13 Δεκεμβρίου 2012

Το μυστήριο που περιβάλλει τον Άνθρωπο του Πίλνταουν


Στις 18 Δεκεμβρίου 1912, ένας δικηγόρος και ερασιτέχνης αρχαιολόγος ονόματι Τσαρλς Ντόσον ισχυρίστηκε ότι 4 χρόνια νωρίτερα, στο Πίλνταουν της νότιας Αγγλίας, είχε ανακαλύψει κάτι περίεργα προϊστορικά οστά ηλικίας 1.000.000 ετών, τα οποία συνδύαζαν ένα ανθρώπινο κρανίο και την κάτω γνάθο ενός πιθήκου. Μεγάλη αναστάτωση προκλήθηκε στην επιστημονική κοινότητα γύρω από τον Άνθρωπο του Πίλνταουν, ο οποίος έμοιαζε να αποτελεί το χαμένο κρίκο της εξελικτικής αλυσίδας του ανθρώπινου είδους, σύμφωνα με τη θεωρία του Δαρβίνου περί της καταγωγής των ειδών. Ήταν, όμως, έτσι;

Χρειάστηκε να περάσουν 40 ολόκληρα χρόνια για να διαπιστωθεί ότι η ανακάλυψη του Τσαρλς Ντόσον δεν ήταν τίποτε περισσότερο από μια φάρσα. Το 1953, ερευνητές του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου και του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης ανακοίνωσαν ότι το ανθρώπινο κρανίο είχε ηλικία ορισμένων εκατοντάδων ετών, ενώ η γνάθος ανήκε σ' έναν ουρακοτάγκο, ενώ είχε υποστεί ειδική επεξεργασία, ώστε να μοιάζει με αρχαία, χωρίς φυσικά να είναι κιόλας. 
Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες δεν είναι σε θέση να προσδιορίσουν ποιος την ξεκίνησε και αν ο ερασιτέχνης αρχαιολόγος Ντόσον, ο οποίος πέθανε το 1916, ήταν τόσο αφελής, ώστε να παρασυρθεί σε μια τέτοια εξωφρενική ιστορία. Και πώς παρασύρθηκαν τόσο εύκολα οι επιστήμονες που επιβεβαίωσαν τους ισχυρισμούς του; Φέτος, με τη συμπλήρωση 100 ετών από τη μεγαλύτερη φάρσα στην ιστορία της αρχαιολογίας, ο φάκελος του Ανθρώπου του Πίλνταουν ανοίγει και πάλι.
Αυτό που απασχολεί τους επιστήμονες δεν είναι να εξετάσουν την τυχόν αυθεντικότητα του κρανίου. Το θέμα έχει λυθεί οριστικά - δεν ισχύει. Προσπαθούν να εντοπίσουν τον υπεύθυνο του ψέματος. Ποιος το έκανε και ποιο ήταν το κίνητρο του. Σύμφωνα με τον Τσαρλς Στρίνγκερ, εκπρόσωπο του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου, ο Ντόσον είναι μεν ο πιθανότερος ύποπτος, όμως "πρόκειται για περίπλοκη ιστορία". Η ποσότητα του υλικού που θάφτηκε και μάλιστα σε δύο τοποθεσίες "προκαλεί ερωτήματα για το εάν ήταν δύο άνθρωποι μπλεγμένοι στην ιστορία αυτή". 
Μεταξύ των κύριων υπόπτων περιλαμβάνονται ο Άρθουρ Σμιθ Γούντγουορντ, ο φύλακας στον τομέα Γεωλογίας του Μουσείου, ο οποίος συμμετείχε στην "εκσκαφή" και επιβεβαίωσε τα λεγόμενα του Τσαρλς Ντόσον, ο ζωολόγος Μάρτιν Χίντον, όπως και πολλοί άλλοι - ακόμη κι ο συγγραφέας του "Σέρλοκ Χολμς", σερ Άρθουρ Κόναν Ντόιλ! Σύμφωνα με τον Στρίνγκερ, το μυστικό φαίνεται να εντοπίζεται σ' ένα ελεφάντινο οστό, που βρέθηκε λίγο αργότερα σε μια γειτονική περιοχή και το οποίο έπεισε τους επιστήμονες για την αυθεντικότητα του κρανίου.
Το 1961, μια δεκαετία μετά το θάνατο του Χίντον, στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας βρέθηκε ένα κιβώτιο με τα αρχικά του, το οποίο περιείχε οστά παρόμοια με αυτά που βρέθηκαν στο Πίλνταουν. Ανήκε, όμως, πράγματι αυτό το κιβώτιο στον Χίντον και πώς μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι ο ζωολόγος ήταν εξ αρχής μπλεγμένος; Μία εκδοχή, πάντως, είναι ότι ενδεχομένως το ελεφάντινο αυτό οστό θάφτηκε επίτηδες από τον Χίντον, προκειμένου όχι να συγκαλύψει, αλλά να αποκαλύψει τη φάρσα. 
Πώς εμπλέκεται, όμως, το όνομα του συγγραφέα Άρθουρ Κόναν Ντόιλ; Ο Ντόιλ κατοικούσε κοντά στο Πίτλνταουν, ενώ συμμετείχε στην ίδια αρχαιολογική οργάνωση με τον Τσαρλς Ντόσον. Άλλωστε, ο ίδιος ήταν συλλέκτης απολιθωμάτων. Όμως, το στοιχείο που θα καθιστούσε ύποπτο τον Ντόιλ σε μια μερίδα της αρχαιολογικής κοινότητας δεν ήταν άλλο από το διάσημο βιβλίο του, "Ο Χαμένος Κόσμος", το οποίο συμπτωματικά είχε εκδοθεί λίγους μήνες νωρίτερα. 
Σ' αυτό, ο Άρθουρ Κόναν Ντόιλ εξιστορεί την επιβίωση δεινοσαύρων και πιθηκανθρώπων μέχρι τις μέρες μας, ενώ περιλαμβάνεται και μια "ύποπτη" αναφορά σε ψεύτικα οστά που μπορούν εύκολα να ξεγελάσουν. Πιθανό κίνητρο; Ήθελε να κοροϊδέψει την επιστημονική κοινότητα, επειδή πολλοί ήταν οι επιστήμονες που κορόιδευαν την πεποίθηση του ότι μπορεί να υπάρξει επικοινωνία με τους νεκρούς.
Πάντως, σύμφωνα με τον Μάιλς Ράσελ, λέκτορα της αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Bournemouth και συγγραφέα του βιβλίου "The Piltdown Man Hoax: Case Closed, τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά. "Οι άνθρωποι αγαπούν τις θεωρίες συνωμοσίας και αυτή είναι μια από τις μεγαλύτερες επιστημονικές φάρσες όλων των εποχών". Για τον ίδιο δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο μόνος υπεύθυνος είναι ο Τσαρλς Ντόσον, ενώ υποστηρίζει ότι "όταν (ο Ντόσον) πέθανε το 1916, μαζί του πέθανε και ο Άνθρωπος του Πίλνταουν". 
Γεγονός είναι ότι η φάρσα εκείνη, πριν από έναν αιώνα, προκάλεσε σύγχυση στους αρχαιολόγους. Τα ευρήματα που ανακαλύφτηκαν τα επόμενα χρόνια δεν ταίριαζαν στο πρότυπο του προϊστορικού ανθρώπου που φερόταν ότι είχε ανακαλυφθεί στο Πίλνταουν. Έτσι, ορισμένα πολύ σημαντικά ευρήματα αρχικά υποτιμήθηκαν, όπως για παράδειγμα η ανακάλυψη του κρανίου ενός Αυστραλοπίθηκου στη Νότιο Αφρική το 1924, το οποίο αρχικά θεωρήθηκε ως κρανίο ενός απλού πιθήκου, ακριβώς επειδή διέφερε σημαντικά σε σχέση με το κρανίο που είχε ισχυριστεί ότι ανακάλυψε ο Τσαρλς Ντόσον. Βέβαια, έστω και με 41 χρόνια καθυστέρηση, η επιστημονική αλήθεια έλαμψε και τα πράγματα μπήκαν και πάλι στο δρόμο τους.  

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου