Τουλάχιστον 73 ταινίες (μεγάλου και μικρού μήκους) ή σίριαλ έχουν γυριστεί για τον Ιησού, άλλες πιστές στα κείμενα των Ευαγγελίων, κάποιες άλλες επιχείρησαν να δώσουν αλληγορικό μήνυμα μεταφέροντας τον Ιησού στη σύγχρονη εποχή, ενώ υπάρχουν και οι πιο ελεύθερες διασκευές. Και δεν είναι μόνο το Χόλιγουντ που ασχολήθηκε με την ζωή και το Πάθος του Ιησού, αλλά αντίστοιχες ταινίες έχουν γυριστεί και σε άλλες χώρες, από το Μεξικό και την Ιταλία μέχρι την Ινδία και το.. Ιράν - για όσους επιθυμούν να δουν πώς απεικονίζεται ο Ιησούς σύμφωνα με τη μουσουλμανική παράδοση. Ο ελληνικός κινηματογράφος δεν αποτέλεσε εξαίρεση, καθώς στα πρώτα ήδη χρόνια του γυρίστηκε μια ταινία, που μάλλον δεν ολοκληρώθηκε ποτέ, ενώ δύο ήταν οι Έλληνες ηθοποιοί που υποδύθηκαν τον Ιησού στη μεγάλη ή στη μικρή οθόνη.
1903:
-- Οι πρώτες ταινίες για τον Ιησού γυρίστηκαν το 1903. Ο πληθυντικός δεν είναι τυχαίος, καθώς υπό τον γενικό τίτλο "Passion Plays" γυρίστηκαν 31 ταινίες μικρού μήκους, που όλες μαζί έχουν διάρκεια 60 λεπτών, σχετικά με την ζωή του Ιησού.
-- Την ίδια χρονιά γυρίστηκε και μια γαλλική ταινία με τίτλο "La vie et la passion de Jésus Christ", διάρκειας 44 λεπτών, όπου ο "Ιησούς" παραμένει ανώνυμος.
-- Οι πρώτες ταινίες για τον Ιησού γυρίστηκαν το 1903. Ο πληθυντικός δεν είναι τυχαίος, καθώς υπό τον γενικό τίτλο "Passion Plays" γυρίστηκαν 31 ταινίες μικρού μήκους, που όλες μαζί έχουν διάρκεια 60 λεπτών, σχετικά με την ζωή του Ιησού.
-- Την ίδια χρονιά γυρίστηκε και μια γαλλική ταινία με τίτλο "La vie et la passion de Jésus Christ", διάρκειας 44 λεπτών, όπου ο "Ιησούς" παραμένει ανώνυμος.
1912:
-- Μια από τις σημαντικότερες ταινίες του βωβού κινηματογράφου, που μάλιστα το 1998 προστέθηκε στη Βιβλιοθήκη του αμερικανικού Κογκρέσου ως "πολιτιστικά, ιστορικά ή αισθητικά σημαντική", ήταν το "From The Manger To The Cross", παραγωγής 1912. Τα γυρίσματα της ταινίας έγιναν στην Παλαιστίνη, ενώ τον (ενήλικα) Ιησού υποδύθηκε ο Robert Henderson-Bland. Η ταινία ήταν τεράστια εισπρακτική επιτυχία, καθώς είχε κοστίσει μόλις 35.000 δολάρια, ενώ στα ταμεία της εταιρίας παραγωγής εισέρρευσαν περίπου ένα εκατομμύριο δολάρια.
1916:
-- Η ταινία "Intolerance" δεν ήταν καθαρά θρησκευτικού περιεχομένου, αλλά μέσα σε τρεισήμισι ώρες συνέθετε τέσσερις διαφορετικές ιστορίες εγκλημάτων σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους. Μία από τις τέσσερις αυτές ιστορίες ήταν και το θείο δράμα, ενώ ο Howard Gaye υποδυόταν τον "Ναζωραίο".
-- Την ίδια χρονιά προβλήθηκε η ιταλική ταινία "Christus" του Giulio Antamoro ύστερα από τρία χρόνια γυρισμάτων σε Παλαιστίνη και Αίγυπτο. Για πολλές δεκαετίες η ταινία θεωρούνταν χαμένη, όμως βρέθηκε κόπια το 2002, ενώ μπορείτε να την δείτε και στο youtube. Ιησούς, ο Alberto Pasquali.
-- Το 1916, όμως, γυρίστηκε και η μοναδική μέχρι σήμερα ελληνική ταινία για τα Πάθη του Χριστού, ο "Ανήφορος του Γολγοθά", τα γυρίσματα της οποίας ήταν επεισοδιακά και δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ, αν και οι πηγές για την τύχη της ταινίας είναι αντιφατικές. Στο ρόλο του Ιησού, ο ηθοποιός Γιώργος Πλούτης. Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα στην ανάρτηση: Η άγνωστη ελληνική ταινία για τα πάθη του Χριστού.
1923:
-- Ο ρωσικής καταγωγής ηθοποιός Gregori Chmara υποδύθηκε τον Ιησού Χριστό στη γερμανική ταινία "I.N.R.I.", μια πανάκριβη παραγωγή που γυρίστηκε μέσα σε 90 μέρες, ενώ η πρεμιέρα της έγινε τα Χριστούγεννα του 1923 στο Βερολίνο.
1927:
-- Ο πρώτος "Βασιλεύς των Βασιλέων" ("King of Kings") προβλήθηκε το 1927 και ήταν επικεντρωμένος στις τελευταίες εβδομάδες της ζωής του Ιησού. Ήταν η τελευταία ταινία του βωβού κινηματογράφου για το θείο δράμα, η παραγωγή ανήκε στον Σεσίλ ντε Μιλ, ενώ στο ρόλο του Ιησού ο ηθοποιός H.B. Warner.
1935:
-- Η πρώτη ομιλούσα ταινία που εξιστορούσε τα Πάθη του Χριστού (από την Κυριακή των Βαΐων μέχρι την Ανάσταση) ήταν γαλλική και ονομαζόταν "Golgotha". Στο ρόλο του Ιησού, ο Robert Le Vigan, που συμμετείχε σε πολλές κλασικές γαλλικές ταινίες του '30 και του '40.
1952:
-- "El mártir del calvario", δηλαδή "Ο Μάρτυρας του Γολγοθά", ήταν ο τίτλος της πρώτης - και πιο πιστής - μεξικανικής ταινίας για το θείο Πάθος. Ο "Ιησούς" ήταν ο πρώτος ρόλος του ηθοποιού Enrique Rambal, που στη συνέχεια ακολούθησε μια πετυχημένη καριέρα σε κινηματογράφο και τηλεόραση.
1963:
-- Σε μια ραδιοφωνική σειρά του 1947, που αργότερα θα γινόταν βιβλίο, ήταν βασισμένη η ταινία "The Greatest Story Ever Told" (στα ελληνικά "Η Ωραιότερη Ιστορία του Κόσμου") με τον Μαξ φον Σίντοφ να γράφει ιστορίας ως (ακόμη ένας) ξανθός Ιησούς, όμως η τετράωρης διάρκειας ταινία, που παίζεται σχεδόν κάθε χρόνο από τα ελληνικά τηλεοπτικά κανάλια, ήταν εμπορική αποτυχία στην εποχή της.
1964:
-- Η ταινία "Il Vangelo secondo Matteo" ("Το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο") του άθεου και Μαρξιστή Πιέρ Πάολο Παζολίνι θεωρείται ίσως η πιο ρεαλιστική και πιστή απεικόνιση της ζωής του Ιησού. Τον Ιησού υποδύθηκε ο ερασιτέχνης ηθοποιός Enrique Irazoqui, που στη συνέχεια έπαιξε σε μικρό αριθμό ισπανικών ταινιών - ο ίδιος άλλωστε ήταν Ισπανός - ενώ το 2002 ήταν διαιτητής στον αγώνα σκάκι ανάμεσα στον παγκόσμιο πρωταθλητή Βλαντιμίρ Κράμνικ και έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή, όπως διαβάζουμε στη Wikipedia.
1969:
-- Ο πιο γνωστός "Βασιλεύς των Βασιλέων" ("The King of Kings") ήταν η ταινία αυτή του 1969, με τον Jeffrey Hunter να υποδύεται έναν από τους ωραιότερους - από άποψη εξωτερικής εμφάνισης και μόνο - κινηματογραφικούς Ιησούς.
-- Την ίδια χρονιά, στα πλαίσια του "Θεάτρου της Τετάρτης" ("The Wednesday Play: Son of Man") του BBC, ο Ιρλανδός ηθοποιός Colin Blakely υποδύθηκε τον Ιησού σε μια "αμφιλεγόμενη ανάγνωση της ζωής του Χριστού, ο οποίος αναπαρίσταται ως ένας εγκάρδιος, φλογερός, καλοπροαίρετος ξυλουργός, που πιστεύει ότι οι άνθρωποι πρέπει να προσπαθούν ν' αγαπούν τους εχθρούς τους αντί να μαλώνουν μαζί τους συνέχεια, αλλά παράλληλα βασανίζεται από την ιδέα αν ο ίδιος είναι ή όχι ο αναμενόμενος Μεσσίας", όπως διαβάζουμε στην περίληψη του imdb.com
1971:
-- Το Πάσχα του 1971 προβλήθηκε για πρώτη φορά η μεξικανική ταινία για την ζωή του Ιησού ("Jesús, Nuestro Señor"), που όμως είχε γυριστεί δυο χρόνια νωρίτερα. Η ταινία έγινε τεράστια εμπορική επιτυχία, ώστε ακολούθησαν δύο πρίκουελ με τα παιδικά χρόνια του Χριστού, παρόλο που είχε αρκετά καλλιτεχνικά λάθη και αρκετές διαφορές από τα κείμενα των Ευαγγελίων. Τον Ιησού υποδύθηκε ο 42χρονος Claudio Brook, ένας από τους πιο καταξιωμένους Μεξικανούς ηθοποιούς.
1972:
-- Βασισμένη στο σατιρικό - και λογοκριμένο - μυθιστόρημα "Ο Μαιτρ και η Μαργαρίτα" του Ρώσου συγγραφέα Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, η γερμανική τηλεταινία "Pilatus und andere - Ein Film für Karfreitag" ("Ο Πιλάτος και οι άλλοι - Μια ταινία για τη Μεγάλη Παρασκευή"), εστίασε σ' εκείνο το κομμάτι του βιβλίου, που διαδραματιζόταν στην αρχαία Ιερουσαλήμ την εποχή του Ιησού, μεταφέροντας το όμως στη σύγχρονη εποχή, με τον Γίεσουα Χα-Νοζρί να διασχίζει τους δρόμους της Φρανκφούρτης κουβαλώντας το Σταυρό του Μαρτυρίου. Στο ρόλο του Γιέσουα, ο Πολωνός ηθοποιός Wojciech Pszoniak.
[Το ίδιο μυθιστόρημα μεταφέρθηκε τα επόμενα χρόνια από την πολωνική και τη ρωσική τηλεόραση (1988 και 2010 αντίστοιχα), στην ολοκληρωμένη του μορφή, με όλες τις ιστορίες που περιέχονται σ' αυτό, ενώ τον αντίστοιχο Γιέσουα υποδύθηκαν οι Tadeusz Bradecki και Sergey Bezrukov. Μια πιστή στο βιβλίο ρωσική ταινία γυρίστηκε και το 1994, όπου στο ρόλο του Γιέσουα ήταν ο ηθοποιός Nikolai Burlyayev]
1973:
-- "Gospel Road: A Story of Jesus" ονομαζόταν η αρκετά ιδιότυπη ταινία με τον Τζόνι Κας να τραγουδάει την ζωή του Ιησού, ενώ παράλληλα ηθοποιοί υποδύονταν τα πρόσωπα. Στο ρόλο του Ιησού ήταν ο Robert Elfstrom, που παράλληλα ήταν και ο σκηνοθέτης, ενώ ο γιος του έπαιξε τον Ιησού ως παιδί.
-- Σφοδρές κριτικές δέχτηκε το μιούζικαλ "Jesus Christ Superstar", που βασίστηκε στην ομώνυμη ροκ όπερα των Άντριου Λόιντ Βέμπερ και Τιμ Ράις, με τον Ted Neeley στον πρωταγωνιστικό ρόλο.
-- Την ίδια χρονιά γυρίστηκε και μια ινδική ταινία με τίτλο "Jesus", που εξιστορούσε όλη την ζωή του Ιησού, τον οποίο υποδυόταν ο Murali Das, στο μοναδικό κινηματογραφικό του ρόλο.
1975:
-- "Il Messia". Ήταν η τελευταία ταινία του Ιταλού σκηνοθέτη Ρομπέρτο Ροσελίνι, δύο χρόνια πριν το θάνατο του. "Μεσσίας", ο άγνωστος Ιταλός ηθοποιός Pier Maria Rossi.
1976:
-- Ο Καναδός ηθοποιός Victor Garber είναι γνωστή φάτσα από τη συμμετοχή του σε πολλές ταινίες και τηλεοπτικές σειρές, όχι όμως και από το ρόλο του ως Ιησού στο μιούζικαλ "Godspell", μια μεταφορά του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου στη σύγχρονη (της δεκαετίας του '70) Νέα Υόρκη. Η ταινία, που προβλήθηκε το Μάρτιο του 1973 και δεν έβγαλε τα λεφτά της, ήταν βασισμένη στο ομώνυμο μιούζικαλ του Στίβεν Σβαρτζ.
-- Ακόμη μία αμφιλεγόμενη ταινία για τον Χριστό προβλήθηκε την ίδια χρόνια, με τίτλο "The Passover Plot", που βασιζόταν στο ομώνυμο βιβλίο του Hugh J. Schonfield. Σύμφωνα με το συγγραφέα, ο Ιησούς ήταν απλά ένας άνθρωπος, που σχεδίαζε να πάρει μια ναρκωτική ουσία, ώστε να φανεί ως δήθεν νεκρός, ενώ κάποιοι Ζηλωτές οπαδοί του θα έκλεβαν το σώμα του μέσα από τον τάφο, ώστε να εκπληρωθεί η βιβλική προφητεία περί "Ανάστασης". Στο ρόλο του "Γιέσουα" ήταν ο Zalman King, ο οποίος αργότερα θα έγραφε μαζί με τη σύζυγο του Patricia Knop, τις "9 1/2 εβδομάδες" και θα σκηνοθετούσε την ερωτική σειρά "Κόκκινα Παπούτσια".
1977:
-- Για τους περισσότερους, η μορφή του Ιησού είναι ταυτισμένη με τον Ρόμπερτ Πάουελ, τον ηθοποιό που υποδύθηκε με εξόχως απλό και ρεαλιστικό τρόπο τον Μεσσία ως έναν άνθρωπο, όπως είμαστε όλοι μας, στη μίνι σειρά "Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ" ("Jesus of Nazareth") του Φράνκο Τζεφιρέλι.
1978:
-- Τη χρονιά αυτή προβλήθηκε η δεύτερη ινδική ταινία για τον Ιησού (στη γλώσσα Τελούγκου) με τίτλο "Karunamayudu", η οποία μάλιστα βραβεύτηκε στην Ινδία, ενώ αποτέλεσε εργαλείο των ιεραποστόλων για τη διάδοση του Ευαγγελίου στη χώρα. Στο ρόλο του Ιησού, ο Vijayachander.
1979:
-- Μια από τις άγνωστες στην Ελλάδα ταινίες για τον Ιησού ήταν και η βρετανο-αυστραλιανο-αμερικανική παραγωγή του 1979 με το λιτό τίτλο "Jesus", που εξιστορούσε την ζωή του Ιησού σύμφωνα με το κατά Λουκά Ευαγγέλιο. Στο ρόλο του Ιησού ο Brian Deacon.
-- Στο κατά Λουκά Ευαγγέλιο βασίστηκε και η - περισσότερο ακαδημαϊκού χαρακτήρα - ταινία "The New Media Bible: The Gospel According to St. Luke". Στο ρόλο του Ιησού, ο Βρετανός ηθοποιός Brian Deacon.
-- Περισσότερη γνωστή, αλλά σίγουρα όχι θρησκευτικού περιεχομένου, είναι η ταινία "Life of Brian", όπου οι Μόντι Πάιθονς ρίχνουν μια σατιρική ματιά στην ιστορία των Ευαγγελίων. Η ταινία προκάλεσε πολλές αντιδράσεις, ενώ σε ορισμένες χώρες απαγορεύτηκε η προβολή της. Τον Ιησού υποδύθηκε ο Kenneth Colley.
1980:
-- Αφιερωμένη στην τελευταία μέρα της ζωής του Ιησού Χριστού ήταν η τηλεταινία "The Day Christ Died" για λογαριασμό του CBS. Τον Ιησού υποδύθηκε ο ελληνικής καταγωγής (από τη μητέρα του) Κρις Σάραντον, ο πρώτος σύζυγος της - πολύ περισσότερο γνωστής - Σούζαν Σάραντον.
1988:
-- Ο Γουίλιαμ Νταφόε έγινε ο πιο αμφιλεγόμενος κινηματογραφικός Ιησούς όλων των εποχών, ύστερα από τη συμμετοχή του στον "Τελευταίο Πειρασμό" ("The Last Temptation of Christ") του Μάρτιν Σκορτσέζε, μια ταινία βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη, που προκάλεσε βίαια επεισόδια, όπου κι αν προβλήθηκε, από εξοργισμένους Χριστιανούς, οι οποίοι διαμαρτύρονταν για τη "βλάσφημη"(;) απεικόνιση του Ιησού.
1990:
-- "The Judas Project" ήταν ο τίτλος αυτής της ταινίας, που φιλοδοξούσε να μεταφέρει τον Ιησού στη σημερινή εποχή με το όνομα "Jesse". Το εγχείρημα απέτυχε από όλες τις απόψεις, ενώ ο θαρραλέος που ρίσκαρε παίζοντας τον Τζέσε ή Ιησού στην προδιαγεγραμμένη αυτή αποτυχία ήταν ο John O'Banion.
1993:
-- Ο Νοτιοαφρικανός σκηνοθέτης Regardt van den Bergh γύρισε την ταινία "The Visual Bible: Matthew" με πρωταγωνιστή τον Bruce Marchiano, ο οποίος θα υποδυόταν τον ίδιο ρόλο ένα χρόνο αργότερα στην ταινία "The Visual Bible: Acts", σχετικά με τις "Πράξεις των Αποστόλων".
1996:
-- Οι Φιλιππινέζοι είναι από τους πιο θρήσκους λαούς, ενώ το Πάσχα το ζουν πραγματικά με έθιμα που μας προκαλούν πόνο, όταν τα βλέπουμε στις οθόνες της τηλεόρασης. Δεν θα μπορούσε, λοιπόν, να μην έχει γυριστεί και μια ταινία από τις Φιλιππίνες για την ζωή του Ιησού. Αυτή γυρίστηκε το 1996, ο τίτλος της ήταν "Cristo", ενώ στο ρόλο του "Χριστού" ήταν ο ηθοποιός Mat Ranillo III.
1999:
-- Ο 25χρονος Jeremy Sisto υποδύθηκε τον 33χρονο στην τηλεταινία "Jesus" για λογαριασμό του δικτύου CBS.
-- Την ίδια χρονιά, το δίκτυο NBC προέβαλε μια δική του εκδοχή της ζωής του Ιησού μέσα από τα μάτια της Παναγίας. Η τηλεταινία ονομαζόταν "Mary, Mother of Jesus", ενώ στο ρόλο του Ιησού ήταν ο 25χρονος τότε Κρίστιαν Μπέιλ.
(Ο Μπέιλ και ο Νταφόε αποτελούν τα χαρακτηριστικότερα, και πλέον γνωστά, παραδείγματα που επιβεβαιώνουν ότι η υποτιθέμενη "κατάρα" των ηθοποιών που υποδύθηκαν τον Ιησού είναι απλά μύθος).
2000:
-- Ο "Θαυματοποιός" ("The Miracle Maker") ήταν μια βρετανική ταινία κινουμένων σχεδίων, που εξιστορούσε την ζωή του Ιησού μέσα από τα μάτια ενός κοριτσιού, που έζησε εκείνη την εποχή. Η φωνή του Ιησού ανήκε στον Ραλφ Φάινς.
-- Την ίδια χρονιά γυρίστηκε ένα ριμέικ του μιούζικαλ "Jesus Christ Superstar", το οποίο επαινέθηκε από τον Άντριου Λόιντ Βέμπερ, ότι ήταν πιο κοντά με το δικό του όραμα για την ταινία, σε σχέση με εκείνη του 1973. Στον κεντρικό ρόλο, ο Glenn Carter.
2003:
-- "Hello Brotha". Ο Henry Ian Cusick είναι γνωστός στους φανατικούς τηλεθεατές - όχι και τόσοι πολλοί στην Ελλάδα - της αλήστου μνήμης σειράς μυστηρίου "Lost" στο ρόλο του Ντέσμοντ με την έντονη βρετανική προφορά. Αυτοί, ίσως, είναι και οι μοναδικοί που γνωρίζουν ότι ο ηθοποιός υποδύθηκε τον Ιησού σε μια μεταφορά του κατά Ιωάννη Ευαγγελίου - άλλωστε ο τίτλος της ταινίας ήταν "The Gospel of John" - πριν ακόμη ο ηθοποιός γίνει γνωστός από την τηλεοπτική σειρά.
2004:
-- Το "Passion of the Christ" του Μελ Γκίμπσον είχε πολυσυζητηθεί ήδη από την εποχή των γυρισμάτων, τόσο για τις ατυχίες του πρωταγωνιστή Jim Caviezel, που υποδυόταν τον Ιησού (και ο οποίος υπέστη τα πάνδεινα, αφού χτυπήθηκε από κεραυνό, έπαθε διάστρεμμα στον ώμο του και αρρώστησε βαριά), όσο και για τις βάρβαρες σκηνές που περιέχει, αλλά και για το έμμεσο αντισημιτικό μήνυμα που περνάει. Σε κάθε περίπτωση, έγινε μια από τις μεγαλύτερες εμπορικές επιτυχίες της χρονιάς.
2006:
-- Η πρώτη αμιγώς νοτιοαφρικανική ταινία γύρω από το πρόσωπο του Ιησού ήταν η "Son of Man", που γυρίστηκε στη γλώσσα Xhosa. Δεν πρόκειται για αναπαράσταση του θείου δράματος, αλλά σύμφωνα με το σενάριο ο Ιησούς "γεννήθηκε κάπου στην πολιτεία της Ιουδαίας στη νότιο Αφρική, όπου κυριαρχούν η βία και η φτώχεια. Καθώς ξεσπά εμφύλιος πόλεμος, ο Ιησούς ζητά από τους οπαδούς του να σταματήσουν τον πόλεμο και να πορευτούν στο μονοπάτι της ειρήνης". Στο ρόλο του "Υιού του Ανθρώπου" ήταν ο Andile Kosi.
-- Την ίδια χρονιά, ο Jean-Claude La Marre υποδύθηκε έναν Ιησού με μαύρο χρώμα δέρματος, ο οποίος σταυρώθηκε ως θύμα ρατσιστικών διακρίσεων. Η ταινία, που περιέγραφε τις τελευταίες 48 ώρες της ζωής του Ιησού μέχρι τη Σταύρωση, ονομαζόταν "Color of the Cross", ενώ η προβολή της έγινε σε περιορισμένη διανομή μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το σενάριο και η σκηνοθεσία ήταν επίσης του Jean-Claude La Marre.
-- Δύο χρόνια αργότερα (2008), κυκλοφόρησε απ' ευθείας σε dvd το σίκουελ "Color of the Cross 2: The Resurrection", με τους ίδιους συντελεστές, σχετικά με την Ανάσταση του Ιησού.
2007:
-- Ο Ιρανός σκηνοθέτης Nader Talebzadeh ετοίμασε μια ταινία με τίτλο "The Messiah", όπου αναπαράγεται η μουσουλμανική εκδοχή της ζωής του Ιησού. Θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες παραγωγές στην ιστορία του ιρανικού κινηματογράφου, ενώ προβλήθηκε και από την ιρανική τηλεόραση σε μορφή σίριαλ. Τον "Μεσσία" υποδύθηκε ο Ahmad Soleimani Nia. (Μπορείτε να δείτε την ταινία με αγγλικούς υπότιτλους και στο youtube).
Δεν ήταν η μοναδική φορά που ο ιρανικός κινηματογράφος ασχολήθηκε με τη Βίβλο. Αντίστοιχες ταινίες, που προβάλλουν την ισλαμική ερμηνεία της Βίβλου, έχουν γυριστεί για την Παναγία και τον Σολομώντα.
2008:
-- Στη μίνι σειρά 4 επεισοδίων - συμπαραγωγής BBC και HBO - που εστίαζε στο "Πάθος" του Χριστού ("The Passion"), o Joseph Mawle εμβάθυνε στο ρόλο του Ιησού του Ναζωραίου διαβάζοντας τα Ευαγγέλια και κάθε μελέτη που είχε δημοσιευτεί για εκείνη την εποχή.
2013:
-- Στην τηλεοπτική σειρά "Η Βίβλος" ("The Bible"), που προβλήθηκε φέτος στο History Channel σημειώνοντας ρεκόρ τηλεθέασης, τα πέντε από τα δέκα επεισόδια ήταν αφιερωμένα στον Ιησού, τον οποίο υποδύθηκε ο Πορτογάλος ηθοποιός και πρώην μοντέλο, Diogo Morgado, ένας από τους ωραιότερους ηθοποιούς που υποδύθηκαν
[Το αφιέρωμα αφορά μόνο ταινίες ή σίριαλ, όπου ο "Ιησούς" είχε κεντρικό ή έστω σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της δράσης. Επίσης δεν περιελήφθησαν ταινίες για τα παιδικά χρόνια του Ιησού]
-- Μια από τις σημαντικότερες ταινίες του βωβού κινηματογράφου, που μάλιστα το 1998 προστέθηκε στη Βιβλιοθήκη του αμερικανικού Κογκρέσου ως "πολιτιστικά, ιστορικά ή αισθητικά σημαντική", ήταν το "From The Manger To The Cross", παραγωγής 1912. Τα γυρίσματα της ταινίας έγιναν στην Παλαιστίνη, ενώ τον (ενήλικα) Ιησού υποδύθηκε ο Robert Henderson-Bland. Η ταινία ήταν τεράστια εισπρακτική επιτυχία, καθώς είχε κοστίσει μόλις 35.000 δολάρια, ενώ στα ταμεία της εταιρίας παραγωγής εισέρρευσαν περίπου ένα εκατομμύριο δολάρια.
1916:
-- Η ταινία "Intolerance" δεν ήταν καθαρά θρησκευτικού περιεχομένου, αλλά μέσα σε τρεισήμισι ώρες συνέθετε τέσσερις διαφορετικές ιστορίες εγκλημάτων σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους. Μία από τις τέσσερις αυτές ιστορίες ήταν και το θείο δράμα, ενώ ο Howard Gaye υποδυόταν τον "Ναζωραίο".
-- Την ίδια χρονιά προβλήθηκε η ιταλική ταινία "Christus" του Giulio Antamoro ύστερα από τρία χρόνια γυρισμάτων σε Παλαιστίνη και Αίγυπτο. Για πολλές δεκαετίες η ταινία θεωρούνταν χαμένη, όμως βρέθηκε κόπια το 2002, ενώ μπορείτε να την δείτε και στο youtube. Ιησούς, ο Alberto Pasquali.
-- Το 1916, όμως, γυρίστηκε και η μοναδική μέχρι σήμερα ελληνική ταινία για τα Πάθη του Χριστού, ο "Ανήφορος του Γολγοθά", τα γυρίσματα της οποίας ήταν επεισοδιακά και δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ, αν και οι πηγές για την τύχη της ταινίας είναι αντιφατικές. Στο ρόλο του Ιησού, ο ηθοποιός Γιώργος Πλούτης. Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα στην ανάρτηση: Η άγνωστη ελληνική ταινία για τα πάθη του Χριστού.
1923:
-- Ο ρωσικής καταγωγής ηθοποιός Gregori Chmara υποδύθηκε τον Ιησού Χριστό στη γερμανική ταινία "I.N.R.I.", μια πανάκριβη παραγωγή που γυρίστηκε μέσα σε 90 μέρες, ενώ η πρεμιέρα της έγινε τα Χριστούγεννα του 1923 στο Βερολίνο.
1927:
-- Ο πρώτος "Βασιλεύς των Βασιλέων" ("King of Kings") προβλήθηκε το 1927 και ήταν επικεντρωμένος στις τελευταίες εβδομάδες της ζωής του Ιησού. Ήταν η τελευταία ταινία του βωβού κινηματογράφου για το θείο δράμα, η παραγωγή ανήκε στον Σεσίλ ντε Μιλ, ενώ στο ρόλο του Ιησού ο ηθοποιός H.B. Warner.
1935:
-- Η πρώτη ομιλούσα ταινία που εξιστορούσε τα Πάθη του Χριστού (από την Κυριακή των Βαΐων μέχρι την Ανάσταση) ήταν γαλλική και ονομαζόταν "Golgotha". Στο ρόλο του Ιησού, ο Robert Le Vigan, που συμμετείχε σε πολλές κλασικές γαλλικές ταινίες του '30 και του '40.
1952:
-- "El mártir del calvario", δηλαδή "Ο Μάρτυρας του Γολγοθά", ήταν ο τίτλος της πρώτης - και πιο πιστής - μεξικανικής ταινίας για το θείο Πάθος. Ο "Ιησούς" ήταν ο πρώτος ρόλος του ηθοποιού Enrique Rambal, που στη συνέχεια ακολούθησε μια πετυχημένη καριέρα σε κινηματογράφο και τηλεόραση.
1963:
-- Σε μια ραδιοφωνική σειρά του 1947, που αργότερα θα γινόταν βιβλίο, ήταν βασισμένη η ταινία "The Greatest Story Ever Told" (στα ελληνικά "Η Ωραιότερη Ιστορία του Κόσμου") με τον Μαξ φον Σίντοφ να γράφει ιστορίας ως (ακόμη ένας) ξανθός Ιησούς, όμως η τετράωρης διάρκειας ταινία, που παίζεται σχεδόν κάθε χρόνο από τα ελληνικά τηλεοπτικά κανάλια, ήταν εμπορική αποτυχία στην εποχή της.
1964:
-- Η ταινία "Il Vangelo secondo Matteo" ("Το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο") του άθεου και Μαρξιστή Πιέρ Πάολο Παζολίνι θεωρείται ίσως η πιο ρεαλιστική και πιστή απεικόνιση της ζωής του Ιησού. Τον Ιησού υποδύθηκε ο ερασιτέχνης ηθοποιός Enrique Irazoqui, που στη συνέχεια έπαιξε σε μικρό αριθμό ισπανικών ταινιών - ο ίδιος άλλωστε ήταν Ισπανός - ενώ το 2002 ήταν διαιτητής στον αγώνα σκάκι ανάμεσα στον παγκόσμιο πρωταθλητή Βλαντιμίρ Κράμνικ και έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή, όπως διαβάζουμε στη Wikipedia.
1969:
-- Ο πιο γνωστός "Βασιλεύς των Βασιλέων" ("The King of Kings") ήταν η ταινία αυτή του 1969, με τον Jeffrey Hunter να υποδύεται έναν από τους ωραιότερους - από άποψη εξωτερικής εμφάνισης και μόνο - κινηματογραφικούς Ιησούς.
-- Την ίδια χρονιά, στα πλαίσια του "Θεάτρου της Τετάρτης" ("The Wednesday Play: Son of Man") του BBC, ο Ιρλανδός ηθοποιός Colin Blakely υποδύθηκε τον Ιησού σε μια "αμφιλεγόμενη ανάγνωση της ζωής του Χριστού, ο οποίος αναπαρίσταται ως ένας εγκάρδιος, φλογερός, καλοπροαίρετος ξυλουργός, που πιστεύει ότι οι άνθρωποι πρέπει να προσπαθούν ν' αγαπούν τους εχθρούς τους αντί να μαλώνουν μαζί τους συνέχεια, αλλά παράλληλα βασανίζεται από την ιδέα αν ο ίδιος είναι ή όχι ο αναμενόμενος Μεσσίας", όπως διαβάζουμε στην περίληψη του imdb.com
1971:
-- Το Πάσχα του 1971 προβλήθηκε για πρώτη φορά η μεξικανική ταινία για την ζωή του Ιησού ("Jesús, Nuestro Señor"), που όμως είχε γυριστεί δυο χρόνια νωρίτερα. Η ταινία έγινε τεράστια εμπορική επιτυχία, ώστε ακολούθησαν δύο πρίκουελ με τα παιδικά χρόνια του Χριστού, παρόλο που είχε αρκετά καλλιτεχνικά λάθη και αρκετές διαφορές από τα κείμενα των Ευαγγελίων. Τον Ιησού υποδύθηκε ο 42χρονος Claudio Brook, ένας από τους πιο καταξιωμένους Μεξικανούς ηθοποιούς.
1972:
-- Βασισμένη στο σατιρικό - και λογοκριμένο - μυθιστόρημα "Ο Μαιτρ και η Μαργαρίτα" του Ρώσου συγγραφέα Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, η γερμανική τηλεταινία "Pilatus und andere - Ein Film für Karfreitag" ("Ο Πιλάτος και οι άλλοι - Μια ταινία για τη Μεγάλη Παρασκευή"), εστίασε σ' εκείνο το κομμάτι του βιβλίου, που διαδραματιζόταν στην αρχαία Ιερουσαλήμ την εποχή του Ιησού, μεταφέροντας το όμως στη σύγχρονη εποχή, με τον Γίεσουα Χα-Νοζρί να διασχίζει τους δρόμους της Φρανκφούρτης κουβαλώντας το Σταυρό του Μαρτυρίου. Στο ρόλο του Γιέσουα, ο Πολωνός ηθοποιός Wojciech Pszoniak.
[Το ίδιο μυθιστόρημα μεταφέρθηκε τα επόμενα χρόνια από την πολωνική και τη ρωσική τηλεόραση (1988 και 2010 αντίστοιχα), στην ολοκληρωμένη του μορφή, με όλες τις ιστορίες που περιέχονται σ' αυτό, ενώ τον αντίστοιχο Γιέσουα υποδύθηκαν οι Tadeusz Bradecki και Sergey Bezrukov. Μια πιστή στο βιβλίο ρωσική ταινία γυρίστηκε και το 1994, όπου στο ρόλο του Γιέσουα ήταν ο ηθοποιός Nikolai Burlyayev]
1973:
-- "Gospel Road: A Story of Jesus" ονομαζόταν η αρκετά ιδιότυπη ταινία με τον Τζόνι Κας να τραγουδάει την ζωή του Ιησού, ενώ παράλληλα ηθοποιοί υποδύονταν τα πρόσωπα. Στο ρόλο του Ιησού ήταν ο Robert Elfstrom, που παράλληλα ήταν και ο σκηνοθέτης, ενώ ο γιος του έπαιξε τον Ιησού ως παιδί.
-- Σφοδρές κριτικές δέχτηκε το μιούζικαλ "Jesus Christ Superstar", που βασίστηκε στην ομώνυμη ροκ όπερα των Άντριου Λόιντ Βέμπερ και Τιμ Ράις, με τον Ted Neeley στον πρωταγωνιστικό ρόλο.
-- Την ίδια χρονιά γυρίστηκε και μια ινδική ταινία με τίτλο "Jesus", που εξιστορούσε όλη την ζωή του Ιησού, τον οποίο υποδυόταν ο Murali Das, στο μοναδικό κινηματογραφικό του ρόλο.
1975:
-- "Il Messia". Ήταν η τελευταία ταινία του Ιταλού σκηνοθέτη Ρομπέρτο Ροσελίνι, δύο χρόνια πριν το θάνατο του. "Μεσσίας", ο άγνωστος Ιταλός ηθοποιός Pier Maria Rossi.
1976:
-- Ο Καναδός ηθοποιός Victor Garber είναι γνωστή φάτσα από τη συμμετοχή του σε πολλές ταινίες και τηλεοπτικές σειρές, όχι όμως και από το ρόλο του ως Ιησού στο μιούζικαλ "Godspell", μια μεταφορά του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου στη σύγχρονη (της δεκαετίας του '70) Νέα Υόρκη. Η ταινία, που προβλήθηκε το Μάρτιο του 1973 και δεν έβγαλε τα λεφτά της, ήταν βασισμένη στο ομώνυμο μιούζικαλ του Στίβεν Σβαρτζ.
-- Ακόμη μία αμφιλεγόμενη ταινία για τον Χριστό προβλήθηκε την ίδια χρόνια, με τίτλο "The Passover Plot", που βασιζόταν στο ομώνυμο βιβλίο του Hugh J. Schonfield. Σύμφωνα με το συγγραφέα, ο Ιησούς ήταν απλά ένας άνθρωπος, που σχεδίαζε να πάρει μια ναρκωτική ουσία, ώστε να φανεί ως δήθεν νεκρός, ενώ κάποιοι Ζηλωτές οπαδοί του θα έκλεβαν το σώμα του μέσα από τον τάφο, ώστε να εκπληρωθεί η βιβλική προφητεία περί "Ανάστασης". Στο ρόλο του "Γιέσουα" ήταν ο Zalman King, ο οποίος αργότερα θα έγραφε μαζί με τη σύζυγο του Patricia Knop, τις "9 1/2 εβδομάδες" και θα σκηνοθετούσε την ερωτική σειρά "Κόκκινα Παπούτσια".
1977:
-- Για τους περισσότερους, η μορφή του Ιησού είναι ταυτισμένη με τον Ρόμπερτ Πάουελ, τον ηθοποιό που υποδύθηκε με εξόχως απλό και ρεαλιστικό τρόπο τον Μεσσία ως έναν άνθρωπο, όπως είμαστε όλοι μας, στη μίνι σειρά "Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ" ("Jesus of Nazareth") του Φράνκο Τζεφιρέλι.
1978:
-- Τη χρονιά αυτή προβλήθηκε η δεύτερη ινδική ταινία για τον Ιησού (στη γλώσσα Τελούγκου) με τίτλο "Karunamayudu", η οποία μάλιστα βραβεύτηκε στην Ινδία, ενώ αποτέλεσε εργαλείο των ιεραποστόλων για τη διάδοση του Ευαγγελίου στη χώρα. Στο ρόλο του Ιησού, ο Vijayachander.
1979:
-- Μια από τις άγνωστες στην Ελλάδα ταινίες για τον Ιησού ήταν και η βρετανο-αυστραλιανο-αμερικανική παραγωγή του 1979 με το λιτό τίτλο "Jesus", που εξιστορούσε την ζωή του Ιησού σύμφωνα με το κατά Λουκά Ευαγγέλιο. Στο ρόλο του Ιησού ο Brian Deacon.
-- Στο κατά Λουκά Ευαγγέλιο βασίστηκε και η - περισσότερο ακαδημαϊκού χαρακτήρα - ταινία "The New Media Bible: The Gospel According to St. Luke". Στο ρόλο του Ιησού, ο Βρετανός ηθοποιός Brian Deacon.
-- Περισσότερη γνωστή, αλλά σίγουρα όχι θρησκευτικού περιεχομένου, είναι η ταινία "Life of Brian", όπου οι Μόντι Πάιθονς ρίχνουν μια σατιρική ματιά στην ιστορία των Ευαγγελίων. Η ταινία προκάλεσε πολλές αντιδράσεις, ενώ σε ορισμένες χώρες απαγορεύτηκε η προβολή της. Τον Ιησού υποδύθηκε ο Kenneth Colley.
1980:
-- Αφιερωμένη στην τελευταία μέρα της ζωής του Ιησού Χριστού ήταν η τηλεταινία "The Day Christ Died" για λογαριασμό του CBS. Τον Ιησού υποδύθηκε ο ελληνικής καταγωγής (από τη μητέρα του) Κρις Σάραντον, ο πρώτος σύζυγος της - πολύ περισσότερο γνωστής - Σούζαν Σάραντον.
1988:
-- Ο Γουίλιαμ Νταφόε έγινε ο πιο αμφιλεγόμενος κινηματογραφικός Ιησούς όλων των εποχών, ύστερα από τη συμμετοχή του στον "Τελευταίο Πειρασμό" ("The Last Temptation of Christ") του Μάρτιν Σκορτσέζε, μια ταινία βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη, που προκάλεσε βίαια επεισόδια, όπου κι αν προβλήθηκε, από εξοργισμένους Χριστιανούς, οι οποίοι διαμαρτύρονταν για τη "βλάσφημη"(;) απεικόνιση του Ιησού.
1990:
-- "The Judas Project" ήταν ο τίτλος αυτής της ταινίας, που φιλοδοξούσε να μεταφέρει τον Ιησού στη σημερινή εποχή με το όνομα "Jesse". Το εγχείρημα απέτυχε από όλες τις απόψεις, ενώ ο θαρραλέος που ρίσκαρε παίζοντας τον Τζέσε ή Ιησού στην προδιαγεγραμμένη αυτή αποτυχία ήταν ο John O'Banion.
1993:
-- Ο Νοτιοαφρικανός σκηνοθέτης Regardt van den Bergh γύρισε την ταινία "The Visual Bible: Matthew" με πρωταγωνιστή τον Bruce Marchiano, ο οποίος θα υποδυόταν τον ίδιο ρόλο ένα χρόνο αργότερα στην ταινία "The Visual Bible: Acts", σχετικά με τις "Πράξεις των Αποστόλων".
1996:
-- Οι Φιλιππινέζοι είναι από τους πιο θρήσκους λαούς, ενώ το Πάσχα το ζουν πραγματικά με έθιμα που μας προκαλούν πόνο, όταν τα βλέπουμε στις οθόνες της τηλεόρασης. Δεν θα μπορούσε, λοιπόν, να μην έχει γυριστεί και μια ταινία από τις Φιλιππίνες για την ζωή του Ιησού. Αυτή γυρίστηκε το 1996, ο τίτλος της ήταν "Cristo", ενώ στο ρόλο του "Χριστού" ήταν ο ηθοποιός Mat Ranillo III.
1999:
-- Ο 25χρονος Jeremy Sisto υποδύθηκε τον 33χρονο στην τηλεταινία "Jesus" για λογαριασμό του δικτύου CBS.
-- Την ίδια χρονιά, το δίκτυο NBC προέβαλε μια δική του εκδοχή της ζωής του Ιησού μέσα από τα μάτια της Παναγίας. Η τηλεταινία ονομαζόταν "Mary, Mother of Jesus", ενώ στο ρόλο του Ιησού ήταν ο 25χρονος τότε Κρίστιαν Μπέιλ.
(Ο Μπέιλ και ο Νταφόε αποτελούν τα χαρακτηριστικότερα, και πλέον γνωστά, παραδείγματα που επιβεβαιώνουν ότι η υποτιθέμενη "κατάρα" των ηθοποιών που υποδύθηκαν τον Ιησού είναι απλά μύθος).
2000:
-- Ο "Θαυματοποιός" ("The Miracle Maker") ήταν μια βρετανική ταινία κινουμένων σχεδίων, που εξιστορούσε την ζωή του Ιησού μέσα από τα μάτια ενός κοριτσιού, που έζησε εκείνη την εποχή. Η φωνή του Ιησού ανήκε στον Ραλφ Φάινς.
-- Την ίδια χρονιά γυρίστηκε ένα ριμέικ του μιούζικαλ "Jesus Christ Superstar", το οποίο επαινέθηκε από τον Άντριου Λόιντ Βέμπερ, ότι ήταν πιο κοντά με το δικό του όραμα για την ταινία, σε σχέση με εκείνη του 1973. Στον κεντρικό ρόλο, ο Glenn Carter.
2003:
-- "Hello Brotha". Ο Henry Ian Cusick είναι γνωστός στους φανατικούς τηλεθεατές - όχι και τόσοι πολλοί στην Ελλάδα - της αλήστου μνήμης σειράς μυστηρίου "Lost" στο ρόλο του Ντέσμοντ με την έντονη βρετανική προφορά. Αυτοί, ίσως, είναι και οι μοναδικοί που γνωρίζουν ότι ο ηθοποιός υποδύθηκε τον Ιησού σε μια μεταφορά του κατά Ιωάννη Ευαγγελίου - άλλωστε ο τίτλος της ταινίας ήταν "The Gospel of John" - πριν ακόμη ο ηθοποιός γίνει γνωστός από την τηλεοπτική σειρά.
2004:
-- Το "Passion of the Christ" του Μελ Γκίμπσον είχε πολυσυζητηθεί ήδη από την εποχή των γυρισμάτων, τόσο για τις ατυχίες του πρωταγωνιστή Jim Caviezel, που υποδυόταν τον Ιησού (και ο οποίος υπέστη τα πάνδεινα, αφού χτυπήθηκε από κεραυνό, έπαθε διάστρεμμα στον ώμο του και αρρώστησε βαριά), όσο και για τις βάρβαρες σκηνές που περιέχει, αλλά και για το έμμεσο αντισημιτικό μήνυμα που περνάει. Σε κάθε περίπτωση, έγινε μια από τις μεγαλύτερες εμπορικές επιτυχίες της χρονιάς.
2006:
-- Η πρώτη αμιγώς νοτιοαφρικανική ταινία γύρω από το πρόσωπο του Ιησού ήταν η "Son of Man", που γυρίστηκε στη γλώσσα Xhosa. Δεν πρόκειται για αναπαράσταση του θείου δράματος, αλλά σύμφωνα με το σενάριο ο Ιησούς "γεννήθηκε κάπου στην πολιτεία της Ιουδαίας στη νότιο Αφρική, όπου κυριαρχούν η βία και η φτώχεια. Καθώς ξεσπά εμφύλιος πόλεμος, ο Ιησούς ζητά από τους οπαδούς του να σταματήσουν τον πόλεμο και να πορευτούν στο μονοπάτι της ειρήνης". Στο ρόλο του "Υιού του Ανθρώπου" ήταν ο Andile Kosi.
-- Την ίδια χρονιά, ο Jean-Claude La Marre υποδύθηκε έναν Ιησού με μαύρο χρώμα δέρματος, ο οποίος σταυρώθηκε ως θύμα ρατσιστικών διακρίσεων. Η ταινία, που περιέγραφε τις τελευταίες 48 ώρες της ζωής του Ιησού μέχρι τη Σταύρωση, ονομαζόταν "Color of the Cross", ενώ η προβολή της έγινε σε περιορισμένη διανομή μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το σενάριο και η σκηνοθεσία ήταν επίσης του Jean-Claude La Marre.
-- Δύο χρόνια αργότερα (2008), κυκλοφόρησε απ' ευθείας σε dvd το σίκουελ "Color of the Cross 2: The Resurrection", με τους ίδιους συντελεστές, σχετικά με την Ανάσταση του Ιησού.
2007:
-- Ο Ιρανός σκηνοθέτης Nader Talebzadeh ετοίμασε μια ταινία με τίτλο "The Messiah", όπου αναπαράγεται η μουσουλμανική εκδοχή της ζωής του Ιησού. Θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες παραγωγές στην ιστορία του ιρανικού κινηματογράφου, ενώ προβλήθηκε και από την ιρανική τηλεόραση σε μορφή σίριαλ. Τον "Μεσσία" υποδύθηκε ο Ahmad Soleimani Nia. (Μπορείτε να δείτε την ταινία με αγγλικούς υπότιτλους και στο youtube).
Δεν ήταν η μοναδική φορά που ο ιρανικός κινηματογράφος ασχολήθηκε με τη Βίβλο. Αντίστοιχες ταινίες, που προβάλλουν την ισλαμική ερμηνεία της Βίβλου, έχουν γυριστεί για την Παναγία και τον Σολομώντα.
2008:
-- Στη μίνι σειρά 4 επεισοδίων - συμπαραγωγής BBC και HBO - που εστίαζε στο "Πάθος" του Χριστού ("The Passion"), o Joseph Mawle εμβάθυνε στο ρόλο του Ιησού του Ναζωραίου διαβάζοντας τα Ευαγγέλια και κάθε μελέτη που είχε δημοσιευτεί για εκείνη την εποχή.
2013:
-- Στην τηλεοπτική σειρά "Η Βίβλος" ("The Bible"), που προβλήθηκε φέτος στο History Channel σημειώνοντας ρεκόρ τηλεθέασης, τα πέντε από τα δέκα επεισόδια ήταν αφιερωμένα στον Ιησού, τον οποίο υποδύθηκε ο Πορτογάλος ηθοποιός και πρώην μοντέλο, Diogo Morgado, ένας από τους ωραιότερους ηθοποιούς που υποδύθηκαν
[Το αφιέρωμα αφορά μόνο ταινίες ή σίριαλ, όπου ο "Ιησούς" είχε κεντρικό ή έστω σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της δράσης. Επίσης δεν περιελήφθησαν ταινίες για τα παιδικά χρόνια του Ιησού]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου