Η αποφασιστική μάχη, που έκρινε την οριστική νίκη των Ελλήνων έναντι των Περσών σημαίνοντας την οριστική αποχώρηση του περσικού στρατού από τα ευρωπαϊκά εδάφη και δίνοντας το έναυσμα για την ελληνική αντεπίθεση στη Μικρά Ασία ήταν η μάχη της Μυκάλης, που διεξήχθη τον Αύγουστο του 479 π.Χ. Από τότε πέρασαν 2.367 χρόνια (ή 2368 από τη μάχη των Θερμοπυλών), ώστε Ελλάδα και Περσία ν' αποκτήσουν διπλωματικές σχέσεις, τον Οκτώβριο του 1888 με αφορμή τον εορτασμό της εικοσιπενταετηρίδας του βασιλιά Γεωργίου Α΄.
Ηγέτες και πρεσβευτές πολλών χωρών είχαν έρθει σε μια Αθήνα, που πνιγόταν στη σκόνη, τον Οκτώβριο του 1888, με αφορμή τη συμπλήρωση 25 ετών από την άνοδο του Γεωργίου Α΄ στον ελληνικό θρόνο, αλλά και τη διοργάνωση της τέταρτης Ζάππειας Ολυμπιάδας, τα εγκαίνια της οποίας πραγματοποιήθηκαν στις 20 Οκτωβρίου (π.η.). Μεταξύ των κρατών που αποφάσισαν ν' αποστείλουν επίσημη διπλωματική αποστολή ήταν και η Περσία, παρόλο που η χώρα δεν διέθετε πρεσβεία στην Αθήνα. Ο έκτακτος απεσταλμένος του σάχη ήταν ο Νεριμάν Χαν, ο οποίος εκείνη την εποχή ήταν ο πρεσβευτής της Περσίας στη Βιέννη.
"Άξιον παρατηρήσεως είνε ότι από των αρχαίων χρόνων δεν ήλθεν εις την Ελλάδα επίσημος απεσταλμένος της Περσίας προς Έλληνα βασιλέα", υπενθύμιζε η Εφημερίς στις 07.10.1888 και, όπως ήταν φυσικό, η αναμονή και μόνο της άφιξής του Πέρση διπλωμάτη προκαλούσε πολλές συζητήσεις μεταξύ των κατοίκων της ελληνικής πρωτεύουσας. Δυο μέρες μετά, η Εφημερίς σχολίαζε πως "η είδησις περί της ενταύθα αφίξεως αντιπροσώπου του Σάχη κατά τας εορτάς της εικοσιπενταετηρίδος φαιδρότατα συνεκίνησε τους απογόνους των Μαραθωνομάχων και παρέσχεν αφορμήν εις σχόλια και σκέψεις, κατά το μάλλον ή ήττον πνευματώδεις".
Ο Νεριμάν Χαν, συνοδευόμενος από τον γραμματέα του, Νεβρώζ Χαν, έφτασε στην Αθήνα στις 16 Οκτωβρίου, ενώ κατέλυσε στο ξενοδοχείο της Μεγάλης Βρετανίας. Ο πρώτος Έλληνας επίσημος, τον οποίο επισκέφτηκε ήταν ο υπουργός Εξωτερικών, Δραγούμης, ενώ στις 18 του μηνός, τη μέρα της επετείου, παρουσιάστηκε μαζί με τους άλλους επίσημους προσκεκλημένους ενώπιον του βασιλιά Γεωργίου, στον οποίο του προσέφερε τα δώρα εκ μέρους του Πέρση σάχη.
Και ενώ οι εφημερίδες της εποχής εφεύρισκαν ιστορικές "συμπτώσεις", όπως ότι η επίσκεψη του Νεριμάν Χαν στην Αθήνα δήθεν συνέπιπτε είτε με την επέτειο "της εν Μαραθώνι μάχης και της εν Σαλαμίνι Ναυμαχίας, καθ' ην εδιώχθη και ο τελευταίος Πέρσης εκ της Ελλάδος", σύμφωνα με τον Νέο Αριστοφάνη, είτε με την επέτειο της μάχης των Θερμοπυλών σύμφωνα με τη Νέα Εφημερίδα, η πολυαναμενόμενη επίσκεψη του Πέρση διπλωμάτη, αν και συνοδευόταν από εντυπωσιακά δώρα προς τον βασιλιά της Ελλάδας, στην αρχή μάλλον επισκιάστηκε από τα ακόμη πιο εντυπωσιακά δώρα του απεσταλμένου του Σουλτάνου, ο οποίος προσέφερε στον Γεώργιο δύο καθαρόαιμα, αραβικά άλογα.
Ωστόσο, στις 19 Οκτωβρίου, όταν όλοι οι επίσημοι προσκεκλημένοι κατευθύνθηκαν στο μητροπολιτικό ναό για να παρακολουθήσουν την επίσημη, εορταστική δοξολογία, ο απεσταλμένος του Πέρση σάχη ήταν "το αντικείμενον της γενικής προσοχής", όπως παρατηρούσε η Εφημερίς στις 20.10.1888. Από το τηλεγράφημα του απεσταλμένου της ελληνικής εφημερίδας Αμάλθεια της Σμύρνης (22.10.1888), πληροφορούμαστε ότι τη μεγαλύτερη κατάπληξη στο πλήθος, που είχε συγκεντρωθεί έξω από το ναό, είχε προκαλέσει η "μεγαλοπρεπής ολόχρυση ενδυμασία με σκούφον κιρκασιανόν χρυσοκέντητον" του Νεριμάν Χαν, ο οποίος ήταν Χριστιανός Ορθόδοξος στο θρήσκευμα. (Η εφημερίδα έγραφε:: "Οι θεαταί βλέπουν παράδοξα πράγματα· τον νομίζουν τον Νεριμάν ως Μουσουλμάνον· αλλά τον βλέπουν να εξάγη τον κιρκασιανόν πίλον του και να ποιή το σημείον του σταυρού ως ο κάλλιστος των χριστιανών. Ο Νεριμάν Χαν είναι χριστιανός και ορθόδοξος").
Εν τω μεταξύ, τις προηγούμενες μέρες, η αναμονή και μόνο της άφιξης του Πέρση διπλωμάτη φούντωσε τον οίστρο των σατιρικών ποιητών της εποχής, που εκμεταλλεύτηκαν την επίσημη επίσκεψη του Νεριμάν Χαν για να σατιρίσουν τα πολιτικά πρόσωπα της ελληνικής πολιτικής..
Ο "Σαλαμινομάχος" υπέγραφε το παρακάτω ποίημα, που δημοσιεύτηκε στο Άστυ στις 09.10.1888 (η ορθογραφία προσαρμοσμένη):
ΟΙ ΠΕΡΣΑΙ ΕΝ ΑΘΗΝΑΙΣ
Μαζί λοιπόν με τόσους τόσους άλλους,
ψηλούς, κοντούς, μικρούς τε και μεγάλους,
μας έρχονται και πρέσβεις εκ Περσίας,
μετά πολλής πομπής και παρρησίας...
Και φαντασθείτ τι οργή Κυρίου!
απόγονοι να είναι του Δαρείου,
και μέσα στις πολλές να ανησυχίες,
να έχουμε και πεζοναυμαχίες!
Και τώρα ποος ακούει, και ποιος πιάνει
το στρατοπολεμάρχο Δεληγιάννη
να μη μας γράφει τέτοι' απάνω κάτω,
με ύφος φλογερό, π' ανάθεμά το!
"Λοιπόν διενεργείτε πανηγύρεις,
αντί να ετοιμάζετε τριήρεις
αφού αυτήν, την άλλην εβδομάδα
εισβάλλουν και οι Πέρσες στην Ελλάδα;
Και είσθ' εξωπλισμένα διά μάχην
όπως παρεμποδίσητε τον Σάχην
στον Μαραθώνα και στην Σαλαμίνα
μη κατακυριεύσει την Αθήνα;
Έχετε καν Κυνέγειρον κανένα,
το χέρι του να κόψει σαν εμένα,
οπόταν αντικρύσει τον Υστάσπη
ή σαν εμένα να το κόψει λάσπη;"
Μια εβδομάδα μετά, μέσα από τις σελίδες του Άστυ, ο Αββακούμ έβρισκε και πάλι αφορμή σάτιρας του περίφημου για τις αντιπολιτευτικές κορώνες του Θεόδωρου Δεληγιάννη, συνδέοντάς τον με τον Πέρση επισκέπτη (Και πάλι η ορθογραφία είναι προσαρμοσμένη, κατά το δυνατόν).
Η ΕΛΕΥΣΙΣ ΤΟΥ ΝΕΡΙΜΑΝ-ΧΑΝ
ΑΠΕΣΤΑΛΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΠΕΡΣΙΑΣ
Εκ τη Περσίας έρχεται ο πρέσβυς με τα δώρα,
Κι ο Θόδωρος που τ' άκουσε παίρνει μεγάλη φόρα.
Κράζει τους μάγους κ' ερωτά ο Χαν πού να κοιμάται,
- Στο χάνι του Ντελήγιαννη, ως η Γραφή διηγάται.
Χιλιάδες δεκατέσσαρες καλεί επιστρατεία,
Τους φέρνει στην πρωτεύουσα χωρίς καμμιάν αιτία.
Τον Νεριμάν πολιορκεί χωρίς να χει χαμπάρι,
Με δόλον ο μισόθεος τα δώρα να του πάρει.
Κι ο Νεριμάν του ξέφυγε και στη Περσία φθάνει,
Και διηγείται τον θυμό αυτόν του Ντεληγιάννη
Και τόσον η διήγησις εθύμωσε τον Σάχη
Π' από την φούρκα την πολλή τον έπιασε συνάχι.
Κι ορκίσθηκε με φοβερή και εξημμένη όψη,
Πως αν τον πιάσει κάποτε τα χέρια θα του κόψει.
Ακούσας δε ο Νεριμάν τον όρκον του εκείνον,
Στον Σάχη παρετήρησε με σέβας υποκλίνων:
- Του Κράτους σου του υψηλού ας γείν' ο ορισμός!...
Αλλ' έχει προσημείωσιν ο Εθνικός Δεσμός!
Στο στόμα του - ή μάλλον στη γραφίδα του - έπιασε με διακριτικό τρόπο τον Νεριμάν Χαν και ο Γεώργιος Σουρής μέσω των δύο πρωταγωνιστών της σατιρικής του εφημερίδας, τον Περικλέτο και τον Φασουλέτο (Ρωμηός, 16.10.1888). ""Είδες τον αντιμούτσουνο που έστειλε ο Σάχης;", ρωτούσε σε κάποιο σημείο ο Περικλέτος, ενώ λίγο αργότερα σχολίαζε ο Φασουλέτος:
"Αμμ' είδες και τον Νουριμάν της Περσικής Πρεσβείας;
Εκ της Περσίας έρχεται κι εκείνος με τα δώρα
κι άστρον λαμπρόν τον οδηγεί χωρίς να λείψει ώρα".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου