 |
| Παιδιά από το Ίδρυμα Faradja στην πόλη Kolwezi του Κονγκό, τα οποία βρίσκονται εκεί στιγματισμένα από τις οικογένειές τους ως "μάγοι". (Η φωτογραφία είναι από το flickr.com) |
Η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, αν και είναι ένα από τα μεγαλύτερα κράτη της αφρικανικής ηπείρου, έχει παράλληλα το θλιβερό προνόμιο να συγκαταλέγεται μεταξύ των φτωχότερων κρατών του πλανήτη. Το δυστύχημα είναι ότι οι όποιες προοπτικές προόδου και ανάπτυξης υποσκάπτονται από κάποιες αναχρονιστικές προλήψεις που επικρατούν ακόμη και σε σημαντικά αστικά κέντρα της χώρας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το άτυπο κυνήγι μάγων από μερίδα του πληθυσμού με θύματα μικρά παιδιά, γνωστά ως "ndoki" (ντόκι).
Σύμφωνα με την επικρατούσα αντίληψη, αν ένα παιδί είναι ανυπάκουο, αν μια οικογένεια αντιμετωπίζει κάποιο σοβαρό πρόβλημα (διαζύγιο, ασθένεια, θάνατος, οικονομικές δυσκολίες κλπ) ή κάποιο μέλος της έχει απλές ατυχίες, αυτό υποτίθεται ότι οφείλεται σε ένα από τα παιδιά της οικογένειας, το οποίο θεωρείται ότι ασκεί μαγεία. Το αποτέλεσμα είναι να μπαίνει το συγκεκριμένο παιδί στο στόχαστρο και να υφίσταται βίαιη μεταχείριση, να υπόκειται σε βασανιστικούς εξορκισμούς και πολύ συχνά να εγκαταλείπεται στη μοίρα του, καθώς δεν είναι λίγοι οι γονείς που πετούν ένα "παιδί-μάγο" στους δρόμους.
Το φαινόμενο ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του '90 από θρησκευτικές σέκτες, που εκμεταλλεύονταν τις οικονομικές αντιξοότητες των κατοίκων μιας χώρας που έβγαινε από έναν καταστρεπτικό εμφύλιο πόλεμο, σε συνδυασμό με την αμάθεια και τις δεισιδαιμονίες που τους κατέτρεχαν. Αυτό όμως που πριν από μια εικοασετία αποτελούσε φαινόμενο της απομονωμένης και σχετικά πιο "καθυστερημένης" υπαίθρου, τα τελευταία χρόνια έχει εξαπλωθεί και στα αστικά κέντρα, ακόμη και στην πρωτεύουσα Κινσάσα.
Η πόλη Λουμπουμπάσι είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό με πληθυσμό πάνω από 1.1 εκατομμύρια κατοίκους και βρίσκεται στα σύνορα της χώρας με τη Ζάμπια. Αν και πρόκειται για μεγάλο αστικό κέντρο, κάτι που θεωρητικά θα έπρεπε να συνεπάγεται μια ευρύτητα πνεύματος εκ μέρους των κατοίκων, η φτώχεια και η εξαθλίωση έχουν διατηρήσει στη συνείδηση μεγάλης μερίδας του πληθυσμού της περιοχής, την πεποίθηση ότι η μαγεία είναι εκείνη που ευθύνεται για τα δεινά που αντιμετωπίζουν. Το ακόμη πιο ανατριχιαστικό, όμως, είναι ότι δε διστάζουν να καταδείξουν ως ένοχους τα ίδια τους τα παιδιά.
Τα τελευταία δύο χρόνια, ιερείς της πόλης έχουν ξεκινήσει εκστρατεία εναντίον αυτών των αναχρονιστικών αντιλήψεων, που γυρνούν τους κατοίκους της αφρικανικής χώρας πολλούς αιώνες πίσω. Ένας από αυτούς είναι ο Τόμας Καλόμπα, ένας Πρεσβυτεριανός ιερέας της πόλης, ο οποίος μοιράζει φυλλάδια που γράφουν "Ο Ζάκι δεν είναι μάγος. Δικαιούται την προστασία μας", ενώ έχει τυπώσει σε μπλουζάκια το μήνυμα "Δε χρειάζεται να είναι κάποιος μάγος, για να προστατέψει ένα παιδί". Παράλληλα, προσπαθεί να αφυπνίσει τις συνειδήσεις μέσα από το κήρυγμά του στην εκκλησία και στις γειτονιές της πόλης.
Ωστόσο, δεν είναι όλοι οι ιερείς εξίσου συνειδητοποιημένοι. Αντιθέτως, πολλοί είναι εκείνοι που επικροτούν και μάλιστα συμμετέχουν σε αυτόν τον παραλογισμό. Αν ένα παιδί είναι τυχερό και δεν το πετάξουν οι γονείς του στο δρόμο με την κατηγορία ότι είναι μάγος, πέφτει θύμα βασανιστικών εξορκισμών από ιερείς, οι οποίοι σπεύδουν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, προκειμένου "να απελευθερώσουν τα παιδιά από τα δαιμόνια", διαδικασία που κρατάει από ώρες μέχρι μήνες.
Μία νοσοκόμα του κέντρου υγείας της πόλης Κισάνγκα θυμάται: "Πήραμε ένα 10χρονο κορίτσι. Όλο της το πρόσωπο είχε καεί από ζεστό νερό, το οποίο της έριχνε ένας ιερέας κάθε βράδυ". Όταν είχε φτάσει η αστυνομία, ο ιερέας ισχυρίστηκε ότι "το κορίτσι κάηκε από τη φωτιά του Θεού". Αντίστοιχη είναι η περίπτωση του 18χρονου Αντρέ Μούγκα, ο οποίος τα τελευταία δύο χρόνια ζούσε σε ορφανοτροφείο. Ένας ιερέας τον υπέδειξε ως υπαίτιο της αρρώστιας που προσέβαλε τον πατέρα του, με αποτέλεσμα η οικογένεια του Αντρέ να τον διώξει από το σπίτι.
Ένας άλλος ιερέας τον βρήκε να περιπλανιέται στους δρόμους και τον έβαλε στο ίδρυμα. Παράλληλα, βοήθησε να ξαναπάει ο Αντρέ στο σχολείο, ενώ καταβάλλει προσπάθειες να επανασυνδέσει το παιδί με την οικογένειά του. Απ' ότι φαίνεται έχει καταφέρει να σημειωθεί πρόοδος, καθώς ο πατέρας του Αντρέ έχει αρχίσει δειλά δειλά να στέλνει κάποια χρήματα για την εκπαίδευση του παιδιού.
Ένας άλλος ιερέας τον βρήκε να περιπλανιέται στους δρόμους και τον έβαλε στο ίδρυμα. Παράλληλα, βοήθησε να ξαναπάει ο Αντρέ στο σχολείο, ενώ καταβάλλει προσπάθειες να επανασυνδέσει το παιδί με την οικογένειά του. Απ' ότι φαίνεται έχει καταφέρει να σημειωθεί πρόοδος, καθώς ο πατέρας του Αντρέ έχει αρχίσει δειλά δειλά να στέλνει κάποια χρήματα για την εκπαίδευση του παιδιού.
Ο Jean Monzambe, πάστορας στην Εκκλησία του Χριστού του Κογκό και ο άνθρωπος που περιμάζεψε τον Αντρέ, θεωρεί ότι η Εκκλησία πρέπει να ενσωματώνει και να διδάσκει ηθικές αξίες. "Διδάσκουμε τη Βίβλο και αγωνιζόμαστε για τα δικαιώματα των παιδιών", δηλώνει χαρακτηριστικά. Αποκαλύπτει ότι μέσα σε δύο χρόνια, αυτός και η ομάδα του κατάφεραν να βοηθήσουν 205 παιδιά που έφυγαν από το σπίτι τους με την κατηγορία της "μαγείας", ώστε τελικά να γυρίσουν πίσω στις οικογενειακές τους εστίες.
Όπως παρατηρεί ο Monzambe, αυτό που χρειάζεται, είναι να γίνουν πιο υπεύθυνοι οι γονείς, τα παιδιά να αρχίσουν να μιλούν ελεύθερα, ο κλήρος να προστατέψει αυτά τα παιδιά, και οι πολιτικές και δικαστικές αρχές της χώρας να εφαρμόζουν το νόμο τιμωρώντας όσους κακοποιούν τα παιδιά, τα οποία, πολύ συχνά, μετατρέπονται στους "αποδιοπομπαίους τράγους" μιας κοινωνίας, που ψάχνει εύκολα εξιλαστήρια θύματα, για να απαλύνει τον πόνο της φτώχειας, της αρρώστιας και του θανάτου. Όμως, τα παιδιά συνθέτουν τον κατεξοχήν ορισμό αυτού που συχνά ονομάζουμε "η χαρά της ζωής" και είναι τα μόνα που δε φέρουν την παραμικρή ευθύνη για τη δυστυχία και τ' αδιέξοδα του κόσμου των ενηλίκων.
[Πηγές:
SYFIA International
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου