23 Ιουλίου 2024

Η ιστορία πίσω από το πρώτο «επίσημο» εξώφυλλο της Αλίκης Βουγιουκλάκη

Το πρώτο εξώφυλλο της Αλίκης Βουγιουκλάκη σε περιοδικό –το πρώτο από τα εκατοντάδες που ακολούθησαν μέχρι το θάνατό της στις 23 Ιουλίου 1996– ήταν στο περιοδικό ΓΥΝΑΙΚΑ το δεκαπενταύγουστο του 1955. Μόνο που σ’ εκείνο το εξώφυλλο η Αλίκη πόζαρε ως μοντέλο και δεν αναγραφόταν καν τ’  όνομά της, παρότι είχε ήδη συμμετοχές στο θέατρο και τον κινηματογράφο. Δεν είχε βέβαια χτιστεί ακόμη ο «μύθος» της...

Αυτή η «αδικία» αποκαταστάθηκε κάτι παραπάνω από ενάμιση χρόνο αργότερα, στις 25 Μαρτίου 1957 (συμπτωματικά ακόμη μια γιορτινή ημερομηνία), όταν κυκλοφόρησε στα περίπτερα όλης της χώρας το 74ο τεύχος του περιοδικού ΕΙΚΟΝΕΣ. Η Αλίκη προϋπαντούσε την άνοιξη φωτογραφημένη από το Βάσο Μίγκο κάτω από ένα κλαδί αμυγδαλιάς, ενώ στο κάτω αριστερό τμήμα του εξωφύλλου έγραφε: «ΑΛΙΚΗ ΒΟΥΓΙΟΥΚΛΑΚΗ: Ελπίδα της ελληνικής σκηνής», στις δε εσωτερικές σελίδες φιλοξενήθηκε το πρώτο μεγάλο αφιέρωμα για εκείνη.

14 Ιουλίου 2024

Η 30χρονη Τζένη Καρέζη για την ομορφιά και το ταλέντο - Το περιστατικό παρενόχλησης που η ίδια σταμάτησε στα παρασκήνια ενός κινηματογραφικού στούντιο

Με αφορμή το θάνατο της Μέριλιν Μονρόε από υπερβολική δόση υπνωτικών χαπιών στις 4 Αυγούστου 1962, ο δημοσιογράφος Δημήτρης Λιμπερόπουλος απευθύνθηκε σε Ελληνίδες ηθοποιούς ζητώντας τη γνώμη τους στο ερώτημα αν οι «ωραίες σταρ» ήταν δυστυχισμένες στην προσωπική τους ζωή. Μακράν πιο ενδιαφέρουσα ήταν η συνομιλία του με την Τζένη Καρέζη, η οποία δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Έθνος σε δύο μέρη, στις 16 και 17 Αυγούστου, και αξίζει να αναδημοσιευτεί στο σύνολό της.

Η ηλικίας 30 ετών Τζένη με μεγάλη ωριμότητα και διαυγείς επισημάνσεις περιέγραψε τη φιλοσοφία της για το σταρ σύστεμ και τη θέση της γυναίκας ηθοποιού μέσα σ’ αυτό, ιδίως κατά τα πρώτα της βήματα, τονίζοντας την ανάγκη η νέα καλλιτέχνης να στηρίζεται στην καλλιέργεια του ταλέντου και όχι στην εξωτερική της εμφάνιση και να κλείνει τα αυτιά στις όποιες παραπλανητικές κολακείες ή στις προτροπές των γονέων που επιχειρούν να ζήσουν μέσω των παιδιών τους όσα δεν ονειρεύονταν για τους εαυτούς τους, αλλά δεν κατάφεραν να αποκτήσουν. Παράλληλα η αγαπημένη πρωταγωνίστρια αποκάλυψε πώς η ίδια χρειάστηκε να παρέμβει για να σταματήσει μια ολοφάνερη παρενόχληση κατά νεαρού κοριτσιού με μεγάλα καλλιτεχνικά όνειρα –και μάλιστα με την ανοχή της μητέρας της!– υπενθυμίζοντας μας ότι η περιβόητη «χρυσή» εποχή του εμπορικού ελληνικού κινηματογράφου δεν ήταν τόσο αθώα, όσο θέλουμε να πιστεύουμε.

9 Ιουλίου 2024

Τζένη Καρέζη: 1989-1992. Τα τελευταία χρόνια ενός αξέχαστου «μύθου» του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου

Τη χειμερινή θεατρική σεζόν 1988-89, η Τζένη Καρέζη και ο Κώστας Καζάκος παρουσίασαν με μεγάλη καλλιτεχνική και εμπορική επιτυχία στο θέατρο «Αθήναιον» (σήμερα θέατρο «Τζένη Καρέζη»), θιασάρχες σ’ αυτό επί μία δεκαετία, το κλασικό έργο του Άντον Τσέχωφ «Ο Βυσσινόκηπος» σε μετάφραση του Λυκούργο Καλλέργη και σύμφωνα με τη σκηνοθετική ματιά του καταξιωμένου σκηνοθέτη –και φίλου των δύο πρωταγωνιστών– Ολέγκ Εφραίμωφ.

Σ’ ένα κοινό εισαγωγικό σημείωμα, που περιλαμβανόταν στο επίσημο πρόγραμμα της παράστασης, η Τζένη και ο Κώστας εξηγούσαν την επιλογή του έργου, που ερχόταν σε συνέχεια μιας σειράς ριψοκίνδυνων «δύσκολων» επιλογών (με τεράστια όμως εμπορική επιτυχία), εκφράζοντας παράλληλα το κοινό θεατρικό τους όραμα:

«Ο κάθε καλλιτέχνης, μικρός ή μεγάλος, προσπαθεί με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, να κατανοήσει τον κόσμο του, την εποχή του, να κατανοήσει αυτό το πολύπλοκο και μυστηριώδες φαινόμενο, που λέμε “άνθρωπο”. Έχουμε κι εμείς αυτή την έγνοια. Θέλουμε το πέρασμά μας από το θέατρο, ν’ αφήσει λίγη ομορφιά. Μπορεί να ‘ναι μεγάλη η φιλοδοξία αλλά είναι μεγάλη και η προσπάθεια. [...]».

25 Ιουνίου 2024

Ποιος ήταν ο πρώτος που «πήρε πόδι»;

Μια αγαπημένη φράση πολλών Ελλήνων είναι η προτροπή «πάρε πόδι» σε όποιον θέλουμε να διώξουμε με όχι ιδιαίτερα ευγενικό τρόπο, κοινώς σε όποιον μας έχει τεντώσει τα νεύρα σε βαθμό που δεν ανεχόμαστε καν την παρουσία του σε κοντινή απόσταση. Τι γνωρίζουμε όμως για την προέλευση της φράσης; Ποιος ήταν ο πρώτος που «πήρε πόδι», πού και πότε συνέβη αυτό;

Η φράση αυτή ξεκίνησε να βρίσκεται στα χείλη αρχικά κάθε Αθηναίου, για να εξαπλωθεί με αστραπιαία ταχύτητα σ’ όλη τη χώρα, το 1909. Η αρχική μορφή της ήταν «πάρε πόδι, Φραγκούλη». Έτσι προσφωνούσε ο ένας τον άλλο στο δρόμο, ξετρελαμένοι όλοι από το φιλολογικό νεολογισμό. Ανατρέχοντας σε δημοσιεύματα της περιόδου 1909-1911, που ασχολήθηκαν με το φαινόμενο «πάρε πόδι», αντιλαμβανόμαστε ότι για πρώτη φορά η φράση ειπώθηκε ένα πρωινό του 1909 από κάποιον μεθυσμένο στη λαϊκή γειτονιά του Ψυρρή με αποδέκτη κάποιον Φραγκούλη αγνώστων λοιπών στοιχείων· το γκαρσόνι του μαγαζιού (που θεωρητικά θα μπορούσε να είναι και ο περιλάλητος Φραγκούλης) λάτρεψε την ατάκα, την επανέλαβε και μέσα σε τρεις μέρες αυτή εξαπλώθηκε σ’ όλη την πρωτεύουσα!

18 Ιουνίου 2024

Γιατί σε (πολύ) παλιότερες εποχές οι περισσότεροι γάμοι δεν τελούνταν το καλοκαίρι;

Καλοκαίρι! Η εποχή κατά την οποία τα μπαλκόνια γίνονται οι νέες αγαπημένες γωνιές των διαμερισμάτων τις νυχτερινές ώρες, αδυσώπητες κουνουπομαχίες διεξάγονται επί καθημερινής βάσης και τα αντικουνουπικά έλαια επικρατούν κατά κράτος κάθε κολόνιας, επιβεβαιώνουμε το κατά πόσο εξακολουθούμε να θυμόμαστε ατάκες του «Ρετιρέ», οι ελληνικές παραλίες «βουλιάζουν» από κόσμο και προσφέρονται για νέες κοινωνικές –και όχι μόνο– γνωριμίες (αλλά και για να ξεσκονίσουμε τα αγγλικά που κουτσά-στραβά θυμόμαστε ή νομίζουμε ότι θυμόμαστε), τα χωριά ανά την επικράτεια θυμούνται προσωρινά τις παλιές τους πληθυσμιακές δόξες, οι δε εκκλησίες υποδέχονται κύματα επισκεπτών που είναι καλεσμένοι σε κάποιον ή κάποιους από τους χιλιάδες γάμους που τελούνται ανά την επικράτεια.

Οι καλοκαιρινοί μήνες αποτελούν την κατ’ εξοχήν πρώτη επιλογή των ζευγαριών για να τελέσουν θρησκευτικούς γάμους, αλλά αυτό είναι ένα φαινόμενο μάλλον των τελευταίων δεκαετιών, συνδεδεμένο με την αστικοποίηση του πληθυσμού και τις αλλαγές των συνηθειών που επήλθαν ως φυσική συνέπεια, όπως η ανάπτυξη μιας κουλτούρας που θέλει το καλοκαίρι ως την κατεξοχήν εποχή ξεκούρασης και τουρισμού.

6 Ιουνίου 2024

Δύο καλοκαιρινά ποτά του... 19ου αιώνα!


Μια από τις σημαντικότερες αθηναϊκές εφημερίδες στα τέλη του 19ου αιώνα ήταν η Εφημερίς, στο δυναμικό της οποίας ανήκαν άνθρωποι των γραμμάτων, αλλά και πολλοί δημοσιογράφοι που αργότερα σταδιοδρόμησαν στην πολιτική. Μία από τις στήλες της εφημερίδες ήταν και «ΤΟ ΠΙΑΤΟΝ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ» με καθημερινές προτάσεις για την κουζίνα, καθώς η εφημερίδα απευθυνόταν σε όλη την οικογένεια και δεν περιοριζόταν μόνο στην τρέχουσα πολιτική και κοινωνική επικαιρότητα. Στο φύλλο της 10.05.1893, ο συντάκτης της στήλης, κατόπιν απαίτησης των αναγνωστών, μοιράστηκε δύο προτάσεις για «θερινά ποτά» εν όψει του επερχόμενου, πάντα ζεστού ελληνικού καλοκαιριού.

2 Ιουνίου 2024

Πώς η Αθήνα "απέκτησε" μετρό το... 1948!


Οι εφημερίδες πολλές φορές χρησιμοποιούν εντυπωσιακούς τίτλους, οι οποίοι τελικά μάλλον παραπλανούν παρά ενημερώνουν σωστά έναν βιαστικό αναγνώστη, που δεν έχει την υπομονή να διαβάσει ολόκληρο το σχετικό ρεπορτάζ. Ενίοτε βέβαια ο σκοπός του δημοσιογράφου είναι να παραπλανήσει για λόγους προπαγάνδας, ιδίως κατά τη διάρκεια προεκλογικής περιόδου, όμως άλλες φορές και ο ίδιος είναι θύμα άγνοιας ή μιας υπέρμετρης προσπάθειας εντυπωσιασμού.

22 Μαΐου 2024

Οι πρώτες τηλεφωνικές συνομιλίες από την Ελλάδα με το εξωτερικό - Τα πρωτεία της Θεσσαλονίκης

Ευνοημένη από τη γεωγραφική της θέση, ευρισκόμενη σε κοντινή απόσταση σε σχέση με τις όμορες προς την Ελλάδα χώρες, η Θεσσαλονίκη ήταν η πρώτη ελληνική πόλη που μίλησε τηλεφωνικά με το εξωτερικό και μάλιστα πολύ πριν την Αθήνα.

Η αρχή έγινε το 1930, όταν ξεκίνησαν να κατασκευάζονται δύο τηλεφωνικές γραμμές που ένωναν την Ελλάδα με το βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας μέσω Γευγελής και με τη Βουλγαρία μέσω Σερρών και Σιδηροκάστρου.

Λόγω της μικρότερης χιλιομετρικής απόστασης (μόλις 100 χλμ. μήκος), η πρώτη που ολοκληρώθηκε ήταν η σύνδεση με τη Γιουγκοσλαβία, η οποία κόστισε περίπου 600.000 δραχμές. Για κάποιους ίσως έμοιαζε με ψέμα, όταν την πρωταπριλιά του 1931 και ώρα 8 το πρωί η Θεσσαλονίκη μίλησε για πρώτη φορά με τα Σκόπια και το Βελιγράδι. Σύμφωνα με τα δημοσιεύματα της εποχής, η λειτουργία της γραμμής ήταν σχετικά καλή, λαμβανομένης υπόψη της κακοκαιρίας που επικρατούσε εκείνες τις μέρες στο γειτονικό κράτος, έχρηζε όμως βελτιώσεων.

17 Μαΐου 2024

Από την προϊστορία του τηλεφώνου στην Ελλάδα

Στις 20 Οκτωβρίου (π.η.) 1880 γράφτηκε ιστορία, καθώς στο τηλεγραφικό τμήμα του υπουργείου Εσωτερικών πραγματοποιήθηκε η πρώτη τηλεφωνική επικοινωνία από τον καθηγητή Τιμολέοντα Αργυρόπουλο προς το υπουργείο Στρατιωτικών –τα δύο υπουργεία ήταν ήδη συνδεδεμένα με τηλεγραφικά σύρματα– μέσω τηλεφωνικής συσκευής του συστήματος Γκόβερ (Gower).

«Η επιτυχία υπήρξε πλήρης. Η συνεννόησις δι’ ομιλίας εγίνετο ευκρινεστάτη. Ενόμιζέ τις, ότι συνδιαλέγεται μετά πλησίον αυτού καθημένου. Διακρίνεται ο ομιλών αυτός εκ της φωνής», σχολίαζε την επομένη η πειραϊκή εφημερίδα Ηχώ. Και στις 22.10.1880 η αθηναϊκή εφημερίδα Στοά παρατηρούσε ότι «η μετάδοσις της φωνής εγένετο μετά τόσης τελειότητος και ευκρινίας, ώστε πάντες οι παριστάμενοι εις τα πειράματα εξεπλάγησαν, καθόσον ηκούετο ου μόνον η φωνή, αλλά και ο γέλως και αι συνομιλίαι των εν τη αιθούση ευρισκομένων».

30 Απριλίου 2024

Οι πρώτοι Αθηναίοι ανθοπώλες

 Επί πολλά χρόνια από τη σύσταση του ελληνικού κράτους, όποιος Αθηναίος ήθελε να προσφέρει ως δώρο ένα λουλούδι έπρεπε προηγουμένως να το έχει κόψει από την αυλή του ή από την αυλή κάποιου γείτονα (με ή χωρίς την άδειά του) ή από το βασιλικό κήπο! Βέβαια οι περισσότεροι ζούσαν σε μονοκατοικίες με αυλές, όπου λογικά όλο και κάποιο λουλουδάκι θα υπήρχε. Όμως και πάλι... είναι άλλο να στερήσεις την αυλή σου από τα όποια πολύχρωμα άνθη έχεις φυτεμένα και άλλο να αγοράσεις ένα όμορφο και περιποιημένο λουλούδι ή μπουκέτο λουλουδιών για να το προσφέρεις στο αγαπημένο σου πρόσωπο ως δώρο ή για να στολίσεις το εσωτερικό του σπιτιού σου.

Το θέμα είναι ότι κανείς δεν είχε σκεφτεί να πουλήσει τα λουλούδια ως εμπόρευμα για να κερδίσει χρήματα, κάτι που φαίνεται ότι άλλαξε γύρω στα 1869 με 1870. Αυτό τουλάχιστον ισχυριζόταν ένα πολύ αφιέρωμα της εφημερίδας Εστία στις 31.07.1895 για την ιστορία των αθηναϊκών ανθοπωλείων.

Εκείνη, λοιπόν, την περίοδο –σύμφωνα με το συντάκτη του δημοσιεύματος– έκανε την εμφάνισή του στους δρόμους της Αθήνας ο πρώτος πλανόδιος ανθοπώλης. Ονομαζόταν Κωστής Μπιτσιλέος, ηλικίας μόλις 8 ετών, με καταγωγή διαφιλονικούμενη από τη Νάξο και τα Πατήσια! Τα λουλούδια, μερικά κόκκινα τριαντάφυλλα και ζουμπούλια, του τα είχε δώσει ο πατέρας του προτρέποντάς τον να πάει στο Πολύγωνο την ώρα που παιάνιζε η μουσική (το δωρεάν προσφερόμενο δημόσιο θέαμα της εποχής), μήπως και κατάφερνε να κερδίσει λίγα χρήματα. Η πώληση φαίνεται ότι πήγε καλά, καθώς ο μικρός Μπιτσιλέος πούλησε όλα τα λουλούδια του αποκομίζοντας 8 δραχμές.

Το εγχείρημα επαναλήφθηκε, ώστε σύντομα εμφανίστηκαν και κάποιοι μιμητές. Μετά από δυο τρία χρόνια, το επάγγελμα του υπαίθριου ανθοπώλη θεωρούταν επικερδές. Έτσι, μικρά αγόρια κατευθύνονταν στο καφέ σαντάν του Τσόχα στην περιοχή των Χαυτείων, όπου πουλούσαν κόκκινα τριαντάφυλλα, διατσίντα (αλλιώς υάκινθους), μαργαρίτες, μενεξέδες, διάφορα μαγιάτικα και λεμονανθούς στις Γερμανίδες τραγουδίστριες του μουσικού θιάσου. Τα κέρδη της μιας βραδιάς υπολογίζονταν μεταξύ 10 και 25 δραχμών, ανάλογα με την τύχη (ή και τις ικανότητες) του κάθε ανθοπώλη.

Όσον αφορά το πρώτο συστηματικό ανθοπωλείο, αυτό ανήκει σε κάποιον Φασούλη και ξεκίνησε τη λειτουργία του γύρω στο 1871. Σύντομα ακολούθησαν και άλλα. Για παράδειγμα, το Νοέμβριο του 1878 η Εφημερίς διαφήμιζε το Φυτοπωλείο του γάλλου Doulat, το οποίο βρισκόταν στην οδό Αιόλου. Διέθετε προς πώληση άνθη και ρίζες δέντρων «εκ των σπανιοτέρων», που είχαν έρθει από το εξωτερικό και συνοδεύονταν με ειδικές οδηγίες για τη συντήρησή τους.


Πάντως το 1895, όπως μας πληροφορεί ο συντάκτης του όμορφου αυτού αφιερώματος της Εστίας με τις σπάνιες πληροφορίες, στην Αθήνα λειτουργούσαν συνολικά εφτά ανθοπωλεία, μεταξύ των οποίων ξεχώριζε εκείνο του Σταματάκη, που βρισκόταν κοντά στο θέατρο Τσόχα. Παράλληλα, το 1895, ο αριθμός των πλανόδιων ανθοπωλών υπολογιζόταν σε 28 με 30, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων ήταν αγόρια μεταξύ 10 και 15 ετών, ενώ μεταξύ αυτών υπήρχαν και δυο τρεις παντρεμένοι, οι οποίοι προφανώς δεν μπορούσαν να βρουν κάποια άλλη δουλειά περισσότερο προσοδοφόρα. Τα δε κέρδη υπολογίζονταν μεταξύ 1 και 5 δραχμών, αισθητά μικρότερα από τα κέρδη των πρωτοπόρων προδρόμων τους.

Όσο κι αν ακούγεται παράξενο, τα μεγαλύτερα κέρδη τους οι ανθοπώλες της εποχής εκείνης τα έβγαζαν το χειμώνα, καθώς ήταν η εποχή με τους περισσότερους χορούς, γάμους, επίσημα γεύματα κλπ., ενώ ήταν μεγαλύτερη η παρουσία και των ξένων περιηγητών, οι οποίοι και συνήθιζαν ν’ αγοράζουν και κάνα λουλουδάκι –κυρίως βέβαια οι γυναίκες.

Οι σημαντικότερες ανθώνες της Αθήνας του 1895 ήταν τα Πατήσια, τα Σεπόλια (που φημίζονταν και για τους μενεξέδες) και η Κολοκυνθού. Το πιο αγαπημένο λουλούδι, αυτό το μεγαλύτερη ζήτηση, ήταν τα τριαντάφυλλα και ακολουθούσαν οι μενεξέδες, τα γιασεμιά, τα ζουμπούλια κλπ. Υπήρχαν περίπου 80 με 90 είδη τριαντάφυλλων στην Αθήνα της εποχής, πολλά εκ των οποίων όφειλαν την παρουσία τους στα ελληνικά χώματα σε ρίζες που είχαν φέρει διάφοροι φίλοι των λουλουδιών (όπως οι Ανδρέας Αυγερινός, Κεχαγιάς, Δημήτριος Καλλιφρονάς) γύρω στα 1877.

……………………………………

Εν τω μεταξύ, το Μάιο του 1883 (6 έως 8 Μαΐου) πραγματοποιήθηκε η πρώτη Έκθεση Λουλουδιών («Έκθεσις των ανθέων» η επίσημη ονομασία) ύστερα από πρωτοβουλία του τμήματος Καλών Τεχνών του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός. Η διεξαγωγή της Έκθεσης έγινε στον Παράδεισο του Ιάκωβου Αλβέρτη, που βρισκόταν στα Παραλίσσια. Βέβαια τα εκθέματα δεν περιορίζονταν μόνο στα λουλούδια, αλλά επεκτάθηκαν και σε καρπούς δέντρων. Συμμετοχές στάλθηκαν και από Κέρκυρα, Ζάκυνθο, Πάτρα, Σύρο κλπ.

 Αποτέλεσε σημαντικό γεγονός για την εποχή, παράλληλα με το οποίο πραγματοποιήθηκαν μουσικές εκδηλώσεις (η μουσική του πυροβολικού παιάνιζε διάφορες συνθέσεις Ελλήνων και ξένων συνθετών), ενώ για το φωτισμό του χώρου επιχειρήθηκε ανεπιτυχώς η χρήση ηλεκτρικού ρεύματος – τουλάχιστον υπήρχε γκάζι και σώθηκε η Έκθεση από το μαύρο σκοτάδι!

Καθ’ όλη τη διάρκεια της Έκθεσης, τριμελής ελλανόδικος επιτροπή υπό την προεδρία του Ιωάννη Ισιδωρίδη Σκυλίσση (ο αντιπρόεδρος του καλλιτεχνικού τμήματος του Παρνασσού, γνωστός λόγιος, μεταφραστής αριστουργημάτων της κλασικής γαλλικής λογοτεχνίας και εισηγητής πολλών λέξεων που χρησιμοποιούμε μέχρι και σήμερα). Νομίζω ότι αξίζει τον κόπο να καταγράψουμε χάριν της ιστορίας τους πρώτους βραβευθέντες της πρώτης ελληνικής Έκθεσης λουλουδιών.

Απονεμήθηκαν, λοιπόν:

2 χρυσά βραβεία:

- στη συλλογή των ανθοκόμων αδελφών Καντόρων από την Αθήνα και

- στη συλλογή φυτών του Χ. Κοκκινάκη από την Κηφισιά, που ήταν ο κηπουρός του Μιχαήλ Μελά

5 αργυρά βραβεία:

- στον κήπο του Ιάκωβου Αλβέρτη, όπου έλαβε χώρα και η Έκθεση των λουλουδιών

- στην κ. Άδδα Σολωμού για τα φυτά και τα λουλούδια της

- στον κ. Κοκκινάκη για μια τεράστια ανθοδέσμη

- στη δεσποινίδα Αρών για ένα προσκεφάλι από λουλούδια

- στους αδελφούς Καντόρους για τη συλλογή των τριαντάφυλλων τους

15 χάλκινα βραβεία:

- στις συλλογές τριαντάφυλλων των κ. Α. Μερκάτη, Δ. Καλλιφορά, Ευθ. Κεχαγιά, Ευάγγελου Βαλτατζή και του κηπουρού Ευάγγελου Μάρκου

- στις συλλογές πελαργονίων της κυρίας Παρασκευής Βουσάκη και της δεσποινίδας Σιώτη

- στις ανθοδέσμες του κ. Φασούλη και της κ. Κλ. Δουρούτη

- στον ίασμο της κ. Γεωργίας Π. Λάμπρου

- στον φυλλόκακτο του Δ. Α. Χέλμη

- στα χαμαικέρασα του κ. Κοκκινάκη και

- στα αχλάδια του κ. Μακρυγιάννη από την Πάτρα

Τιμητικό βραβείο απονεμήθηκε στον κερκυραίο Π. Κρεμμύδη για τον κινητό του κήπο, αποτελούμενο από 50 σπάνια είδη φυτών.

Έπαινοι απονεμήθηκαν επίσης στον κ. Φασούλη για τα χαμαικέρασά του, στον Γ. Καλογιάννη για τα λεμόνια του, στον κερκυραίο Ιωάννη Πάλλιο για τους υπερμεγέθεις κυάμους, στον κ. Κοκκινάκη από την Κηφισιά για τα σπαράγγια του και στον Β. Αετόπουλο για κεραμικά είδη κηπουρικής.

Τέλος, χρηματική αμοιβή 100 δραχμών δόθηκε στον Ευστράτιο Καρυοφύλλη από τον Πειραιά για τις πρωτότυπες συνθέσεις που έφτιαξε με τα λουλούδια του (π.χ. παρουσίασε πάπια και άλλα πτηνά φτιαγμένα από μαρούλι και κοκκινογούλια, ποντίκια από κοκκινογούλια κ.ά.), ενώ από 50 δραχμές δόθηκαν στους λαχανοπώλες Δημ. Παπανικολάου, Αντώνιο Μπίλη και Νικ. Στάμου για τις εκλεκτές συλλογές λαχανικών που παρουσίασαν στα πλαίσια της Έκθεσης. 

31 Μαρτίου 2024

Όταν ήρθαν τα πρώτα γκαζόν στην Αθήνα: Πώς έγινε η υποδοχή τους από τον τύπο και ποιες ήταν οι επιφυλάξεις

Σήμερα σπάνια θα δει κανείς μονοκατοικία στην Ελλάδα χωρίς γκαζόν. Η μόδα έχει κατακτήσει ακόμη και πολλά χωριά, όπου συχνά συναντά κανείς περιποιημένους κήπους σκεπασμένους με τα αγαπημένα πράσινα «χαλιά» -και με τους λογαριασμούς κατανάλωσης νερού να ανεβαίνουν αναπόφευκτα στα ύψη.

Ο πρώτος που εξοικείωσε τον ελληνικό πληθυσμό με το γκαζόν ήταν ο Σπύρος Μερκούρης, ο οποίος –όντας δήμαρχος Αθηνών– το 1912 άλλαξε την εικόνα των δημοτικών κήπων της πρωτεύουσας αντικαθιστώντας τους παλιούς διακοσμητικούς θάμνους με το νέο είδος γρασιδιού.

Ο νεωτερισμός δεν πέρασε απαρατήρητος από τις εφημερίδες της εποχής, που αναδείκνυαν κυρίως τα προβλήματα και τις ανάγκες συντήρησης... της (!) γκαζόν.

23 Φεβρουαρίου 2024

Ο Θάνος Μικρούτσικος ως φοιτητής, πριν γίνει γνωστός, για το ρόλο της νεολαίας και τον εκσυγχρονισμό των ελληνικών πανεπιστημίων - Δηλώσεις του στην εφημερίδα Έθνος το Μάρτιο του 1970

Η άρση της προληπτικής λογοκρισίας από τη χούντα των συνταγματαρχών στα τέλη του 1969, έδωσε στην εφημερίδα Έθνος το έναυσμα να δοκιμάσει τα όρια ανεκτικότητας του δικτατορικού καθεστώτος όχι απλά ασκώντας κριτική, αλλά και με σειρά αφιερωμάτων, ερευνών και δηλώσεων πολιτικών προσώπων (της προδικτατορικής περιόδου), που υπενθύμιζαν την καταλυθείσα δημοκρατία.

«ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑ; ΤΗΝ ΑΠΟΚΡΟΥΩ…» ήταν, για παράδειγμα, ο –όχι τυχαία επιλεγμένος– κεντρικός τίτλος της εφημερίδας στις 23 Μαρτίου 1970, από τη συνέντευξη που είχε παραχωρήσει ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, αρχιεπίσκοπος Μακάριος, στον απεσταλμένο του Έθνος, Σταύρο Ψυχάρη.

Την επομένη, η εφημερίδα χτύπησε με πρωτοσέλιδη δήλωση του πρώην βουλευτή Ιωάννη Ζίγδη, ο οποίος ζητούσε προφητικά το σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας από πολιτικά πρόσωπα «διά να αποσοβηθούν οι επαπειλούμεναι νέαι εθνικαί δοκιμασίαι» στην Κύπρο. Το αποτέλεσμα ήταν να συλληφθούν και να καταδικαστούν στο αυτόφωρο οι εκδότες, ο διευθυντής και δημοσιογράφοι, η δε εφημερίδα εξαναγκάστηκε λίγες μέρες αργότερα σε κλείσιμο.

Η δήλωση του Ιωάννη Ζίγδη, θα εγκαινίαζε μια έρευνα της εφημερίδας με ερωτήσεις σε πολιτικά πρόσωπα σχετικά με το κυπριακό ζήτημα, η οποία εκ των πραγμάτων δεν μπορούσε να συνεχιστεί. Ήταν η πιο τολμηρή κίνηση του Έθνος να δοκιμάσει τις αντοχές ενός καθεστώτος με έντονη δυσανεξία στην ελευθερία του λόγου, όχι όμως και η πρώτη.

12 Φεβρουαρίου 2024

"Neomelodici": Το μουσικό είδος που λατρεύουν στη νότια Ιταλία και μισούν στη βόρεια!

Το 74ο φεστιβάλ του Σαν Ρέμο έγραψε ιστορία για τη νίκη μιας γυναίκας τραγουδίστριας (η Αντζελίνα Μάνγκο με το «La Noia», δηλαδή «Ανία» στα ελληνικά) μετά από δέκα ολόκληρα χρόνια κυριαρχίας ανδρών ή συγκροτημάτων. Λίγο έλειψε να γράψει ιστορία για τη νίκη του πρώτου τραγουδιού στην ιστορία του θεσμού, γραμμένου στη ναπολιτάνικη διάλεκτο –αν βέβαια κέρδιζε την πρωτιά ο Γκεολίερ με το «I pme, tu pte» (δηλαδή «Εγώ για μένα, εσύ για σένα»),ο οποίος σάρωσε στην ψηφοφορία των τηλεθεατών με 60%, αλλά έχασε την πρωτιά εξαιτίας της χαμηλής βαθμολογίας της κριτικής επιτροπής και των δημοσιογράφων.

Λίγες μέρες πριν την έναρξη του διαγωνισμού, παρουσιάζοντας το τραγούδι του Γκεολίερ η ιστοσελίδα της Rainews έγραψε για ένα τραγούδι «νεομελωδικό σε στιλ τραπ». Πολλοί αμφισβητούν την κατηγοριοποίηση του τραγουδιού ως «νεομελωδικού» (neomelodico στα ιταλικά), όχι μόνο γιατί μέχρι τώρα η συγκεκριμένη μουσική κατηγορία δεν είχε δώσει δείγματα τραπ τραγουδιών, αλλά και γιατί η δημοφιλία του συγκεκριμένου τραγουδιού είναι πανιταλική και δεν περιορίζεται στην περιοχή της Νάπολης, όπου ακμάζει το είδος neomelodico.

31 Ιανουαρίου 2024

Οι πρώτες καμηλοπαρδάλεις που γεννήθηκαν στην Ελλάδα

Ζώο που εντυπωσιάζει με το τεράστιο ύψος του, χωρίς όμως να τρομάζει τους ανθρώπους μιας και είναι φυτοφάγο, η καμηλοπάρδαλη δύσκολα μπορεί να περάσει απαρατήρητη από τους επισκέπτες ενός ζωολογικού κήπου. Κι αν σήμερα χάρη στην τηλεόραση και το ίντερνετ μπορούμε να θαυμάσουμε όσο συχνά θέλουμε αυτό το κατεξοχήν αφρικανικό άκακο θηλαστικό, στην Ελλάδα των αρχών του 20ου αιώνα ο μοναδικός τρόπος να το θαυμάσει κανείς –πέρα ίσως από κάποια εικονογραφημένα βιβλία– ήταν με μια επίσκεψη στο ζωολογικό κήπο του Παλαιού Φαλήρου. Πώς βρέθηκαν εκεί; Τις δύο καμηλοπαρδάλεις του Κήπου, μία αρσενική και μία θηλυκή, τις είχε φέρει από την Αλεξάνδρεια ο εκ Κύπρου Λοΐζος Ν. Λοΐζου δαπανώντας ένα πολύ σεβαστό για την εποχή ποσό.