14 Οκτωβρίου 2012

Όλα τα βραβεία Νόμπελ Λογοτεχνίας


Στη διάθηκη που άφησε ο Άλφρεντ Μπέρναρντ Νομπέλ και στην οποία καθιέρωνε την απονομή των περίφημων βραβείων που έχουν γίνει κοινά αποδεκτό παγκόσμιο θεσμό, προέβλεπε κι ένα βραβείο λογοτεχνίας, η οποία ήταν το πάθος του. Η έκφραση που χρησιμοποιούσε στη διαθήκη του περί "ιδεαλιστικής τάσης" προκάλεσε πολλές συζητήσεις ως προς το εύρος των επιλογών της Σουηδικής Ακαδημίας που επιφορτίστηκε την απονομή του βραβείου αυτού.
Συνολικά, έχουν βραβευθεί λογοτέχνες από 39 διαφορετικά κράτη, που έχουν γράψει τα έργα τους σε 29 διαφορετικές γλώσσες. Τα περισσότερα βραβεία Νόμπελ Λογοτεχνίας έχουν απονεμηθεί σε Γάλλους συγγραφείς (σύνολο 14), όμως η πλειοψηφία των βραβευθέντων έχουν γράψει τα έργα τους στην αγγλική γλώσσα (σύνολο 27). Πολλοί είναι και οι Σκανδιναβοί, ειδικά οι Σουηδοί, συγγραφείς, κάτι αναμενόμενο αν σκεφτεί κανείς ότι τα βραβεία απονέμονται από τη Σουηδική Ακαδημία, η οποία είναι φυσικό να γνωρίζει διεξοδικά τη λογοτεχνική παραγωγή της Σκανδιναβίας.
Η απονομή του Νόμπελ Λογοτεχνίας δεν έγινε εφτά φορές (1914, 1918, 1935, 1940-1943), ενώ σε τέσσερις περιπτώσεις βραβεύτηκαν παράλληλα δύο λογοτέχνες. Μεταξύ των βραβευθέντων περιλαμβάνονται και δύο Έλληνες ποιητές, ο Γιώργος Σεφέρης (1963) και ο Οδυσσέας Ελύτης (1979), ενώ μεταξύ των προταθέντων υπήρξαν ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης και ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός.
Ας θυμηθούμε όλους τους λογοτέχνες που βραβεύτηκαν με βραβείο Νόμπελ από το 1901 μέχρι σήμερα, καθώς και το λόγο με τον οποίο η Ακαδημία δικαιολογούσε κάθε φορά την απόφαση της. 

1901 Συλί Προυντόμ (ποιητής, Γαλλία)
"...Σε ειδική αναγνώριση της ποιητικής του σύνθεσης, η οποία δίνει στοιχεία ευγενούς ιδεαλισμού, καλλιτεχνικής τελειότητας και ένα σπάνιο συνδυασμό των ιδιοτήτων τόσο της καρδιάς όσο και της διανόησης"

1902 Τέοντορ Μόμσεν (ιστορικός, Γερμανία)
"...Ο μεγαλύτερος ζωντανός δάσκαλος της τέχνης της ιστορικής γραφής, με ειδική μνεία στο μνημειώδες έργο του "Μια Ιστορία της Ρώμης""

1903 Μπιέρνστιερνε Μπιέρνσον (πεζογράφος-ποιητής-θεατρικός συγγραφέας, Νορβηγία)
"...Ως φόρος τιμής στην ευγενή, υπέροχη και πολύπλευρη ποίησή του, η οποία πάντα διακρίνεται τόσο από τη φρεσκάδα της έμπνευσης όσο και από τη σπάνια καθαρότητα του πνεύματος της"

1904 Φρεντερίκ Μιστράλ (ποιητής, Γαλλία)
"...Σε αναγνώριση της φρέσκιας πρωτοτυπίας και αληθινής έμπνευσης της ποιητικής του παραγωγής, που αντικατοπτρίζει πιστά το φυσικό τοπίο και το ντόπιο πνεύμα του λαού του κι επιπλέον για το σημαντικό έργο του ως Προβηγκιανός φιλόλογος".
        
 Χοσέ Eτσεγκαράι ι Eϊζαγκίρε (θεατρικός συγγραφέας, Ισπανία)
"...Σε αναγνώριση των πολυάριθμων και λαμπρών συνθέσεων του, οι οποίες, κατά έναν ατομικό και πρωτότυπο τρόπο, έχουν αναβιώσει τις μεγάλες παραδόσεις της ισπανικής δραματουργίας".

1905 Χένρι Σινκιέβιτς (πεζογράφος, Πολωνία)
"...Λόγω των εξαιρετικών ικανοτήτων του ως επικός συγγραφέας"

1906 Τζιόζουε Καρντούτσι (ποιητής, Ιταλία)
"... Λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο τη μορφωτική και κριτική του έρευνα, αλλά πάνω απ' όλα ως φόρος τιμής στη δημιουργική ενέργεια, στη φρεσκάδα του στιλ και στη λυρική δύναμη που χαρακτηρίζουν τα ποιητικά του αριστουργήματα"

1907 Ράντγιαρντ Κίπλινγκ (ποιητής-πεζογράφος, Μεγάλη Βρετανία)
"...Λαμβάνοντας υπόψη τη δύναμη της παρατήρησης, την πρωτοτυπία της φαντασίας, το σθένος των ιδεών και αξιοσημείωτο ταλέντο της αφήγησης που χαρακτηρίζουν τις δημιουργίες του παγκοσμίου φήμης συγγραφέα".

1908 Ρούντολφ Όικεν (φιλόσοφος, Γερμανία) 
"...Σε αναγνώριση της ένθερμης αναζήτησής του για την αλήθεια, τη διεισδυτική δύναμη τη σκέψης του, το ευρύ φάσμα του οράματος και τη ζεστασιά και τη δύναμη στην παρουσίαση, με την οποία σε πολλά έργα του έχει δικαιωθεί και έχει αναπτύξει μια ιδεαλιστική φιλοσοφία της ζωής".

1909 Σέλμα Λάγκερλεφ (πεζογράφος, Σουηδία)
"...."Στην εκτίμηση του ευγενούς ιδεαλισμού, της ζωηρής φαντασίας και της πνευματικής αντίληψης που χαρακτηρίζουν τα γραπτά της"

1910 Πολ Γιόχαν Λ. Χέισε (πεζογράφος-ποιητής-θεατρικός συγγραφέας, Γερμανία)
"..."Ως φόρο τιμής για την άψογη τέχνη, διαποτισμένη με τον ιδεαλισμό, την οποία έχει επιδείξει κατά τη διάρκεια της μακράς παραγωγικής του καριέρας ως λυρικός ποιητής, δραματουργός, μυθιστοριογράφος και συγγραφέας διηγημάτων παγκοσμίου φήμης ".

1911 Μορίς Μαίτερλινκ (θεατρικός συγγραφέας, Βέλγιο)
"...Ως εκτίμηση των πολύπλευρων λογοτεχνικών του δραστηριοτήτων, και ιδιαίτερα των θεατρικών έργων του, τα οποία διακρίνονται από έναν πλούτο φαντασίας και μια ποιητική ιδιοτροπία, η οποία αποκαλύπτει, μερικές φορές με τη μορφή ενός παραμυθιού, μια βαθιά έμπνευση, ενώ κατά ένα μυστηριώδη τρόπο ανταποκρίνεται στα συναισθήματα των αναγνωστών και τονώνει τη φαντασία τους".

1912 Γκέρχαρντ Χάουπτμαν (θεατρικός συγγραφέας, Γερμανία)
"...Κυρίως ως αναγνώριση της γόνιμης, πολυποίκιλλης και εξαιρετικής παραγωγής του στο χώρο της δραματικής τέχνης".

1913 Ραμπινατράθ Ταγκόρ (ποιητής, Ινδία)
"...Εξαιτίας των βαθιά ευαίσθητων, φρέσκων και όμορφων στίχων του, με τους οποίους, έκανε με δεξιοτεχνία την ποιητική του σκέψη, εκφρασμένη στην αγγλική γλώσσα, μέρος της δυτικής λογοτεχνίας".

1915 Ρομαίν Ρολάν (πεζογράφος, Γαλλία)
"...Ως φόρο τιμής στην ευγενή ιδεαλισμό της λογοτεχνικής παραγωγής του και για την συμπάθεια και την αγάπη της αλήθειας με την οποία έχει περιγράψει διαφορετικούς τύπους ανθρώπων".

1916 Καρλ Γκούσταφ Βέρνερ φον Χάιντενσταμ (ποιητής, Σουηδία)
"...Σε αναγνώριση της σπουδαιότητας του ως ο κορυφαίος εκπρόσωπος μιας νέας εποχής στη λογοτεχνία μας".

1917 Καρλ Άντολφ Γκέλερουπ (πεζογράφος, Δανία)
"....Για την ποικίλη και πλούσια ποίησή του, η οποία είναι εμπνευσμένη από υψηλά ιδανικά".

        Χένρικ Ποντόπινταν (πεζογράφος, Δανία)
"...Για την αυθεντική περιγραφή του της σημερινής ζωής στη Δανία".

1919 Καρλ Σπίτελερ (πεζογράφος, Ελβετία)
"...Ως ειδική εκτίμηση του έπους του, Ολυμπιακή Άνοιξη".

1920 Κνουτ Χάμσουν (πεζογράφος, Νορβηγία)
"...Για το μνημειώδες έργο του, Η Ανάπτυξη της Γης"

1921 Ανατόλ Φρανς (πεζογράφος, Γαλλία)
"...Σε αναγνώριση των λαμπρών λογοτεχνικών του επιτευγμάτων, τα οποία χαρακτηρίζονται από ευγένεια του ύφους, μια βαθιά ανθρώπινη συμπάθεια, χάρη, και μια πραγματική γαλατική ιδιοσυγκρασία".

1922 Χαθίντο Μπεναβέντε ι Μαρτίνεθ (θεατρικός συγγραφέας, Ισπανία)
"...για τον χαρούμενο τρόπο με τον οποίο συνέχισε την λαμπρή παράδοση του ισπανικού δράματος".

1923 Ουίλιαμ Μπάτλερ Γέιτς (ποιητής, Ιρλανδία)
"...Για την πάντα εμπνευσμένη ποίησή του, που με μια υψηλή καλλιτεχνική μορφή εκφράζει το πνεύμα ενός ολόκληρου έθνους".

1924 Βλαντίσλαβ Ρέιμοντ (πεζογράφος, Πολωνία)
"...Για το μεγάλο εθνικό του έπος, Οι Χωρικοί".

1925 Τζορτζ Μπέρναρντ Σο (θεατρικός συγγραφέας, Ιρλανδία)
"..."Για το έργο του, το οποία χαρακτηρίζεται τόσο από τον ιδεαλισμό και την ανθρωπιά, τη διεγερτική σάτιρα που συχνά είναι διαποτισμένη με μια μοναδική ποιητική ομορφιά".

1926 Γκράτσια Ντελέντα (πεζογράφος, Ιταλία)
"...Για τα ιδεαλιστικά εμπνευσμένα γραπτά της, τα οποία με πλαστική σαφήνεια εικονίζουν τη ζωή στο νησί που γεννήθηκε και με βάθος και συμπάθεια αντιμετωπίζει τα ανθρώπινα προβλήματα γενικότερα".

1927 Ανρί Μπερξόν (φιλόσοφος, Γαλλία)
"...Σε αναγνώριση των πλούσιων και δυναμικών του ιδεών και την εξαιρετική δεξιοτεχνία με την οποία έχουν παρουσιαστεί"

1928 Ζίγκριντ Ούντσεντ (πεζογράφος, Νορβηγία)
"...Κυρίως για τις δυναμικές περιγραφές της ζωής στο Βορρά κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα".

1929 Τόμας Μαν πεζογράφος, Γερμανία)
"...Κυρίως για το σπουδαίο του μυθιστόρημα, Buddenbrooks, το οποίο έχει κερδίσει σταθερά αυξημένη αναγνώριση ως ένα από τα κλασικά έργα της σύγχρονης λογοτεχνίας".

1930 Σινκλαίρ Λιούς (πεζογράφος, ΗΠΑ)
"... Για την έντονη και γραφική περιγραφική του τέχνη και την ικανότητά του να δημιουργείι, με σοφία και χιούμορ, νέους τύπους χαρακτήρων".

1931 Έρικ Άξελ Κάρλφελντ (ποιητής, Σουηδία)
"...Η ποίηση του"

1932 Τζον Γκάλσγουορθι (πεζογράφος, Μεγάλης Βρετανίας)
"...Για τη διακεκριμένη τέχνη της αφήγησης του, που παίρνει υψηλότερη μορφή στο "The Forsyte Saga"".

1933 Ιβάν Μπούνιν (πεζογράφος, ΕΣΣΔ)
"...Για την αυστηρή καλλιτεχνία με την οποία έχει μεταφέρει τις κλασικές ρωσικές παραδόσεις στην πεζογραφία".

1934 Λουίτζι Πιραντέλο (θεατρικός συγγραφέας, Ιταλία)
"...Για την τολμηρή και έξυπνη αναβίωση της δραματικής και σκηνικής τέχνης".

1936 Ευγένιος Ο' Νιλ (θεατρικός συγγραφέας, ΗΠΑ)
"...Για τη δύναμη, την ειλικρίνεια και τα βαθιά συναισθήματα των θεατρικών του έργων, τα οποία ενσωματώνουν μια αυθεντική έννοια της τραγωδίας".

1937 Ροζέ Μαρτέν ντι Γκαρ (πεζογράφος, Γαλλία)
"...Για την καλλιτεχνική δύναμη και την αλήθεια με την οποία έχει απεικονίσει την ανθρώπινη σύγκρουση, καθώς και ορισμένες θεμελιώδεις πτυχές της σύγχρονης ζωής στον κύκλο μυθιστορημάτων του, Les Thibault".

1938 Περλ Μπακ (πεζογράφος, ΗΠΑ)
"...Για την πλούσια και αληθινά επική περιγραφή της ζωής των αγροτών στην Κίνα και για τα βιογραφικά αριστουργήματα της".

1939 Φρανς Έμιλ Σίλανπαα (πεζογράφος, Φινλανδία)
"...Για τη βαθιά κατανόηση των αγροτών της χώρας του και για την εξαιρετική τέχνη με την οποία έχει απεικονίσει τον τρόπο ζωής τους και τη σχέση τους με τη φύση".

1944 Γιοχάνες Βίλχλεμ Γένσεν (πεζογράφος, Δανία)
"...Για τη σπάνια δύναμη και γονιμότητα της ποιητικής του φαντασίας, με την οποία είναι συνδυασμένη μία πνευματική περιέργεια ευρέως φάσματος και ένα τολμηρό, φρέσκο δημιουργικό στιλ".

1945 Γκαμπριέλα Μιστράλ (ποιήτρια, Χιλή)
"... Για τη λυρική της ποίηση η οποία, εμπνευσμένη από δυναμικά συναισθήματα, κατέστησε το όνομα της σύμβολο των ιδεαλιστικών εμπνεύσεων ολόκληρου του λατινοαμερικανικού κόσμου".

1946 Χέρμαν Έσσε (πεζογράφος, Ελβετία)
"... Για τα εμπνευσμένα γραπτά του τα οποία, ενώ ωριμάζουν σε τόλμη και διεισδυτικότητα, αποτελούν παράδειγμα των κλασικών ανθρώπινων ιδεωδών και υψηλής ποιότητας στο στιλ".

1947 Αντρέ Ζιντ (πεζογράφος-δοκιμιογράφος, Γαλλία)
"...Για τα αναλυτικά και καλλιτεχνικά σημαντικά γραπτά του, στα οποία τα ανθρώπινα προβλήματα και οι συνθήκες παρουσιάζονται με μια άφοβη αγάπη για την αλήθεια και με οξεία ψυχολογική διορατικότητα".

1948 Τόμας Στερνς Έλιοτ (ποιητής-κριτικός, ΗΠΑ-Μεγάλη Βρετανία)
"... Για τη μοναδική, πρωτοποριακή συνεισφορά του στη σημερινή ποίηση".

1949 Ουίλιαμ Φόκνερ (πεζογράφος, ΗΠΑ)
"... Για τη δυναμική και καλλιτεχνικά μοναδική συνεισφορά του στο σύγχρονο αμερικανικό μυθιστόρημα"

1950 Μπέρτραντ Ράσελ (φιλόσοφος, Μεγάλη Βρετανία)
"... Ως αναγνώριση των ποικίλων και σημαντικών γραπτών του, στα οποία προασπίζεται ανθρωπιστικές ιδέες και την ελευθερία της σκέψης".

1951 Περ Λάγκερκβιλστ (πεζογράφος-ποιητής, Σουηδία)
"... Για την καλλιτεχνική ενέργεια και τη αληθινή ανεξαρτησία της σκέψης, με τα οποία επιδιώκει στην ποίηση του να βρει απαντήσεις στα αιώνια ερωτήματα που απασχολούν το ανθρώπινο είδος".

1952 Φρανσουά Μοριάκ (πεζογράφος-ποιητής-θεατρικός συγγραφέας, Γαλλία)
"...Για τη βαθιά πνευματική ματιά και και την καλλιτεχνική πυκνότητα, με τα οποία έχει διεισδύσει στα μυθιστορήματα του το δράμα της ανθρώπινη ζωής".

1953 Ουίνστον Τσόρτσιλ (ιστορικός, Μεγάλη Βρετανία)
"... Για τη δεξιοτεχνία των ιστορικών και βιογραφικών περιγραφών, καθώς και για την εξαιρετική ρητορική έξαρση στην υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων".

1954 Έρνεστ Χέμινγουεϋ (πεζογράφος, ΗΠΑ)
"... Για τη δεξιοτεχνία του στην τέχνη της αφήγησης, την οποία πρόσφατα απέδειξε στο "Ο γέρος και η θάλασσα". καθώς και για την επιρροή του στο σύγχρονο στιλ".

1955 Χάλντορ Λάξνες (πεζογράφος, Ισλανδία)
"... Για την ζωντανή επική δύναμη του, με την οποία έχει ανανεώσει τη μεγάλη αφηγηματική τέχνη στην Ισλανδία".

1956 Χουάν Ραμόν Χιμένεθ (ποιητής, Ισπανία)
"... Για τη λυρική ποίηση του, η οποία στην ισπανική γλώσσα συνιστά ένα παράδειγμα υψηλού πνεύματος και καλλιτεχνικής καθαρότητας".

1957 Αλμπέρ Καμύ (πεζογράφος-θεατρικός συγγραφέας, Γαλλία)
"...Για τη σημαντική λογοτεχνική παραγωγή του, η οποία με διορατική σοβαρότητα φωτίζει τα προβλήματα της ανθρώπινης συνείδησης στην εποχή μας".

1958 Μπορίς Πάστερνακ (πεζογράφος-ποιητής, ΕΣΣΔ)
"...Για σημαντικό επίτευγμα του τόσο στη σύγχρονη λυρική ποίηση, όσο και στον τομέα της μεγάλης ρωσικής επικής παράδοσης".

1959 Σαλβατόρε Κουασιμόντο (ποιητής, Ιταλία)
"...Για τη λυρική ποίηση του, που με κλασική φωτιά εκφράζει την τραγική εμπειρία της ζωής στον καιρό μας".

1960 Σαιντ-Τζον Περς (ποιητής, Γαλλία)
"...Για το ανοδικό πέταγμα και το ενθυμητικό σχήμα της ποίησης του, που με έναν οραματικό τρόπο αντανακλά τις συνθήκες της εποχής μας".

1961 Ίβο Άντριτς (πεζογράφος, Γιουγκοσλαβία)
"...Για την επική δύναμη με την οποία εντόπισε θέματα και απεικόνισε τα ανθρώπινα πεπρωμένα  που προέρχονται από την ιστορία της χώρας του".

1962 Τζον Στάινμπεκ (πεζογράφος, ΗΠΑ)
"...Για τα ρεαλιστικά και γεμάτα φαντασία γραπτά του, τα οποία συμπαθητικό χιούμορ και έντονη κοινωνική αντίληψη".

1963 Γιώργος Σεφέρης (ποιητή, Ελλάδα)
"... Για την έξοχη λυρική του γραφή, εμπνευσμένη από μια βαθιά αίσθηση για τον ελληνικό κόσμο του πολιτισμού".

1964 Ζαν-Πολ Σαρτρ (φιλόσοφος-θεατρικός συγγραφέας, Γαλλία)
"... Για τη δουλειά του η οποία, πλούσια σε ιδέες και γεμάτη με το πνεύμα της ελευθερίας και την αναζήτηση της ελευθερίας,  έχει ασκήσει τεράστια επιρροή στην εποχή μας".

1965 Μιχαήλ Σολόχοφ (πεζογράφος, ΕΣΣΔ)
"... Για την καλλιτεχνική δύναμη και την ακεραιότητα με την οποία, στο έπος του "Ντον", έδωσε έκφραση σε μια ιστορική φάση της ζωής του ρωσικού λαού".

1966 Σμούελ Γιόζεφ Άγκνον (πεζογράφος, Ισραήλ)
"...Για τη βαθιά χαρακτηριστική αφηγηματική τέχνη του με μοτίβα από τη ζωή του εβραϊκού λαού".

        Νέλι Ζαχς (ποιήτρια, Γερμανία-σουηδικής καταγωγής)
"... Για την εξαιρετική λυρική και δραματική γραφή της, η οποία ερμηνεύει το πεπρωμένο του Ισραήλ με δύναμη που αγγίζει".

1967 Μιγκέλ Άνχελ Αστούριας (πεζογράφος, Γουατεμάλα)
"... Για το ζωντανό λογοτεχνικό του επίτευγμα, το οποίο είναι βαθιά ριζωμένο στα εθνικά γνωρίσματα και τις παραδόσεις των Ινδιάνων της Λατινικής Αμερικής".

1968 Καβαμπάτα Γιασουνάρι (πεζογράφος, Ιαπωνία)
"... Για την αφηγηματική δεξιοτεχνία του, η οποία με μεγάλη ευαισθησία εκφράζει την ουσία της ιαπωνικής σκέψης".

1969 Σάμουελ Μπέκετ (πεζογράφος-θεατρικός συγγραφέας, Ιρλανδία)
"... Για το γράψιμο του, το οποίο - σε νέες μορφές για το μυθιστόρημα και τη δραματουργία - στην ένδεια του σύγχρονου ανθρώπου τον ανυψώνει".

1970 Αλεξάντρ Σολζενίτσιν (πεζογράφος, ΕΣΣΔ)
"... Για την ηθική δύναμη με την οποία ακολούθησε τις αναντικατάστατες παραδόσεις της ρωσικής παράδοσης".

1971 Πάμπλο Νερούδα (ποιητής, Χιλή)
"...Για μια ποίηση που με τη δράση μιας στοιχειώδους δύναμης ζωντανεύει τη μοίρα και τα όνειρα μιας ηπείρου".

1972 Χάινριχ Μπελ (πεζογράφος, Γερμανία)
"...Για τα γραπτά του που με τον συνδυασμό μιας πλατιάς οπτικής της εποχής του και μιας ευαίσθητης ικανότητας στην περιγραφή συνεισέφερε στην ανανέωση της γερμανικής λογοτεχνίας".

1973 Πάτρικ Γουάιτ (πεζογράφος, Αυστραλία)
"... Για μια επική και ψυχολογική αφηγηματική τέχνη, που εισήγαγε μια νέα ήπειρο στη λογοτεχνία"

1974 Έιβιντ Γιόνσον (πεζογράφος, Σουηδία)
".... Για μια αφηγηματική τέχνη, που βλέπει μακριά σε χώρες και εποχές, στην υπηρεσία της ελευθερίας".

         Χάρι Μάρτινσον (πεζογράφος-ποιητής, Σουηδία)
"... Για τα γραπτά του, που πιάνουν τη δροσοσταλίδα και αντανακλούν το σύμπαν".

1975 Εουτζένιο Μοντάλε (ποιητής, Ιταλία)
"... Για τη διακριτική ποίηση του, η οποία, με μεγάλη καλλιτεχνική ευαισθησία, έχει ερμηνεύσει ανθρώπινες αξίες υπό το πρίσμα μιας άποψης για τη ζωή χωρίς ψευδαισθήσεις".

1976 Σαούλ Μπέλοου πεζογράφος, ΗΠΑ-Καναδάς)
"... Για την κατανόηση του ανθρώπου και τη λεπτή ανάλυση του σύγχρονου πολιτισμού που συνδυάζονται στο έργο του".

1977 Βιθέντε Αλεϊξάντρε (ποιητής, Ισπανία)
"... Για μια δημιουργική ποιητική γραφή που φωτίζει την κατάσταση του ανθρώπου στο σύμπαν και στη σημερινή κοινωνία, την ίδια στιγμή που αντιπροσωπεύει τη μεγάλη ανανέωση των παραδόσεων της ισπανικής ποίησης του μεσοπολέμου".

1978 Άιζακ Μπασέβις Σίνγκερ (πεζογράφος, ΗΠΑ)
"... Για την παθιασμένη αφηγηματική τέχνη του η οποία, με ρίζες σε μία πολωνο-εβραϊκή πολιτιστική παράδοση, φέρνει στη ζωή οικουμενικές ανθρώπινες συνθήκες".

1979 Οδυσσέας Ελύτης (ποιητής, Ελλάδα)
"... Για την ποίησή του, η οποία, στο πλαίσιο της ελληνικής παράδοσης, απεικονίζει με αισθησιακή δύναμη και πνευματική διορατικότητα τον αγώνα του σύγχρονου ανθρώπου για ελευθερία και δημιουργικότητα".

1980 Τσέσλαβ Μίλος ποιητής, ΗΠΑ-Πολωνία)
"...Με ασυμβίβαστη, καθαρή οπτική, εκφράζει τον άνθρωπο που έχει εκτεθεί σ' έναν κόσμο σφοδρών συγκρούσεων".

1981 Ελίας Κανέττι (πεζογράφος-δοκιμιογράφος, Μεγάλη Βρετανία βουλγαρικής καταγωγής)
"... Για γραπτά, που χαρακτηρίζονται από μια ευρεία προοπτική, έναν πλούτο ιδεών και καλλιτεχνική δύναμη".

1982 Γκαμπριέλ Γκαρσία Μαρκές (πεζογράφος, Κολομβία)
"... Για τα μυθιστορήματα και τις σύντομες ιστορίες τους, στα οποία το φανταστικό και το ρεαλιστικό συνδυάζονται σε έναν πλούσιο φανταστικό κόσμο, αντικατοπτρίζοντας τη ζωή και τις συγκρούσεις μιας ηπείρου".

1983 Ουίλιαμ Γκόλντινγκ (πεζογράφος, Μεγάλη Βρετανία)
"... Για τα μυθιστορήματα του, τα οποία, με τη σαφήνεια της ρεαλιστικής αφηγηματικής τέχνης την ποικιλομορφία και την καθολικότητα του μύθου, φωτίζουν την ανθρώπινη κατάσταση στο σημερινό κόσμο".

1984 Γιάροσλαβ Σέιφερτ (ποιητής, Τσεχοσλοβακία)
"... Για την ποίηση του, η οποία είναι προικισμένη με φρεσκάδα και πλούσια εφευρετικότητα και παρέχει μια πλούσια απελευθερωτική εικόνα του αδάμαστου πνεύματος και της ευελιξίας του ανθρώπου".

1985 Κλοντ Σιμόν (πεζογράφος, Γαλλία)
"... Στο μυθιστόρημα του συνδυάζει τη δημιουργικότητα του ποιητή και του ζωγράφου με μια βαθιά συνείδηση του χρόνου στην απεικόνιση της ανθρώπινης κατάστασης".

1986 Γουόλε Σογίνκα (ποιητής-θεατρικός συγγραφέας, Νιγηρία)
"...Με μια πλατιά πολιτιστική προοπτική και με ποιητικούς υπαινιγμούς κάνει της μόδας το υπαρξιακό δράμα".

1987 Τζόζεφ Μπρόντσκι (ποιητής-δοκιμιογράφος, ΗΠΑ)
"...  Για μια συνολική συγγραφική ιδιότητα, διαποτισμένη με διαύγεια σκέψης και ποιητική ένταση".

1988 Ναγκίμπ Μαχφούζ (πεζογράφος, Αίγυπτος)
"... Μέσα από δουλειές πλούσιες σε υπαινιγμούς - τώρα σαφείς - ιδιαίτερα ρεαλιστικές, τώρα ενθυμητικά διφορούμενες, έχει διαμορφώσει μια αραβική αφηγηματική τέχνη που έχει απήχηση σε όλη την ανθρωπότητα".

1989 Καμίλο Χοσέ Θέλα (πεζογράφος, Ισπανία)
"... Για μια πλούσια και εντατική πεζογραφία, η οποία με συγκρατημένη συμπόνια σχηματίζει ένα δύσκολο όραμα της ανθρώπινης αδυναμίας"

1990 Οκτάβιο Πας (ποιητής-δοκιμιογράφος, Μεξικό)
"... Για την παθιασμένη γραφή με ευρείς ορίζοντες, που χαρακτηρίζεται από αισθησιακή νοημοσύνη και ανθρωπιστική ακεραιότητα".

1991 Ναντίν Γκόρντιμερ (πεζογράφος-δοκιμιογράφος, Νότια Αφρική)
"... Μέσα από την υπέροχη επική γραφή της έχει ωφελήσει - σύμφωνα με τα λόγια του Νομπέλ - την ανθρωπότητα".

1992 Ντέρεκ Γουόλκοτ (ποιητής, Σάντα Λουτσία)
"... Για ένα ποιητικό έργο μεγάλης φωτεινότητας, που στηρίζεται σ' ένα ιστορικό όραμα, το αποτέλεσμα μιας πολυπολιτσμικής δέσμευσης".

1993 Τόνι Μόρισον (πεζογράφος, ΗΠΑ)
"... Σε μυθιστορήματα που χαρακτηρίζονται από οραματική δύναμη και ποιητική εισαγωγή, δίνει ζωή σε μια βασική πτυχή της αμερικανικής ζωής".

1994 Κενζαμπούρο Όε (πεζογράφος, Ιαπωνία)
"... Με την ποιητική δύναμη του δημιουργεί ένα φανταστικό κόσμο, όπου η ζωή και ο μύθος συμπυκνώνονται για να σχηματίσουν μια ανησυχητική εικόνα της ανθρώπινης μοίρας σήμερα".

1995 Σίμους Χίνι (ποιητής, Ιρλανδία)
"... Για τα έργα της λυρικής ομορφιάς και του ηθικού βάθους, που αναδεικνύουν θαύματα της καθημερινότητας και του ζωντανού παρελθόντος".

1996 Βισλάβα Ζιμπόρσκα (ποιήτρια, Πολωνία)
"... Για την ποίηση, που με ειρωνική ακρίβεια επιτρέπει στο ιστορικό και βιολογικό πλαίσιο να έρθει στο φως μέσα σε ψήγματα της ανθρώπινης πραγματικότητας".

1997 Ντάριο Φο (θεατρικός συγγραφέας, Ιταλία)
"... που μιμείται τους γελωτοποιούς του Μεσαίωνα μαστιγώνοντας την εξουσία και κρατώντας ψηλά την αξιοπρέπεια των καταπιεσμένων".

1998 Ζοζέ Σαραμάγκου (πεζογράφος-ποιητής-θεατρικός συγγραφέας, Πορτογαλία)
"... Με παραβολές που στηρίζονται στη φαντασία, στη συμπόνοια και στην ειρωνεία διαρκώς μας επιτρέπει για ακόμη μία φορά να συλλάβουμε μια απατηλή πραγματικότητα".

1999 Γκίντερ Γκρας (πεζογράφος-ποιητής-θεατρικός συγγραφέας, Γερμανία)
"... Οι κάπως παιχνιδιάρικες μαύρες ιστορίες του απεικονίζουν το ξεχασμένο πρόσωπο της ιστορίας".

2000 Γκάο Ζίνγιαν (πεζογράφος-θεατρικός συγγραφέας-κριτικός, Γαλλία κινεζικής καταγωγής)
"... Για ένα έργο παγκόσμιας ισχύος, πικρές ιδέες και γλωσσική εφευρετικότητα, που έχουν ανοίξει νέους δρόμους για το κινεζικό μυθιστόρημα και τη δραματουργία".

2001 Βιντιαντάρ Σουρατζπρασάντ Νάιπολ (πεζογράφος, Τρίνινταν και Τομπάγκο-ινδικής καταγωγής)
"... Επειδή ένωσε τη διορατική αφήγηση με τον άφθαρτο έλεγχο σε έργα που μας επιβάλλουν να δούμε την παρουσία κατασταλμένων ιστοριών.

2002 Ίμρε Κέρτες (πεζογράφος-δοκιμιογράφος, Ουγγαρία)
"... Για τα γραπτά που υποστηρίζουν την εύθραυστη ύπαρξη του ατόμου κατά της βάρβαρης αυθαιρεσίας της ιστορίας".

2003 Τζον Μάξγουελ Κούτσι (πεζογράφος-δοκιμιογράφος-μεταφραστής, Νότια Αφρική)
"... Σε αναρίθμητες μορφές απεικονίζει την εκπληκτική συμμετοχή των αποκλεισμένων".

2004 Ελφρίντε Γέλινεκ (πεζογράφος-θεατρική συγγραφέας, Αυστρία)
"... Για τη μουσική ροή του λόγου και του αντίλογου στα μυθιστορήματα και στα θεατρικά της έργα, που με σπάνιο γλωσσικό ζήλο αποκαλύπτει τον παραλογισμό των κοινωνικών κλισέ και την κυριαρχική τους δύναμη".

2005 Χάρολντ Πίντερ (θεατρικός συγγραφέας, Μεγάλη Βρετανία)
"...Στα θεατρικά του έργα αποκαλύπτει τον γκρεμό πίσω από την καθημερινότητα και εισβάλλει στα κλειστά δωμάτια της καταπίεσης".

2006 Ορχάν Παμούκ (πεζογράφος-δοκιμιογράφος-θεατρικός συγγραφέας, Τουρκία)
"... Στην αναζήτηση για την μελαγχολική ψυχή της γενέτειρά του πόλη έχει ανακαλύψει καινούργια σύμβολα για τη σύγκρουση και την συνύφανση των πολιτισμών".

2007 Ντόρις Λέσινγκ (πεζογράφος-ποιήτρια-βιογράφος, Μεγάλη Βρετανία)
"... Η επικογράφος της γυναικείας εμπειρίας, που με σκεπτικισμό, φωτιά και οραματική δύναμη έχει εξετάσει εξονυχιστικά ένα διαιρεμένο πολιτισμό".

2008 Ζαν-Μαρί Γκυστάβ Λε Κλεζιό (πεζογράφος-δοκιμιογράφος-μεταφραστής, Γαλλία)
"... Συγγραφέας νέων ταξιδιών, ποιητικής περιπέτειας και αισθησιακής έκστασης, εξερευνητής μιας ανθρωπότητας πέρα και κάτω από τον πολιτισμό που κυριαρχεί"

2009 Χέρτα Μίλερ (πεζογράφος-ποιήτρια, Γερμανία-ρουμανικής καταγωγής)
"... Με τη συγκέντρωση της ποίησης και την ειλικρίνεια της πεζογραφίας απεικονίζει το τοπίο των κατατρεγμένων".

2010 Μάριο Βάργκας Γιόσα (πεζογράφος, Περού)
"... Για τη χαρτογράφηση των δομών του εξουσίας και τις δριμείες εικόνες της αντίστασης, της εξέγερση και της ήττας του ατόμου".

2011 Τούμας Τράνστρεμερ (ποιητής-μεταφραστής, Σουηδία)
"... Μέσα από συνοπτικές, διαφανείς εικόνες μας δίνει πρόσβαση στη σημερινή πραγματικότητα".

2012 Μο Γιαν (Κίνα)
"... Με παραισθησιογόνο ρεαλισμό συγχωνεύει λαϊκά παραμύθια, την ιστορία και το σήμερα".

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου