18 Ιουλίου 2012

Η ΕΞΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ 17ΝΟΕΜΒΡΗ ΤΟΝ ΙΟΥΛΙΟ ΤΟΥ 2002 ΜΕΡΑ ΠΡΟΣ ΜΕΡΑ


27 χρόνια δράσης, 66 χτυπήματα, 23 δολοφονίες, 14 συλληφθέντες.... Τον Ιούλιο του 2002, τα ΜΜΕ της χώρας δε μας "βομβάρδιζαν" από το πρωί ως το βράδυ για την οικονομική κρίση, αλλά για την εξάρθρωση της τρομοκρατικής οργάνωσης 17Ν, η οποία είχε περιέλθει στη σφαίρα του αστικού μύθου λόγω κυρίως της ανικανότητας της αστυνομίας να οδηγηθεί στα ίχνη της. Η ανάληψη της ευθύνης για τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών αγώνων στην Αθήνα, αλλά και η δολοφονία του Βρετανού στρατιωτικού ακολούθου Στίβεν Σόντερς τον Ιούνιο του 2000, έδωσαν την αφορμή για τη συνεργασία των ελληνικών διωκτικών αρχών με συναδέλφους τους από το εξωτερικό, η οποία απέδωσε στο μέγιστο βαθμό. 
Πληροφορίες ότι οι αρχές ήταν έτοιμες να εξαρθρώσουν τη 17Ν δημοσιεύονταν πολλούς μήνες νωρίτερα, ενώ φαίνεται ότι υπήρχε ολόκληρο επιχειρησιακό σχέδιο με την κωδική ονομασία "Νορμανδία" (εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ, 14 Ιουλίου 2002), έλειπαν όμως τα στοιχεία που θα "έδεναν" την υπόθεση παρέχοντας αδιάσειστα τεκμήρια στις αρχές, ώστε οι παρακολουθήσεις υπόπτων να μετατραπούν σε συλλήψεις. Η αφορμή δόθηκε όταν η οργάνωση επιχείρησε την τελευταία (την 67η) απόπειρα να "χτυπήσει" κάποιο στόχο, στις 29 Ιουνίου 2002, με τον τραυματισμό ενός από τα μέλη της, του Σάββα Ξηρού. 
Προσπάθησα να κωδικοποιήσω ορισμένες από τις καταιγιστικές εξελίξεις εκείνης της εποχής μέσα από τα δημοσιεύματα των εφημερίδων, ώστε ο αναγνώστης να αποκτήσει μια γενική εικόνα (ή να θυμηθεί) τα γεγονότα που έκλεισαν τον κύκλο ενός μεγάλου, δυσάρεστου κεφαλαίου του νεοελληνικού κράτους - προσωρινά, μέχρι την αναβίωση της εγχώριας τρομοκρατίας μετά τα γεγονότα των Δεκεμβριανών του 2008.


ΣΑΒΒΑΤΟ 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002
Στις 22.25' σημειώθηκε έκρηξη στα εκδοτήρια της Hellas Flying Dolphins στο κεντρικό λιμάνι του Πειραιά, την ώρα που ο επίδοξος βομβιστής τοποθετούσε τον εκρηκτικό μηχανισμό, αποτελούμενο από χρονοδιακόπτη, πυροκροτητή, εκρηκτική ύλη και επιτραπέζιο ρολόι. Κάποιο λάθος μάλλον στη συνδεσμολογία τραυματίζει το δράστη κόβοντας τα τρία δάχτυλα του αριστερού του χεριού. Πρόκειται για τον 40χρονο Σάββα Ξηρό, αγιογράφο στο επάγγελμα με καταγωγή από την Ικαρία, ένα από τα 9 παιδιά του παπα-Τριαντάφυλλο Ξηρού, ο οποίος διέμενε στην περιοχή της Παλλήνης με την Ισπανίδα φίλη του Αλίθια Ρομέρο Κορτέζ, αγαπημένος στόχος των φωτορεπόρτερ και των δημοσιογράφων το καλοκαίρι του 2002. Αν και η αστυνομία δεν αργεί να ανακαλύψει τα στοιχεία της ταυτότητάς του, αυτά δίνονται στη δημοσιότητα το μεσημέρι της 1ης Ιουλίου μαζί με τη φωτογραφία του Σάββα Ξηρού.
Με το άκουσμα της έκρηξης, οι καλεσμένοι ενός γάμου στη γειτονική εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα τρέχουν στην περιοχή, όπως και οι άνδρες του λιμενικού σώματος, οι οποίοι και αποκλείουν ύστερα από δέκα λεπτά την Ακτή Μιαούλη, ενώ ο δράστης μεταφέρεται 20 λεπτά μετά την έκρηξη στο Τζάνειο νοσοκομείο με ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ (και κατά τη διάρκεια της νύχτας στον "Ευαγγελισμό"). Στην περιοχή είχε τοποθετηθεί λίγη ώρα νωρίτερα και δεύτερος εκρηκτικός μηχανισμός, ο οποίος εξουδετερώθηκε από τους πυροτεχνουργούς τα μεσάνυχτα. Δίπλα στον τραυματισμένο βομβιστή βρέθηκε ένας σάκος με δύο χειροβομβίδες και ένα 38άρι περίστροφο, στοιχεία που υπέδειξαν στους αστυνομικούς ότι επρόκειτο για καλά οργανωμένη τρομοκρατική επίθεση, ενώ πάνω στο δράστη βρέθηκαν δύο σετ κλειδιών και μια τηλεκάρτα. Τέλος, κοντά στο σημείο της έκρηξης βρέθηκε παρκαρισμένο ένα αυτοκίνητο μάρκας BMW με πλαστές κρατικές πινακίδες. Παρά τη συγκρατημένη αισιοδοξία των αρχών, οι οποίες έκαναν λόγο για "αναπάντεχο δώρο", αξίζει να σημειωθεί ότι τα πρώτα δημοσιεύματα των εφημερίδων υποστήριζαν ότι ο τραυματίας βομβιστής δεν είχε σχέση με τη 17Νοέμβρη, αλλά οι αρχές προσανατολίζονταν στην οργάνωση "Επαναστατικοί Πυρήνες", που είχε χρησιμοποιήσει παρόμοιο εκρηκτικό μηχανισμό στην επίθεση εναντίον του Α' Λιμενικού Σώματος στην Ακτή Τζελέπη του Πειραιά το 1997.

ΔΕΥΤΕΡΑ 1 ΙΟΥΛΙΟΥ
Το 38άρι περίστροφο που βρέθηκε δίπλα στον Ξηρό τη βραδιά της αποτυχημένης βομβιστικής επίθεσης "μίλησε" και "έδειξε" την οργάνωση-φάντασμα 17Νοέμβρη, που βρισκόταν στο στόχαστρο των διωκτικών αρχών 27 χρόνια. Στις 8.30' το βράδυ, ο αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ., αντιστράτηγος Φώτης Νασιάκος, έκανε τις επίσημες ανακοινώσεις. Όπως έδειξε η αστυνομική έρευνα, επρόκειτο για το ίδιο 38αρι περίστροφο που μέλη της οργάνωσης είχαν κλέψει από τον 28χρονο αστυνομικό Χρήστο Μάτη, όταν εισέβαλαν στο υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας στα Πετράλωνα στις 24 Δεκεμβρίου 1984 αρπάζοντας 7.5 εκατομμύρια δραχμές και σκοτώνοντας τον άτυχο αστυνομικό. Αν και η 17Ν ποτέ δεν ανέλαβε την ευθύνη για τη ληστεία στην τράπεζα των Πετραλώνων και τη δολοφονία του αστυνομικού, ωστόσο οι διωκτικές αρχές δεν αμφέβαλαν ποτέ για την ανάμειξη των μελών της, καθώς ο Μάτης δολοφονήθηκε με το ίδιο περίστροφο που χρησιμοποιήθηκε σε άλλα έξι χτυπήματα των τρομοκρατών.
Τις πρώτες αυτές ημέρες η συγκρατημένη αισιοδοξία για την πορεία των ερευνών αλληλοκαλυπτόταν με τη δυσπιστία της αντιπολίτευσης και του αντιπολιτευόμενου τύπου για τις πραγματικές προθέσεις της πολιτικής ηγεσίας να συλληφθούν τα μέλη της τρομοκρατικής οργάνωσης. Ας μην ξεχνούμε, ότι επί χρόνια είχε στηθεί μια αυθαίρετη προσπάθεια ταύτισης της εγχώριας τρομοκρατίας με τον αντιδικτατορικό αγώνα του ΠΑΚ και με μέλη του που ανήκαν στο κυβερνών ΠΑΣΟΚ, ένας μύθος που θα κατέρρεε οριστικά τις επόμενες ημέρες.
Τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης έθεσαν στο στόχαστρο τους την οικογένεια Ξηρού παρακολουθώντας κάθε κίνηση τόσο των γονιών του τραυματία βομβιστή όσο και της Ισπανίδας συντρόφου του Αλίθια Ρομέρο, η οποία περιοριζόταν στη σιβυλλική δήλωση "η αλήθεια θα φανεί", ενώ τα δελτία ειδήσεων άφηναν υπόνοιες για ενδεχόμενη εμπλοκή της στη οργάνωση, κάτι που δεν επιβεβαιώθηκε από τις αστυνομικές έρευνες. Όπως έγινε γνωστό, η καταγωγή της οικογένειας ξηρού ήταν από την Ικαρία, ο Σάββας Ξηρός όμως μεγάλωσε στη Φλώρινα, όπου ιερουργούσε ο πατέρας του, μέχρι που πήρε μετάθεση σε ενορία της Θεσσαλονίκης. Εκεί, ο 40χρονος βομβιστής, που βοήθησε άθελά του να ξετυλιχτεί το κουβάρι της 17Ν, φέρεται να είχε εμπλακεί στην αναρχική οργάνωση "Πήγασος", ενώ, όπως έγινε γνωστό, δεν είχε υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία, αλλά είχε πάρει απαλλαγή.
Εν τω μεταξύ, η αστυνομία ξετίναξε τόσο το σπίτι του Ξηρού στην Παλήνη, όσο και το εργαστήριο αγιογραφίας που διατηρούσε στον Κολωνό. Στο στόχαστρο των αρχών είχαν τεθεί οι πρώτοι ύποπτοι, οι οποίοι τελούσαν υπό παρακολούθηση, ενώ ερωτηματικό αποτελούσε το μυστηριώδες ζευγάρι που πήγε στο Τζάνειο νοσοκομείο το πρωί της Κυριακής, λίγες ώρες μετά τον τραυματισμό του Ξηρού, ζητώντας πληροφορίες για την κατάσταση της υγείας του. Παράλληλα, η ΕΛ.ΑΣ. φοβόταν το ενδεχόμενο ενός εντυπωσιακού χτυπήματος-απάντηση της 17Ν, όσο δε συλλαμβάνονταν μέλη της και, το κυριότερο, δεν εντοπίζονταν οι γιάφκες της οργάνωσης. 

ΤΕΤΑΡΤΗ 3 ΙΟΥΛΙΟΥ
Η ελληνική αστυνομία ανακάλυψε τη γιάφκα της 17Ν στο κέντρο της πρωτεύουσας, στην οδό Πάτμου 84 στην περιοχή των Πατησίων πετυχαίνοντας καίριο πλήγμα στην τρομοκρατική οργάνωση. Προηγουμένως, με τη φωτογραφία του Ξηρού στα χέρια τους οι αστυνομικοί κατέκλυσαν τα Πατήσια, περιοχή που κατά το παρελθόν οι τρομοκράτες έδειξαν ότι τη γνώριζαν καλά, και με τη βοήθεια των κατοίκων έφτασαν στη γιάφκα. Ο αποκλεισμός της περιοχής άρχισε στις 3 το μεσημέρι, ενώ λίγο μετά τις 6 το απόγευμα οι αστυνομικοί εισέβαλαν στο διαμέρισμα, αφού διαπιστώθηκε ότι δεν ήταν παγιδευμένο με εκρηκτικά. Επικεφαλής της επιχείρησης ήταν ο διευθυντής της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας, υποστράτηγος Στέλιος Σύρος. Στο διαμέρισμα βρέθηκε μεγάλο μέρος του οπλοστασίου της οργάνωσης (ρουκέτες, μπαζούκας, χειροβομβίδες αυτόματα, πυροκροτητές, εκρηκτικά, λοιπός οπλισμός), προκηρύξεις, η κόκκινη σημαία με το κίτρινο αστέρι, το λάβαρο της 17Ν, καθώς και ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής, ο οποίος αποδείχτηκε πολύτιμος στη συνέχεια.

ΠΕΜΠΤΗ 4 ΙΟΥΛΙΟΥ
Ο εισαγγελέας Ιωάννης Διώτης επισκέφθηκε στην Πανεπιστημιακή Κλινική Εντατικής Θεραπείας του Ευαγγελισμού τον τραυματία τρομοκράτη, ο οποίος νοσηλευόταν φρουρούμενος σε κρίσιμη κατάσταση, αν και αποσωληνωμένος. Η αστυνομία ανακοίνωσε την ταυτοποίηση του αποτυπώματος που είχε βρεθεί σ' ένα από τα αυτοκίνητα που είχαν χρησιμοποιηθεί κατά τη δολοφονία του εφοπλιστή Κώστα Περατικού το Μάιο του 1997. Το αποτύπωμα ανήκε στον Σάββα Ξηρό. Παράλληλα, προσήχθη και εν συνεχεία αφέθηκε ελεύθερη η Αγγελική Σωτηροπούλου, η πρώην σύζυγος του Ξηρού, παντρεμένη με τον Δημήτρη Κουφοντίνα, ο ρόλος του οποίου δεν είχε ακόμη δημοσιοποιηθεί. Ήταν η Σωτηροπούλου η αινιγματική Άννα της Λουίζης Ριανκούρ, αναρωτιούνται τα κανάλια, τα οποία εστίασαν στο τρίγωνο "ο τρομοκράτης, η πρώην σύζυγός και η νυν ερρωμένη", ανταγωνιζόμενα για το ποιος θα μεταδώσει πρώτος την πιο εντυπωσιακή και πολλές φορές αστήρικτη είδηση.

ΣΑΒΒΑΤΟ 6 ΙΟΥΛΙΟΥ
Οι έρευνες της ΕΛ.ΑΣ. ξέφυγαν από τα όρια της πρωτεύουσας φτάνοντας μέχρι την Αρσινόη Μεσσηνίας, ενώ στο Παγκράτι ανακαλύφθηκε η δεύτερη γιάφκα της οργάνωσης στην οδό Δαμάρεως. Εκρηκτικοί μηχανισμοί, ρουκέτες από την "απαλλοτρίωση" του στρατοπέδου του Συκουρίου στη Λάρισα τα Χριστούγεννα του 1989 και υλικά μεταμφίεσης συγκαταλέγονται μεταξύ των ευρημάτων που συμπλήρωσαν εκείνα του διαμερίσματος της οδού Πάτμου. Όπως έγινε γνωστό λίγες μέρες αργότερα, τα όπλα της γιάφκας στην οδό Δαμάρεως ρίχτηκαν στη γεμάτη με νερό μπανιέρα του διαμερίσματος από τον Δημήτρη Κουφοντίνα λίγη ώρα μετά τον τραυματισμό του Ξηρού στην Ακτή Μιαούλη, σε μια προσπάθεια να σβηστούν τα όποια δακτυλικά αποτυπώματα σε αυτά.  Ωστόσο, εξακολουθούν να αγνοούνται δύο από τα σύμβολα της 17Ν, η γραφομηχανή με την οποία γράφονταν οι προκηρύξεις ανάληψης της ευθύνης ύστερα από κάθε τρομοκρατικό χτύπημα, καθώς και το πρώτο, "ιστορικό" 45άρι περίστροφο της οργάνωσης, εκείνο που χρησιμοποιήθηκε στα πρώτα χρόνια δράσης.

ΔΕΥΤΕΡΑ 8 ΙΟΥΛΙΟΥ
Αν και η Αθήνα πνιγόταν από την υπερχείλιση του Κηφισού, οι έρευνες της αστυνομίας εστιάζονταν στις πηγές χρηματοδότησης της 17Ν, καθώς έρχονταν στο φως στοιχεία για την παράλληλη δράση της οργάνωσης, ληστείες του κοινού ποινικού δικαίου ή "απαλλοτρίωση" κατά την ορολογία των τρομοκρατών, όπως άλλωστε υποψιάζονταν από χρόνια οι διωκτικές αρχές. Το πλήθος των τραπεζικών βιβλιαρίων, πιστωτικών καρτών, αλλά και παραστατικά για αγορές ακινήτων που βρέθηκαν στις γιάφκες της οργάνωσης το μαρτυρούν αδιάψευστα. 
Η υγεία του Σάββα Ξηρού βελτιωνόταν συνεχώς, ωστόσο εξακολουθούσε να νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση. Σύμφωνα με το ιατρικό ανακοινωθέν του νοσοκομείου, ο 40χρονος αγιογράφος έφερε "εκτεταμένα εγκαύματα και εκδορές στο πρόσωπο, στο θώρακα και στην κοιλιακή χώρα, κακώσεις στο σπλαχνικό κρανίο και στα δυο του μάτια, βαριές αιμορραγικές θλάσεις στους πνεύμονες, κάκωση στο δεξί χέρι με κάταγμα στην ωλένη, εξαρθρήματα στα μετακάρπια οστά, διατομή των τενόντων και ατελή ακρωτηριασμό".
Οι μιντιακές υπερβολές που ήθελαν συλλήψεις "εδώ και τώρα" στιγματίζοντας αθώους, ή έστω πρόσωπα των οποίων η εμπλοκή με την τρομοκρατία ουδέποτε επιβεβαιώθηκε από τις διωκτικές αρχές, φτάνουν στο σημείο να εμπλέξουν ακόμα και τον καταξιωμένο, διεθνούς φήμης συγγραφέα Βασίλη Βασιλικό, ο οποίος αντέδρασε οργισμένος καταγγέλλοντας τα φανταστικά και συκοφαντικά σενάρια. Οι επί δεκαετίες ψευδαισθήσεις των ΜΜΕ, τροφοδοτούμενες και από κατά καιρούς διαρροές της αμερικανικής πρεσβείας στη χώρα μας, ότι πίσω από τη 17Ν κρύβονται σημαίνοντα πρόσωπα της ελληνικής πολιτικής και κοινωνικής ζωής, όλως τυχαίως αριστερής προέλευσης, δεν μπορούσαν να συμβιβαστούν με το αυταπόδεικτο, ότι η 17Ν δεν ήταν τίποτε περισσότερο από μια σίγουρα καλά εκπαιδευμένη - ενδεχομένως και με διασυνδέσεις στο εξωτερικό - ομάδα καθημερινών ανθρώπων χωρίς προηγούμενες επαναστατικές περγαμηνές, που δε διακρίθηκαν σε κοινωνικούς αγώνες αλλά προτίμησαν να περιθωριοποιηθούν, χωρίς σαφές ιδεολογικοπολιτικό στίγμα και ότι μόνο από τύχη και ελέω της ανικανότητας της ελληνικής αστυνομίας παρέμεναν ασύλληπτοι για 27 χρόνια. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τις πρώτες ημέρες δημοσιεύονταν ρεπορτάζ για δήθεν συλλήψεις επωνύμων, η Espresso αναφερόταν σε μια "κοσμική κυρία" που ήταν μέλος της οργάνωσης, και γενικά τμήμα της ελληνικής δημοσιογραφίας "έδωσε τα ρέστα του" επιδιδόμενο σε έναν ιδιότυπο ανταγωνισμό για το ποιος θα μεταδώσει ή θα δημοσιεύσει την πιο εντυπωσιακή, πλην όμως αυθαίρετη πληροφορία. Μέσα στο παιχνίδι του μιντιακού ανταγωνισμού, στις 9 Ιουλίου ο τηλεοπτικός σταθμός ALTER δημοσιοποίησε ως "μεγάλη δημοσιογραφική επιτυχία" φωτογραφία του διασωληνομένου Σάββα Ξηρού, η οποία δε συνεισέφερε τίποτα στην υπόθεση - η αστυνομία είχε δώσει ήδη φωτογραφίες του τρομοκράτη - και ικανοποιούσε μόνο τα μηχανάκια της AGB.

ΠΕΜΠΤΗ 11 ΙΟΥΛΙΟΥ
Τις πρώτες επισκέψεις συγγενικών του προσώπων δέχθηκε στον "Ευαγγελισμό" ο Σάββας Ξηρός, ο οποίος έδωσε προανακρτική απολογία στον εισαγγελέα Διώτη. Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για πλήρη συνεργασία του τραυματία τρομοκράτη με τις αρχές, στη διάρκεια της οποίας δίνει πολύτιμες πληροφορίες και ονόματα μελών της οργάνωσης. Η αρχική αίσθηση ήταν ότι ο Ξηρός ήθελε να εκμεταλλευτεί τις ευεργετικές διατάξεις του νέου αντιτρομοκρατικού νόμου για τους μεταμεληθέντες τρομοκράτες, αν και αργότερα ο ίδιος δήλωνε ότι βρισκόταν υπό την επήρεια χημικών ουσιών και δεν είχε καμία  πρόθεση συνεργασίας. Η ουσία είναι ότι τις επόμενες ημέρες ακολούθησε μπαράζ συλλήψεων ατόμων που εμπλέκονταν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό με τη 17Ν, ενώ διευκρινίστηκε σε μεγάλο βαθμό το ζήτημα των εσόδων της οργάνωσης με τη διάπραξης σωρείας ληστειών σε τράπεζες και χρηματαποστολές. "Εμείς δεν κάναμε ληστείες κάτω από 50 εκατομμύρια δραχμές", φέρεται να κατέθεσε στην απολογία του. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του εφημερίδων τις επόμενες ημέρες, ο Σάββας Ξηρός αναφέρθηκε στην τελευταία του συνάντηση με τον αρχηγό, το "ψηλό" όπως τον αποκαλούσε, σ' ένα καφενείο στο Παγκράτι το Πάσχα του 2002.
Στα... παρα-αστυνομικά θέματα της ημέρας ήταν η εικοσιπεντάλεπτης διάρκειας επίσκεψη του παπα-Τριαντάφυλλο Ξηρού, πατέρα του τρομοκράτη, στον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο και οι παραινέσεις του τελευταίου προς τον συνταξιούχο ιερέα, να αποφεύγει τις πολλές δηλώσεις για θέματα που δεν είχαν σχέση με την υπόθεση.

Τις επόμενες μέρες, τα φώτα της δημοσιότητας άρχισαν να πέφτουν πάνω στον Δημήτρη Κουφοντίνα, νυν σύντροφο της Αγγελικής Σωτηροπούλου, πρώην συζύγου του Σάββα Ξηρού, τα ίχνη του οποίου είχαν εξαφανιστεί από τις 29 Ιουνίου. Ο Κουφοντίνας, που κυκλοφορούσε με το  επίθετο Λαμπρόπουλος, συστηνόταν στους γείτονες του ως μαθηματικός, ενώ είχε ως χόμπι τη μελισσοκομία. Το Καταγόταν από ένα χωριό του νομού Σερρών, όπου πέρασε τα παιδικά του χρόνια. Εν συνεχεία, μετακόμισε μαζί με την οικογένεια του στην Αθήνα, ενώ δεν είχε καμία επαφή με τους συγγενείς του από το 1982, όταν εκτιμάται ότι στρατολογήθηκε στη 17Νοέμβρη. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, δεν ήταν ο Σάββας Ξηρός που που υπέδειξε τον Κουφοντίνα στην ΕΛ.ΑΣ., αλλά οι μαρτυρικές καταθέσεις άλλων προσώπων. 
Τα σπίτια του Κουφοντίνα και της Σωτηροπούλου σε Κερατέα και Γαύδο γίνονται "φύλλο και φτερό" από τους αστυνομικούς, ενώ στα τηλεοπτικά παράθυρα παρήλαυναν κάθε λογής απίθανοι τύπου διατυπώνοντας ακραίες συνωμοσιολογικές θεωρίες και εμπλέκοντας ακόμα και την ΚΥΠ της δεκαετίας του '80 αναζητώντας εις μάτην το "μεγάλο κεφάλι" που είχε διασυνδέσεις με τους τρομοκράτες και η αποκάλυψη του οποίου θα προκαλούσε "σεισμό" στη χώρα. Για παράδειγμα, μερίδα του τύπου εστίασε στο γεγονός ότι ως μαθητής Λυκείου (!) ο Κουφοντίνας ήταν μέλος της ΠΑΜΚ, της οργάνωσης του ΠΑΣΟΚ μαθητών λυκείου, μάλλον στα πλαίσια μιας διεστραμμένης λογικής ότι "τρομοκράτης δε γίνεσαι, αλλά γεννιέσαι". Πάντως, η εφημερίδα Espresso, πιστή στο λάιφ-στάιλ ρεπορτάζ,  δημοσίευε πληροφορίες για μια υποτιθέμενη "κοσμική κυρία" αγνώστων λοιπών στοιχείων, που ήταν δήθεν μέλος της 17Ν!

ΤΡΙΤΗ 16 ΙΟΥΛΙΟΥ
Ο κλοιός της αστυνομίας έσφιγγε γύρω από δύο αδέρφια του Σάββα Ξηρού, τον Χριστόδουλο και τον Βασίλη, ενώ έγιναν και οι πρώτες διαρροές για το προφίλ του φερόμενου ως αρχηγού, ενός από τους ιδρυτές της οργάνωσης: "διανοούμενος, άγνωστος στο ευρύ κοινό, τροτσκικών πολιτικών πεποιθήσεων, που κατοικεί στην Αθήνα". Ορισμένα μέσα ενημέρωσης αναφέρονται στ' όνομά του, Αλέξανδρος Γιωτόπουλος, όμως οι αρχές διέψευδαν ακόμα και την ύπαρξή του.

ΤΕΤΑΡΤΗ 17 ΙΟΥΛΙΟΥ
Το βράδυ συνελήφθη στους Λειψούς ο 58χρονος Αλέξανδρος Γιωτόπουλος, γιος του ιστορικού ηγέτη των τροτσκιστών στην Ελλάδα Δημήτριου Γιωτόπουλου, ο οποίος είχε σπουδάσει οικονομικά στη Γαλλία την περίοδο 1968-1972, ενώ τα τελευταία χρόνια κυκλοφορούσε με το ψευδώνυμο Μιχάλης Οικονόμου. Η σύλληψη έγινε την ώρα που επιβιβαζόταν στο Δελφίνι φεύγοντας από του Λειψούς με προορισμό την Πάτμο. Ήταν παντρεμένος με τη Γαλλίδα βασκικής καταγωγής Μαρί-Τερέζ Πενό, η οποία ήταν καθηγήτρια. Σε αντίθεση με άλλους συλληφθέντες ή υπόπτους, οι γνωστοί του Οικονόμου στο νησί τον περιέγραφαν ως έναν "στρυφνό άνθρωπο" ενθυμούμενοι μεταξύ άλλων και τη δικαστική διαμάχη που είχε η κοινότητα των Λειψών με τη σύζυγό του, όταν εκείνη έβαψε το (θερινό) σπίτι του ζευγαριού στο νησί με ροζ χρώμα. Όπως έγινε γνωστό τις επόμενες ημέρες, ο Γιωτόπουλος ήταν στέλεχος της βραχύβιας οργάνωσης "29 Μάη" που ιδρύθηκε από Έλληνες στο Παρίσι το Μάη του 1968, ενώ το 1971 είχε καταδικαστεί με τρεις συγκατηγορουμένους του από το Στρατοδικείο της Θεσσαλονίκης για αντικαθεστωτική δράση και πιο συγκεκριμένα, διότι " είχον πραγματοποιήσει συσκέψεις από του Οκτωβρίου του 1967 μέχρι του Ιουνίου του 1968 και εσχεδίαζον την μεταφοράν όπλων και εκρηκτικών υλών από το εξωτερικό".
Νωρίτερα, ο 44χρονος Χριστόδουλος και ο 30χρονος Βασίλης Ξηρός ομολογούσαν στις αρχές ότι την εμπλοκή τους στη 17Νοέμβρη, με αποτέλεσμα να συλληφθούν. Την ίδια μέρα συνελήφθη στη Θεσσαλονίκη και ο 26χρονος Διονύσης Γεωργιάδης, φίλος του Βασίλη Ξηρού, μόλις είχε επιστρέψει από τις καλοκαιρινές του διακοπές, ο οποίος ομολόγησε τη συμμετοχή του μόνο σε μια ληστεία και σε μια έκρηξη βόμβας στην ALPHA BANK, ενώ φερόταν ως ο ενοικιαστής της γιάφκας στην οδό Δαμάρεως.

ΠΕΜΠΤΗ 18 ΙΟΥΛΙΟΥ
Στις προανακριτικές τους απολογίες, ο Χριστόδουλος και ο Βασίλης Ξηρός αναγνώρισαν στο πρόσωπο του Αλέξανδρου Γιωόπουλου τον "Λάμπρο", τον αρχηγό της οργάνωσης, τον άνθρωπο που επέλεγε τους στόχους και συνέτασσε τις προκηρύξεις. Ο Γιωτόπουλος, πάντως, αρνήθηκε από την πρώτη στιγμή την όποια εμπλοκή του με την εγχώρια τρομοκρατία, στάση που τηρεί μέχρι σήμερα, χωρίς ωστόσο να απαντά πειστικά στο ερώτημα, γιατί να τον εμπλέξουν οι συγκατηγορούμενοι του ή οι αρχές στην υπόθεση της 17Νοέμβρη. Άλλωστε, σύμφωνα με πληροφορίες από τις αστυνομικές αρχές που έγιναν γνωστές τις επόμενες ημέρες, ο γραφικός χαρακτήρας προσωπικών σημειώσεων του Γιωτόπουλου ταυτίστηκε εργαστηριακά με το γραφικό χαρακτήρα ιδιόχειρων προκηρύξεων της 17Ν.
Την ίδια μέρα, στη Χιλιαδού Ευβοίας συνελήφθησαν ακόμα δύο μέλη της 17Ν, ο Θεολόγος Ψαραδέλλης, η σύζυγος του οποίου έμαθε την είδηση από την τηλεόραση, και ο Βασίλης Τζωρτζάτος, ο οποίος φερόταν να είχε ανακριθεί και παλαιότερα από την αστυνομία για τη συμμετοχή του στη 17 Νοέμβρη. Ο Τζωρτζάτος ομολόγησε τη συμμετοχή του στην τρομοκρατική οργάνωση, ενώ ο Ψαραδέλλης ομολόγησε μόνο τη συμμετοχή του σε μια ληστεία στην Εθνική Τράπεζα Πατησίων το 1986 ως τσιλιαδόρος, επειδή ήθελε να εκδώσει ένα βιβλίο. Σ' εκείνη τη ληστεία μία έγκυος υπάλληλος ήταν έτοιμη να λιποθυμήσει κι ο Ψαραδέλλης, τότε αγνώστου ταυτότητας, έσπευσε να τη συγκρατήσει, με αποτέλεσμα την επόμενη μέρα οι εφημερίδες της εποχής, που αγνοούσαν την εμπλοκή της 17Ν στη ληστεία, να αναφέρονται σε αυτόν ως ο "ευγενής ληστής". Στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο ο Ψαραδέλλης κρίθηκε αθώος των κατηγοριών.

ΣΑΒΒΑΤΟ 20 ΙΟΥΛΙΟΥ
Συνελήφθησαν οι φίλοι και κουμπάροι Ηρακλής Κωστάρης και Κώστας Καρατσώλης, μεσίτες στο επάγγελμα. Ο πρώτος συνελήφθη στο χωριό Μόρφι της Θεσπρωτίας και ο δεύτερος στην Αγιά της Πρέβεζας, ενώ παραθέριζε με την οικογένειά του. Ο πρώτος αρνήθηκε την όποια εμπλοκή του με την εγχώρια τρομοκρατία, ενώ ο Καρατσώλης ομολόγησε τη συμμετοχή του στην οργάνωση, όπως και στην κλοπή οπλισμού από το στρατόπεδο του Συκουρίου στη Λάρισα τα Χριστούγεννα του 1989, όπου και υπηρετούσε εκείνο το διάστημα.

ΟΙ ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΣΥΛΛΗΨΕΙΣ
Στις 21 Ιουλίου συνελήφθη στο Μόρφι Θεσπρωτίας ο 36χρονος Θωμάς Σερίφης, φίλος του Ηρακλή Κωστάρη και ανιψιός του παλιού συνδικαλιστή Γιάννης Σερίφη, το όνομα του οποίου συνδέθηκε πολλές φορές με την εγχώρια τρομοκρατία από την αστυνομία, ωστόσο πάντοτε αθωωνόταν με τις δικαστικές αποφάσεις. Το όνομα του Γιάννη Σερίφη θα ενεπλέκετο αργότερα και με την υπόθεση της 17Ν τις επόμενες ημέρες, όμως και πάλι αθωώθηκε από το δικαστήριο. Εν τω μεταξύ, στις 24 Ιουλίου συνελήφθη ακόμα ένα μέλος της οικογένειας Σερίφη, ο Παύλος Σερίφης, ο άνθρωπος που διαχειριζόταν τα οικονομικά της οργάνωσης, και ο οποίος, ένα βράδυ πριν τη σύλληψή του βρισκόταν σ' ένα παραδοσιακό γλέντι με κλαρίνα στα χωριά των Αγράφων. Μια μέρα νωρίτερα, είχε παραδοθεί στις αρχές ο 37χρονος εκπαιδευτικός Κωνσταντίνος Τέλιος από τη Θεσσαλονίκη, αφού προηγουμένως έδωσε συνέντευξη στην εφημερίδα ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ. Ο Τέλιος κατέθεσε ότι αντιμετώπιζε ψυχολογικά προβλήματα λόγω της συμμετοχής του στη 17Ν, με τις πρακτικές της οποίας διαφωνούσε μεν, αλλά δεν έφευγε φοβούμενος μήπως τον εκτελούσε κάποιο από τα άλλα μέλη της οργάνωσης. Στις 25 Ιουλίου συνελήφθη ο Πάτροκλος Τσελέντης, ένα από τα πρώτα μέλη της 17Νοέμβρη και ακολούθησαν οι: Νίκος Παπαναστασίου (26 Ιουλίου) και Σωτήρης Κονδύλης (1 Αυγούστου). Στις 9 Ιανουαρίου 2003 συνελήφθη και ο τραπεζικός υπάλληλος Ανέστης Παπαναστασίου, ξάδελφος του Νίκου Παπαναστασίου, ο οποίος όμως αθωώθηκε ήδη από το πρωτοβάθμιο δικαστήριο. Η μοναδική γυναίκα που συνελήφθη για συμμετοχή στη 17Ν ήταν η Αγγελική Σωτηροπούλου, επειδή είχε βρεθεί αποτύπωμά της στη γιάφκα της οδού Δαμάρεως, όμως η Σωτηροπούλου αθωώθηκε στο δικαστήριο.
Η πιο σημαντική εξέλιξη, ωστόσο, ήταν η παράδοση του καταζητούμενου Δημήτρη Κουφοντίνα στις 5 Σεπτεμβρίου 2002 και ώρα 14.35΄, οπότε προσήλθε αυθόρμητα στο κτίριο της Γ.Α.Δ.Α. και δήλωσε προς το φρουρό της πύλης: "Είμαι ο Δημήτρης Κουφοντίνας και θέλω να παραδοθώ". Αν και δεν έγινε γνωστό πού κρυβόταν τους δυο μήνες που κατεζητείτο από την αστυνομία, η παράδοση του Κουφοντίνα έθεσε σε νέα βάση την υπόθεση της 17Ν, καθώς ο ίδιος ανέλαβε την "πολιτική ευθύνη" για τη δράση της 17Ν. Στην περίοδο που ακολούθησε, όπως και κατά τη διάρκεια της δίκης, ο Κουφοντίνας προσπάθησε να δώσει ιδεολογικοπολιτικό στίγμα στη δράση της 17Νοέμβρη, η απουσία του οποίου κατά το κύμα συλλήψεων του Ιουλίου του 2002, αποτέλεσε αντικείμενο χλεύης για την εξαρθρωθείσα οργάνωση. 
Η προσπάθεια αυτή από μέρους του Κουφοντίνα έγινε περισσότερο αισθητή κατά την ακροαματική διαδικασία το 2003 (3 Μαρτίου - 17 Δεκεμβρίου), όταν στη διάρκεια της απολογίας του (23 Ιουλίου 2003) ανέγνωσε ιδιόγραφο, πολυσέλιδο κείμενο με το οποίο χαρακτήριζε τη 17Ν ως "αντικαπιταλιστική επαναστατική Οργάνωση στην Ελλάδα" και τα μέλη της ως αγωνιστές βγαλμένους "από τα σπλάχνα του ελληνικού λαού, που από τον μεγάλο λαϊκό αγώνα του '21 ονειρεύεται να γίνει αφέντης στον τόπο του", ενώ ως στόχους της οργάνωσης περιέγραφε τη "νέα Ρώμα" (δηλαδή τις ΗΠΑ) και τον "αγώνα ενάντια στον ιμπεριαλισμό", ενώ υποστήριξε ότι η 17Ν δεν είχε ηγετική ομάδα, αλλά ήταν συγκροτημένη υπό τη μορφή πυρήνων που αποφάσιζαν είτε από κοινού είτε αυτόνομα, ανάλογα με τη σπουδαιότητα κάποιου στόχου. 

ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Στις 31 Ιουλίου 2002, η εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ δημοσίευσε προκήρυξη που έφερε την υπογραφή "17Ν", η οποία όμως αποκρυπτογραφήθηκε ως "μη γνήσια", όχι μόνο από τις αρχές αλλά και από τα συλληφθέντα μέλη της οργάνωσης. Χαρακτηριστικά, ο Σάββας Ξηρός τη χαρακτήρισε "σκουπίδια", ενώ ο Δημήτρης Κουφοντίνας, όταν παραδόθηκε, την αποκάλεσε "προβοκατόρικη". Σκοπός των συντακτών της ήταν να πείσουν ότι η οργάνωση δεν εξαρθρώθηκε παρά τις συλλήψεις χρησιμοποιώντας τη φράση του Λουίτζι Πιραντέλο "έτσι είναι αν έτσι νομίζετε", έβαλαν κατά των ΜΜΕ για παραπαραπληροφόρηση, ενώ "φωτογράφιζαν" πιθανούς μελλοντικούς στόχους επίθεσης. 
Στις 2 Αυγούστου 2002 η κλοπή μεγάλης ποσότητας οπλισμού από στρατόπεδο της Κω με τη μέθοδο του ριφιφί ξύπνησε σε πολλούς μνήμες από την κλοπή στο στρατόπεδο Συκουρίου τα Χριστούγεννα του 1989 από τη 17Ν. Ωστόσο, η πιθανότητα εμπλοκής ασύλληπτων μελών της οργάνωσης αποκλείστηκε γρήγορα, ενώ η κλοπή αποδόθηκε σε λαθρεμπόριο όπλων, αν και δεν εξιχνιάστηκε μέχρι σήμερα.

ΤΑ ΑΝΑΠΑΝΤΗΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
Μυστήριο καλύπτει τα πρώτα χρόνια της οργάνωσης και κυρίως η περίοδος μέχρι το 1983, καθώς τα όποια ποινικά αδικήματα είχαν πλέον παραγραφεί. Πάντως, ως ένα από τα ιδρυτικά μέλη της 17Ν φερόταν και ο Χρήστος Κασσίμης, ο οποίος είχε σκοτωθεί ύστερα από συμπλοκή με τους αστυνομικούς στις 20 Οκτωβρίου 1977. Ως συνιδρυτής της 17Ν εμφανιζόταν μέσα από τις καταθέσεις των συλληφθέντων ακόμη ένας άνδρας, που χρησιμοποιούσε το κωδικό όνομα "Σαρδανάπαλος", του οποίου η ταυτότητα δεν εξακριβώθηκε ποτέ. 
Πέπλο μυστηρίου καλύπτει τη συμμετοχή και άλλων μελών στη 17Νοέμβρη. Αν και ορισμένοι από τους κατηγορουμένους αναφέρθηκαν στην ύπαρξή τους, ορισμένοι μάλιστα "έδιναν" και τα κωδικά τους ονόματα, ωστόσο δεν εξακριβώθηκε η ταυτότητα κανενός από αυτούς. Τα μόνα ονόματα άλλων μελών της 17Νοέμβρη που έγιναν γνωστά ήταν αυτό του τουρκικής καταγωγής Οζτούρκ Γιαβούς, ο οποίος είχε πεθάνει από έμφραγμα, και του Γιάννη Σκανδάλη, ο οποίος είχε σκοτωθεί σε τροχαίο το Δεκέμβριο του 1994.
Ένα ακόμη κεφάλαιο που δεν απαντήθηκε ποτέ είναι οι γυναίκες της οργάνωσης. Η "ξανθιά", η "γιαγιά" της 17Ν, που ανήκε στον ιδρυτικό της πυρήνα, η "Άννα" κλπ. παραμένουν αγνώστων λοιπών στοιχείων μέχρι και σήμερα.

Σχετικά θέματα:
Η δολοφονία του Ρίτσαρντ Ουελς. Το πρώτο χτύπημα της 17Ν στις 23 Δεκεμβρίου 1975.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου