισέλθουν στο λιμάνι του Ναβαρίνου, προκειμένου να επιβάλουν την ανακωχή, στην οποία ο Ιμπραήμ Πασάς είχε συμφωνήσει, αλλά την οποία παραβίαζε διεξάγοντας έναν συνεχή, πιο τρομερό πόλεμον εναντίον των φτωχών Ελλήνων, δέχτηκαν επίθεση από τα τουρκικά και τα αιγυπτιακά πλοία. Επακολούθησε μια γενική και αιματηρή εμπλοκή, η οποία συνέχισε τέσσερις ώρες και κατέληξε στην ολική καταστροφή του τουρκικού ναυτικού, με τεράστιες απώλειες ζωών. Όλες μαζί οι τουρκικές δυνάμεις αποτελούνταν από 3 πλοία της γραμμής, 16 φρεγάτες, 27 μπρίκια και 27 κορβέτες - συνολικά 73, εξαιρουμένου ενός αριθμού πυρπολικών. Αυτός ο υπολογισμός των δυνάμεων έγινε από τα στοιχεία που δόθηκαν στην εφημερίδα Paris Moniteur. Όμως η Costitutionel λέει ότι ο Moniteur δίνει έναν πολύ ατελή λογαριασμό του τεράστιου αριθμού των Τουρκο-Αιγυπτίων μαζί. Λέει ότι η τουρκική κυβέρνηση ποτέ δεν είχε συγκεντρώσει σ' ένα μόνο σημείο μια περισσότερο επιβλητική ναυτική δύναμη. Υπολόγισαν 126 μεταφορικά, 4 πλοία της γραμμής, 4 φρεγάτες των 60 όπλων, [13 do. των 40 do.], 39 κορβέτες και 37 πυρπολικά, σύνολο 224..... Η δράση ξεκίνησε λίγο μετά την ανατολή του ήλιο και στις εννιά η ώρα, οι μπαταριές του Ναβαρίνου και της Σφακτηρίας είχαν σωπάσει και πέντε σκάφη καίγονταν. Στις δέκα, σαράντα πέντε αυστριακά μεταφορικά, αραγμένα κοντά στο εσωτερικό νησί, καίγονταν επίσης και γύρω στο μεσημέρι, η τουρκική ναυτική δύναμη, η ασεβής δουλειά ξένης δομής και πληρωμάτων, που προέρχονταν από τη λάσπη των ευρωπαϊκών λιμανιών,. είχε πάψει να υπάρχει!
Ο καπετάνιος ενός από τα εμπλεκόμενα, γαλλικά πλοία γράφει στη σύζυγό του στο Παρίσι ότι η καταστροφή του αιγυπτιακού στόλου είναι πλήρης και ότι τα πλοία συνέχισαν να καίγονται δύο μέρες μετά τη μάχη. Προσθέτει ότι η νίκη ήταν τόσο αποφασιστική, ώστε ακόμη και τα φρούρια συνθηκολόγησαν και, την ώρα που έγραφε, η σημαία των Συμμαχικών Δυνάμεων κυμάτιζε στις επάλξεις του Ναβαρίνου και η φρουρά παρέλαζε μπροστά τους.... Το σύνολο των νεκρών στο βρετανικό στόλο κατά την παραπάνω μάχη ήταν 75, ενώ 197 τραυματίστηκαν. Στο γαλλικό στόλο 45 σκοτώθηκαν, 79 τραυματίστηκαν βαριά, 65 τραυματίστηκαν [ελαφριά]. Από την ανταπόκριση φαίνεται ότι οι Ρώσοι δεν υπέστησαν μεγάλες ζημιές. Η μάχη φαίνεται ότι διεξήχθη με μεγάλη μανία κι από τις δύο πλευρές, όμως οι Τούρκοι δεν φαίνονται να έχασαν αυτό το πεισματάρικο θάρρος ους, για το οποίο έχουν διακριθεί από τότε που έγιναν ένα έθνος. Λαμβανομένου υπ' όψη του αριθμού των πλοίων της γραμμής απέναντι των Τούρκων και των Αιγυπτίων, είναι εκπληκτικό ότι η μάχη διήρκεσε τόσο πολύ. Σίγουρα οι Τούρκοι έδειξαν μ' αυτήν τη μάχη ότι από πλευράς ικανότητας είναι ανώτεροι απ' ό,τι έχουμε υποθέσει. Πράγματι πολέμησαν απελπισμένα και οι απώλειές τους ήταν τρομακτικές. Σ' ένα από τα μεγαλύτερα πλοία τους 650 άντρες σκοτώθηκαν και σ' ένα άλλο 400...."
Στο τέλος του μακροσκελέστατου ρεπορτάζ από τις εξελίξεις στο ελληνικό μέτωπο, αναπαραγόταν και μια έκκληση, που είχε πρωτοδημοσιευτεί στην εφημερίδα "Spectator":
"Υπονοείται ότι αυτή τη συγκεκριμένη περίοδο, όταν τα βάσανα των Ελλήνων και η επιθυμία τους για τροφή και ρούχα πρέπει να είναι, αν είναι δυνατόν, πιο μεγάλη από ποτέ, ενώ ο σκοπός τους μοιάζει πιο λαμπρός από ποτέ, μια δυνατή έκκληση από την Ελληνική Κοινότητα στον ανθρωπισμό των πολιτών μας θα έβρισκε και πάλι συναισθηματική ανταπόκριση. Ο θρίαμβος των συμμάχων ας μην αποδειχτεί μια στείρα νίκη. Η Ελλάδα θα σωθεί μόνο όταν το τελευταίο από τα παιδιά της γλιτώσει όχι μόνο από το σπαθί του Αιγυπτίου χασάπη, αλλά από τα πιο μακροχρόνια και χωρίς έλεος βασανιστήρια της πείνας".
Σχετικά θέματα:
Η πολιορκία και η Έξοδος του Μεσολογγίου όπως περιγράφτηκε σε αμερικάνικη εφημερίδα της εποχής.
Η Επανάσταση του 1821 στις ξένες εφημερίδες της εποχής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου