Ισχυρές αντιδράσεις έχει προκαλέσει στην εβραϊκή κοινότητα της Γερμανίας, αλλά και σε πολλούς ανατολικοευρωπαίους μια μίνι σειρά του γερμανικού τηλεοπτικού σταθμού ZDF, για τον τρόπο που παρουσιάζει την περίοδο του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου στη χώρα. Ο τίτλος της σειράς είναι "Unsere Mütter, unsere Väter" ("Οι Μητέρες και οι Πατέρες μας") και εξιστορεί τις ιστορίες πέντε Γερμανών - δύο αδέρφια, μία νοσοκόμα, μία φιλόδοξη τραγουδίστρια κι ένας Εβραίος ράφτης - ξεκινώντας από το 1941, όταν ξεκίνησε η εκστρατεία του γερμανικού στρατού κατά της Σοβιετικής Ένωσης.
Φυσικά, η σειρά δεν εξυμνεί το ναζιστικό καθεστώς, ωστόσο δέχεται σφοδρές κριτικές για τον τρόπο που παρουσιάζει κατ' αρχήν τους ίδιους τους Γερμανούς, ως αφελείς ανθρώπους που παρασύρθηκαν και δεν έχουν την παραμικρή ευθύνη για τις ναζιστικές θηριωδίες, αλλά και για το πώς σκιαγραφούνται οι Πολωνοί - ως αντισημίτες - και οι Ρώσοι στρατιώτες - ως βιαστές και χωρίς καμία διαφορά από τους ναζιστές.
"Είναι απαράδεκτο να ισχυρίζεται κανείς ότι στη Βέρμαχτ υπηρέτησαν αφελείς άνθρωποι", δηλώνει ο Βλαντίμιρ Σιντεμέι, επικεφαλής ερευνητικών προγραμμάτων του Ιδρύματος Ιστορικής Μνήμης της Ρωσίας. "Γνωρίζουμε ότι ο Χίτλερ κέρδισε το θαυμασμό και τον ενθουσιασμό της πλειοψηφίας των Γερμανών. Αυτό είναι το πικρό και τραυματικό μάθημα που μας δίδαξε ο ναζισμός, που ήταν ικανός να χρησιμοποιήσει τη γοητεία που ασκούσε στους ανθρώπους για να επιτύχει την παγκόσμια κυριαρχία. Υπό αυτήν την έννοια, η απόπειρα να αποδείξουμε ότι οι Ναζί δεν ήταν και τόσο ένοχοι χρησιμοποιώντας καλλιτεχνικά μέσα, είναι μια προσπάθεια πολιτικά υποκινούμενη", υποστηρίζει ο Σιντεμέι.
Έντονες αντιδράσεις υπάρχουν και στην Πολωνία, καθώς η μίνι σειρά αποσιωπά την πολωνική εξέγερση που κόστιζε την ζωή σε 200.000 αμάχους, ενώ εμφανίζει τους Πολωνούς ως αντισημίτες. Για παράδειγμα, σε μία σκηνή οι Πολωνοί αντάρτες σταματούν ένα γερμανικό τρένο, όμως το αφήνουν να συνεχίσει χωρίς να ελευθερώσουν τους επιβάτες του, όταν διαπιστώνουν ότι πρόκειται για Εβραίους που μεταφέρονται σε κάποιο στρατόπεδο συγκέντρωσης.
Ο Πολωνός πρέσβης στο Βερολίνο, Γιέρζι Μαργκάνσκι, απέστειλε γραπτή διαμαρτυρία στον τηλεοπτικό σταθμό ZDF δηλώνοντας "σοκαρισμένος", όπως και οι περισσότεροι συμπατριώτες του, για τον "εξαιρετικά άδικο και προσβλητικό" τρόπο, με τον οποίο "προβάλλονται οι Πολωνοί και η πολωνική αντίσταση κατά των Γερμανών κατακτητών.. Ο Πολωνικός Στρατός και η πλειοψηφία των Πολωνών εμφανίζονται... σχεδόν να μην διαφέρουν από τους Ναζί και να καταλαμβάνονται από απληστία, που τους οδήγησε να διαπράξουν τα πιο στυγερά εγκλήματα".
Ο Ζίγκμουντ Ντζενχλοβόσκι, Πολωνός πολιτικός συγγραφέας και εκδότης της ηλεκτρονικής εφημερίδας Open Democracy, διαμαρτύρεται κατά του σίριαλ που "παρουσιάζει τους Πολωνούς ως αντισημίτες και υπεύθυνους για τους μαζικούς θανάτους Εβραίων κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.. Αυτό το φιλμ είναι μια προσπάθεια των Γερμανών να μοιραστούν την ευθύνη με άλλους. Αυτό είναι τελείως λάθος. Η Γερμανία πρέπει ξεκάθαρα να σχηματίσει την αλήθεια για τα γεγονότα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και θα πρέπει να διευκρινίσει τις λεπτομέρειες".
Αντιδράσεις, όμως, υπάρχουν και μεταξύ της εβραϊκής κοινότητας της Γερμανίας. Η εφημερίδα Juedische Allgemeine επισημαίνει ότι η σειρά "παραλείπει το ενοχλητικό ζήτημα των έξι εκατομμυρίων νεκρών Εβραίων". Αντίστοιχα, ο Γιαν Σούσελμπεκ, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Μάρμπουργκ, διαπιστώνει ότι η σειρά εκφράζει περισσότερο ευσεβείς πόθους παρά ιστορικά γεγονότα. Δεν αναφέρεται καθόλου στην άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία, αλλά ξεκινάει την αφήγηση ήδη δυο χρόνια μετά την έναρξη του πολέμου, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι στο τέλος, ο μεν Εβραίος ράφτης, ο Βίκτορ, επιζεί, ενώ η Γερμανίδα ερωμένη του, η Βέρα, εκτελείται, επειδή προσπάθησε - και κατάφερε - να τον σώσει. "Για ακόμη μια φορά, αυτό το φιλμ απεικονίζει τους Γερμανούς όπως εκείνοι θα ήθελαν να είναι, όμως στην πραγματικότητα οι πλατιές μάζες δεν ήταν καθόλου έτσι", λέει ο Σούσελμπεκ.
Η σειρά έτυχε θερμής ανταπόκρισης από το τηλεοπτικό κοινό. Περισσότεροι από 21 εκατομμύρια τηλεθεατές την παρακολούθησαν, ενώ το τελευταίο επεισόδιο σημείωσε τηλεθέαση 20.5% στο νεανικό κοινό, μια εξαιρετικά υψηλή επίδοση για το συγκεκριμένο κανάλι, ενώ οι γερμανικές εφημερίδες τη χαρακτήρισαν ως το "πολιτιστικό γεγονός της χρονιάς". Πάντως, μεμονωμένες αντιδράσεις υπήρξαν και από ορισμένους Γερμανούς, όπως για παράδειγμα από τη λαϊκίστικη εφημερίδα Bild, που αναρωτήθηκε "Ήταν οι Γερμανοί στρατιώτες τόσο βίαοι;", όταν η σειρά "τόλμησε" να δείξει Γερμανούς στρατιώτες να σκοτώνουν αμάχους ύστερα από επίθεση παρτιζάνων, Προφανώς ο συγκεκριμένος συντάκτης της εφημερίδας δεν έχει ιδέα για τις θηριωδίες που έλαβαν χώρα στην Πολωνία, όπως και στην Ελλάδα ή και σε άλλες χώρες, που κατακτήθηκαν από το ναζιστικό στρατό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου