21 Μαρτίου 2016

Όταν ο Παλαμάς σχολίασε την εκλογή της πρώτης Ελληνίδας "Μις Ευρώπη" και παρέθετε την άποψή του περί της γυναικείας ομορφιάς.

Το Φεβρουάριο του 1930, η εκλογή της Αλίκης Διπλαράκου ως "Μις Ευρώπη" προκάλεσε ντελίριο ενθουσιασμού στην Ελλάδα, όπου τα καλλιστεία ήταν νέος (είχαν ξεκινήσει το 1929) και εξαιρετικά δημοφιλής θεσμός, ενώ κάθε επιτυχία Έλληνα ή Ελληνίδας στο εξωτερικό εκλαμβανόταν ούτως ή άλλως ως μεγάλη εθνική επιτυχία. Μπορούμε να συγκρίνουμε τη δημοσιότητα που γνώρισε η εκλογή της Διπλαράκου ως "Μις Ευρώπη" με την αντίστοιχη από τη νίκη της Έλενας Παπαρίζου στη Γιουροβίζιον το 2005 και όχι τόσο με σαφώς πιο υποτονικές αναφορές για τις επιτυχίες των σύγχρονων εκπροσώπων της ελληνικής ομορφιάς στα διεθνή καλλιστεία. Για παράδειγμα, πριν λίγες μέρες μια Ελληνίδα εκλέχτηκε "Μις Ευρώπη", μόλις η τρίτη στην ιστορία μετά τη Διπλαράκου το 1930 και την Ισαβέλλα Δάρρα το 1997, αλλά ελάχιστοι γνωρίζουν το όνομά της. Και καλά κάνουμε, δηλαδή, γιατί αλίμονο αν αναγορεύσουμε σε εθνική υπόθεση την εξωτερική εμφάνιση μιας κοπέλας, που φιλοδοξεί να χτίσει μια διεθνή καριέρα στο μόντελινγκ.
Η ατμόσφαιρα που επικρατούσε το 1930, ωστόσο, ήταν τόσο πανηγυρική, ώστε οι εφημερίδες δημοσίευαν αφιερώματα επί αφιερωμάτων για την επάξια αντιπροσώπευση της ελληνικής ομορφιάς στα ευρωπαϊκά καλλιστεία. Και μπορεί να μην υπήρχαν τηλεοπτικές κάμερες, όμως οι δημοσιογράφοι του τύπου δεν δίσταζαν ν' απευθυνθούν στους διάσημους της εποχής τους. Ποια ήταν η διαφορά; Ότι δεν απευθύνονται σε καλλιτεχνικούς αστέρες μικρού βεληνεκούς, που απλά έψαχναν αφορμή για να κάνουν αισθητή την παρουσία τους, αλλά σε καταξιωμένους ανθρώπους του πνεύματος. Κι εκείνοι, οι πνευματικοί άνθρωποι του τόπου, δεν σνόμπαραν τέτοιες ενοχλήσεις, αλλά έμπαιναν στη διαδικασία να εκφράσουν τις απόψεις τους.

Κάπως έτσι, ο δημοσιογράφος Β. Βεκιαρέλλης της εφημερίδας Έθνος, μόλις έγινε γνωστή η επικράτηση της Διπλαράκου στον ευρωπαϊκό διαγωνισμό ομορφιάς, απευθύνθηκε σε ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών, όπως ο ζωγράφος Παρθένης, ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός, αλλά και ο Κωστής Παλαμάς, τον οποίο ο Βεκιαρέλλης περιέγραφε ως "Διδάσκαλο". Και στις 7 Φεβρουαρίου 1930, η εφημερίδα φιλοξενούσε ένα σχεδόν ολοσέλιδο ρεπορτάζ.

Ο κατά τ' άλλα εσωστρεφής Κωστής Παλαμάς δεν απέφυγε να πάρει θέση: "Με χαροποιεί το γεγονός ότι σε μια Ελληνοπούλα απενεμήθη το γέρας των ευρωπαϊκών καλλιστείων. Είναι αναμφισβήτητο ότι αυτή η διεθνής αναγνώρισις τονώνει τα αισθήματά μας τα ελληνικά".

Κι όχι μόνο αυτό, αλλά σχολίαζε και την εμφάνιση της Διπλαράκου: "Από τις φωτογραφίες που είδα στις εφημερίδες δεν ήτο δυνατόν ν' αντιληφθώ, επειδή εικονίζουν κυρίως το πρόσωπό της. Δεν έχω, δηλαδή, άμεση αντίληψη. Πώς μπορεί κανείς ν' αποφανθεί για ένα άγαλμα, ένα ποίημα, ένα οποιοδήποτε καλλιτέχνημα, όταν δεν το έχει δει; Υπάρχει όμως και η έμμεσος αντίληψις. Και σκέπτομαι ότι διά να σημειώσει η δνις Διπλαράκου μία τόσο θριαμβευτική νίκη εις τον πανευρωπαϊκό αγώνα των καλλιστείων, θα έχει προφανώς εις τας γραμμάς του σώματός της την συνολική ομορφιά".

Όμως η μίνι αυτή συνέντευξη του Παλαμά δεν θα είχε ίσως σήμερα τόσο ενδιαφέρον, αν περιοριζόταν μονάχα σε κρίσεις του ποιητή για το παροδικό γεγονός των καλλιστείων. Με αφορμή την επιτυχία της Αλίκης Διπλαράκου, ο δημοσιογράφος ενδιαφέρθηκε να μάθει τις γενικότερες απόψεις του Παλαμά περί ωραίου. Κι εκείνος σχολίασε [συρραφή απαντήσεων σε διαφορετικά , παρεμφερή ερωτήματα)
"Η αντίληψη του ωραίου δεν είναι κάτι από εκείνα που καθορίζονται. Βρίσκεται στο θέλγητρο που σιεγείρει ένα πρόσωπο, είναι κάτι ασύλληπτο γεωμετρικώς. Μασονική ομορφιά αποκαλεί ο Αμιέλ στο περίφημό του ημερολόγιο το θέλγητρο που γεννά η γυναίκα, το μύρο της ωραιότητος που διαχύνει.
... Από τότε που ο Λεονάρδος Ντα Βίντσι εξαπέλυσε την Τζοκόντα του, εσημειώθη σταθμός που χωρίζει την κλασική από τη νεότερη ομορφιά. Ο Πέτερ - αν θυμάστε - κάνει πολύ έντεχνα τη σχετική παραβολή.
... Για μένα, η αντίληψις της Ωμορφιάς δεν υπόκειται σε χρονικό διάστημα. Είναι μία παντού και όπως και αν εμφανισθεί. Είναι η Ωμορφιά. Μία μαζί και πολλαπλή. Είναι κι αυτή όπως η ποίηση. Ένα ποίημα του Πινδάρου ή του Λαμαρτίνου μπορεί να με συγκινήσει όπως δεν με συγκινεί ίσως ένα ποίημα σημερινό".


Κι αν αναρωτιέστε πόσο ωραία ήταν η Αλίκη Διπλαράκου, εξαιρετικά βοηθητική είναι η φωτογραφία από αυτόγραφό της με ιδιόχειρη αφιέρωση, απευθυνόμενο σε ελληνική εφημερίδα της Νέας Υόρκης.

Και εδώ ένα κολάζ με τις φωτογραφίες της ίδιας και των ανταγωνιστριών της στα ευρωπαϊκά καλλιστεία του 1930, όπως δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Έθνος συνοδεύοντας το ρεπορτάζ με τις δηλώσεις του Παλαμά και άλλων ανθρώπων του πνεύματος.


Κι αν πάλι ενδιαφέρεστε να μάθετε περισσότερα για τον ελληνικό διαγωνισμό ομορφιάς του 1930, οπότε η Διπλαράκου στέφθηκε κατ' αρχήν "Μις Ελλάς", μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα εδώ:
Αλίκη Διπλαράκου: Η πρώτη διεθνής διάκριση της ελληνικής ομορφιάς το 1930

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου